Склераның шыны тәрізді дененің патологиясы

  
 
Қарағанды мемлекеттік медициналық университеті  
               Реаниматологиясы бар офтольмология, оториноларингология кафедрасы  
 
 
 
 
5

 

 СӨЖ

Тақырыбы: “Склераның шыны тәрізді дененің патологиясы”

Орындаған: Мырқиясов Н.Т.

                                                Тексерген: Аринова Г.П.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қарағанды 2010 жыл

 

Жоспар:

 

Кіріспе.

Негізгі бөлім:

    а) склераның құрылысы.

    б) склераның шыны тәрізді дененің патологиясы.

    в) емі.

Қорытынды.

Пайдаланған әдебиет.

Кіріспе

 

Көру мүшесiнiң  топографиялық анатомиясы

«Көз» (көру мүшесі) деп аталатын жинақты түсінікке  көз алмасы мен оның қорғаныс, көмекші  аппараты –қабақ, жас мүшелері, көз  алмасының бұлшық еттері, қан және лимфа тамырлары, жүйкелері, тенон  капсуласы, шел,  көз шарасы, жататынын  айтып өту керек.

Көз алмасы шар  тәрізді түзілім болып табылады, бірақ уақыт өткенде, яғни шамамен 20 жасқа дейін жұмыртқа тәрізді (эллипс) болып өзгереді, алдыңғы –артқы сагитал мөлшері үлкейеді. Егер эхобоиметрия мәліметтері бойынша, жаңа туған  сәбидің көзінің мөлшері орташа 16мм тең болса, 1 жасқа жектенде шамамен 20мм-ге, ал 20 жаста және одан аса -24мм-ге тең болады.

Көз алмасы 3 қабықтан тұрады. сыртқы фиброзды қабықтың 2 бөлімі бар. Артқы үлкен (5/6) бөлмі белокты  немесе склера, кіші алдыңғы бөлімі (1/6) касан қабық деп аталады. Касаң  қабық склерага отетін жері лимб деп  аталады.

 

Склераның құрылысы.

 

              Склера мөлдір емес, ақ түсті. Жаңа туған сәбиде көгілдір реңкті, бірақ жас қосыла ағарады, ал қарт адамдарда сарғаяды. Егер де склераның көгілдірлілігі баланың 1 жасына дейін қайтпай тіпті көк түске айналса, ол керееңдікпен қоса сүйек патологиясын көрсетеді. Склера – дәнекертіндік, өте тығыз құрылым, оның сыртқы коньюнктива, тенон капсуласы және эписклерамен жабылған. Склера сыртқы жағынан коньюнктивальді және склералды тамырлармен қоректенеді.

Склераның артқы  жағында торлы құрылым бар  тор қабығының орталық артериясы, көру нервісі, кіретін және тор қабығының  орталық венасы шығатын торлы  құрылым бар. Көз экваторымен  лимб аралығында склераға 4 тіке және 2 қиғаш көз қимылдатқыш бұлшықетттері  жалғанады.

Склера арқылы тік бұлшықеттер астынан олардың  жалғанған жеріне жақын супрахориоидалды кеңістіктен қанды алып кететін 4 вортикозды иірімді веналар шығады.

 

Склераның шыны тәрізді дененің патологиясы.

 

Қасаң қабыктың склераға өткен жерінде склеральды сай түзіледі. Сайдың алдыңғы қыры алдыңғы шекаралы шеңбер деп, ал артқы  қыры склеральды тепкі деп аталады. Екі қыры шлеммов каналын ішкі қабырғасы болатын трабекуламен қосылған. Шлеммов каналы КІС ағысының соңғы пункті болып табылатын  интра- және эписклеральды венозды  өрімдер жұқа колллекторлы каналшаларымен байланысқан.

Трабекула -  тесіктері  бар коллагенді пластиналардаң тұрады, ал пластина арасында саңылаулар бар. Сонымен, трабекула, шлеммов каналы, коллектор каналдары –бүл көздің дренажды жүйесі, яғни көзден сүйықтық шығаратын негізгі жолы.

Ағыстың басқа  да жолы бар – увеосклеральді, яғни алдыңғы камераның бұрышынаң  кірпікті дененің алдыңғы бөлімі арқылы супрахориальды кеңістікке, ол одан эмиссария бойымен және тіке склера арқылы тамырлы қабықтың капиллярларының  венозды бөлімдеріне сорылады. Осы  жол арқылы КІС –тің 4- 27 процентке  дейін шығады. КІС жоғарыда көрсетілген  секрециясы мен ағысының көмегімен  және қабықтарының қарсыласуына байланысты, онда тұрақты КІҚ болады.

 

Емі

 

Консервативтік  ем – глаукоманың консервативтік емі гипотензиялық емінен және көз  тіндерінің зат алмасуы мен қан  айналымын жақсартуға бағытталған  емнен құралады. Гипотензивті ем мақсатымен миотиктер, бетта-адреноблокаторлар  және простагландиндер қолданылады.

Лазерлі ем –  Аргон лазерімен трабекулопластика  жасау

Хирургиялық ем – фистула жасайтын операциялар. Олардың мәні – алдыңғы камерадан  конъюнктива астына сұйықтықтың  жаңа ағып шығу жолын жасаудан тұрады.

Глаукоманың барлық саттарында нейропротекторлық ем курстарын  тағайындау тиімді. Ол емді жылына екі  –үш рет өткізу ұсынылады.

Жалпы медикаментозды емге келесі дәрілер топтарынан бір  препараттан қосылады: Тамыр кеңейтетін, алмасу процесстерін жақсартатын (антиоксиданттар, склерозға қарсы және т.б.) және цитопротекторлар.

 

Қорытынды

 

Офтальмология – кµру м‰шесі ќ±рылысыныњ анатомо-физиологиялыќ ерекшеліктерін, кµз ауруларын жєне диагностика, емедеу жєне алдын алу єдістерін зерттейтін медицина аймаѓы. Кµру анализаторы – ол арќылы ќоршаѓан орта жµніндегі аќпарат бас миіна жететін, мањызды сезім м‰шелерініњ бірі. Кµзбен кµрген аќиќат дєлелді жєне адам ±шін ењ мањыздысыныњ бірі. Кµру – адам іс-єрекетініњ басты амалы жєне шартты жаѓдайы. Кµруден айырылу адамды ауыр м‰гедектікке єкеледі, азап шеккізеді. Кµру м‰шесі, басаќлардан кµп, аѓзаныњ барлыќ м‰шелерімен жєне ж‰йелерімен байланысќан. Жалпы соматикалыќ патологиялыќ µзгерістері кейде µзіне тєн кµз µзгерістерімен кµрнектеліп, басталып келе жатќан аурудыњ бірінші белгісі болып табылады.  Кµру м‰шесініњ ауруларын білу офтальмологтардан басќа, єр бір медицина ќызметкеріне, соныњ ішінде бакалаврѓа да ќажетті.

 

Пайдаланған әдебиет.  

 

1. Анатомия и физиология органа зрения. Учебное пособие Чупров А.Д., Кудрявцева Ю.В.
2. Глазные болезни. Полный справочник В. А.