Лазердің оптикада қолданылуы

                                     Лазердің оптикада қолданылуы

Көзі нашар  көретін адам өмірде әр түрлі қиындықтармен  кездеседі. Қазіргі уақытта бізге  жаңа технологиялардың қай әдісі  ұсынылады?Сонымен классикалық әдістерді  қарастырып көреміз:

Көзілдірік – оны дұрыс таңдаудан бастайық. Дұрыс диоптриямен таңдалған көзілдіріктің өзі Сізге ыңғайсыздық тудыруы мүмкін. Көзілдіріктің сынуы, шынысының түсіп қалуы, булануы, көру аумағын шектеуі, мұрынның қырына батуы немесе оны ұмытып кетуіңіз мүмкін!

Линзалар – біріншіден оларды киіп, шешудің өзі оңай емес. Бастапқы кезде бұл процедура жарты сағаттай уақытыңызды алады. Одан кейін оларды күнде жуу, арнайы ерітіндіге салу, уақытылы сатып алу, жаңарту, өзімен бірге көзге тамызатын тамшы алып журу және т.б

                                  Көз көруін эксимер - лазермен  түзету

Қазіргі офтальмологиядакөз көруін лазермен түзету озықты бағдар. Лазерлі операция  бүгінгі күні миллиондаған адамдарға әр-түрлі көру нашарлығын түзетуге  мүмкіндік береді. 
Қазіргі күні көз көруін түзетуге арналған құралдардың ішінде ең озат құрал  CarlZeiss  (Германия) өңдірген  MEL80эксимерлі лазер  Астана қаласының Орталық жол ауруханасы көз микрохирургиясы бөлімшесінде орнатылған. Қазақстанда бұған ұқсас  екі лазер бар, бірақ бұл модель  ТМД елдерінің клиникаларының лазерлерінде жоқ жаңа LBV (Lazer Blended Vizion) функциясымен жабдықталған. LBV – қазіргі күнге дейін емдеуге мүмкінсіз болатын жастық қырақтықты (преспиобияны) емдеуге мүмкіндік береді. Және де бұл лазердің моделі    көз көруін  лазермен түзету жүргізілген пациентке қайта операция жасауға мүмкіндік береді.   
Бөлімшеде CRS-мастерінің (кератотопограф Аtlas 9000 және  WASCA толқынды фронттың  талдауышы) Сarl Zeiss (Германия) қолданылады. Бұл модель соңғы зерттеме болып келеді және өз классында ең жақсысы.  Ол көздің оптикалық мінездемесін талдауға мүмкіндік береді.    Аберрометрияжәне  топография сияқты екі қолайлыдиагностикалық әдістердің қосылуы көз көруін жекеше түзету үшін маңызды   бір де бір деталь жіберілмеуіне сенім тудырады.  
Moria Evolution 3 SBK  (Франция) микрокератомы көмегімен мөлдірқабықтың  қақпақшасын қалыптастыру операцияның  бірінші деңгейі. Бұл құрал   Moria микрокератомының  соңғы болжамы. Мөлдірқабықтың қақпақшасын қалыптастыру тез және тиімді жүргізіледі. Операциядан кейін маңызды болатыны мөлдірқабықтың жұқа кесілімі (90 микрон).  
MEL80эксимер лазері аурудың опти¬ка¬лық күшінің сәйкес келмеуі(рефракция аномалиясын) эксимерлі лазермен түзетуге  одан әрі қауіпсіздендіреді,  операциямен байланысты жайсыздық және стрессті азайтады, сонымен жекешелендірген операция жасауға үлкен мүмкіндік туғызады. Қазіргі заманғы құрал жұмысының технологиялық ұстанымы операцияның  жоғары тиімділігімен,  рефракциялық қорытындылардың нақтылығымен, операциядан кейінгі көз көруін тез қалыптастыруымен  қамтамасыздандырады. Осының барлығы  абляцияның жоғары  жылдамдығымен,   көзді қадағалау тиімді жүйесімен, циклоторсия  өтемі және CRS мастері –топография  талдауының жүйесімен және  толқынды фронттың аберрациясы көмегімен жетілдіріледі. Лазерді тез арада күйіне келтіру және лазер жұмысының жоғары жылдамдығы  көп пациенттерге операция жасауға мүмкіндік береді. Операция пациент үшін жоғары технологиялы және  ыңғайлы, өйткені қысқа мерзімде (ауырсыну, қан, тігісболмау жағдайында) көз көруін көзілдіріксіз немесе линзасыз  қалпына келтіре алады.

