Классикалық экономикалық теорияның негіздері

Батыс экономистері жасаған қазіргі пайда тұжырымдамасы  бұл ұғымды әртүрлі көзқараста баяндаған. Ол өндіріс факторларын (жер, еңбек, капитал, кәсіпкерлік қызмет пен ақпаратты айтамыз) қолданған табыс ретінде қарастырылады.

Американ ғалым-экономисті Пол Самуэльсон пайдаға деген  бірнеше көзқарасты атап қөрсетті:пайда  өндіріс факторынан алынған «шартсыз»  табыс ретінде және оны кәсіпкерлердің өзі тікелей қолданады; пайда кәсіпкерлік қызметті марапаттау ретінде және техникалық жетілдіруді ендіру; пайда тұрақсыздық жай-күйді тудырушы ретінде және тәуекелділік үшін төлем; пайда монополды табыс ретінде.

Осындай көзқарас американ жоғарғы оқу орны студенттерінің «Экономикс» оқулығының авторлары Кэмбелл Р. Макконнелл мен Стенли Л. Брюде қалыптасқан. «Экономический образ мышления» оқулығының авторы П.Хейне былай дейді: пайданың дұрыс анықтамасы жоқ, себебі бұл көп қырлы ұғым және оның мазмұнын «екшеп сорттау қажет, егер біз экономикалық жүйе қызметінің механизмін түсінгіміз келсе».

Осы әртүрлі  қысқаша шолу пайданың қайнар көзіне көп түрлі көзқарастың барлығын көрсетеді. Таза сандық, көзқарас тұрғысынан пайданы қолға түскен шағын табыс  пен жалпы шығындардың арасындағы айырма ретінде анықтаған абзал.

Қолданылған әдебиеттер тізімі 

Осипова Г.М., Экономикалық теория негіздері  Алматы-2002.

Шеденов Ө.К., Сағындыков Е.Н., Жүнісов Б.А., Байжомартов Ү.С., Комягин Б.И., Жалпы экономикалық теория Ақтюбе-2004.

Макконелл К.Р., Брю С.Л., Экономикс: принципы, проблемы и политика М: Республика,1992

Экономикалық  теорияның негіздері, оқулық  Алматы,2002