Ақпараттық технология пәні

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 25 Декабря 2011 в 14:34, реферат

Описание

Ақпараттық технологиялар - ақпараттық нарықта алға қойған мақсаттарға қол жеткізу үшін саяси субъектілер қолданатын әртүрлі әдіс-тәсілдер мен техникалар. Ақпарат ағындарын анықтайтын, коммуникаторлар мен рецепиенттер әрекеттерінің мақсаттары мен тәсілдерін, қарым-қатынас стилін, басқа да ақпараттық іс- әрекеттер параметрлерін айқындайтын жүйелер ретінде мыналарды атауға болады: шешім қабылдау, сайлау кампанияларын жүргізу, халықаралық және ішкі саяси дағдарыстарды реттеу және т.б. Ақпараттық технологиялардың мазмұны, көп жағдайда, оның ақпарат нарығындағы әрекетінің стратегиясы мен тактикасына байланысты. Ең негізгілері ретінде мемлекеттің ақпараттық әрекеттеріне және оның органдарының, басқару бөлімдерінің жұмысына сапалық шектеу қоятын төмендегідей ұстанымдарды атауға болады:
мемлекеттің алға қойған мақсат

Работа состоит из  1 файл

Ақпараттық технологиялар.doc

— 322.00 Кб (Скачать документ)

Компьютерде есепті шешудің негізгі  кезеңдері.

Опубликовал inust в 24 Октябрь 2011 – 18:27Пікір жоқ 
Бұл мақала 467 рет оқылды, 3 рет бүгін

Компьютерде есепті шешу процесі- бұл адам және ЭЕМ арасындағы біріктірілген сала. Бұл процесті бірнеше тізбектелген этаптар түрінде көрсетуге болады. Адамға тиісті этаптар, шығармашылық саламен байланыстысы- қойылуы, алгоритмизациясы, есепті программа және нәтижелерді талдау, ал компьютерге тиістісі- өңделген алгоритммен сәйкес келетін ақпаратты өңдеу этаптары.

Бұл этаптарды  келесі мысалдарда қарастырамыз: екі  бүтін санның соммасын есептеу және видеомонитордың экранына нәтижесін  шығару.

Бірінші этап – есептердің қойылымы. Бұл этапта есепті қолданатын жұмыс саласын жақсы білетін адам қатысады, ол есептің мақсатын нақты анықтауы керек, есептің мазмұнына сөздік түсінік беруі және оның шешімімен жалпы жақындық ұсынуы керек. Мысалы, екі бүтін санның соммасын есептеу үшін сандар қалай қосылатын білетін адам, есепті келесі әдіспен түсіндіре алады: екі бүтін санды енгізу, оларды бір-біріне қосу және есептің нәтижесі ретінде соммасын шығару.

Екінші этап – математикалық немесе ақпараттық моделдеу. Бұл этаптың мақсаты – есеп компьютерде шешілуі үшін, есептің математикалық моделін құру. Көптеген есептердің математикалық моделінде тек қана формулалар мен логикалық шарттар келтіріледі. Бұл этап бірінші этаппен тығыз байланыста және оны бөлек қарастырмасада болады, бірақ құрылған модель үшін бірнеше шешу әдістері танымал болуы мүмкін және олардың ішінен ең ыңғайлысын таңда керек болады. Жоғарыда түсіндірілген есеп үшін екінші этап келесідей болады: компьютерге енгізілген сандарды А және В атауымен жадыда сақтаймыз, содан соң бұл сандардың соммсының мағынасын А + В формуласы бойынша есептейміз және нәтижесін жадыда Summa атауымен сақтаймыз.

Үшінші этап – есептің алгоритмі. Математикалық түсіндіру негізінде шешу алгоритмін құрастыру керек. Алгоритм дегеніміз – қойылған есептің шешуге бағытталған әрекеттер тобын іске асыру үшін атқарушыға түсінікті әрі дәл нұсқаулар жиынтығы. Алгоритмдерді орындайтындар адамдар, роботтар, компьютерлер болуы мүмкін.

Төртінші этап – программалау. Программа – бұл орындаушы(компьютер) орындайтын әрекеттердің жоспары. Үшінші этапта құрылған алгоритм бойынша программа алгоритмдік тілде жазылады.

