Банк менеджменті

                                          Ірі және ұсақ банктер ұйымдық құрылымы жағынан бір – бірінен ерекшеленеді, бірақ олардың ұйымдық құрылымындағы бар өзгешелік көлемінің айырмашылығымен түсініледі.

                                          Бүгінгі күні Қазақстан Республикасында банктердің ірілену процесі жалғасуда, бұны соңғы жылдары орын алып отырған көптеген ұсақ банктердің қосылуынан көруге болады.

                                          Соңғы жылдары пайда болған тенденцияның мәні, яғни уақыт өте келе банктік мекемелер өте күрделі ұйымдарға айналуда.

                                          Банк өсуімен қатар көрсетілген қызметтер тізімі ұлғаюда, және несиелеудің жаңа схемаларын ұсынады. Осы процеспен бірге басшылыққа банк ресурстарын тиімді бөлуге және бақылауға көмектесетін жаңа бөлімдер мен бөлімшелердің пайда болуы.

                                          Бүгін банктік мекемелерге әсер етуші және маңызды фактор болып нарықтың технологиялық және экономикалық параметрлерінің өзгерісімен бірге банктердің кадрлық құрылымының тиімді және пайдалы қызмет көрсетуі керек қажеттіліктері өзгереді.

                                          Әлемде принциптердің, реттеу және өсудің тарауымен негізгі нарықтарда бәсекелестер санында терең нарықтық бағдарлы банктік фирмалар жиі кездеседі, яғни тұтынушлардың қаржылық қызметтерге сұраныстың өзгеруіне сезімтал және басқа банктермен бәсекелестік күреске дайындығы жоғары болып келеді. Бұл тенденция банктер басшылығына меншікті персоналдардың қалыптасуын көп мән беруге мәжбүрлейді.

                                          Банктердің мұндай жаңа қызметі үшін клиенттер қажеттілігін зерттеуге көп уақыт бөлуге қабілетті, өзгермелі сұранысқа сай жаңа қызметтерді өңдеуге және ескілерін жаңғыртатын менеджмерлер мен қызметкерлер қажет.

                                          Соңғы жылдары қаржылық қызмет көрсетуші технологиялар компьютерленген жүйе мен қолма – қол автоматизация бағытында қаншалықты көбірек араласса, соншалықты банктер компьютерлік дайындығы бар, электронды құрылғыны жақсы білетін мамандарды қажет етеді. Бухгалтерлік есепті автоматизациялау кезінде менеджерлерге ескі операцияларға уақыт шығынын қысқартып және сол арқылы жаңа қызметтерді жоспарлауға және оларды көрсету әдістеріне көп көңіл бөлуге мүмкіндік береді.

                                          Қазіргі заманғы банктік құрылымда (әсіресе ірі банктерде) психолог қызметімен жиі қолдантын болған, яғни өз қызметінде ол банктің тұтас бөлімдер қатары мен секторларының жұмысын түзетуге мүмкіндік береді. Әрине, жоғары білімді және білікті кадрлардың өсуі банк ісінің дамуына септігін тигізеді. Сонымен қатар оған (жоғары оқу орныдарының) міндетіне жоғары мамандандырылған банктік менеджерлер мен жұмысшылар даярлау кіретін жоғары оқу орындары санының көп болуы да әсер етеді.

              Қазіргі заманғы банк өз клиенттерінің мүдделері мен қызмет ететін экономикалық қызметінің арнайы объектісі болып табылады. Осыған байланысты соңғы бес жылда банкті серіктес ретіндегі идеологияға көбірек сене бастады.

              Банк пен клиенттің серіктестік қарым – қатынасы келесідей сипатта болады:

1. еріктілік;

2. өзара қызығушылық;

3. коммерциялық сипат.                

Әрбір клиент, өздерінің аумақтық орналасуынан тәуелсіз, қай банктің қызметімен қолдану керек және болатындығын өзі анықтыйды. Бұл жерде кеңес кезеңінде болған клиенттердің банктерге мәжбүрлі бекіту толығымен болиайды. Бұл тең децгецде клиенттің өзі таңдайтын банкке де қатысты болуы мүмкін. Мұндай таңдау қысқамерзімді немесе ұзақ мерзімді сиаптта болуы мүмкін.

