Кәсіпкерлік құқықтың пайда болу тарихы

             Анализ  тәсілі – жалпы процестің  жеке  тарауларың  анализдеу   бағытында  анықталып  бұдан  соң, синтез этапы  п.б. 

             Абстракциялық  тәсіл -өмір сүрмейтін  әрекеттермен  құбылыстардың  пайда  болуынан  тыс, екі жақтың  процесінен  бас тарту, яғни  тұрақты байланыстардың, құбылыстың  ішкі  мақсаттарын алуда пайда болды. 

 

            6-лек. Кәсіподақтың  меншігі  және  оның  құқықтық  ұйымдастырылған  формасы.

       1.Меншік  формаларының  типтері   және  оның  маңызы.

       2.Кәсіподақтарды  ұйымдастыру   негіздері. 

       3.Кәсіптік  қызметтің  құқықтық  ұйымдастырылған  формасы. 

        Меншік  дегеніміз  әлемдік   категория б.т, яғни , экономикалық  ғылымдар, политология, психология, тарих және социология пәндердің жеке  бөліктерін үйрететін категория  б.т. Меншік  сонымен  қатар  заңды және  экономикалық  меншіктердің  аспектілерінде қарастырады.

        Заңды  меншік  дегеніміз   нақты  бір класстың  әлемдік   топтың            жеке-меншік  қарасты объектілермен құқықтық түрлі құжаттарды дайындауда  адамдардың  жеке  қатынасы  ретінде заңды ынталармен  нормалардың жеке-меншік  құқықтарға  еркіндіктің пайда болуын айтамыз.

Экономикалық  меншік  дегеніміз- қосылу  себептері, иелену түрлі  экономикалық  субъектінің  материалды қызметтерді  басқару  нәтижесінде  пайда  болатын қатынастар  жиынтығын айтамыз.

        Жеке  меншіктің  теориялық   қатынасы , оның  экономикалық  категория   жиынтығы  негізінде  танылады, яғни, құн, өзіндік  құн, ақша  капитал, еңбек ақы, пайда, салық және т.б.

            1.Сандық

            2.Сапалық 

        Сандық  аспект- меншікті  түрлі   объектілермен  ұсынады. Заводтар, еңбек  құралдар, ақша, потенттер, және  лицензиялармен.

        Сапалық  аспект- Адамдар  арасындағы  кәсіподақтықтар  мен  мемлекеттер  аралық  және  басқа  да субъектер  арасындағы  өндірістік  құралдар  шығарылған  өнімдермен  құнды  қағаздар  және  т.б. арасындағы  қатынас  меншік  түрін  айтамыз.

           Кәсіпкерлік – белсенді  іскерліктің  қоғамның  талаптарын  қанағаттандыру  бағытында  коммерциялық  жетістіктерге  жету  үшін, инновацияны  пайдалануда  новаторлық  мінездемеге  жеке  форма  б.т. Нарықтық  экономикада  жеке  формалары  әр-түрлі  болып  табылады.

               1.Жеке  меншіктік

               2.Мемлекеттік

               3.Ұжымдық

        Мемлекеттік  меншік  экономикалық  талаптардағы  кеңінен  таралған  меншік түрі.б.т. Кәсіпорын   дегеніміз - өз алдына  қызмет  атқаратын  субъект б.т.

         Кәсіподақ  пайда  табу және  қоғамның  қажеттілігін  қанағаттандыру  мақсаттарында  кәсіпкерлермен  өндірістік  өнімдерді  шығару   оларды  ұсыну б.т.   

        Кәсіпкерлік дегеніміз- қызмет етуші субъектілердің  новаторлық  инициативалық қызметі. Кәсіпкерлік – экономикалың  және  ұйымдастырудың  жағдайлары, жаңа материалдың  қызмет көрсету мақсатында, және тапқан пайданың шығындарын қысқарту  бағытына  арналған  қызмет түрі.

          Кәсіпкер -  бұл тәуекелден  орықпайтын, жауапкершілікті  мойына алатын, инновациялық  және инициативалық  қызметтерді  іске  асыра отырып , нарықта бәсекеге  түсетін  субъектіні  айтамыз.

          Кәсіпкерлік  қызмет  процесінде  бірнеше  субъектлер қатысады.

               1.Кәсіпкерлер 

               2.Тұтынушылар 

               3.Жалданушы  жұмысшылар 

               4.Бизнес  бойынша серіктер

               5.Мемлекет

         Кәсіпкерліктің  негізгі  қызығушылығы  тұтынушыларға  көп  мөлшерде  товарлар  мен  қызметтерді   ұсына  отырып, жоғарғы  денгейде  максималды  пайда  табу  жатады.