                        Эксимер-лазерлі операцияны жүргізуге  көрсетілімдер:

1. Медициналық.Рефракцияның әр-түрлі ауытқулары (жақыннан көрмеу¬шілік (миопия), гиперметропия, астигматизмнің әр түрі, пресбиопия) және көз көруін түзету барысында басқа  әдіспен емдеу кезінде тиімсіздік туған кезде олардың сәйкестігі. 
2. Кәсіптік.Кәсіби қызметте көз көруін түзету әдістерін қолдану мүмкінсіздігі.  
3. Әлеуметтік.Рефракцияның ауытқуында пациенттің көз көруін түзетуге  басқа әдістерді қолданудан бас тарту. 
Хирургия медицина аумағындажоғары дәрежедегі тәуекел. Алайда хирургия ғана сізге көз көруін басқа әдістермен емдей алатын  әдістерге қарағанда  дәлме дәл қамсыздандырады. Ықтимал асқынуларды түйіндеу  үшін операция алдында тексерілу қажет. Бас маманға қаралған кезде жүйелі ауруға шалдыққан болсаңыз (диабет, туберкулез, және ревматизм) онымен кеңесуіңіз қажет. 
Өзінің денсаулығына аса  көңіл бөлмейтін науқастар болады: дәрігердің нұсқаулығын орындамайтын, өзінің медициналық мәселелерін жасыратын, себебі дәл  қазір тез операция жасауын  қалайды.Бұндай тәртіп  адалсыз,себебі емделушінің медициналық мәселелері операциядан түпті бас тарту үшін  – бұл ақпарат хирург дәрігеріне емнің ең қауіпсіз әдісін таңдауға және ықтимал мәселелерді қоюға мүмкіндік береді. Хирургиялық операцияға баратын шешім қабылдаушы, хирургия мәселесіз және асқынусыз өтпейтіні жайлы түсінуі қажет. Операция ағымында, оның тынымдарына тек білікті хирургтің әсері ғана емес, және де  көздің жеке өзгешеліктері, техника шетінің бас тартулары, емделушінің  операция барысындағы тәртібі және сыртқы факторлардың көпшілігі әсерін тигізеді. Стандартты жағдайларда  қазіргі техникалық жабдықталуда бас тәжірибелі хирургтің қателік жіберу  мүмкіндігі аз, әр деңгей уақытпен шектеулі. 
Бұрын бұл операция арнайы  шектеулі жастағы  адамдарға   ғана жасалынатын (18 - 40 жас аралығында). Қазіргі лазер қолданысы  бірталай – сыртқы жастық цензді кеңейтуге мүмкіндік береді. (18 жастан бастап  40 дейін). 

                         Көзге ақ түсу (катарактаның)факоэмульсификациясы.

