Автор работы: Пользователь скрыл имя, 19 Октября 2011 в 11:03, задача
Тапсырма 1. Симметриялық шифрлау – дешифрлау.
Бастапқы мәтін «ЕСЕТОВЕРГЕНБАЛТАБЕКУЛЫ» Вижинер кестесінің көмегімен шифрлау.
Бастапқы деректер:
Хабар: ЕСЕТОВЕРГЕНБАЛТАБЕКУЛЫ
Кілт: ЖОЛБАРЫС
Олардан
басқа шифрлау алгоритмінің шифрлар
(ciphers) және кодтар(codes) деп бөлінетіндері
бар. Шифрлар бөлек битпен, әріппен, символмен
жұмыс жасайды. Кодтар лингвистикалық
элемнттерді дұрыстайды (буындар, сөздер,
фразалар).
А | Б | В | Г | Д | Е | Ж | З | И | Й | К | Л | М | Н | О | П | Р | С | Т | У | Ф | Х | Ц | Ч | Ш | Щ | Ъ | Ы | Ь | Э | Ю | Я |
Z=3 | |||||||||||
Сөз | Е | С | Е | Т | О | В | |||||
Шифрлау | И | Ф | И | Х | С | Е | |||||
Z=4 | |||||||||||
Сөз | Е | Р | Г | Е | Н | ||||||
Шифрлау | Й | Ф | З | Й | С | ||||||
Z=2 | |||||||||||
Сөз | Б | А | Л | Т | А | Б | Е | К | У | Л | Ы |
Шифрлау | Г | В | Н | Ф | В | Г | З | М | Х | Н | Э |
Тапсырам
3. Грансфельд шифры
Грансфельд
шифры Цезарь шифрының модификациясы
секілді күрделі сандық кілт түрінде
ауыстырумен сипатталады. Ол үшін әріптердің
астына сандық кілтттің цифраларын енгізеді.
Шифрмәтін Цезарь шифрындағыдай
болады бірақ, ол алфавиттің үшінші әрпінен
бастап емес сәйкес келген кілттегі циифрды
алады.
А | Б | В | Г | Д | Е | Ж | З | И | Й | К | Л | М | Н | О | П | Р | С | Т | У | Ф | Х | Ц | Ч | Ш | Щ | Ъ | Ы | Ь | Э | Ю | Я |
Кілт | 1 | 6 | 0 | 8 | 9 | 1 | |||||
Сөз | Е | С | Е | Т | О | В | |||||
Шифрлау | Ж | Ч | Е | Ъ | Ч | Г | |||||
Кілт | 1 | 6 | 0 | 8 | 9 | ||||||
Сөз | Е | Р | Г | Е | Н | ||||||
Шифрлау | Ж | Ц | Г | Н | Ц | ||||||
Кілт | 1 | 6 | 0 | 8 | 9 | 1 | 1 | 6 | 0 | 8 | 9 |
Сөз | Б | А | Л | Т | А | Б | Е | К | У | Л | Ы |
Шифрлау | В | Ж | Л | Ъ | Й | В | Ж | Р | У | У | Д |
Тапсырма
4. Трисемустың шифрлайтын
кестесі
1508 ж. германиялық аббат Иоган
Трисемус «полиграфия» деген
криптологиялық еңбегін жазған.
Бұл кітабында ол бірінші
А | Б | В | Г | Д | Е | Ж | З | И | Й | К | Л | М | Н | О | П | Р | С | Т | У | Ф | Х | Ц | Ч | Ш | Щ | Ъ | Ы | Ь | Э | Ю | Я |
Ж | О | Л | Б | А | Р | Ы | С |
В | Г | Д | Е | Я | З | Й | К |
М | Н | П | Р | Т | У | Ф | Х |
Ц | Ч | Ш | Щ | Ъ | Ь | Э | Ю |
Сөз | Е | С | Е | Т | О | В | ||||
Шифр | Р | К | Р | Ъ | Г | М |
Тапсырма
5. Биграмдық Плейфер
шифры
1854ж.
ойлап табылған плейфер шифры
белгілі биграмдық ауыстыру
Кестенің бастапқы жолдарын толтыруда хабарды жіберуші мен қабылдаушының арасындағы ыңғайлылық үшін кілттік сөз қолданылған. Плефер кестесінің құрылыс Трисемус кестесінің құрылымына ұқсас болып келеді. Сол себепті шифрлау мен шифршешудің процедкраларын анықтайық.
Шифрлау
процедурасы келесідей
«КОМПЬЮТЕРЫ» мәтінін шифрлаймыз
Мәтінгі
биграмдарға бөлу нәтижесінде алынады:
КО МП ЬЮ ТЕ РЫ
Берілген
кезектелген биграмм ашық текстті
шифрлау кестесінің көмегімен келесідей
кезектелген ретпен биграммның шифрмәтінін
алады.
ГИ
ЕТ ЭЯ МП КЩ
Шифршешуде орындалған әрекеттер кері қарай жасалынады.
Айтып кететін жайт биграммдық шифрлау шифрлардың тұрақтылығын тез көтеріп жібереді. Бірақ Трисемустың полиграфия деп жазылған жақсы ойлары тек 300 жыл өткеннен кейін ғана қолдау тапты.
При
расшифровании применяется
Следует
отметить, что шифрование биграммами
резко повышает стойкость шифров
к вскрытию.
Тапсырма
6. Уитсонның « еселенген
квадрат» шифры
1854 жылы англиялық Чарльз Уитсон биграммдық шифрлаудың жаңа « еселенген квадрат» тәсілін ойлап тапты. Бұл шифр өзінің атын полибиандық квадрат ретінде алған еді. Уитсон шифры криптографияның дамуында жаңа тарихқа ие болы. Полибиандыққа қарағанда еселенген квадрат» шифрының айырмашылығы екі кестенің қолданылуында. Бұл аса қиын емес модификациялаудың өмірге келуі қолмен басқарылатын сапалыкриптографияның пайда болуына негіз болды. « еселенген квадрат» шифры өте ыңғайлы және тиімді болып, тіпті Германияда екінші дүние жүзілік соғыс кезінде қолданылған.
Мысалмен
бұл шифрлаудың процедураларын анықтайық.
Реттелмеген түрде орыс алфавиті
жазылған екі кестені алайық.Шифрлау
алдында хабарды биграммдарға бөлеміз.Биграммнығбірінші
әрпін сол жақтағы кестеден, екңншң
әрпін оң жақтан табамыз. Ойша жаңағы
әріптеріміз тікбұрыштың екі
бұрышында жататындай тіктөртбұрыш
сызамыз. Қалған екі бұрышы биграмның
шифрмәтінінің әріптерін
Ж | Щ | Н | Ю | Р |
И | Т | Ь | Ц | Б |
Я | М | Е | . | С |
В | Ы | П | Ч | |
: | Д | У | О | К |
З | Э | Ф | Г | Ш |
Х | А | , | Л | Ъ |