Педагогикалық психология

•  Алынған  нәтижелерді талдау.

•  Тәжірибеден қорытынды жасау.

III деңгей (эвристикалық)

Эвристика - грек сөзі - іздеп табамын, ашамын деген  мағынаны білдіреді.

Эвристикалық  оқыту мақсаты - оқушыға барлық оқу  пәндері бойынша білімдік өнімдер  жасату, мәселелерді өз бетімен шешуге үйрету.

IV деңгей (шығармашылық)

Шығармапіылық жұмыстардың түрлері. Оқу пәндерінде қорғалатын білімдік німдердің үш түрі бар.

Дәстүрлі оқу  курстары бойынша жасалатын пәндік өнімдер: Шығарма, ертегі, құрастырылған  есеп, тұжырымдалған ұғым, (феже немесе заңдылық, бұйымдар, белгі, таңба, ойын, викторина, өойылым, сценарий, газеттің мазмұны.

Пәнаралық және пәннен тыс өнімдер - бір пән шеңберінен шығатын іргелі білімдік объектілерді зерттеу нәтижелері.

Методологиялық  өнімдер (талдау тәсілдері, құрастырылған  сұрақтар, тұжырымдалған жорамалдар; жауаптарды іздеу тех-нологиясы, өздік жұмысының жоспары, жұмыстың мақсатын анықтау, жеке білімдік бағдарламалар, оқу іс-әрекетін талдау, өзіне-өзі баға беру, пікірлер, сын-пікірлер жазу).

Оқушылардың шығармашылық жұмыстарының нысандары:

•  зерттеушілік (эксперимент, тәжірибе өткізу, ғылыми мәселені өзінің шешуі, теореманы дәлелдеу);

•  шығарма (тақпақ, ертегі, есептер, очерктер, трактаттар).

•  көркемөнер шығармалары (бейнелеу өнері, сызба, кескіндеме, ән, саз, би, кесте тігу, суретке түсіру, композиция, көрме);

•  техникалық шығарма (бұйым, үлгі, макет, сызба, фигура, компьютерлік бағдарлама).

•  көрермендергеарналғаншығармалар(концерт, қойылым, жарыс, шағын көрініс);

•  педагогикалық  шығармалар (мұғалімнің орнына сабақ  беру, сөзжұмбақ жасау, ойын, викторина).

•  методологиялық шығарма (тақырыптың жоспарын жасау, оқушыларға арналған тесті сұрақтарын құрастыру, өзін-өзі талдап жазған күнделік жүргізу.

Шығармашылық  жұмыстарды бағалағанда оның жаңалығына, қисындылығына, безендірілуіне, оқушының сұрақтарға дәйекті жауап беруіне, көрермендерді және әділ қазылар алқасын қызықтыра білуіне назар аударылады.

Жоғары деңгей 8-10 ұпай алғандар. 1 -орын алған балалардың да шығармашылық деңгейі жоғары деп  бағалауға болады, 4-7 ұпай алғандардық  шығармашылық деңгейлері орташа. 1 -3 ұпай алғандардық шығармашылық деңгейлері төмен. Себебі оның жұмысы үлгі бойынша орындалып, аздап жетілдірілген. Жаңалығы аз. Осындай бағалар шығармашылық апталық кезінде беріледі. Шығармашылық жұмыстар бойынша шығармашылық апталық өткізуге болады. Озып шьщқандар моральдық және материалдық жағынан ынталандырылады.

Жоғары сыныптарда ғылыми апталықтар өтеді.

Түсінік деңгейін (сапасын) тексеру үшін ауызша сүрау  әдісі, жазбаша тексеру жұмыстары  жүргізіліп баға қойылады.

Бағдарламалық материалдық 70% -ын меңгерген оқушы (түсініп, есте сақтаған), 30% қатесін өз бетімен түзете алады. 70% -дан төменгі білім сапасы оқушы білімінің берік еместігін көрсетеді. Сондықтан оқу материалын нашар меңгерген оқушымен қосымша жұмыс жүргізу керек.

Оқыту технологиясы:

•  Оқушыныңбілімділік, білік, дағдыларын диагностикалық құралдар арқылы анықтау.

•  Оқыту процесінің тиімділігін (пайдалылығын) объективтік  әдістер арқылы тексеру.

•  Оқу материалының 70% -ын оқушыға меңгерту.

Оқыту қандай болу керек. Негізгі талап — оқыту процесі арқылы оқушыға білімді меңгерту. 

.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Ж.Қобдикова.  Орта мектепте білім алуды  технологияландыру. - Алматы, 2002.

2. Педагогикалық  технология ұғымының мәні мен  әдіснамалық сипаттамасы. //Бастауыш  мектеп. 1999. - №8,9.

3. Педагогика. Педагогические  теории, системы, технологии. Под  ред. С.А.Смирнова. 3-е изд. - М.: Академия, 1999.

4. Хуторской  А.В. Современная дидактика. - Спб:  Питер, 2001.

5. Педагогика. - Алматы, 2003.