Автор работы: Пользователь скрыл имя, 12 Ноября 2011 в 00:38, дипломная работа
Қазақстан Республикасының егемендік алып, дүниежүзілік қоғамдастыққа танылуы Қазақстан педагогикасының жаңа мазмұнда сипатталуына кең мүмкіндіктер ашып отыр. Оның бір дәлелі ретінде ұзақ уақыт бойы бір жақты сараланып, ақиқаты ашылмай келген ұлттық педагогика тарихының қазіргі заман тұрғысынан әділ бағасын беруге деген талпынысын айтуға болады.
Кіріспе......................................................................................................................3
1 Ыбырай Алтынсарин шығармалары арқылы бастауыш сынып оқушыларының адамгершілік қасиеттерін қалыптастырудың ғылыми-теориялық негіздері
Бастауыш сынып оқушыларының адамгершілік құндылықтардың тәрбиелік мазмұны...............................................................................................10
Бастауыш сынып оқушыларының шығармашылық қабілетін қалыптастыруда Ыбырай Алтынсарин шығармаларының педагогикалық мүмкіндіктері.........................................................................................................25
2 Ыбырай Алтынсарин шығармалары арқылы бастауыш сынып оқушыларының адамгершілік қасиеттерін қалыптастырудың әдістемесі
2.1 Ыбырай Алтынсарин шығармалары арқылы бастауыш сынып оқушыларының адамгершілік қасиеттерін қалыптастырудың тиімді жолдары..................................................................................................................27
2.2 Тәжірибелік-эксперимент жұмысының нәтижесі........................................36
Қорытынды............................................................................................................45
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.........................................................................
Бірінші
шкаланың төмен көрсеткіштері "Меннің"
терең түсінілетінінің
Көрсеткіштердің
айқындылығын қамтамасыз ету мақсатында
мәліметтерді гистограммалық бейнеде
көрсетеміз.
Адамгершілік ортадағы мәдениет типтерінің ерекшеліктерін айқындау мақсатында жүргізілген эмпирикалық зерттеу мәліметтерін сандық өңдеудің барысында зерттеу болжамын тексеру үшін Розенбаумның Q критерийін пайдаланамыз.
Розенбаумның Q критерийі жалпы психологиялық зерттеулердің мәліметтерін статистикалық өңдеуде екі таңдау арасындағы қандай да бір сандық өлшенген белгілер деңгейі бойынша айырмашылықты анықтау үшін қолданылады. Бұл екі таңдау тобы арасындағы қандайда бір белгі бойынша айырмашылықты тез арада бағалауға мүмкүндік беретін параметрикалық әдістердің ішіндегі ең қарапайым түрі болып саналады.
Бұл үшін алдымен зерттеу болжамын қалыптастырамыз:
Н0 –Поли және моно этностық ортадағы студенттердің мәдениет типтерін
таңдау мәліметтерінің арасында айырмашылық жоқ.
Н1 – Поли және моно этностық ортадағы студенттердің мәдениет
типтерін таңдау
Зерттеу
болжамын дәлелдеу үшін поли және моноэтностық
ортадағы студенттердің мәдениет типтерінің
ерекшеліктерін өзара салыстырамыз.
4 кесте- Топ зерттелушілерінің дәстүрлі мәдениет шкаласы бойынша айырмашылықтарын анықтау.
| № | Полиэтностық топ өкілдері | № | Моноэтностық топ өкілдері |
| 1
2 3 4 |
10
10 10 S1 10 |
1
2 |
10
10 |
| 5
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 |
9
9 9 9 9 9 9 8 8 8 8 8 7 7 7 7 7 7 7 6 6 |
3
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 |
9
9 9 8 8 8 8 7 7 7 7 7 6 6 6 6 6 |
| 20
21 22 23 24 25 |
5
5 5 5 S2 5 5 |
ә) Q критериннің критикалық мәнін анықтаймыз (кесте бойынша)
Q кр 7/ Р≥0,05 Q эмп = Q кр
9/ Р≥0,01
Яғни Но-теріске шығарылып Н, қабылданады
Жауап: Зерттелуші топтардың дәстүрлі мәдениет шкаласы мәліметтері арасында маңызды айырмашылық бар және ол статистикалық мәнділік деңгейіне еркін жетеді. (Р. 001)
5 кесте Топ зерттелушілерінің "Қазіргі заман адамгершілік құндылық " шкаласы бойынша айырмашылықтарын анықтау.
| № | Полиэтностық топ көрсеткіштері | № | Моноэтностық топ көрсеткіштері |
| 1
2 3 4 5 6 |
7
7 7 S1 7 7 7 |
1
2 |
7
7 |
| 7
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 |
6
6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 5 5 5 5 5 5 5 5 |
3
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 |
6
6 6 6 6 6 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 |
| 19
20 21 22 23 24 25 |
4
4 4 4 S2 4 4 4 |
а) Q критерийiнiң эмперикалық мәнiн анықтаймыз
Q эмп = S1+S2 = 6+7=13
ә) Таблица бойынша Q критикалық мәнін анықтаймыз.