Бесінші этап – жазылған программаны компьютерге программалау жүйесінде еңгізіледі.

Алтыншы этап – тестлеу және программаны жөндеу. Бұл қадамда ЭЕМ қөмегімен алгоритм орындалады, қателер ізделінеді және олар жойылады. Программаны жөндеу – бұл күрделі және стандартты емес процесс.Күрделі программалар бөлек фрагменттермен тексеріледі.

Жетінші этап - жөнделген программаның орындалуы және нетижені талдау. Бұл қадамда программа жұмысқа қосылып , алғашқы керекті мәндер беріліп. программа нәтижесі алынады. Шыққан нәтижелер талданып, нәтижелерге сай шешімдер, ұсыныстар, шығарулар жағдыланады. Талдау шешімі бойынша есептің құрылған жолдары қайтадан қарастырылып, есептің бірінші қадамына қайтып оралып, есеп жаңадан шешілуі мүмкін. 

Мәліметтер қоры (Ms Access) 
Сіздер
өздеріңіз білесіздер, ақпараттарды реттеу үшін ақпараттардың тақырыптары, өзара қисынды біріктірілген арнайы анықтамалар, каталогтар, картотекалар, энциклопедиялар және т.б. бар. 
Сонымен
қатар, ақпараттардың ағымы үнемі ұлғаюда және бүгінгі күнде ешқандай анықтамалар ақпаратты үнемі және өз уақытында жаңартып отырмақ түгел, оны сыйғыза да алмайды. 
Б
ұл мәселені шешу үшін компьютерде есептеуді жүргізетін графикалық бейнелерді , мәтіндерді құруңа мүмкіндік беретін программалардан басқа, үлкен көлемді ақпараттарды сақтау, өңдеу және іздеу үшін арнайы программалар бар. Мұндай программалар деректер базасын басқару жүйесі (ДББЖ) деп аталады. Әуелі біз деректер базасы дегеніміз не ? Соған тоқталайық
Қандай да бір тасушыда, мысалы, қағазда, кинотаспада, магниттік дискіде сақталған арнайы ұйымдастырылған деректердің жиынтығын деректер базасы деп түсінуге болады.  
Мысал келтіре кетсем, сізді
ң мектебіңізде 1000-ға жуық немесе одан да көп оқушылар оқиды делік. Әрбір мектепте әрбір оқушының деректері: аты-жөні , туған жылы, ұлты, жынысы, бойы және т.б. тіркелген медициналық карточка жүргізетін медициналық кабинет бар. Осы карточкалар шкафта былыққан түрде жатыр делік. Сіз өзіңізге қажетті карточканы табу үшін қанша уақыт кетеді. Әрине көп уақыт . Егер осы карточкаларды сыныптың сатысы бойынша (1-ші, 2-ші, ..., 11 сынып), содан кейін әрбір сатыны алфавиттік ретте, ал әрбір сатының нақты сыныбының ішінде алфавиттік ретте жайып қоятын болсақ, яғни картотека ұйымдастырудың, онда қажетті карточканы іздеуге бірнеше секунд керек болады. Бұдан біз оқушының медициналық деректерін топтастырудың өзі деректер базасы екенін көреміз.  
Деректер базасы негізінде
үш белгісі бойынша жіктеледі.  
1-ші белгісі- са
қталған ақпараттың сипатына қарай деректер базасы фактографиялық және құжаттық болып бөлінеді.  
Фактографиялы
қ деректер базасы қатаң анықталған пішінде ұсынылған, жазылған объектілер туралы қысқаша мәліметтерден. Мысалы: кітапханадағы кітаптар қорының деректер базасында әрбір кітап туралы деректер библиографиялық түрде сақталады: шығарылған жылы, авторы, аты және т.б. 
Құжаттық деректер базасы әр түрлі типтегі : мәтіндік, графикалық, дыбыстық, мультемедиалық кең көлемдегі информациялардын тұрады. Мысалы: заңдық актілердің құжаттық деректер базасы заңдардың мәндерінен тұрады. 
2-ші белгісі- а
қпараттарды сақтау әдісі бойынша деректер базасы орталықтанған және бөлектелінген болып бөлінеді. Орталықтанған деретер базасында барлық ақпараттар бір компьютерде сақталады. Бөлектелінген деректер базасы компьютердің жергілікті және ауқымды желілерінде қолданылады және ақпараттың әр түрлі бөліктері бөлек компьютерде сақталуы мүмкін. 
3-ші белгісі – а
қпаратты ұйымдастыру құрылымы бойынша деректер базасы реляциялық, иерархиялық және желілік болып бөлінеді.  
Реляциялы
қ деректер базасы деп өзінің құрамды бөліктерінің өзара байланысынан құрастырылған деректер базасын атайды. Қарапайым жағдайда ол бір тікбұрышты кесте құрайды. Күрделі реляциялық деректер базасы көптеген тікбұрышты кестеден тұрады. 

