Сүйектің сынуы

MS DOS құрамы, оның негізгі бөлімдері.

MS DOS модулінің процедуралары мен функциялар.

Exec – процедурасы

Procedure Exec (Path, CmdLine:String);

Берілген командалық жолдан өлшемдерімен берілген бағдарламаны орындайды.

Path – бағдарламамен файлдың толық аты;

CmdLine – командалық жол;

Авариялық жағдай туындағанда қателердің мынандай кодтары белгіленеді:

2 – файл табылмады;

8 – қажетті жад жоқ;

10 – құрал – жабдықта қате;

11 – форматта қате.

FindFirst процедурасы

Procedure FindFirst (Path::string;Attr:Word; var S: SearchRec);

Берілген немесе ағымдағы файлда берілген атрибуттарымен және файлдың толық атауы маскасымен сәйкес келетін бірінші файлды іздейді.

Path – жол (қажет болғанда) мен файл атауына тән белгілерді

қосқанда (мысалы, PAS – кеңейтілген файлмен, PAS, ағмдағы

каталогте орналасқан) файл толық атауының маскасы.

Attr – файлдар атрибуттары;

S – процедура табылған файлдың өлшемдерін жазатын SearchRes ауыспалы типі.

Авариялық жағдай туындағанда келесі қателер коды белгіленеді:

3 – берілген каталог жоқ;

18 – файлдар жоқ

\FindNext процедурасы

Procedure FindNext(varS: SearchRec);

FindFirst – ке соңғы ашылымда берілген қанағаттанарлық шартпен келесі каталог файлын табады.

S – процедура табылған өлшемдерін жазатын SearchRec ауыспалы типі.

Авариалдық жағдайлар туғанда 18 код-файл жоқ леген белгі белгіленеді.

FSplit процедурасы

Procedure FSplit(Path:PathStr;var Dir:DirStr;var Name:NameStr;varExt:ExtStr);

Файлдың толық атауын 3 бөлікке –файлдың жолы,аты және кеңеюі.

Path- файлдың толық атын құрайтын PathStr типі өлшемі;

Dir- процедурамен жолы жазылатын Dir Str–тің ауыспалы типі;

Name –процедурамен файл аты жазылатын NameStr ауыспалы типі;

Ext- процедурамен файлдың кеңеюі жазылатын ExtStr ауыспалы типі.

GetCBreak процедурасы

Procedure GetCBreak(var Break:Boolean);

Ctrl+Break комбинациясымен жұмыстың белгіленген әдісін тексереді.

Break-процедура жұмысының нәтижесі жазылатын ауыспалы .Егер False нәтижеге тең болса, Ctrl+Break комбинациясын тексеру консоль,принтер немесе байланыс құрылымына кіру шығу операторларына ғана жүргізіледі.

DiskFree функциясы

Function DiscFree(Drive:Word):Loginti

Берілген тасымалдаушыда еркін байттардың санын қайтару.(-1бегер құрылым номеріне жол берілмесе).

Driver-мән қабылдайтын құрылымның шартты номері:

0-ағымдағы дискавод;

1-А құрылымы;

2-В құрылымы;

DiskSize функциясы

Function DiskSize(Drive:Word):Logint;

Орындалатын санау процесінен шығу көбін қайтарады.Кіші байт нәтижесі процеспен орындалатын кодты құрайды.Үлкен байт тең болады:

0-қалыпты аяқталу;

1-процесс Ctrl+C көмегімен үзіледі;

2-процесс қатеден үзіледі;

3-үзіліс Кеер процедурасымен шақырылады.

DosVersion функциясы

Function DosVersion:Word;

MC DOS версиясы номерін қайтарады.(версия номері –кіші байтте, модификация номері-үлкен байтте).

EvnCount функциясы

Function EvnCount:Integer;

MS DOS oртасы жол санын қайтарады.

EvnStr функциясы

Function EvnStr(Index:Integer):String;

Операциялық жүйе ортасының көрсетілген жолын қайтарады.

Index-жол номері;

Егер Index бірліктен кішіә немесе EvnCount-тан үлкен болса, (бұл процедураны қараңыз), EvnStr функциясы бос жолды қайтарады.

FExpand функциясы

Function FExpand(Path:PathStr):PfthStr;

Файл атын жолда оған қоса отырып,толғанша кеңейтеді.

Path-файлдың бастапқы аты.

FSearch функциясы

Function FSearch(Path:PathStr;DirList:String):PathStr;

Каталог тізімінде файл іздейді (егер файл табылса,оған жеткізетін жолды қосып,файл аты нәтижесі болады,егер файл табылмаса,бос жол болады).

Path- типті ізделінді файл аты.

DirList-файлы бар каталогтар тізімі жекелеген жолдар нүкте үтірмен бір-бірінен бөлінеді.

GetEvn функциясы

Function GetEvn(EvnVar:String):String;

MS DOS көрсетілген ауыспалы ортаның мәнін қайтарады.

EvnVar-ауыспалы ортаның аты.

Егер MS DOS ауыспалы ортасы анықталмаса, GetEvn бос жолды қайтарады.

1.2.WinDos модулінің процедуралары мен функциялары.

СreatDir процедурасы.

Procedure GreatDir (Dir:Pchar);

Dir көрсеткішімен жолда берілген ерекшелігімен (жолымен және атауымен)каталог құрылады.

Dir-құрылатын каталогтың ерекшелігі (аты мен жолы)жазылған жолға сілтеме.

Авариялық жағдай туындағанда (дұрыс емес ерекшеліктер,ондай каталог қазір бар,түпкі каталогта ондай атпен файл бар,түпкі каталогта орын жоқ ,т.б.)қате коды ауыспалы DosError-ға көшіріледі.

