Қазақстан - менің Отаным

     Менің туып өскен жерім - егеменді Қазақстан. Қазақстанның  байлығы өте көп және қазынаға бай ел. Біздің еліміздің табиғаты өте сұлу. Биік-биік асқар тау, мөп-мөлдір көлдер, неше түрлі өсімдіктер мен дәрілік қасиеті бар шөптер өседі. Қазақстан жерінде аңдар мен құстар, не ше түрлі жануарлар жасайды. Сол жерде біздің ата-бабаларымыз, батырларымыз, ақындарымыз, ғалымдарымыз туып өскен.

     Қазақстандай  жері шұрайлы, шөбі шүйгін өлкені мен әрқашан да мақтан тұтамын.Қазақстанның кең даласындай байтақ дала еш жерде жоқ шығар. «Отаның-алтын бесігің», «Отаны жоқтық – нағыз жоқтық»- деп дана халқымыз бекер айтпаған. Өз Отанын сүю, өз ана тілін ардақтау - әрбір азаматтың бірінші міндеті.

     Ал  біздің халқымызда атамекенді ардақтау сезімі өте терең деп ойлаймын. халқымыздың басынан қандай қиын кезеңдер өткенде де ата-бабаларымыз елімізді сыртқы жаудан қорғай білген. Өз елі үшін жанын да, барын да аямаған. Халқымыздың осы бір қасиеті жанымызға ана сүтімен тарап, ана тілімен дарып, ақ нанымен бекуі тиіс. Өйткені Отан біз үшін оттан да ыстық.   

Туған жер 

Беу, туған жер!

Сен ыстықсың біздерге.

Мың-мың дастан жатыр

Халқым  басқан іздерде.

Тұнып жатқан тарихыңнан көз алмай

Даналықтың  жырын жастар іздер ме? 

Жыр жазам деп талпынады жас балаң.

Тәй-тәй  басып келе жатқан жас қалам.

Жүрегінің түкпірінен шығарып

Жырды шашу болды оған бір арман.

      Менің кіндік қаным тамған жер Көкшетау облысындағы Қызыл ту ауданы. Балалығымның сегіз жылын сол өңірде өткіздім. Табиғаты тамашаауылыма жазғы демалыста барып тұрамыз. Бойды сергітер таза ауасы мен мөп-мөлдір өзенін  «жанға дауа, дертке дауа»- деп атам көп айтады. Мүмкін мендегі өлеңге деген құштарлықты осы тамаша табиғат оятқан болар.

                                              7 «б» сынып оқушысы Маянова Данагүл. 
 

Менің Баянауылым 

            Қазақстанда табиғаты керемет  өңір өте көп. Соның бірі  жер жәннаты саналған Баянауыл  екеніне ешкім таласпайды. Оның  көзді тұндырар табиғатын әрбір  бала өзінше суреттегісі келеді.

                             Табиғаты Баянымның ғажайып,

                             Сұлулықтың сырын сенен табайық,-

                              Топырағыңда аунап-қунап әрқашан

                              Құнарынан жұтып-жұтып алайық. 

                                7 «б» сынып оқушысы  Солтан Айгерим 
 
 

Көрікті қала-Астана 

          Астана қаласының ерекше сымбатты  қала екенін мен теледидардан, кітап-журналдардан көріп жүрмін. Бірақ Саматтың қала туралы айтқанынтыңдасаңыз, Астана қаласына дүниедегі ешқандай қала жетпейтін сияқты. Мен өз көзіммен қаланы әлі көрген жоқпын. Астанамыздың одан әрі көркейе беруіне мен сенімдімін.

         Мен Алматы қаласында болғанмын.  Алматы біздің алдыңғы астанамыз  – мәдениет пен өркениет орталығы  болып саналады. Алматыны бүкіл  дүние біледі деп айта аламыз. Себебі онда әлемге танылған  Медеу мұз  айдыны бар.  Алатаудың  қатпар-қатпар таулары, мәңгі жасыл ормандары, суы сарқыраған өзендері қалаға ерекше көрік беріп тұратын сияқты.  Нағашы ағам айтуынша Алматы студенттер немесе жастар қаласы деп аталады екен. Мен де мектепті бітірген соң Алматыға оқуға барамын деген үлкен мақсат қойдым.   