(Мәліметтер қорына қоғамның қандай да бір саласының немесе оның бөлігіндегі нақты объектілер туралы мағлұматтар жиынтығын жатқызсақ, мәліметтер қорымен басқару жүйелері – көп көлемді мәліметтерді сақтауға, оларға тиімді қатынау ұйымдастыруға және есептеуіш жүйелердің ресурстарын тиімді пайдалануға қолданылатын тілдік-программалық және инструменталдық құралдар кешені. 
Қазіргі заманғы ақпараттық жүйелердің құрылымдарының күрделенуіне байланысты мәліметтер қорының да ұғымы күрделене түсетіні ақиқат.  
Қандайда бір ақпараттық жүйедегі объектіге тиісті бірқалыпты мәліметтер жиынтығын мәліметтер кестесі деп атайды (FoxPro тілінде олар .dbf кеңейтуі бар файл). Ал сол кестелердің жиынтығы және олардың арасындағы байланыстардың бірігуін компьютерде мәліметтер қоры деп атайды. (Мысалы, ол FoxPro тілінде .dbc кеңейтілуі бар файл).  
Мәліметтер қоры көптеген қазіргі заманғы ақпараттық жүйелердің ажырамас бір бөлігі болып саналады. Олар әртүрлі өндірістік салада қолданылып, мәліметтер мен жұмыс істеуге ыңғайлы да, қарапайым құралдарды ұсынады. Мәліметтер қорының реляциялық моделі негізінде құрылып, жүзеге асқаннан бері, мәліметтер қорынының мүмкіншіліктері елеулі жоғарылады.  
Есептеуіш желілердің дамуы үлестірілген мәліметтер қорының ролін арттырды. Клиент-сервер технологиясы үлестірілген мәліметтерді өңдеумен бірге орталықтан басқару және мәліметтерге қатынау мүмкіндіктерін біріктірді.  
Адам өмірінің әртүрлі қызмет саласында автоматтандырылған ақпараттық жүйелердің кең түрде ендірілуі, электрондық түрде жинақталған әртүрлі көлемді ақпараттардың күрт өсуі, мәліметтер қорын басқару аймағы білімдерінің мәні мен ролі және біліктілігі арта түсуде.  
Бұл мақалада мемлекеттік білім беру стандартына сәйкес 3 мамандықтың мәліметтер қорымен байланысты тематикасы мен оқыту көлемдерінің салыстырмалы талдауы көрсетілген.)
 
 

Мәліметтер  қорлары және МҚБЖ 

 
 
 
Мәліметтер қоры (МҚ) – қандай да пәндік аймақтағы ақиқат өмірдің  нақты объектілері туралы мағлұматтардың өзара байланыстағы жиынтығы. МҚ-ның  негізгі мақсаты – нақты өмірдің  объектілері туралы өте үлкен мәліметтер санын олардың арасындағы байланыстарды ескере отырып өңдеу. МҚ іргелі ұғымдары – объект, атрибут, байланыс.  
 
Объект – бізді қошаған нақты болмыстың (заттың, үрдістің, құбылыстың) белгілі бір бөлігі.  
 
Атрибут – объект қасиеттерінің ақпараттық бейнеленуі, яғни объект белгілерінің бірін (мысалы көлемі, түсі, т.с.с.) немесе жұмыс істеу ерекшеліктерін анықтайтын сол объект элементінің сипаты.  
 
