Организация самодеятельного путешествия

ОРГАНИЗАЦИЯ САМОДЕЯТЕЛЬНОГО  ПУТЕШЕСТВИЯ

      Туризм - самая массовая форма активного  отдыха и оздоровления трудящихся, одно из важных средств воспитания советских людей. Во время путешествий  туристы знакомятся с прошлым  и настоящим нашей Родины, ее естественными богатствами, памятниками культуры, выполняют общественно полезную работу, проводят наблюдения над природой, охраняют ее. 

      Туризм – жеке тұлғалардың уақытша болатын елде (жерде) жиырма төрт сағаттан бір жылға дейін не жиырма төрт сағаттан аз уақытқа созылатын, бірақ түнейтін, ақылы қызметпен байланысты емес мақсаттағы саяхаты.

      Туризмның келесі түрлері танып біледі:

• келу туризмі – Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұрмайтын адамдардың Қазақстан Республикасы шегіндегі саяхаты;
• шығу туризмі – Қазақстан Республикасының азаматтары мен Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын адамдардың басқа елге саяхаты;
• ішкі туризм – Қазақстан Республикасының азаматтары мен оның аумағында тұрақты тұратын адамдардың Қазақстан Республикасының шегіндегі саяхаты.

      Туризммен айналысатын саяхатшылардың барлық түрлері  келушілер ретінде анықталады. Осыған байланысты «келуші» термині туризм статистикасының барлық жүйесінің негізгі тұжырымдамасын білдіреді.

      Келушi - өзінің әдеттегі тұратын жерінің шегінен тыс қандай да бір жерге 12 айдан аспайтын мерзімге саяхат жасайтын кез келген тұлға және болатын жеріндегі көзден төленетін қызметпен айналысу сапарының басты мақсаты болып табылмайды.

      Өз  кезегінде «келуші» термині екі санатқа бөлінеді:

      туристер (қонуға келушілер) – бұл келген елінде кем дегенде ұжыммен немесе жеке орналасу құралымен бір қонуды жүзеге асыратын келушілер;

      біркүндік келушілер – бұл келген елінде кем дегенде ұжыммен немесе жеке орналасу құралымен бір қонуды жүзеге асырмайтын келушілер.

      Туристерді  орналастыру құралдары – бұл жүйелі немесе кейде туристерге түнеу үшін ұсынылатын кез – келген орналастыру объектісі.

      Сапардың  мақсаттары - жолға шыққан сәттен қайта оралғанға дейiн өзінің әдеттегі тұратын жерінен тыс келушiлер жүзеге асыратын қызметтерге жатады. Келесi қызмет түрлерiне болінеді:

      -бос  уақыт, рекреация және демалыс:  көрнекті орындарды тамашалау, дүкендер аралау, спорт және мәдени шараларға бару, рекреациялық және мәдени шараларға қатысу, кәсіби емес спорт түрімен айналысу, жаяу жорықтар мен альпинизм, жағажайларды пайдалану, круиздер, құмар ойындар, әскери қызметшілерге арналған демалыс және рекреациялық шаралар, жазғы лагерьлер және т.б.

      -емдеу: санаторийлер, сауықтыру сипатындағы сапарлар, емдік қасиеті бар суларда болу, курорттар және өзге де емдеу және сауықтыру түрлері;

      -дін/қажылық:  діни шараларға қатысу, қажылық  сапар.

       
По характеру организации путешествия  делятся на плановые и самодеятельные. Плановые совершаются по заранее  разработанному и подготовленному  какой-либо организацией маршруту, с  предоставлением всевозможных услуг и размещением на туристских базах и в гостиницах. В самодеятельных путешествиях туристы находятся на полном самообслуживании, сами решают все вопросы, связанные с выбором маршрута, обеспечением снаряжением, разработкой графика движения и т. п. Правильно организованное и проведенное туристское самодеятельное путешествие обеспечивает хороший отдых, физическое развитие и спортивное совершенствование туристов, расширяет их кругозор, воспитывает коллективизм, любовь к природе, дисциплинированность, мужество и инициативу. 

      Действующая в настоящее время Единая всесоюзная спортивная классификация делит  путешествия в зависимости от способа передвижения и условий их совершения на несколько видов. Наиболее массовые из них - пешие, водные, лыжные и горные. 
 
В порядке возрастающей сложности самодеятельные туристские путешествия подразделяются на походы выходного дня и многодневные путешествия I, II, III, IV, V и VI категорий сложности. 
 
Определение категории сложности многодневных путешествий производится общественными туристскими маршрутно-квалификациониыми комиссиями (МКК) в зависимости от следующих показателей (для I-III категорий сложности):

Продолжительность походов указана без учета  дней отдыха и запасных дней на плохую погоду. Хотя максимальная продолжительность  не оговаривается, но если число дней окажется значительно больше нормативного без достаточных на то оснований, то МКК вправе снизите зачетную сложность похода вследствие недостаточной интенсивности нагрузки. 
 
Протяженность маршрута рассчитывается с зачетом радиальных выходов, если они не превышают четвертой части от общей протяженности похода. При этом радиальным выходом считается участок маршрута продолжительностью не более четырех ходовых дней с возвращением в начальную точку. Расстояния, пройденные в кольцевых радиальных выходах (с возвращением по другому пути), засчитываются полностью, пройденные в линейных радиальных выходах (с возвращением по тому же пути), засчитываются в половинном размере. 
 
Обязательное условие при определении категории сложности походов - их соответствие перечням классифицированных туристских маршрутов и классифицированных перевалов, утверждаемых Федерацией туризма Центрального совета по туризму и экскурсиям. В указанных перечнях заключен главный критерий для определения-сложности - количество и качество естественных препятствий на маршрутах. 
 
В каждом виде туризма учитываются определенные виды естественных препятствий. Для горных путешествий категория сложности определяется с учетом набора перевалов: