Бронх ағашының құрыдлысы

Қарағанды Мемлекеттік  Медицина Университеті 
Анатомия-2 кафедрасы

 

СӨЖ

 

Тақырыбы: Бронх ағашының құрылысы

 

Орындаған: Қадыр Д. С.

                    329 топ ЖМФ

Тексерген: Қамбарханов Б.Қ.

Мазмұны

 

• Кіріспе
• Негізгі бөлім:

  а. Бронх тыныс алу түтігі

  б. Бронхтың дамуы

  в. Бронхтардың құрылысы

  г. Бронхтардың тармақталуы

  д. Қоректенуі, нервтенуі

• Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

 

• Тыныс алу ағзалары дем алған ауамен бірге өкпе арқылы қанға оттегін жеткізіп, дем шығарған кезде көмірқышқыл газын шығару үшін қызмет етеді. Тыныс алу жуйесі жоғары тыныс алу жолдары және төменгі тыныс алу жолдары болып ажыратылады. Төменгі тыныс алу жолдарына бронх жатады.

Бронх - тыныс алу түтігі

 

• Оң және сол басты бронхтар bronchus, грекше – тыныс алу түтігі , bronchi principales dexter et sinister, bifurcatio tracheae тұрған жерден тік бұрыш жасай шығып, сәйкес өкпенің қақпаларына келеді. Оң жақ бронх сол жақ бронхтан кең, көлемі үлкен. Сол жақ бронх ұзындау, 9-12 шеміршекті сақинадан тұрады. оң жақ бронхта 6-8 шеміршекті сақина.   

 

. 

Бронхтың дамуы

 

• Эмбриогенездің 3-4 аптасында алдынғы ішектің вентральды қабырғасынан пайда болатын өсіндіден дамып, жетіледі. Бұл өсіндінің төменгі бөлігіндегі ортанғы сызықтың бойымен оң және сол жақ өкпенің бастамаларын беретін екі қапшық пайда болады. Қапшықтар арасына мезенхима кіріп, майда бөлікшелерге бөледі, майда бронхтар бастамасы пайда болады. Эмбриогенездің 4ші айында эпителиймен тысталған бронхылар пайда болады.

 Бронх

 

 үлкен бронх

 

Орта бронх

 

 кіші бронх

Бронхтардың гистогенезі

 

• Үлкен бронх:

   шырышты қабықшасы /эпителий, меншікті, бұлшықетті/бір қабатты көп қатарлы призмалы кірпікшелі;

   шырышасты негіз борпылдақ талшықты дәнекер тіні;

   фиброзды шеміршекті қабықша борпылдақ талшықты дәнекер тіні;

   адвентициалды қабықша дәнекер тінінен тұрады

 

• Орта бронх  гистогенезінің үлкеннен айырмашылығы оның фиброзды шеміршекті қабықшасы эластинді шеміршектен аралшық түрінде болады.
• Кіші бронх гистогенезінің айырмашылығы онда фиброзды шеміршекті қабықшасы болмайды.

Бронхтардың тармақталуы

 

    Басты бронхтардан келесідей бөлінеді:

• Өкпесыртылық бөлшектік бронхтар (1 ші реттік бронхтар),
• зоналды өкпесыртылық бронхтар (2 ші реттік бронхтар), әр бір өкпеде 10 нан,
• Өкпеішілік субсегменттік бронхтар (3-5 реттік бронхтар), (диаметр 5-2 мм),
• Бөлікшелік (2-1 мм),
• бронхиолалар

1. Трахея

2. Басты бронхтар

3. Жоғарғы бөлшектік  бронх

4. Орта бронхтар

5. Кіші бронхтар

      I — жоғаргы сегменттік бронх; II — артқы сегменттік бронх; I—II —жоғаргы артқы сегменттік бронх; III — алдынгы сегменттік бронх; IV — латералды сегменттік бронх (оң жақта) және жоғарғы язычковый (сол жақта); V — медиалды сегменттік бронх және төменгі язычковый (сол жақта); VI — жоғарғы сегменттік бронх; VII — медиалды (сердечный) базалды сегменттік бронх; VIII — алдынғы базалды сегменттік бронх; IX — латералды базалды сегменттік бронх; Х — артқы базалды сегменттік бронх.

Қоректенуі, нервтенуі

 

• Бронхтардың қанмен қамтамасыз етілуі: қолқаның кеуделік бөлігінен тарайтын бронхтық тармақ rami bronchiales.
• Иннервациясы: қоздырғыш, симпатикалық және жұлын нервтерімен. Кезбе нервпен n. vagus.
• Бронхтар тармақталуының бойында өкпе тінінен лимфа қабылдайтын көптеген лимфатикалық түйіндер орналасқан.

Жасқа байланысты ерекшеліктер

 

• Туғаннан кейін бронх тінінің диффенцировкасы және бронхтық ағаштың өсуі жалғасады(шамамен 7 жасқа дейін). Әсіресе бронх интенсивті өмір сүрудің бірінші жылында және жыныстық даму кезінде өседі, 20 жасқа дейін барлық бронхтардың көлемі 31/2—4 есеге ұлғаяды.  40 жастан кейін бронхтарда шырышты қабықшасының атрофиясы шеміршектердің қабыршақтануы және т б байқалады.

Пайдаланылған әдебиеттер

 

• Адам анатомиясы Алшынбай Рақышев Алматы, 2004 ж.
• www.google.kz
• Анатомия человека М. Г. Привес, Н. К. лысенко, В. И. Бушкович Москва 1985 г.
• По топографической анатомии и оперативной хирургии

 

Назарларыңыз үшін рахмет!