Байланыс – объектілер арасындағы қатынас.  
 
Сонымен қатар келесі негізгі ұғымдар қолданылады.  
 
Жазба - өзара логикалық түрде байланысқан мәліметтер элементтерінің жиынтығы.  
 
Алғашқы кілт – объектінің әрбір данасын (жазбаны) ерекше түрде идентификациялайтын атрибут.  
 
Мәліметтердің МҚ-да сақталу процедурасы принциптерінің ішінде негізгі екеуін көрсетуге болады, олар  
 
- мәліметтердің тұтастығы және қайшылықсыздығы;  
 
- мәліметтердің минималды артықтығы, яғни кез келген мәлімет элементі бір түрде ғана сақталуы.  
 
МҚ-да мәліметтерді ұйымдастырудың иерархиялық, реляциялық және желілік модельдері қолданылады, соларға сәйкес МҚ түрлері анықталады. Мәліметтер қорымен әртүрлі операциялар орындау үшін мәліметтер қорын басқару жүйелері (МҚБЖ) құрылады.  
 
МҚБЖ – МҚ басқаруға арналған программалық құралдардың кешені. Ең жалпы деңгейде  
 
- мамандандырылған немесе өнеркәсіптік МҚБЖ;  
 
- дербес МҚБЖ  
 
деп жіктейді. Мамандандырылған немесе өнеркәсіптік МҚБЖ – ірі экономикалық объектілерді басқаруды автоматтандыру жүйелерін құрудың программалық негізі. Олар - Orfcle, DB2, Sybase, Informix, т.б.  
 
Дербес МҚБЖ – жергілікті пайдаланушының немесе қомақты пайдаланушылар тобының есептерін шешуге бағытталған және микроЭЕМ-дерде пайдалануға белгіленген программалық жабдық. Олар – FoxBase/FoxPro, Clipper, Paradox, Access, Approach, т.б.  
 
MS Access, оның негізгі ұғымдары. MS Access – мәліметтердің реляциялық моделін қолданатын дербес типті МҚБЖ. Оның негізгі атқаратын қызметтері:  
 
- негізгі объектілерді, яғни кестелерді жобалау;  
 
- кестелер арасында байланыстар орнату;  
 
- кестелерге мәліметтер енгізу, оларды сақтау, қарау, сұрыптау, сүзгілеу, түрлендіру;  
 
- туынды объектілерді – пішім, сұраныс, есеп беру, макрос, модуль – құру, түрлендіру және қолдану.  
 
Әрбір объект дербес атына ие және әрқайсысы өз терезесінде, екі режімде – оперативті және Конструктор - жұмыс істейді. Кесте жолдардан және бағандардан тұрады, әрбір жол – жазба, яғни бір объект туралы мәліметтердің толық жиынтығы, ал әрбір баған - өріс, яғни кестенің нақты мәліметті беретін құрылымданған элементі, бір атрибут. Өріс өзінің атымен және онда орналасатын мәліметтің типімен анықталады. MS Access қолданылатын мәліметтер типтері Windows жүйесіндегі стандартты типтер. MS Access-пен жұмыс МҚ файлын құрудан басталады, МҚ файлы MS Access-тің негізгі өңдеу объектісі.
 

Мәліметтер қоры

Мәліметтер қорының негізгі түсініктері

Мәліметтер қоры дегеніміз ақпаратты сақтауға және жинақтауға арналған ұйымдасқан құрылым. Ең алғаш мәліметтер қоры ұғымы жаңадан қалыптасқан кезде онда шындығында мәліметтер сақталатын. Бірақ қазіргі кездегі көптеген мәліметтер қоры басқару жүйелері өздерінің құрылымдарында тек мәліметтерді ғана емес, сонымен қатар олардың тұтынушымен және басқа да ақпараттық – программалық кешендермен қарым – қатынасының әдістерін де қамтиды. Сондықтан біз қазіргі заманғы мәліметтер қорында тек мәліметтер ғана емес, ақпараттар да сақтай аламыз.

Мәліметтер қорын құру қағидалары

Көп мәліметтер жұмыс жасау қажеттілігі пайда болғанда әрқашанда мәліметтер қорын пайдаланды.

