Жүрек қан тамыр аурулары

Жоспар

 

І   Кіріспе

  Жүрек қан тамыр  аурулары

ІІ  Негізгі  бөлім

• Жүректің ишемиялық  ауруы 
• ЖИА-ның жіктемесі
• Этиологиясы
• Диогностикасы
• Электрокардиография

ІІІ  Қорытынды

ІV  Пайдаланылған  әдебиеттер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе.

Ішкі аурулар саласында  жүрек қан тамырлар аурулары негізгі орын алады. Көбірек кездесетін аурулар: жүрек ишемиясы. Жүректің ишемиялық ауруы- жүректе қан айналымы толық тоқтағанда немесе ол қажетті шамадан кем болғанда дамитын сырқат. Сол себепті ишемиялық ауру жүректің тәждік ратерияларының ауруы деп те аталады. Бүгінгі таңда ишемиялық ауру әсіресе экономикасы өркендеген елдерде кең тараған. Жүректің ишемиялық ауруы кенеттен қазаға ұшыратуымен қауіпті. Ол жүрек-тамыр сырқаттарынан болатын өлім-жітімнің 3/2-ін қамтиды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Жүрек қан тамыр  аурулары

Жүректің ишемиялық  ауруы

Жүректің ишемиялық  ауруы бірнеше ауруларды біріктіреді: жүрек қыспасы (стенокардия), миокард  инфарктісі және кардиосклероз. Патологиялық үдерістің негізінде жүректің қанмен қамтамасыздандырудың мұқтаждығы, қалыпты жағдайда тәждік қан тамырлары жүректі қамтамасыз ете алмайды. Жүректің жедел қызметінің (спазм, тонустың регуляциясының бұзылуы) өзгеруімен қатар, созылмалы органикалық (тромбоз, қан тамырларының тарылуы) тәждік артериялардың өзгерістері де болуы мүмкін.  

Миокард инфаркты.

Миокард инфаркты (infarctus myocardii) тәждік қан айналымы қызметінің жетіспеушілігінен, жүрек бұлшық еттерінде  ыдырау (некроз) ошағы пайда болуына  ұласады. Миокард инфаркты көбінесе ер адамдарда, 50 жастан асқаннан кейін байқалады. Соңғы уақыттарда жастарда, көбінесе 30-40 жас аралығындағы ер адамдардада кездеседі.      Миокард инфарктының клиникалық сипаттамасы 1909 жылы В.П.Образцов пен Н.Д.Стражеско классикалық түрде жазған болатын.

Этиология және потогенезі. Көп жағдайларда миокард инфарктының 97-98 % себебі тромбозбен асқынған тәждік артериялардың атеросклерозынан болады. Кейбір жағдайларда миокард инфаркты нерв жүйесі тежелгенде пайда болады. Тәждік артериялар түйіліп, жүрек қызметінің гормоналды реттелуі бұзылады, сонымен қатар организмнің қан ұюға қарсы жүйесінің өзгеруіне әкеліп соғады, яғни қанда гепарин азайып, қанның фибринолитикалық белсенділігі төмендейді де, микроайналым арнасы бұзылады.

Миокард инфарктының  пайда болуына әсер ететін себеп-шарттар: семіру, липид алмасу үдерісінің бұзылуы, қант диабеті, темекі тарту, генетикалық өзгерістер, осының бәрі жүректің тәждік артерияссында атеросклероздың пайда болуына әсер етеді де миокард инфарктын туындатады.

 

Электрокардиография

 

Электрокардиография –  жүректің электрлік орістерінің екі нүктесіне қойылған электродтар арасындағы потенциал айырмасын тіркеу әдісі. Кардиология саласында электрокардиография ең тиімді және маңызды құралдық диагностиканың бірі.  Электрокардиографияның негізге қортындысы электрокардиограмма болып табылады. Бұл жұрек беретін электр өрістерін дене бетіне шығу барысында графиялық көрініс арқылы беріледі. Жүректің белгілі жұмысы кезінде электрокаардиграфия әр түрлі векторлық потенциолдар жұмысын тіркейді.

Ең алғаш рет XIX ғасырда  жұрек жұмыс істегенде белгілі электір көздерін шығаратыны белгілі болған. Электрокардиографияны  ең алғаш рет Габриель Милиппиан өз тәжірбиесінде  рттутты электрометр  қолданылған. Ол электрокардиография жұмысына ұқсастығы аз болған. Бұл тәжірбиені  вилен Эйнтховен жалғастырған. Бұл струндты гальвонометр қолданған Бұл қүрал кәзіргі ЭКГға ұқсас. Ол кәзіргі таңдағы ЭКГ тістерін жазып жұректін ақауларын сипаттап көресткен. 1924 жылы медицина саласында Вилен Эйнтховенге Нобель Силығын береді.

Қолданылуы:

• Жүрек соғысын анықтауда

• Миокард зақымдарын ( миокард инфарктісі , ишемиясында)

• Кальци, калии, магни эәне т,б  электролиттер алмасуын анықтауда

•  Скринлин әдісі арқылы ишемиялық ауруларды анықтау

• Жұректің функцалық қалпын анықтау

• Жұрек емес ақауларды анықтау  мысалы өкпе артериясының тромбоэмболиясы

• Жұрек бөліктерінің жұмыс қалпын анықтау

 

 

 

Артериальды гипертензия

 

Біріншілік артериялық гипертония (АГ) немесе эссенциальдің  гипертония – артериялық қысымның реттеуіне қатысты ағзалардың зақымдануына балйаныссыз дамитын артериялық гипертония.