Көп нәрсе бұл таңдауда кез – келегн банктің дара қызметтерінен қолдануға немесе тұрақты негізде қатынас орнауында өзара мүдделікке байланысты. «Серіктестерді бір - біріне коммерциялық негізде тарту. Клиент өзіне тиімді несие, есеп айырысу операциялары немесе өзге қызметтерге төлеу дайын. Банк өз өнімін соған сәйкес сыйақы ала отырып сатуға дайын».

Өз қызметінде банк «бәрі клиент үшін» философиясына ұстанады. Мұндай философия оның өндірісінің үздіксіздігіне, жоғары сапалығына, бәсекеқабілеттігіне қайта өңдеуден жеткілікті кіріс алуға әрекет етеді. Банк клиентке табыс алуды қамтамасыз ете отырып, өзінің де коммерциялық мүдделерін, яғни сол арқылы ссудалық пайыз немесе комиссия нысанында сыйақы ала отырып іске асырып отырады.

Қазақстан Республикасының заңдылығы екі жақтың: банктің де, клиенттің де мүддесін қорғауға бағытталған.

                                                        Қорытынды

Осы курстық жұмысымызды қорыта келе, банктік менеджмент-жаңа нарықтар құру үшін банктің, жекелеген орындаушыларының қызығушылығына әсер ету және клиенттердің қаржылық дамуына неғұрлым қолайлы жағдайлар мен операциялар жасау процесі.

Басқару қатнасы менеджмент предметі болып саналады. Банк капиталымен оның ресурстарымен басқару әдістерін, сондай-ақ активтер мен пассивтерді басқару кешені банктік менеджменттің объектісі болып табылады.

Банктік менеджментің қызметі: ұйымдастыру, жоспарлау, үйлестіру, ынталандыру, бақылау.

Банктік менеджмент банктік қызмет көрсетудің жаңа нарықтарын құру, өзгерістерді басқаруға, адам және ұйымдастыру әлеуетін артыруға қаржылық материалдық ресурстарды сауатты пайдалануға, коммерциялық есептер мен баланстар негізінде банк қызметін коммерцияландыруға бағдарланған.

Банктік менеджментінің ерекшелігі алға қойған мақсаттарға қатысты банктік менеджменттің бірқатар сандық, сапалық және әлеуметтік көрсеткіштерді орындауға бағдарланатындығынан тұрады.

Сандық көрсеткіштердің банк қызматін басқарудың бүкіл аясына қатысы бар. Банк клиенттерімен олардың есеп шоттарының саны, депозиттер көлемі несие салымдары, инвеститциялар: банк жасайтын операциялар мен қызметтер көлемі.

Сапалық көрсеткіштер-банктің кірістері мен шығыстарын көрсеткіштері, қаржы айналымын жылдамдық көрсеткіштері, операцияларды жасауға жұмсалатын көп еңбекті қажет етушілік шығындар көрсеткіштері, банк көрсететін қызметтердің көлемі, құрылымы мен сапасы бойынша клиенттердің талант-тілектерін қанағаттандыру дәрежесінің көрсеткіштері.

Әлеуметтік көрсеткіштер ұжым мүшелерінің кәсіби даярлықтарын дамытуды, олардың еңбекке қатынасын, әлеуметтік проблемеларды шешу дәрежесін сипаттайды.

Банктік менеджментті екі келіс тұрғысынан зерттеп-үйрену көзделеді: яғни банк қызметі тарапынан оған банктің әртүрлі операцияларын басқару жатады: ұжымды басқарудың екі үлгісін-жапондық басқару үлгісін және американдық басқару үлгісін бөліп көрсетеді.

              2                           

Қолданылған әдебиеттер тізімі:

1.Хамитов Н.Н. Банк ісі. Алматы: Экономика, 2006 ж.