          Тұтынушы  бизнес  товардың қанша  көлемде  шығарылуын, қызметтердің  қай  денгейде  ұсынылуын , қанша көлемде және  қандай  сапада, қандай  бағамен   сатылуын , қандай  орындарда орналасуын 

шешетін  бизнес  түрі  б.т.

    Т-м  к-о бұл  түрлі   меншік формасында  жүргізілетін к-о,яғни, м-к , жекеменшік ААҚ,ЖАҚ, және т.б. түрлерде көрсетілетін көпшілікке  н-е жекеге  т-л  товарлармен  қыз-ді өндіретін өнеркәсіп к-о б.т. Т-л бизнес тури-дің мақсаттарын кешендік  жүйеде  қанағаттандырады, ол тек жалғыз отель ғана емес сонымен  қатар мейрамханалар, т-к офистер және агенттіктер бола  алады. Отель н/е  т-к офис туристерге  т-к өнімдерді  ж -е қыз-ді ұсынылатын  орын  б.т. Т-к бизнес бірнеше отельдер мен агенттіктердің жұмысынан  тұруы мүмкін.Мәселен,Американ қонақ үй  фирмалар «Интерконтиненталь Киптон», «Шератон», «Холледей-Ин» және т-к  офистер «Американ экспресс» және т.б. әлемнің  барлық жерлерінде кеңінен таралған.

     Бизнесті енгізуде келесідей   формалар түрін көрсетуге болады. 1) Жаңа бизнес-бұл бизнес түрі жеке кәсіпкерге тікелей, яғни, оның жжұмыс  істеуін кәсіпкердің өзі жауапкершілікті мойына алады. Мұндағы  басты  ерекшелік  меншік  иесі бизнестегі  еркіндікпен  бақылауға қақылы.Ал оның  кемшілігі болып –меншік иесі басқалар үшін де болған қателіктерге  өзі жауап береді.

     Адамдарды біріктіру, яғни,ұйым –бұл қызмет түрінде екі н-е одан  да  көп қатысушылар бірлескен  қызметті атқару мақсатында ұйымдасады.Ұйымды ұйымдастыру үшін ең бірінші қажеттілік болып, алғашқы капитал саналады.Шығындар мен кірістер,қатысушылар арасында теңдей  бөлікке түседі.

                 Шаруашылық  серіктестері мен   қоғамдары.

      Бұл –коммерциялық  қызметпенен   шұғылданау  туралы  өзара  келісімге  отырады.Олар қоғамның  мүлкіне және барлық  міндеттеріне  жауапты б.т. Шаруашылық  қоғамдары 3 түрге бөлінеді.1)ЖШҚ,2)ҚЖҚ, 3)АҚЖШҚ.

     Бұл  коммерциялық  ұйым бір адам н-е бірнеше адамның  қатысуымен атқарылады.Жорғы капиталы құжатта көрсетілгендей  әрбірінің  үлесіне тиесілі.

    2.КЖҚ(ОДО).Қызмет негізінде құжаттармен  реттеледі ж -е қоғам қызметі регломенттік жағдайларға  негізделеді.

    3.АҚ.Басқа  ұйымдардан  өзінің  акциясын шығаруға  жарғы капиталына  сәйкес қызмет атқаруыменен  ерекшеленеді.

          Акционерлік қоғам  2 формаға бөлінеді.

        1.ААҚ(ОАО)

        2.ЖАҚ(ЗАО)

    4.Кооперативтер құрамына өз еркімен  азаматтардың  бірлескен  өндірісті  н-е шаруашылық қызметті жүзеге  асыру үшін береді.Коорператив мүлігі коорператив мүшелерінің ақшалай н-е материалды формадағы салым  ретінде құрылады.Кооператив мүшелері заңға сәйкес кооператив жарғысында көрсетілген  субсидиялық  жауапкершілікте болады.

    5.Мем-к ж –е муниципалды, унитарлы к-о.Унитарлы к-о –коммерциялық  ұйым  б.т.Унитарлы к-о мүлігі мем-ң меншігінде болады және ол к-о жұмысшыларының  арасында үлес арқылы бөлінбейді.

     Унитарлы к-о өз міндеті бойынша  барлық өзінің мүлкіне жауап  береді,алайда жеке меншік мүлігінің  міндетін мойнына алмайды.Унитарлы        к –о мемлекет органдары мен  өзін-өзі басқару жергілікті органның  шешімі бойынша құрылады. 