Көзге ақ түсу  (катарактаны) алып тастаукөздің хирургиясында «маржан»деп саналадыжәне соңғы жылдары осы операцияның технологиясы алға аттауда. Миллиондаған емделуші осы медициналық рәсім арқасындакөз көруініңөткірлігін және белсенді өмір стилін сақтауда. 
Көзге ақ түсу (катараката) -көздегі табиғи көз бұршағының бұлдырлануы. Көз бұршағы нұрқабықтың артқы жағында орналасқан және фотоаппараттағылинза сияқты жұмыс істейді–заттардың бейнелерін торқабықта шоғырландырады. 
Адамның торқабығы негізінде ақуыздан және судан құралған және бұлдырлану кезінде сәуленің өтуіне, суреттің торқабықта қалыптасуына кедергі жасайды. Осындай торқабықтың бұлдырлануы  көздің жаралануынан, түрлі ауруға шалдығулардың кесірінен және тіпті кейбір дәрілердің әсерінен пайда болады. 90% уақиғалардың ішіндебұлынғырлану жас мерзіміне байланысты  өзгерістермен пайда болады. Катаракта - көздегі пленка емес, және оны емдәммен, тағам қосындыларымен, лазерлік емдеумен алып тастауға болмайды. Катарактаны емдеу әдісінің ең ықтималы – ескі бұлдырланған торқабықты  алып тастап  оның орнына жасанды жаңа торқабыққа алмастыру.Катарактаны алып тастауға  операция жасау үшін бұрынғыдай  катарактаның «жетілуін» және көз көруінің төмендеуін күту қажеттілігі жоқ.  Катарактаның  «үдерісі» 10 жасқа дейін созылуы мүмкін, сондықтан адам жұмысын осы ауруы үшін жұмысын тастап, машинасын жүргізуге мүмкіндігі болмайтын, жеткіліксіз жарық кезінде ыңғайсыздықтардан сыналатын, әдетті өмір салты бұзылатын. Енді катаракта ауруының дамуынанаулақтану ең ерте кезеңдерінде ықтимал.

                                                  Катарактаның  белгілері.

Катаракта себебінен пайда болған бұлынғырланудан  сәуле нұрыныңөтуі кезінде ыдырайды  және торқабыққа түскен кезде бұлыңғыр суреттерді шоғырландырады. Сол себептен емделушілер катарактамен науқастану кезінде  көбінде көз алдындағы«тұманға» шағымданады, көзін ұйқалауға және пленканы алып тастауға мүдделі болып тұрады. Одан басқа көбіне түстің байымы бұзылады, контраст бұзылады, қос көрініс пайда болады.Айналаның барлығы ақшыл-сарғыш  түсті иемденеді. Орталықтың зонаны бәсең  қамтуымен көбіне бастапқы кезеңдерде бұлынғырлану қыртысталады. Көздің бұлынғырлануы біртіңдеп дамиды, сондықтан науқас ұзақ уақыт бойы  өзінің көз көруінде  өзгерістерді байқамайды. 
Ауруға шалдыққанда ең басты хрусталик жуандайды,  дөңестен асады және емделуші жақыннан қарағанда көз көруінің жақсаруын белгілейді, ұсақ мәтінді оқуға  ықтималдығы жоғарылайды. Бұл көрініс факомиопзация деп аталады. Бұған қарамастан бұл жайт адамды елеңдету керек. Катарактаның негізгі белгісімен сәуле жанарынан  пайда болатын  ореол және сәулелерден деп есептеуге болады, олар көз шағылыстыратын, қарама-қарсы келе жатқн автомобильдердің фараланынан шыққан сәулеге тәріздес. Оны көздің көруіне жауап беретін көз торының зонасында  және оның бір бөлігі макулада шоғырлануымен түнерген торқабықарқылы өтіп жарық сәулесінің ыдырауымен, жарық шағылыстарпайда болады деп түсіндіруге болады. Ауруға шалдыққан кезде бейінді  кезеңдерінде көздің қарашығы  сұр түсті иемденеді. Сіз осындай өзгерістерді байқаған болсаңыз офтальмологқақаралуыңызға кепілдеме береміз. 
Көз микрохирургиясындакатарактаны факоэмульсификациялауүшін факоэмульсификатордың ең жаңа қалыбы Visalis 100 Carl Zeiss  Германия қолданылады.