Жай сөйлемнің түрлері

Жай сөйлем құрамы мен кұрылысына қарай бірнеше түрге бөлінеді: сөйлемде бастауыштың болу, болмауына қарай жақты және жақсыз сөйлем, тұрлаусыз мүшелердің болу, болмауына қарай жалаң және жайылма сөйлем, сондай – ақ, толымды, толымсыз сөйлем ,атаулы сөйлем.
Грамматикалық бастауышы бар не бастауышы ерекше айтылмай, оның қай сөз екенін баяндауышпен ұластыра, атау арқылы білуге болатын сөйлем жақты сөйлем болады.
Олардың бастауыштары баяндауышпен қиысу үшін белгілі жақ жалғауларында не жалғаусыз жақтық мағынада айтылады. Соңғылардың жақтық тұлғаларына, мағыналарына дәлме – дәл үйлесімді болып айтылған (не айтылатын) бастауышы бар сөйлем ғана жақты болады. Мысалы: Біз елімізде молшылық орнату бағдарламаларын бұлжытпай жүзеге асырып келеміз деген сөйлемнің бастауышы – біз.

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім а) Жай сөйлемнің айтылу мақсатына сай топтасуы
ә) Жай сөйлемнің құрылысына қарай түрленуі
б) Жай сөйлемнің күрделену жолдары.
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.