Оңтүстік Қазақстан облысының экологиялық проблемасы

Оңтүстік Қазақстан  облысының 

экологиялық жағдайы

 Оңтүстік Қазақстан облысының атмосфералық ауасының аса ірі ластауыштары Шымкент қаласында шоғырланған және негізінен олар ластауыш заттардың валдық шығарындыларын түзеді де, өңірдің әуе бассейнінің жалпы жағдайына әсер етеді.

Оңтүстік Қазақстан облысы Қазақстанның экологиялық жағдайы нашар алты өңірдің бірі

 Шымкент қаласы автокөлік түтінімен ең жоғары ластанған қалалардың үштігіне кіреді. Автокөлік санының артуы, әсіресе облыс орталығында, ерекше алаңдаушылық тудырады.

 

Атмосфералық 

ауаның  ластануы

 Атмосфералық ауаны жылжымалы көздердің ластауыш заттарының шығарындыларымен ластағаны үшін төлемдерін анықтау әдістемесінің негізінде Шу-Талас экология департаментінің Оңтүстік Қазақстан филиалы мамандарымен жасалған алдын-ала есептер бойынша соңғы 5 жыл ішінде жылжымалы көздерден ластауыш заттардың шығарындылары 2 еседен астам көбейген. Жылжымалы көздерден ластауыш зат шығарындыларының көбеюі облыс аумағында автокөлік санының артуымен байланысты болып отыр.

2003-2008 жылдарға жылжымалы көздерден ластауыш заттардың шығарындылары (тонн)

 

Жылдар	2003	2004	2005	2006	2007	2008
Оңтүстік	Қазақстан	облысы	бойынша
Ластауыш зат шығарындылары, барлығы	53278	67957	81171	98024	112204	111480

2007-2008 жылдарға Оңтүстік Қазақстан облысының аса ірі табиғат пайдаланушыларының тұрақты көздерінен атмосфераға шығарылатын ластауыш заттарының шығарындыларының салыстырмалы анализі

 

№	Атауы	Зиянды зат шығарындылары	мың тонна	Төмендеуі, көбеюі %, есе
		2008г.	2007г.
1	«Петро Қазахстан Ойл Продактс» ЖШС	16,816	16,779	+ 0,22 %
2	«Южполиметалл» ӨК» АҚ	1,098	8,51	- 87%
3	«Шымкентцемент» АҚ	1,463	2,261	- 35%
4	«3-Энергоорталық» АҚ	1,586	0,741	+ 2 есе

Экологиялық проблемалары.Соңғы жылдары оңтүстік аймақтардың өнеркәсіп кәсіпорындарынан бөлінетін лас қалдықтар төмендегі салалардың еншісінде.

Мұнай өңдеу - мұнайды еңдеу барасында улы заттардың белінуі.Құрылыс материалдары - құрылыс саласының қарқынды дамуынан,жылу қуаты-қалалардың ұлғаюы және жылу мен электр қуатына деген сұраныстың артуы.

 

Аймақтағы негізгі экологиялық проблема ірі қалаларда болып отыр (Шымкент, Алматы,Қызылорда, тағы басқа)- Оның себебі автокөлік санының көбеюі, ескі құрал-жабдықпен жұмыс істейтін кәсіпорындардың әлі күнге дейін жұмыс істеуі нәтижесінде атмосфераға мыңдаған тонна газ бөліп шығарады.Қоршаған ортаның табиғат жағдайына кері әсерін тигізуде.

Мысалы, Шымкент қаласындағы өлшенген шаң-тозаң қоспасының орташа көрсеткіші нормадан 4 есе артық. Азот диоксиді -екі есе,аммиак 1,5 есе,формальдегид 6 есе.