№5 лек. Саяхаттану жұмысындағы логика

  1.Саяхаттанудағы логикалық талаптар

      2.Саяхаттану  логикасы

      Әрбір саяхаттың материалдық мазмұны, оны ұсыну формасы, объектіні  көрсету логика талаптарының негізінде  құрылуы тиіс. Логика дегеніміз –  адамның сана сезімінде айқындалатын заңдармен формалардың ғылыми  елестету процесі болады. Бұл заңдар саяхат әңгімесінде саяхат жүргізушінің сөз саптауын елестету және саяхат жүргізушінің сөз саптауын елестету  және саяхат анализін ұсыну заңдамаларында анықталуы тиіс. Лоргикалық заңдардың санына; нақтылық, қарама-қайшылықсыз, бір тәсілдік, жалпылама, заңдары жатады. Логика формасына, адам ойының құрылымы мен құрылуы жатады. Логикалық жаттығуларға салыстырулар, анализ, синтез және қорытындылау жатады. Логикалық заңдарды үйрену әдістерімен саяхат жүргізушісі келесідей логикалық мәселелерді шешуге көмектеседі;

      1. Саяхаттау материалының аргументтерінің  көмегімен қамтамасыз етеді. 

      2. Логикалық тарихи оқиғалар мен  мысалдар және нақты мысалдардан  анықталады.

      3. Әрбір әдістемелік көрсету және әңгімелеу жаттығуларының логикалық сызбасын пайдаланудағы таңдауды және т.б. 

      Бірдеу  саяхаттар түрі ешқашан кездеспейді. Олар тақырыптары бойынша ерекшеленеді. Тақырып дегеніміз – грек сөзінен  грек сөзінен шыққан, негізінен қаланған деген ұғымды білдіреді. Тақырыб өз алдына бір нәрсенің мазмұнын ұсынатын ұғым болып табылады. Бұл ұғымдар келесідей белгілерді көрсете алады:

      1. Берілген шығармашылық қандай  құбылыс жататындығы.

      2. Автор неге ұмтылатыгндығы (оқырмандар  көңілін тарту көрермендермен  тындаушыларды  тарту.

      3 Автор өзінің шығармашылығында  нені және қандай позицияларды  анықтап көрсеткісі келетіндігі.

      Мақсат  түсініктердің мақсаты мен идеясындағы  байланысқан идеялық позицияның мазмұнын анықтайды. Идея дегеніміз – саяхаттың сана-сезімде

лестенуі. Әрбір саяхат өзінің нақты тақырыбын көрсетуге тиіс. Саяхат тақырыбы затты көрсету және оны әңгімелеуден тұрады. Тақырыбты құру саяхаттың мазмұнының қысқаша және концрептривті түрде айтылуын талап етеді: Әрбір тақырыбтақырыбшалардың жиынтығынан тұрады. Әрбір  тақырыбша ойды жеткізе алатындай толық және логикалық қорытындыға ие болуы тиіс:

      1. Саяхат композициясы саяхаттың орналасуын ондағы тақырыптардың жүйелі түрде құрылуын, негізгі сұрақтарымен с.ж. бастапқы және қорынынды бөлімін көрсетеді.

      2. тақырыбтарды бастаушы – композициялық

      3. Саяхат атауы. Бұл  мазмұнды көрсетілетін тілмен жеткізетін саяхаттың тікелей  және жанама формасын айтамыз. Саяхат атауында міндетті түрде тақырыптың маңызы көрсетілуі тиіс. Мәселен «Алматы менің астанам» тақырыбын адамға жалпы мазмұны Алматы менің астанам тақырыбымен сәйкестендіріледі. 

Саяхаттану  жұмысын көрсету және әңгімелеу

      1. Саяхаттанудағы көрсетілім

      2. Көрсетілім негіздері

      3. Саяхаты әңгімелеу 

    Көрсетілім  – принциптерінің жүзеге асырк процессі, экономикалық объектілерімен немесе бір неше объектілеріменен бір уақыта жанасудын көрнекілік кәсібі (мәселен сәулет көрсеткіші немесе ансамбіл мен танысу) қозғалу немесе көрсетудегі қызметі болып табылады. Саяхаттанудағы көрсетілім объетілерден ақпаратық хабарларды көрермендерге жеткізу барысындағы көп процесс болып табылады. Арнайы көрсетілім термині ғалым саяхат жүргізушілерімен саяхат ісін жүргізу әдістімелік әдебиеттерде кеңінен қолданылады.

      Шеру публикалық көрсетіліммен міңезделетін қандайда бір затпен құбылыс және нақты тұлға.