Мәліметтер қоры – бұл ең алдымен кестелер жиынтығы, алайда, біз соңынан мәліметтер қорына сондай – ақ процедуралармен бірқатар басқа объектілер жатуы мүмкін екенін көреміз. Таблицаны көптеген объектілердің сипаттамалары бар кәдімгі екі өлшемді таблица түрінде көруге болады. Таблицаның идентификатор аты болады.

Кесте бағандары объектілердің қандайда бір сипаттамаларына – алаңдарға сәйкес. Әрбір алаң сақталатын мәліметтердің атымен және түрімен сипатталады. Алаң аты – бұл мәліметтермен пайдалану үшін, әртүрлі программаларда қолданылатын идентификатор. Ол кез келген идентификатор сияқты латын әріптерімен жазылады, бір сөзден тұрады және т.б.

Алаң түрі алаңда сақталатын мәліметтердің түрін сипаттайды. Бұл жолдар, сандар, үлкен мәтіндер (мысалы, қызметкерлердің мінездемелері), суреттер (қызметкерлердің суреттері) және т.с.с. болуы мүмкін.

Кестенің әрбір жолы объектілердің біреуіне сәйкес келеді. Ол жазба деп аталады және осы объектіні сипаттайтын барлық алаңдардың мазмұнын құрайды.

Мәліметтер қорының кестелерін құрған кезде ақпараттың қарама – қайшылықсыздығын қамтамасыз ету маңызды. Әдетте бұл негізгі алаңдарды енгізумен жасалады. Негізгі болып бір немесе бірнеше алаң болуы мүмкін.

Кестемен  жұмыс кезінде пайдаланушы немесе программа жазбалар үстінен курсормен жылжып отыратын сияқты. Әрбір уақыт сәтінде ағымдағы жазба бар, содан жұмыс жүргізіледі. Мәліметтер қорының кестелерінде жазбалар қандай да бір тәртіпсіз, оларды енгізу (жаңа қызметкерлердің пайда болуы) ретіне қарай орналасуы мүмкін. Бірақ кесте мәліметтері пайдаланушыға ұсынылған кезде реттелуі керек. Пайдаланушы оларды алфавиттік тәртіпке, немесе бөлімдер бойынша реттелген, немесе туған жылының өсуіне қарай және т.б. қарауы мүмкін. Мәліметтерді реттеу үшін индекс түсінігі қолданылады. Индекс кестені қандай реттілікте қараған жөн екенін көрсетеді. Ол пайдаланушы мен кесте арасында делдал болып табылады.

Мәліметтер қоры әдетте бір емес, көптеген кестелерден тұрады. Мысалы, кейбір ұйым туралы мәліметтер қорында әрбір бөлімшенің сипаттамасы бар кесте бар. Dep атты осындай таблицаның мысалы келесі кестеде көрсетілген. Осы кестенің алаң аттары Dep және Proisv.

Dep бөлімшелері туралы мәліметтер кестесінің мысалы:

Бөлім Тип
Dep Proisv
Бухгалтерия Басқарма
Цех Өндіруші
Цех Өндіруші
  

   

Бөлек және кестелер әрине пайдалы, бірақ одан да көп ақпаратты кестелер жиынтығынан алуға болады. Мысалы, өндірістік цехтерде жұмыс жасайтын, қызметкерлердің жалпы саны пайдаланушыға білу қажет болады. Бірақ жоғарыда көрсетілген кестелердің біреуіде бұл сұраққа жауап бермейді, себебі Pers кестесінде бөлімшелердің түрлері жайлы мағлұматтар, Dep кестесінде қызметкерлер жайлы мағлұматтар жоқ. Осындай сұраныстарға жауап алу үшін байланысқан кестелердің жиынтығын қарастыру қажет.

Байланысқан кестелерде әдетте бір кесте басты болады, ал басқасы немесе бірнеше басқа кестелер – көмекші кестелер болады. Басты және көмекші кестелер бір – бірімен кілт арқылы байланысады. Кілт ретінде екі кестеде де болатын алаң шыға алады. Мысалы, жоғарыда келтірілген кестелерде басты болып Dep кестесі, көмекші болып Pers кестесі бола алады, ал олар болса екі кестеде де бар  Dep алаңы бойынша байланысады. Курсор басты кестенің индексі үстінен жүреді. Осылайша біздің мысалда егер басты кестенің Dep алаңындағы ағымдағы жазбада «бухгалтерия» деп жазылған болса, онда көмекші Pers кестесінде бухгалтерия қызметкерлерінің барлық жазбалары шығады.

