Өмір қауіпсіздік ережелері

 

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ ТРУБАДАН СУДЫҢ АҒУЫ (прорыв и протечка трубы).

Сіздің әрекетіңіз:

• Сіз ең алдымен, пәтеріңіздегі судың келетін трубаның вентілін бұрап, жабыңыз. Судың пәтерге келуін тоқтатыңыз. Егер трубаның бір жерінен су тамшылап ағып тұрса, астына тазик н/е табаң қойыңыз.
• Егер тамшылаған жері үлкен болмаса, онда ол жерді клей н/е пластилинің көмегімен жабыстырыңыз.
• Егер оның көмегі болмаса, матамен қатты байлап көріңіз.
• Слесарьға қоңырау шалыңыз.

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ БЕКІТІЛГЕН РАКОВИНА (Засор раковины).

Сіздің әрекетіңіз:

Раковинада су толса, онда ол бекітіліп қалған. Оны тазалаудың екі түрі бар: вантуспен немесе проволокамен.

Су раковиннан өткеннен кейін  оның құрылысын сода немесе машина порошогын себу қажет.

Егер жоғарыда айтылған екі  әдіс көмектеспесе, онда раковина астындағы  трубаны ағытып оны тазарту керек.

Өзіңіз раковинаны тазартамасаңыз, онда сантехникті шақырыңыз.

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ ГАЗДЫҢ ШЫҒУЫ (Утечка газа).

Газдың иісін сезсеңіз, тез арада плита көзін жабыңыз.

Бөлмеге барлық өрт пайда  болуы себептерді жойыңыз: шылым  шекпеңіз, сірінке жақпаңыз, шам  және электрқұралдарды қоспаңыз. Щитокта  электрпитаниені ағытыңыз. Егер кейбір істеп тұрған электр құралдар болса, онда оларды сөндірмеңіз.

Бөлменің барлық терезелерді  және есіктерді ашыңыз.

Газ бар бөлмеден кетіңіз.

Егер газдан адам ұланса, онда оны далаға таза ауаға шығару керек және аяғынды басынан жоғары қою қажет. Жедел жәрдемді шақырыңыз.

Егер газдың иісі кетпесе, онда тез авариялық газ қызметкерлерді қоңырау шалыңыз 04 телефоны бойынша.

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ ГАЗ БАЛЛОНДЫ ПАЙДАЛАНУ (Пользование баллонным газом).

Газ бар баллондарды далада сақтағаны жөн. Егер ондай жағдай жоқ болса, онда оны желі бар (проветриваемое) бөлмеге қою керек.

Мезгіл сайын баллонның  резина шланктерді сабынды сумен  тексеріп тұрыңыз

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ ЕГЕР СІЗ ЛИФТА ҚАМАЛЫП ҚАЛСАҢЫЗ (Если вы застряли в лифте).

Сіздің әрекетіңіз:

Саспаңыз (паниковать) етпеңіз, лифт шахтасына сіз құламайсыз, өйткені  оны арнайы құрал жабдықтар үстап  тұрады.

Диспетчерді шақырту үшін лифтта кнопканы басыныз.

Егер сізге ешкім жауап  бермесе, лифттің есігінен қатты  соғыныз. Сізді естіген адамға лифт қызмет көрсету қызметкерлерін, шақырудын  сұраңыз.

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ ҮЙДЕГІ ӨРТ (Пожар в доме).

Егер өрт қатты жанып  тұрса, онда сіздің негізгі мақсатыңыз тез үйден кету. Егер де қатты  жанып тұрмаса да, бірақ үйдің  іші қатты түтін болса, үйден  тез ғана кету керек. Түтін өрттен де қауіпті болады.