2.Искакова З.Д. Банк ісі: оқу құралы. Қарағанды, 2006 ж.

3.Бердалиев К. Менеджмент: оқу құралы. Алматы: Экономика, 2005 ж.

4.Указ Президента РК, имеющий силу Закона "О банках и банковской   деятельности   в   РК"   от   31    августа    1995г.

5.Финансовый анализ: Учебник /Под ред. Ефимовой О.В.- М.: Бухгалтер, 2002г. - 528с.

6.Финансовый анализ в коммерческом банке: Учебник /Под ред.Шеремета А.Д.- М.:Финансы,2001г. - 256с.

7.Финансовый анализ в коммерческих и некоммерческих организациях: Учебник /Под ред.Гвозденко А.А.-М.:Финансы,2001г. - 320с.

8.Финансовый анализ коммерческой деятельности: Учебник /Подред.АбрютинойМ.С.-М.:Финпресса,2002г. - 176с.

9.Финансовый менеджмент: Учебник /Под ред.Павлова Л.Н.-М.:ЮНИТИ,2001г. - 269с.

10.Финансово-кредитный словарь /М.:   Финансы и   статистика 1983г.І-Ш  тома.

11. Управление финансами: Учебное пособие Под ред. Кукукиной И.Г.-М.: Юристъ,2001г.

12.Управление финансами: Учебное пособие /Под ред. Тренева Н.Н.- М.: Финансы,2000г.

13.Банковское дело.Стратегическое руководство/ Под ред.Платонова В., Хиггинс М.: Консалтбанк,2001г.

14.Банковские риски под.ред. Зотова В.С., Бишкек,2000 г.

15. Банковское дело Под ред. Лаврушин О.И.-М.: Изд.РОСТО,1992г.

16.С.Б. Мақыш, А.Ә. Ілияс, «банк ісі», Алматы, «Қазақ университтеті», 2004

17.Г.С.Сейіткасимова, «Банковское дело», Алматы, «Қаржы – қаражат», 1998

18.Балабанов И.Т. «Основны финансового менеджмента. - Москва: Финансы и статистика, 1999

19.Усоскин В.М. «Современное коммерческое банковское управлениеи операций. - М.:ФиС, 2002

20.Никитина Т.В., «Банковский менеджмент», С.-Петербург,»Мосвка-Харьков-Минск»,2002.

21.Питер С. Роуз, «Банковский менеджмент», Москва, «Дело»,1997

22.Г.С.Сейіткасимова. Управление банковской ликвидностью и платежоспособностью. - Алматы. Экономика,1998

23.Ахметжанова Г., Маханов М. Оснавные направления развития банковской системы Казахстана.// Транзитная экономика – 1998,№1

24.Долан Э.Д., Кэмпбелл К.Д., «Деньги, банковское дело и денежно – кредитная политика», Москва: Финансы и статистика, 1991.

25.Есенов Б. Проблемы и перспективы развития фондового рынка в  Казахстане.// Саясат.-   1999,№6

26.Мажитов Д. Современная банковская система РК: отдельные аспекты теории и практики.// Азия - экономика и жизнь. – 1997, №2

27.Нидеккер Л.Г. и др. Анализ эффективности валютно – обменных операций банка.- М.: РДЛ, 2002

28.СыздыкоавД.Т. проблемы финансовой устойчивости банков (монография). – Павлодар, 1999.

29.Кабаева  П. Новые подходы к определению возможности предоставления банками кредитов.// Қаржы – қаражат, №2 – 2002

30.Жуков Е.Ф. «Общая теория денег и кредита», М.: «Юнити», 1998

31.Масленченков Ю.С «Финансовый менеджмент в коммерческом банке», М.: - Перспектива, 1999.

32.Давлетова Н. Современное состояние банковской системы и перспективы развития рынка банковских услуг в Казахстане// Қаржы – қаражат, №9, 2000.

33.Сазанов С. «Банковский менеджмент в условиях межгосударственной интеграций», Алматы, «Қаржы - қаражат», 1999.