Qкр 7/Р ≤ 0,05 Qэмп ≥ Qкр (Р ≤ 0,01)
9/Р ≤ 0,01
Яғни Но теріске шығарылып Н1 қабылданады.
Жауап: "Қазіргі заман мәдениет" шкаласы бойынша зерттелуші мәліметтері арасында маңызды айырмашылақ бар және ол статистикалық мәнділік деңгейіне жетеді. (Р ≤ 001 )
6 кесте.
Поли және моноэтностық топ
зерттелушілерінің "
| № | Бақылаушы топ көрсеткіштері | № | Эксперименттік топ корсеткіштері |
| 1
2 3 4 5 |
10
10 10 10 S1 10 |
||
| 6
7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 |
9
9 9 9 9 9 9 9 9 8 8 8 8 8 7 7 7 7 6 6 |
1
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 |
9
9 9 8 8 7 7 7 7 7 7 6 6 6 6 6 6 6 |
| 19
20 21 22 23 24 25 |
5
5 5 5 5 5 S2 5 |
а) Q критерийнiң эмперикалық мәнiн есептейміз
Q эмп =S1 + S2 =5+7 =12
ә) Таблица бойынша Q критикалық мәнiн анықтаймыз
Q кр 7 ≤ 0,05 Q эмп ≥ Qкр (Р ≤ 0,01)
9 / Р ≤ 0,01
яғни Но терiске шығарылып Н1 қабылданады.
Жауап: Динамикалық дамудағы мәдениет шкаласы бойынша зерттелушілердің мәліметтері арасында маңызды айырмашылық бар және ол статистикалық мәнділік деңгейіне жетеді (Р ≤ о,о1 )
Адамгершілік мәдениет жағдайында өмір сүріп отырған адамның ұлттық сипатта дамуына қоғамдық өмірдегі өзгерістер әсер етеді әсіресе біздің полиэтникалық қоғамда өшіп жатқан экономикалық, әлеуметтiк-саяси мәдени демографиялық және басқа да процестер елiмiзде өмiр сүрiп жатқан барлық халықтардың ұлттық сана сезiмдерiнiң көтерiлуiмен түсiндiрiледi. Жеке бiр адамның және этностың этникалық сана сезiмiнiң деңгейi көп ұлтты қоғамның әлеуметтiк психологиялық және атмосферасын белгiлi бiр дәрежеде анықтайды. Этникалық сана сезiмдердiң құрылымы, этникалық эдентификация өз "Менiң" бастан кешiруi, әсерленуi өзiндiк қатынасты белсендiру, этнорухани мәдениетке ұлттық тiлге, халық творчествасына, дiнiне, әдет-ғұрпына мәдениетiне деген психологиялық орнықтылық сияқты белгiлермен анықталады. Этно факторлардың мәндi өсуi этникалық сана сезiмдердi күшейтедi. Этникалық сезiмдер индивидуалды қасиеттердiң және интеграцияланған индивидуалдықтың дамуының жүйелi орындайды әрi реттейдi.
Адамгершілік жағдайда этникалық толеранттылық мәселесi де мәндi. Басқа этникалық мәдениеттердi қабылдау, силау үшiн ең алдымен өзiнiң мәдениетiңдi қабылдау силау оның позитивтi құндылық екенiн ұғыну оған идеген сенiмдiлiк басқа мәдениетпен жиi байланысқа түсу мiне осындай жағдайлар мәдени аралық толерантылықтық негiзiн құрайды. Мәдениет адам творчествасының өнiмi. Мәдениет жеке әлеуметтiк-экономикалық формацияда этникалық, ұлттық таптық, топтық мәдениет ретiнде дамиды. Мiнез-құлықтағы өзгерiс мiндеттi түрдегi мәдениеттегi өзгерiстi бiлдiредi. Әрбiр мәдениеттiң өзара әрекеттi олардың өзара рефлексиясымен өзара бейнелеулерi үшiн жағымды жағдайлар жасайды. Адамның қоршаған ортамен қатынасында адамзат бiрлестiгiнiң мәдени құндылықтары потенциясы байқалады. Ол медиатор белгiлi сөз символ, саят жоралар, этномәдени белгiлер, олар сонада халықтың тiршiлiк әрекетiнiң дамуымен ұйымдастыру тәсiлi жайлы бiлiм ретiнде белгiленiп болмысты жалпылап бейнелейтiн мәнге айналады. Солар арқылы ғана табиғи психикалық формалар идеалды адам қабiлетiне айналады. Нәтижесiнде индивид өз мәдениетiн меңгередi: мiнез-құлық мәдениетi, ойлау мәдениетi, сөз мәдениетi, психикалықтың реалды (табиғи) формасы идеаклды мәдени формасы бола бастайды. Бұл формалардың маңыздылығы поли және моноэтностық топтағы қарым-қатынас мәдениетiнiң ерекшелiктерiнiң психологиялық маңызын анықтайды.