Сіздің әрекетіңіз:

1. Түтіннің исін сезгеннен кейін үйден тез кетіңіз. Кез келген шүбіректі сулап ауызынызбен мұрынды жабыңыз сосын енкейіп (өйткені түтін жоғарыға ұмтылады) бөлмеден кетіңіз.
2. Егер өрт кішкентай бөлмеде болса, онда есіктермен терезелерді ашпаңыз, ауа өртті күшейтіп жібереді.
3. Жанып жатқан үйден лифтпен түспеніз, өйткені ол қатты өрт болып жатқан қабатта тоқтап ашылу мүмкін және содан бәрі жарақат алады. Ток кез келген уақытта сөніп қалу мүмкін және лифт этаждардың арасында қалу мүмкін.
4. Егер коридор және площадка өртте және түтінде (төмен түсуге жол жабық) болса, онда шатырға көтеріліңіз.
5. Егер өрт қатты коридорда жанып тұрса, есікті қатты жауып, сұйық шүберектермен щельдарды жауып, есікке көрпе н/е пальто ілініз (занавесьте). Терезені ашып қатты дауыс беріп көмекке шақырыңыз.
6. Егер сізге біреуді өрттен күтқару керек болса, онда өзінді арқанмен орап бір шетін далада тұрған адамға беріңіз. Егер сіз есіңізді жоғалсаңыз, онда сізді арқаннан тартып өрттен алып шығалады. Ауызымен мұрынды ылғал шүберекпен жабыңыз.
7. Егер күтқарған адам түтінмен демалып санасын жоғалтса, онда оған жасанды дем беріңіз.

 

Тұтінмен уланудың алғашқы  белгілері: бастың айналуы, бас ауыруы, жиі дем алу, жүрек айналуы (тошнота), сананы жоғалту.

 

ЕГЕР ӨРТ ҚАТТЫ ЖАНЫП  ТҰРМАСА.

Сіздің әрекетіңіз:

1. Өртті бір затпен (көрпе, пальтомен) үстінен жабасалыңыз. Содан кейін үстінен су кұйыныз.
2. Түтінмен демалмауға ұмтылыныз. Мұрынды және ауызынды ылғал шүбірекпен орап қойыңыз.
3. Өрттен жанып тұрған заттарды алымаңыз, өйткені ол өрттің таралудың себепкері болады.
4. Өртті шетінен бастап ортаға қарай сөндіру керек.

 

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ ЖИҺАЗ ЖАНУЫ (Возгорание мебели).

Казіргі жиһаз синеттикалық материалдардан жасалынады және синтетикалық смолдармен сінірген (пропитана), сондақтан  бұл жиһаз өте токсикалық болады және жанған жағдайда қауіпті болады.

Сіздің әрекетіңіз:

Жанып жатқан жиһазды балконға шығармаңыз, өйткені ауа одан да қатты оны жандырып жібереді.

Егер жиһаз қатты жанып  тұрса, оны ылғал шүбірекпен жаппаныз немесе сумен төкпеңіз. Мұндай жағдайда пәтерден тез шығуыңыз керек.

 

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ КАМИН ЖАНУЫ (Возгорание камина).

Сіздің әрекетіңіз:

1. Каминнан алысырақ жиһазды және басқа жақсы жанатын заттарды жылжытыңыз.
2. Өртті сабынды сумен сөндіріңіз.

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ АДАМ ҮСТІНДЕГІ КИІМНІҢ ЖАНЫП КЕТУІ (Возгорание одежды на человеке).

Сіздің әрекетіңіз:

Адамды тез ғана жерге  жатқызыңыз (бұл өрттің адамның басының  баруына жол жабады), үстіне су кұйып  немесе коврикпен, курткамен, пальтомен  жабыңыз.

Егер адамда ашық жарақаттар жоқ болса, оны жермен не құммен жабыңыз (засыпать). Бірақ бұл әрекет жараларға  инфекция кіргізу мүмкін.

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ ТАБАНЫҢ ЖАНУЫ (Возгорание сковородки).

Табада майдың көп болуы  осындай әрекетке апарады.

Сіздің әрекетіңіз:

1. Табаны тез ғана қақпасымен, үлкен тәрелкамен не ылғал орамалмен жабыңыз.
2. Еш жағдайда табаны ағаш тақтаймен (разделочная доска) жабуға болмайды.
3. Табаны сумен сөндіруге болмайды, өйткені май, атқылай бастағаннан кейін сізді күйдіру мүмкін.