                                                 

                                                                            7 «б» сынып оқушысы

                                                                             Ануарбек Азамат 

Астана  – бас қала 

               1998 жылы 6 мамырда - еліміз президенті Н.Ә. Назарбаев Ақмола қаласын Астана деп атауға жарлық шығарды. 1998 жылғы 10 маусымнан- жаңа астананың ресми тұсаукесері болып өтті. Содан бері осы күн Астана  қаласының туған күні ретінде мерекеленеді.

      «Астана-бас  қала» - деп  айтылуында үлкен сыр жатқан секілді. Ата-анаммен Астана қаласына  Қала күнін атап өтуге барғанымда оған мен көз жеткіздім. Жаңа астанада бой көтеріп жатқан көп қабатты үйлер жаңаша сәнмен, ерекше көрікпен салынып жатыр екен. Қаланың әсемдігіне қарап көзің тоймайды. Шет елдердегі қалалар секілді. Жаңа қаланың ортасынан бой көтерген Бәйтеректің, Ақ орданың, Үкімет үйібәрі-бәрі де ерекше сәнмен орын тепкен. Әсіресе алаңқайларға  егілген,қазақша өрнекпен бейнеленген қызыл- жасылды гүлдер, жан-жағына салқын леп таратып тұрған түрлі-түсті фонтандар, халқымыздың ертегі-дастандарынан алынған ертегі кейіпкерлерінің мүсіндері менің көз алдымнан ешқашанда кетпейтін шығар. Сонда жүріп  жанымда сыныптас достарым болмағанына өкіндім. Мүмкін биылғы оқу жылында сыныпымызбен ұйымдасқан түрде Астана қаласына барармыз деп ойлаймын. Бұл менің ғана емес, көптеген достарымның арманы. Ал жақсы нәрсені армандау, жақсы ниет жасау кез-келегн қазақ баласына тән қасиет.

                                                                              7 «б» сынып оқушысы

                                                                               Ануарбек Санат. 
 
 

Лебяжі ауданында Әйтей батыр ауылы бар 

                      Көз тоймас жинаулы әсем жасауына

                      Шипалы жақсы жер ғой жасаруға.

                      Не жетсін, шіркін, бірақ өз өлкеңе,

                      Не жетсін туып өскен ошағыңа,-

деп Амонжол Шамкенов ағамыз жырлағандай, өзіңнің кіндік қаның тамған жерге тең келер ешбір мекен жоқ. Лебяжі ауданыны «Әйтей батыр» атындағы ауыл мен туылған жер. Ауыл тұрғындарының өмірі өзгеше. Есік алдында әңгіме – дүкен құрып отырған ата-әжелердің сұхбаты мені ылғи еліктіреді. Олар көбінесе ел тарихынан әңгімелейді.

            Ауылымызға Әйтей батыр атын бергенде Павлодар облысының әкімі Қ.Нүрпейісов және қала әкімі Б.Демеуов, Астанадан көптеген ғалымдар келген. Батыр мүсінін салтанатты түрде ашты. Батыр аруағына ас беріліп, киіз үйлер тігіліп, мерекелік концерт қойылды.

             Найза, қылыш, қалқан ұстаған батыр мүсіні менің көз алдымнан кетпейді. Осындай батырлар арқасында бүгінгі бейбіт өмірдің келгеніне қуаныштымын.

                                          7 «б» сынып оқушысы

                                          Қымбат Шынар.  

                 

     Біздің  Қазақстандағы қорықтар 

     Біздің  Қазақстанда Қорықтар саны тоғыз. Олар: Ақсу-Жабағалы, Науырызым, Алматы, Барсакелмес, Қорғалжын, Марқакөл, Үстірт, Батыс Алтай, Алакөл қорықтары.

        Мен осы қорықтардан Марқакөл қорығы жөнінде нағашымнан естігенім бар еді. Сондықтан осы туралы білетінімді жазғым келіп тұр. 

          Марқакөл қорығы 1976 жылы құрылған. Шығыс Қазақстан облысы Марқакөл ауданында орналасқан. Ауданы 75 мың га.Оңтүстік Алтай мен Күршім тау жоталарының арасын және Марқакөл көлін қамтиды.     Өсімдіктердің 1400 , сүт қоректілердің  50, құстардың – 250, балықтың - 4 түрі кездеседі.  Оның ішінде марал, бұлғын, аю, сілеусін, тағы басқа да сирек кездесетін жануарлар бар.