Қарапайым мәліметтер қорының құрылымы

Базаға ешқандай мәліметтер енгізілмеген жағдайда да мәліметтерқоры болып қала береді. Өйткені ондай мәліметтер болмаған күннің өзінде де, қандай да бір ақпарат бар – бұл мәліметтер қорының құрылымы. Ол мәліметтерді енгізудің және сақтаудың әдістерін анықтап береді. Мәліметтер қоры көптеген объектілерден тұрады, бірақ солардың ең негізгісі кесте болып табылады. Ең қарапайым мәліметтер қоры бір ғана кестеден тұрады. Сәйкесінше, ең қарапайым мәліметтер қорының құрылымы сол кестенің құрылымымен анықталады.

Мәліметтер қорлары мен қосымшалар

Мәліметтер қоры мен қосымшалардың өзара орналасуларына байланысты келесі мәліметтер қорларын бөліп көрсетуге болады: 

  • Локальды мәліметтер қорлары;
  •  
  • Жойылған мәліметтер қорлары. 

Локальды  мәліметтер қорларымен операциялар жасау үшін локальды қосымшалар, ал жойылған мәліметтер қорларымен операциялар жасау үшін клиент – серверлік қосымшалар дайындалады.

Мәліметтер қорының орналасуы көптеген жағдайда осы қорда бар мәліметтерді өңдейтін қосымшалардың дайындалуына әсер етеді. Осылайша, келесі қосымшалар түрлерін бөліп көрсетуге болады:

  • Локальды мәліметтер қорын пайдаланатын қосымшаларды бір деңгейлі (бір буынды) қосымшалар деп атайды. Себебі, қосымша мен мәліметтер қоры біртұтас файлдық жүйені құрайды;
  • Жойылған мәліметтер қорын пайдаланатын қосымшаларды екі деңгейлі (екі буынды) және көп деңгейлі (көп буынды) қосымшалар деп бөледі. Екі деңгейлі қосымшаларда клиенттік және серверлік бөлшектер бар;
  • Көп деңгейлі (әдетте үш деңгейлі) қосымшалар клиенттік және серверлік бөлшектер мен қоса қосымша бөлшектерге ие. Мысалға үш деңгейлі қосымшаларда клиенттік бөлшек, қосымшалар сервері мен мәліметтер қорының сервері бар.

Бір және екі деңгейлі Delphi қосымшалары келесі механизмдерді қолдана отырып локальды және жойылған мәліметтер қорына қол жеткізе алады:

  • BDE (Borland Database Engine – Borland фирмасының мәліметтер қорының процессоры) мәліметтер қорымен әрекеттесу үшін AP1 дамыған интерфейсін ұсынады.
  • ADO (Active X Date Objects – Active X мәліметтерінің объектілері) OLE DB (Objects Linking and Embedding DateBase – мәліметтер қорының объектілерін байланыстыру мен ендіру) көмегімен ақпаратқа қол жеткізуді жүзеге асырады;
  • dbExpress драйверлер жинағы көмегімен мәліметтер қорындағы ақпараттарға тез қол жеткізуді қамтамасыз етеді;
  • Interbase тікелей Interbase мәліметтер қорына қол жеткізуді іске асырады.

Мәліметтер қорындағы ақпараттарға қол жеткізу технологиясының вариантын таңдау өңделген қосымшаны жан – жаққа тарату дайындығының ыңғайлығын ескере отырып, сондай – ақ жады ресурстарының қосымша шығындарын ескере отырып анықталады. Мысалы BDE үшін инсталляция дискдегі сыртқы жадының шамамен 15 Мб – тын және мәліметтер қорында пайдаланатын псевдонимдерді қалпына келтіруін талап етеді.