Артериялық гипертонияның  басты белгісі – қан қысымының  көтерілуі. АГ еркектердің 39,2 %-да, әйелдердің 41,1 %-да анықталады және жас ұлғайған сайын бұл синдромның саны да көбейе түседі.

 

Сонымен, қазіргі  тұрғыдан қарағанда артериялық гипертония полифакторлық кесел болып табылады. Оның дамуы бір емес, бірнеше факторларының  қатысуымен жүруі мүмкін, бірақ негізгісі – адамның осы ауруға туа біткен және тұқымға байланысты бейімділігі

 

 

Ревматизм

 

Ревматизм (ревматизмдік қызба) – осы ауруға бейім адамдарда, көбіне жасөспірімдер мен балаларда  А топты В гемолиздеуші стрептококтың  әсерінен дамитын және жүрек – тамыр жүйесін басым зақымдайтын дәнекерлік тіннің жүйелі инфекциялық – аллергиялық ауруы.

Ревматизм көбіне балалық және жасөспірім шақта, шамамен 7 – 15 жас аралығында басталады.

 

Біріншілік ревматизмнің дамуын алдын алу мақсатымен жоғарғы тыныс жолдарының стрептококтық инфекциясын емдеу жобасы

 

 

 

 

 

 

 

Антибиотик	Қолдану әдісі	Дозасы
Бициллин	Бұлшықетке енгізу	Дене массасы 30кг артық ересек адамдар мен  балаларға 1 200 000 Б; дене массасы 30 кг төмен  балаларға 600 000-900 000 Б.
Феноксиметилпенциллин	Пероральді	250мг тәулікке 4 реттен 10 күн; кішкене балаларға  (дене массасы 20 кг-нан төмен) 125 мг тәулігіне 4 реттен.

 

Алдын алу шаралары

Біріншілік  алдын алу, яғни ревматизмнің бірінші (тұңғыш) шабуылын алдын алу шаралары

 

 

Организмнің төзімділігін күшейтуге бағытталған қоғамдық, әлеуметтік, дербес шаралар комплексі (организмді шынықтыру, тұрмысын, экономикалық жағдайын жақсарту, стрептококтық инфекциясын  жұқтыруын азайту мақсатымен балабақшаларда, казармаларда, мектептерде, т.б. Мекемелерде гигиена тәртіптерін сақтау);

 

 

Жедел ревматизмнің біріншілік шабуылын алдын алу үшін баспа немесе жоғары тыныс жоладырының  инфекциясы дамығанда дер кезінде  нәтижелі ем жүргізу.

 

Мұндайда инфекцияны толық жою үшін бициллиннің бір  инъекциясы немесе пенициллинді 10 күн қабылдау жеткілікті

 

 

Екіншілік алдын алу шаралары.

 

Екіншілік алдын  алудың ең басты шарасы – ревматизммен ауырған адамға антибиотикті үнемі  енгізу. Оның негізгі мақсаты –  жоғарғы тыныс жолдарында А топты  стрептококк түсетін болса, оны жойып отыру арқылы ревматизм шабуылының алдын алу. Екіншілік профилактика ревматизмнің рецидивтерің едәуір азайтады. Ең тиімдісі – ұзақ әсерлі бициллин – 5 – 1 500 000 Б бұлшықетке 3 аптада 1 рет енгізу.

Ревматизмнің  алғашқы шабуылында баланың жасы неғұрлым кішкентай болса, соғұрлым рецидивтер жиі болады; бала өсіп, тыныс мүшелері жетіле келе рецидивтердің саны азаяды. Ең жиі рецидивтер соңғы шабуылдан кейінгі алғашқы 5 жылдың ішінде қайталанады.

Кардиті болмағандарға  қарағанда кардиті болған адамдарда рецидивте жиілеу болады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

 

Ішкі аурулар саласында  жүрек қан тамырлар аурулары негізгі  орын алады. Көбірек кездесетін аурулар: жүрек ишемиясы. Жүректің ишемиялық  ауруы- жүректе қан айналымы толық  тоқтағанда немесе ол қажетті шамадан кем болғанда дамитын сырқат. Сол себепті ишемиялық ауру жүректің тәждік ратерияларының ауруы деп те аталады. Бүгінгі таңда ишемиялық ауру әсіресе экономикасы өркендеген елдерде кең тараған. Жүректің ишемиялық ауруы кенеттен қазаға ұшыратуымен қауіпті. Ол жүрек-тамыр сырқаттарынан болатын өлім-жітімнің 3/2-ін қамтиды.

Ең алғаш рет XIX ғасырда  жұрек жұмыс істегенде белгілі  электір көздерін шығаратыны белгілі  болған. Электрокардиографияны  ең алғаш рет Габриель Милиппиан  өз тәжірбиесінде  рттутты электрометр  қолданылған. Ол электрокардиография жұмысына ұқсастығы аз болған. Бұл тәжірбиені  вилен Эйнтховен жалғастырған. Бұл струндты гальвонометр қолданған Бұл қүрал кәзіргі ЭКГға ұқсас. Ол кәзіргі таңдағы ЭКГ тістерін жазып жұректін ақауларын сипаттап көресткен. 1924 жылы медицина саласында Вилен Эйнтховенге Нобель Силығын береді.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Әдебиеттер:

 

1.Айтбембет. Ішкі ағза  ауруларының пропедевтикасы.

2.Ахметов. Ішкі ағза  аурулары пропедевтикасы бойынша  дәрістер жинағы.

3.Қалимұрзина. Ішкі  ағза аурулар терапиясы.

4. Бабажанов. Ішкі ағза  ауруларының пропедевтикасы.