Аяқ қан айналысының бұзылысын ерте диагностик алау

АЯҚ ҚАН  АЙНАЛЫСЫ НЫҢ БҰЗЫЛУ БЕЛГІЛЕРІН ЕРТЕ ДИАГНОСТИКАЛАУ ЖӘНЕ АЛДЫН АЛУ.

 

ДАЙЫНДАҒАН:Изекеева Фариза

511-Б 

                ЖОСПАР

 

   I) КІРІСПЕ.

  II) НЕГІЗГІ БӨЛІМ.

    А) АЯҚ ҚАН АЙНАЛЫСЫНЫҢ БҰЗЫЛУ  СЕБЕПТЕРІ МЕН  БЕЛГІЛЕРІ .

    Б) АЯҚ ҚАН АЙНАЛЫМ БҰЗЫЛЫСЫНЫҢ  САЛДАРЫНАН БОЛАТЫН АУРУЛАР.

    В) АЯҚ ҚАН АЙНАЛЫМ БҰЗЫЛЫСЫНЫҢ   ДИАГНОСТИКАЛАРЫ.

  III) ҚОРЫТЫНДЫ.

          Аяқ артерияларының облитерациялаушы  аурулары.

 

   Бұл артериялар қуысының таралуымен,тіпті  толық бітелуімен (окклюзия) сипатталатын және әртүрлі дәрежедегі артериялық қан айналысының бұзылысымен жүретін дерттер тобы.Аяқ артерияларының бітегіш облитерациялаушы дерттері еңбекке жарамдықтың уақытша немесе тұрақты жойылуына әкеп соғатын,қан айналысының бұзылысымен жүретін аурулардың арасында алғашқы орында.

 Этиологиясы  мен                 патогенезі.

 

1. Жалпы жүйелік патологиялардың себептері  болып табылатын облитерацялаушы дерттерге:атеросклероз,эндартериит,тромбангениит,аортоартериит,диабеттік ангиопатия және басқалары жатады.
2. Қантамырлардың екіншілік өзгерістерінің салдары болып табылатын артериялар дерттеріне:эмболиядан,тромбоздан,жарақаттан,сырттан жаншылудан,қантамырды байлаудан кейінгі.
3. Іштен туа пайда болған патология:атрезия,аплазия,гипоплазия,иректелу(извитость).

Зақымданудың  орналасуы

 

1. Аорталық-мықындық сегмент-Лериш синдромы (облитерациялаушы атеросклероз,бейспецификалық аортоартериит).
2. Сан-тақым сегменті (облитерациялаушы атеросклероз).
3. Тақым-балтыр сегменті (облитерациялаушы атеросклероз, тромбангиит).
4. Көпқабатты зақымдану (облитерациялаушы атеросклероз).
5. Мультифокальды зақымдану-аяқтардың,бас миының,ішкі ағзалардың артериялары (бейспецификалық аортоартериит).

Зақымданудың  сипаты.

 

• Стеноз.
• Критикалық стеноз.
• Окклюзия.

 

   Қан айналысының  бұзылыстарын анықтауда олардың  айқындылық дәрежесін бағалауда  дерттің спецификалық симптомдарын  анықтайды және әртүрлі функционалдық  сынамаларды қолданады.

“Ақ дақ”симптомы.Аяқ  басы саусақтарының табан бетіне бірнеше секунд бойы саусақпен басу арқылы анықталады.Қалыпты жағдайда пайда болған ақ дақ 2-4 сек-тан соң  қалыпты түске енеді.Осы уақыттың ұлғаюы қан айналысы бұзылысының  белгісі болып табылады.

“Опель сынамасы”.Науқас жатқан күйде аяғын тізе буынынан 45*-қа жазып,көтереді де,осы жағдайда 1-мин бойы ұстап тұрады.Қан айналысының  жетіспеуіне байланысты науқастың  табанында зақымданған жақта  бозару пайда болады.

“Самюэлс сынамасы”.Науқас жатқан күйде екі аяғын сәл  көтеріп,тізе буыннан сәл бүгеді де,тобық буынынан 20-30рет бүгіп-жазады.Табанның бозаруын және пайда болған уақытын  белгілейді.Олар аяқтардағы қан айналысының  бұзылысын және оның айқындылық дәрежесін  бейнелейді.

Диагностиканың  аспаптық әдістері

 

1. Реовазография.
2. Термография.
3. Рнетгеноконтрастты ангиография.
4. Ультрадыбыстық әдіс.
5. Дуплекстік сканерлеу.
6. Радионуклидтік зерттеу.
7. Лазерлік допплерлік флоуметрия.

 

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

 

1.ХИРУРГИЯЛЫҚ  АУРУЛАР

         Н.А.АКАТАЕВ,Қ.Қ.САБЫР.

                2.ХИРУРГИЯЛЫҚ АУРУЛАР

         Қ.Д.ДҰРМАНОВ.

                3. 1.Клиническая хирургия.     Нұрахманов Б.Д,  Ибадильдин А.С.