Үш деңгейлі Delphi 7 қосымшаларын DataSnap механизмі көмегімен құрастыруға болады. Мәліметтер қорының үш деңгейлі қосымшаларын құрастыру кезінде пайдаланатын компоненттер DataSnap пен DataAccess беттерінде орналасқан.  

   
   
   
   
   
 
 

HTML форматындағы анықтама жүйесін құру

Visual Basic 6 құрамына WinHelp үшін қосымшаға арналған  анықтама жүйесін құра алатын Help Workshop секілді HTML Help Workshop қосымшасы  кіреді. HTML форматындағы анықтама жүйесін құру үшін келесі әрекеттерді орындаңыз:

1. Анықтама  жүйесінің тақарыптарын беріңіз,  әрбір тақырыпты жеке-жеке HTML-файлында  сақтаңыз. Бұл файлдарды кез-келген HTML редакторында құруға болады, мысалы Microsoft Word.

2. HTML Help Workshop жүктеңіз де анықтама жүйесінің  жаңа жобасын құрыңыз. Жоба шеберінің көмегімен жобаға алдында құрылған тақырыба бар файлдарды қосыңыз. Жоба қасиеттерін анықтаңыз.

Ескертпе

Егер сізде WinHelp форматындағы анықтама жүйесінің  жобасы бар болса, онда шебердің көмегімен HTML форматындағы жобаға айналдыруға  болады.

3. Әрбір тақырыпқа бүркеншік ат беріңіз.

4. Тақырыптың  бүркеншік атымен және оған  сәйкес бүтін мәнді индексті  тақырып арасындағы байланысты  беретін мазмұнды файл құрыңыз.

5.  Анықтама жүйесінен тақырыптарды іздейтін кілттер құрыңыз.

6.  Жобаның барлық файлдарын сақтап, оған компилияция жасаңыз.

7. Visual Basic’тің  қасиеттер терезесінде құрып  жатқан қосымшада анықтама жүйесінің  (chm кеңейтпесімен) файлын көрсетіңіз.

8. Қосымшада  анықтама жүйесінің тақырыбымен  байланысқан әрбір объектісіне  HelpContextID қасиетіне бектіңіз.

HTML Help Workshop терезесі

HTML Help Workshop программасының  терезесі екі бөліктен тұрады.  Сол жақ бөлігінде Project (Жоба), Contents (Мазмұн), Index (Көрсеткіш) жәнеHelp (Көмек) бөлімдері орналасқан. Әрбір бөлімнің сол жағында сәйкес саймандар тақтасы орналасқан.

Терезенің оң жақ бөлігінде анықтама жүйесінің  таңдалған тақырыпқа сәйкес файлдың HTML түріндегі мазмұнын оқуға болады. Сіз тек бұл файлды оқып қана қоймай оны Tags (Тэгтер) менюінің және саймандар тақтасының командаларымен өңдеуіңізге болады.

HTML Help Workshop тақырыбы  бар файлдарды Web-браузерде қарауға  мүмкіндік береді. Ол үшін [Files] қатарындағы  қажет файлды таңдап, Display in Browser (Браузерде көрсету) батырмасын басыңыз.

Анықтама  жүйесі жобасының  параметрлерін анықтау

Жоба параметрлері Project  бөлімінің [Options] қатарында анықталады. Оларды өзгерту үшін бөлімнің саймандар тақтасындағы Change Project Options (Жоба параметрлерін өзгерту)  батырмасын басыңыз. General (Ортақ), File(Файлдар), Compiler (Компилятор) және Merge Files(Бірігетін файлдар) бөлімдерінен тұратын Options сұхбат терезесі ашылады.

General бөлімінде сіз:

  • анықтама жүйесінің тақырыбын;
  • файл тақырыбы мен анықтама жүйесі ашылған кезде таңдалатын терезені;
  • анықтама жүйесінің тілін анықтай аласыз.

Files бөлімін анықтама жүйесі файлдарының орналасуын және де мазмұн және көрсеткіштер сақталған файлдарды көрсету үшін  пайдалануға болады. Compiler бөлімінде анықтама жүйесін компиляциялаған кездегі параметрлері беріледі.

