Мембрана арқылы заттардың тасымалдануы. Тасмалдану түрлері мен тетіктері

 

 

 

 

Мембрана арқылы заттардың  тасымалдануы. Тасмалдану түрлері  мен тетіктері.

 

Орындаған : Әлібек А.

Тобы : 104 фк Б

Қабылдаған : Жусипбекова  Г.С

 

 

 

 

Жоспар 

 

  I . Кіріспе

    1. мембрана және оның зерттелуі

 II. Негізгі бөлім

     1. Мембрананың құрылысы мен қызметі

      2. Мембрананың қасиеті

  III. Қорытынды

          Тасмалдану түрлері мен тетіктері 

 

 

 

 

Мембрана 

 

 

 

 

• Мембрана (лат. Membrana - жарғақ) қалыңдығы 6-11 нм жасушаны ішкі ортадан бөліп тұратын майысқақ құрылым

 

 

 

 

  Мембрана екі жағынан белокпен қапталған (сэндвич) қосқабатлипидтен тұрады. Бұл болжамды ғылымға енгізген Дж.Даниели мен Х.Давсон

 

   1935ж. Дж.Робертсон ішкі және сыртқы мембраналардың құрылысы бірдеі екенін корсетті

 

 

 

 

• Мембрананың майлы қабатының 40-90% , глицерин немесе сфингозин, фосфолипидтер алып жатыр.

 

 

• Мембрана қабылдағыштары мен антитетіктері бірлестіруші және шеткейлік белоктардан құралған .

 

 

 

 

Шеткейлік белоктардың бәрі түгелдей энзимдік қызмет атқарады. Мембрананың қабылдағыштары мен антитетектері бірлестіруші және шеткейлік белоктардан құралған.

 

Бірлестіруші белоктар – ірі молекулалар мен иондарды іріктеп өткізетін арналардың қабырғасын жасайды. Бұларда мембрана арқылы өтетін тасымалды энергиямен қамтамасыз ететін AYФ- аза ферметтері де болады

 

 

 

 

 

Мембрананың қасиеттері

 

• Ағындылық . Мембрана мызғымас құрылым емес, оның құрамына кіретін белоктар мен липидтердің көбісі ұзына бойы жазықтықта ағып қозғала алады
• Бейөлшемдестік асиметрия. Сыртқы және ішкі қабаттарының құрамы әркелкіи келеді
• Үйектік. Мембрананың сыртқы беті оң, ішкісі – теріс зарядты болады.
• Таңдамалы өткізгіштік. Еріген заттардың белгілі ғана бөлшектерін және иондарды іріктеп өткізеді.

 

 

 

 

Мембрана құрылысы

 

• Бірлестіруші белок 
• Шеткейлік белоктар
• Липидті қабат
• Гликокаликс ( гликопротеиндер )

 

 

 

 

Мембрана арқылы заттардың  селқос және дәртті тасымалдануы

 

1,2 – қос қабат және  ион арқылы қарапайым диффузия 

3 – жеңілденген диффузия

4 -  біріншілей –  дәртті тасымал 

5 – екіншілей – дәртті  тасымал

 

 

 

 

•  мембрана арқылы өткізу тәсілдерінің түрлері

 

 

 

 

• Ұсақ молекулалы заттардың өткізілу жобасы 

 

 

 

 

• Екі заттың бірлесіп тасымалдану жобасы

 

 

 

 

 

Осмос 

 

• Су 
• Ерітінді
• Мембрана

 

 

 

 

Осмос 

 

 

 

 

Диффузия 

 

 

 

 

 

 

 

• Назар аударғандарыңызға рахмет