    СІЗДІҢ ҮЙІҢІЗ/ ДАҚ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ КЕТІРУ(Пятна и их выведение).

Сіздің әрекетіңіз:

Даққа сініп кетуге уақыт  бермеңіз және оны бірден келтіруге  ұмтылыныз.

Майлы дақты крахмалмен, тольмен не тұзбен молырақ себіңіз  және содан кейін щеткамен қағып  жіберіңіз.

Дақты ыстық сумен келтірмеңіз, олай сіз дақты одан да қатты (расползается) жалпыланады.

 

Дақты келесі әр түрлі әдістермен келтіруге болады:

Сыраның (пиваның) дақтары  кілем тазартуға арналған және перекись сутегімен келтіруге болады.

Қанның дағын – қатты  кір жуғыш порошокпен, перекись сутегінің  порошокпен (алдын ала мұздай тұзды  сумен жұмсартып) келтіруге болады.

Шоколадтың дағын –  қатты кір жуғыш порошокпен.

Кофенің ізін – глицеринмен, перекись сутегымен, кір жуғыш порошокпен және лимон согімен.

Жұмыртқаның ізің - қатты  кір жуғыш порошокпен, тұзды сумен, кілем тазартуға арналған сұйықтармен.

Клейдің ізін – ацетонмен.

Майдің ізің - қатты кір  жуғыш порошокпен.

Балмұздақтың ізін - қатты  кір жуғыш порошокпен, кілем тазартуға  арналған сұйықтармен.

Черниланың дағын –  денатуратпен.

Фломастердің ізін -  денатуратпен.

Вареньяның ізін – глицеринмен, перекись сутегымен, кір жуғыш порошокпен.

Сүтті ізді – қатты кір  жуғыш порошокпен, кілем тазартуға  арналған сұйықтармен.

Майлы боядың ізін – спиртпен.

Тот ізін – лимон согімен.

Смоланың ізін- глицеринмен.

Шәйдің ізі - қатты кір жуғыш порошокпен, глицеринмен, перекись сутегімен, лимон согімен.

Виноның ізін - қатты кір  жуғыш порошокпен, глицеринмен, перекись сутегімен, кілем тазартуға арналған сұйықтармен.

Тердің іздерін – уксуспен, қатты кір жуғыш порошокпен.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОРЫТЫНДЫ

Жұмыстың негізгі мақсаты - төмендегі мақсаттарды шешу үшін қажетті теориялық білімдер, практикалық іс әрекеттер көлемін халықтың игеруіне жәрдемдесу: 

- еңбек қызметі мен  адам демалысы аймағында қалыпты  жағдай жасау;  
- адам мен оның өмір сүру ортасын залалды әсерлерден қорғау жөніндегі шараларды әзірлеу жәнө оны іске асыру;  
- техниканы, технологиялық процестер мен шаруашылық объектілерін қауіпсіздік және экологиялық тәртіптеріне сәйкес пайдалану;  
- шаруашылық объектілері мен техникалық жүйелердің қалыпты жағдайы мен төтенше жағдайдағы жүмыс істеу түрақтылығы;  
- төтенше жағдай салдарын болжау және бағалау;  
- халықты, өндіріс қызметкерлерін, авария, апат, зілзала салдарынан, сондай-ақ осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылуынан қорғау жөніндегі шешімдерді және оларды жою жөніндегі шараларды қабылдау. 

Адамдар төтенше жағдайлар  бола қалған жағдайда өздерін қалай  төнген қауіптен құтқару керек және қандай шаралар қолдану керек  екені осы жұмысысда келтірілген. Арине адамдар осы ережелер мен ескертулерді сақтап жүрсе, алдын ала ондай жағдайларды болдырмау қамын ойлап жүрсе бұндай жағдайлар өмірімізде аз кездесер еді.