Тақырыптардың бүркеншік аттарын  анықтау

Анықтама жүйесін қосымшада пайдалану мүмкіндігіне ие болу үшін сіз әрбір тақырыптың бүркеншік атын анықтауыңыз керек. Ол үшін  Project бөлімінің саймандар тақтасындағы HtmlHelp API information батырмасын басу арқылы осы аттас сұхбат терезені ашып Alias бөліміне көшіңіз.

Add (Қосу) батырмасын басып, Alias (Бүркеншік ат)  сұхбат терезесінде бүркеншік атты және оған байланысты файл атын енгізгеннен кейін анықтама жүйесіне жаңа бүркеншік ат қосылады.

Тақырыптың  бүркеншік аты  мен индексі арасындағы байланысты анықтау

Анықтама жүйесінің белгілі бір тақырыпты ашу үшін тақырыптың индексі пайдаланылады.  Тақырыптың бүркеншік аты мен индексі арасындағы байланыс жеке текстік файлда бекітіледі. Онда сіз контексті шақыру болатын барлық идентификаторды жазуыңыз керек.  Бұл файл #Define кілттік қатары және бос орынмен бөлінген идентификатор мен тақырып индексінен тұрады. Мысал төменде келтірілген:

#Define IDH_CUSTOMER 3

#Define IDH_GOODS 4

Байланыс файлын құрғаннан кейін сіз оны жоба файлымен байланыстыруыңыз керек. Ол үшін HtmlHelp API information сұхбат терезесінде Mapбөліміне көшіңіз де оны тізімге қосыңыз.

Анықтама  жүйесінің мазмұнын құру

Анықтама  жүйесінің мазмұнын иерархиялық  түрінде құру үшін Contents (Мазмұн) бөлімшесіне көшіңіз. Анықтама жүйесінің мазмұндар аумағында анықтама жүйесінің тақырыбына жасалған сілтемеге қарамай сіз әртүрлі деңгейдегі ішіне салынған тақырыптар қоса аласыз.

Анықтама  жүйесінің тақырыбының сілтемесі  қатарын немесе тақырып қосу үшін оған сәйкес Insert a heading (Тақырып қосу) немесе Insert a page(Прақаша қосу) батырмаларын басыңыз. Table of Contents Entry  сұхбат терезесі ашылады. Оған анықтама жүйесінің тақырыбының сілтемесі және мазмұн қатарын енгізіңіз.

Сіз көпдеңгейлі  анықтама жүйесінің мазмұнын құруыңызға болады. Мазмұн деңгейін өзгерту үшін Move selection right (Оңға қозғау) и Move selection left (Солға қозғау) батырмаларын пайдаланыңыз.

Тақырыптарды  іздеуге арналған кілттер құру

Тақырыптарды  іздеуге арналған кілттер құру үшін Index (Көрсеткіш) бөліміне ауысыңыз. Бұл бөлімнің саймандар панелін пайдалана отырып оның көмегмен сіз жаңа кілт құрып, оны өзгертіп не алып тастауыңызға болады.

Жаңа кілт қосу үшін Insert a keyword (Кілт қосу) батырмасын басыңыз. Index Entry сұхбат терезесі ашылады. Онда Keyword (Кілт) өрісінде кілттің мәнін енгізіңіз, сонан соң Add(Қосу) батырмасын басып  Files/URLs and their information types тізімінен алдында құрылған анықтама жүйеісінің тақырыптарын қосыңыз. Тақырыптарды өзгерту үшін Edit (Өзгерту) батырмасын пайдаланыңыз, ал алып тастау Remove (Алып тасау) батырмасының көмегімен жүзеге асады.

Анықтама  жүйесін компиляциялау және тестілеу

Сіз анықтама жүйесін дайындағаннан кейін  оны сақтап және компилияциялау керек. Project  бөліміндегі  саймандар тақтасындағы  Save project, contents and index files батырмасын пайдалана отырып, жоба, мазмұн және көрсеткіш файлдарын сақтауға болады.   Құрылған жобаны компилияциялау үшін HTML Help Workshop саймандар тақтасындағы Compile HTML file (HTML-файлын компилияциялау)батырмасын басыңыз.

Құрылған  анықтама жүйесінің файлын қарау үшін View compiled file (Компилияцияланған файлды қарау) батырмасын басыңыз.

 

Информация о работе Ақпараттық технология пәні