Психология салалары

Психология салары  

ҚАЗАҚСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ  ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ  МИНИСТРЛІГІ 
Қайнар университеті

 
 

Психология - қалыптасудың әр  түрлі сатысында  тұрған және тәжірибенің  түрлі салаларымен  байланысқан ғылыми  пәндердің тармақталған  жүйесін білдіреді.

Психология  салаларын жіктеудің  негізгі принципі  деп әрекеттегі  психиканың даму  принципін айтады. Сондықтан психология  салаларын жіктеудің  негізі ретінде  адамның іс-әрекетінің  сан алуан түрлерін  пайдаланады.

Психология  салалары:

• Еңбек психологиясы
• Педагогикалық психология
• Медициналық психология
• Заң психологиясы
• Әскери психологиясы
• Спорт психологиясы
• Даму психологиясы
• Арнайы психология
• Салыстырмалы психология
• Әлеуметтік психология
• Басқару психологиясы
• Жалпы психология

Еңбек  психологиясы

  

Педагогикалық  психология  

Адамға  білім және тәрбие берудің  психологиялық заңдылықтарын зерттейді.

а) оқыту  психологиясы

ә) тәрбие  психологиясы 

Медициналық  психология 

сот психологиясы, қылмыс психологиясы, еңбекпен түзету  психологиясы деп аталатын тармақтардан  құралады 

  

Заң  психологиясы 

Сот психологиясы  сот, айыптаушылар, куәлар, сот тергеуін  жүргізу, олардан жауап алу тәрізді  т.б. жайттардың психологиялық астарларын  қарастырады. 

Қылмыс психологиясы  қылмыскердің жеке

 басы мен оның зиянды әрекеттерінің сырын ашады

  

Әскери  психологиясы - әскери  әрекеттер кезіндегі  адамның мінез-құлқын, басшылар мен олардың  қарамағындағылар  арасындағы қатынастардың  психологиялық жақтарын, әскери азаматтардың  отаншылдық қасиеттерін  қалыптастыру, психологиялық  насихаттың және  кері насихаттың  тәсілдерін және  т.б. мәселелерді  зерттейді. 
 

Әскери  психологиясы 

Спорт  психологиясы - спортшылардың 

іс-әрекетіндегі  психологиялық

  ерекшеліктерін қарастырыды. 

  

 Спорт психологиясы 

жарыстарды  ұйымдастыру,

өткізу  мәселелерінің психологиялық

  факторларын зерттейді.

Даму  психологиясы 

• Даму  психологиясы - әр  адамның жасына  байланысты психикалық  заңдылықтарын, ерекшеліктерін, тұлғаның психологиялық  қасиеттерін және  әр түрлі психикалық  үрдістердің онтогенезін  зерттейді. Бұл сала  келесі реттегі  тармақтардан құралады: балалар психологиясы, жеткіншектер психологиясы, жасөспірім психологиясы, ересек адам психологиясы  және геронтопсихология

Арнайы  психология. 

• Арнайы  психология. Бұл адам  дамуының бірқалыпты  даму жолынан ауытқуын, ми ауруына шалдыққандардың  психикалық күйзелістері  мен осы саладағы  әр қилы аурулардың  себептерін қарастырады

Әлеуметтік  психология 

• Әлеуметтік  психология - адам  мен қоғам арасындағы  қатынас мәселелерімен  айналысады. Бұл сала  адамдардың белгілі  бір негізде ұйымдасқан  топтары мен кездейсоқ  топтары арасындағы  өзара қарым-қатынастағы  психологиялық құбылыстардың  сырын зерттейді

Басқару  психологиясы 

• Басқару  психологиясы адам  әрекетін тиімді  түрде ұйымдастыру, басшылық ету ретінде  қарстырылып, ұйымдастырудың  белгілі бір мақсатын  шешуге бағытталады. Сонымен қатар, басқару  ісінің әлеуметтік-психологиялық  мәселелерін шешу, басқарушы қызметтің  және оған қойылатын  талап-тілектерін  ескеру, басшы қызметкердің  тұлғалық қасиеті  мен басқару тәсілін  дұрыс жолға қою  мәселелерін қарастырады

Жалпы  психология 

Жалпы  психология, пәні  психологияның жалпы  теориялық ұстанымдары  мен маңызды әдістері  туралы ғылыми  ұғым береді. Қарастыруға  ыңғайлы болу үшін, бұл ұғымдар үш  негізгі дәрежелерге  біріктіріледі: психикалық  үрдістер, психикалық  күйлер және психикалық  қасиеттер, немесе  ерекшеліктер, тұлғалар. 

ҚОРЫТЫНДЫ 
 

• Психологияның  жалпы ғылыми білімдер  жүйесіндегі негізгі  қызметінің мағынасы  мынада: ғылыми білімнің  басқа аумақтарындағы  нәтижелерін белгілі  бір қатынаста  талдай отырып, Б. Ф. Ломовтың айтуы  бойынша зерттеуінің  объектісі адам  болатын, барлық ғылыми  пәндердің интеграторы  болып саналады. Белгілі  психолог Б. Г. Ананьев  психология адам  туралы мәліметтерді  нақты-ғылыми білім  деңгейінде талдауға  ыңғайлы екенін  көрсете отырып, бұл  мәселені толығымен  өңдеді.

Зейін қойып  тыңдағандарыңызға рақмет!