FindFirst процедурасы.

Procedure FindFirst (Path :Pchar;Attr:Word;Var S:TsearchRes);

Берілген немесе ағымдағы каталогте берілген атрибуттармен және файл атындағы маскамен сәйкес бірінші файл ізделеді.

Path-файлдың толық атының ерекшелікті бөліктері мен жолын (қажет болғанда)қосатын файл атауындағы маска (мысалы,Pas-ағындағы каталогта орналасқан Pas кеңейтілуімен файлдар);

Attr -файлдар атрибуты.

S - процедура табылған файлдың өлшемдерін жазатын TsearchRes ауыспалы түрі.

Авариялық жағдай туындағанда қателердің келесі кодтары белгіленеді:

1- Жіберілген каталог жоқ.

18- файлдар жоқ.

FindNext процедурасы.

Procedure FindNext(Var S:TsearchRes);

FindFirst-қа соңғы ашылуында берілген қанағаттанарлық шартпен каталогтың келесі файлын табады.

S-процедура табылған файлдың өлшемін жазатын TsearchRes ауыспалы типі.

Авариялық жағдай туындағанда 18 код-файлдар жоқ белгіленеді.

MS DOS ЖҮЙЕСІНІҢ ҚҰРАМДАС БӨЛІКТЕРІ.

MS DOS мынадай бөліктерден тұрады:

1. жүйені алғашқы жүктеу блогы (дискінің алғашқы секторы),

2. BIOS-пен арақатынас модулі (IO.SYS файлы),

3. үзулермен ( прерывания) жұмыс модулі ( MSDOS.SYS файлы),

4. командалар процессоры ( COMMAND.COM файлы),

5. сыртқы командалар ( программалық файлдар),

6. құрылғылар драйверлері,

7. CONFIG.SYS файлы,

8. AUTOEXET.BAT файлы.

Бірінші, екінші және үшінші пунктер MS DOS- тың ядросын құрайды.

Алғашқы жүктеу блогы

Жүйелік дискінің түпкі бумасының алғашқы екі файлы IO.SYS пен MSDOS.SYS екенін тексеріп, оларды дискіден оқып жадқа жүктейді, сосын басқаруды MS DOS- қа береді.

IO.SYS

Бұл резидентті ( әрқашан компьютер жадында отыратын) модуль машинаның BIOS- мен байланыс орнатып, сол арқылы құрылғыларды басқарып отырады.

MSDOS.SYS

Бұл да резидентті модуль. Ол файлдық жүйені басқарып, басқа программалардың файлдық жүйемен жұмыс жасауын ұйымдастырды.

Командалар процессоры (COMMAND.COM)

Перне тақтадан пайдаланушының нұсқауларын қабылдап,соларды орындауды ұйымдастырды. Комьпютер жадына сыртқы командаларды орындайтын программаны жүктеп,сонан соң басқаруды соған береді.

Кейбір функциялар Паскаль тілінде құрылған функциялар саныда жоқ , бірақ бұл функциялар қолдашбалы есептерде жиі көрінеді,сондықтан оларды кітапханалық модуль құрамына қосуға негіз болады. Бұл модульмен функцияларға өтуді Uses пайдалану операторы қамтамасыз етеді,онда модуль аты көрсетіледі.

Interface және implementation резерителген сөздері мұнда маңызды роль атқарады. Әрбір модуль осы сөздермен атау алған бөліктерге (секцияларда)болады.

Interface секциясы шақырылатын бағдарламадан немесе модульден ыңғайлы константтарды, типтерді, ауспалы және процедураларды жазуды құрайды. Implementation (өткізу секциясы) секциясы бағдарлама асты бастапқы кодын құрайды. Ол сондай-ақ біздің мысалымыздан var t: Real секілді локальды жазуды ұстайды.

Әрбір модульды жазуда әуелі модуль элементтері (константтар, ауспалы, типтер, бағдарлама асты), сосын бағдарлама астының қысқаша сипаттамалары беріледі. Turbo Pascal 7.0. ортасында көмектің жақсы дамыған жүйесі, басқа да көп санды мысалдар бар, оларды тікелей құрылатын бағдарламада, пайдаланады әрбір стандартты бағдарлама астында оның тақырыбы, мақсаты, басқа да бағдарлама астыларымен байланысы, егер ондай болса, авариялық жағдай мен өлшемдер жазбасы (қателер коды Г қосымшасында берілді) келтіріле қолдануға болатын көп санды мысалдарды қосқанда көмектін жақсы дамыған жүйесі бар, онда оның тақырыбы ғана, тағайындалуы, басқа ішкі бағдарламаларымен байланысы, егер соңғысы болса, өлшемдері мен авариялық жағдайлар жазбасы келтіріледі.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

1. Герхард Франкен, Сергей Молявко

“MS-DOS 6.2…для Пользователя”,

Киев, ВНV,1994, Москва, БИНОМ,1994.

2. “DOS 3.3 Техническое руководство”. Методическое материалы.

3. Фигурнов В.Э.”IBM PC для Пользователя”

г.Уфа, НПО “Информатика и Компьютеры”, 1993г.

4. Справочные Руководство по IBM PC. Методические материалы. Часть 1. ТПП “СФЕРА”. М. 1991г.

5. Брябрин В.М. “Программное обеспечение персональных ЭВМ”. М.” НАУКА,” 1990г.

6. Г. Л. Семашко, А. И. Салтыков “Программирование на языке паскаль” - Москва “Наука”, 1988.

7. О. Н. Перминов “Язык программирования паскаль” - Москва “Радио и связь”, 1989.

8. Фаронов “Turbo Pascal 7.0”