                                                                           7 «б» сынып оқушысы

                                                                            Абдығанова Әсем 

                                                                                                                                                                    

                                                 

Тараз – тарихи қала 

           Қазақстанның  ежелгі  алдыннан келе жатқан қалаларының бірі - Тараз қаласы. Тарихи деректерге сүйенсек 1856 жылы қала Әулие – Атаатымен, 1856 жылы қаңтарда Мирзоян аты беріледі. Ал 1938 жылы мамыр айында ақын Жамбыл тамыздың аты берілді. 1997 жылы 8 қаңтарда Жамбыл қаласына өзінің тарихи аты Тараз қайтарылды. 2002 жылы ЮНЕСКО көлемінде қала өзінің 2000 жылдығын атап өтті. Облыс Жамбыл облысы болып қалдырылды.

             Осы тарихи –киелі өңір атақты  ақын атамыз Жамбыл Жабаевтің  туған өңірі. «Пірім менің Сүйінбай, Жыр айтпаймын сиынбай»,-деп Жамбыл  атамыз  ақын Сүйінбай Аронұлын  өзіне ұстаз тұтқан . Ал мен  жүз жасаған Жамбыл ақынды  өзіме ұстаз тұтып, сондай ақын  болғым келеді. Алғашқы өлеңдерім  газет бетінде жарық көргелі  өлеңге деген құштарлығым арта  түскендей.

                             Ақын болу менің ұлы мақсатым,

                             Ақындардың жалғастырам жақсы  атын.

                             Өлең сырын мен сіздерден үйренсем,

                             Сонда ғана  шын ақындық күйге  енем. 

                                                                                  7 «б» сынып оқушысы

                                                                            Қызылбаев Арман                                           
 
 

Ұлыларды  ұрпақ ұмытпайды 

            Қазақ халқының тарихында «Қара  қылды қақ жарған», еліміздің  ынтымағы үшін күрескен кемеңкер  үш бидің орны ерекше. Халықтың осы үш би жөнінде:

   «Атақты қазақ үш биі,                            Онан өткен Әйтеке

     Бірінші әзіз Төле еді                             Таудай сөзге тарыдай 

     Бұзылмайтын сөз айтқан                       Қию тауып сөйлейді 

    Шешеннен шешен демегі                      Қанша ділмәр дегендер 

    Және де әзіз киелі                                   Ширегіне келмейді.

    Босатқан буын, жүйені                          Бұл үш бимен тең емес 

    Қаз  дауысты Қазыбек.                          Қазақтың мінсіз билері»

           

     Үш  бидің ел тыныштығы, оның бақытты  келешегі, тәуелсіздігі үшін қауіп-қатерді  елемей, бастарын бәйгеге тіккен осы  шынайы отаншыл сезімі, ынтымақ- бірлігі  басқалаларға да ықпал етіп, қазақ  халқын бір мақсатқа жұмылдыра түскен. Бүгінгі бақытты өміріміз осындай бабалар арқасы екенін түсініп,  үш биіміздей ұлыларды, елім деп еңіреген батырларымызды ұрпақ ешқашан ұмытпауы қажет деп білемін.Үш биге қойылған мүсін ұрпағының оларға деген құрметінің бір белгісі деп түсінемін. 

                                                                                 7 «б» сынып оқушысы

                                                                                 Исаков Ғалымжан 

Байқаңыр  касмодромы 

     Қызылорда қаласынан солтүстік-батысқа қарай  250 километр қашықтықтағы жазық далада Байқоңыр космодромы орналасқан. Бұл мекен планетадағы тарихи орындардың бірі.

      21 тамыз 1957 жылы планета аралық  «R-7» ракетасы ұшырылды. Ал 1957 жылдың 4 қазанында осы ракета орбитаға  бірінші Жер серігін жеткізді.

      Қазіргі еліміздегі өзекті мәселелердің  бірі бізді қоршаған ортаның  ластануы болып табылады. Атмосфераның  ластануы Байқоңырдан ғарыш кемелерін  ұшыру кезінен байқалған. Ғарышқа  космос кемесін ұшыру қазіргі  заман талабы болса да, мен  өз атамекенімнің ауасының ластануын  қаламас едім. Кең байтақ қазақ  жерінің әрбір тасы мен сай  –саласының бар қазақ баласы  үшін орны ерекше.