Философия, оның пәнi және қоғамдағы ролi

 

 Егер  тарихқа жүгiнетiн болсақ, онда  философия мен арнайы ғылыми  бiлiмнiң арақатынасында үш кезеңдi аңғартуға болады

 

1) ертедегiлердiң  алғашқы бiртұтас бiлiмдерiнiң жиыны  барлық пәндердi қамтитын «философия»  немесе «табиғат философиясы»  деп аталды; бұл алғашқы бiлiм  ғылым бастамалары да, философия  бастамаларын да қамтиды.

 

2) бiлiмдердiң  мамандануы, яғни жекеше нақты  ғылымдардың қалыптасып, бiртұтас  жиыннан бөлiнiп шыға бастауы,әсересе  16-18 ғғ. жылдамдата жүрдi.

 

3) Бiрқатар  ғылымдардың теориялық тарауларының  қалыптасып, олардың бiртiндеп интеграциялануы.19ғасырдан  басталған үшiншi кезең одан әрi жалғасуда.Соңғы кезеңде бұрынғы дерексiз философиялықформада ғана қарастырылып келген көптеген теориялық мiндеттердi ендi ғылым өз мiндетiне алды. Философия қайта ғылыми бiлiмдердi жалпылаудың негiзiнде шешушi тиiс екендiгi барған сайын дәлелдене түстi. Ал бұл философияның ғылымилық сипатың арттыра түстi.

 

 

 

 

 

Бақылау тапсырмалары

 

 

 

1.  Дүниетану дүниенi сезiну мен қабылдаудаң  немен айрықшалананы? Дүниетану  дегенiмiз не?

 

2.  Дүниеге көзқарастың негiзгi компонентерiн  атаңдар? Дүниеге көзқарас дегенiмiз не?

 

3.  Дүниеге көзқарастын қандай денгейлерiн  бiлесiндер және олар немен  бiр бiрiнең ерекшеленедi?

 

4.  Адамның өмiрi мен iс-әрекеттерiнде  дүниеге көз қарастың ролi қандай?    

 

5.  Дүниеге көзқарастың қалыптасуына  бiлiмнiң тигiзетiн әсерi қандай?

 

6.  Миф рухани феномен ретiнде  ненi бiлдiредi?

 

7.  Мифтiн синкретизмi неде бiлiнедi?

 

8.  Адам өмiрiнде миф қандай функцияларды  атқарады?

 

9.  Қандай көне мифтердi,оның iшiнде  дүниежүзiлiк дiндерге де кiрген  мифтердi атай аласындар?

 

10. Мифология мен өнердiн байланысын ашындар.

 

11. Дiн  дегендi қалай түсiнесiндер?Өз пiкiрлерiндi айтып берiндер.

 

12. Дiн  дүниеге көзқарас ретiнде қалай  анықталады?

 

13. Дiннiң  қандай көне формаларын бiлесiндер?Олар  туралы айтып бер.

 

14. Дiннiң  атқаратың қызметтерiн(функцияларың) атандар және олардын мазмұның ашындар (компенсаторлық,тәрбиелеушi,реттеушi- регулятивтi).

 

15. Қазырғы  қоғамда дiннiң алатың орыны  қандай? Оның дұрыс және бұрыс  (позитивтi және негативтi) жақтары  неде?

 

16. Философиялық  дүниетанымның ерекшiлiгi неде?

 

17. Философияның  негiзгi мәселесi, сұрақтары қандай?

 

18. Философияны  дiни дүниетаныммен салыстырып, олардың  айырмашылығы мен ұқсастықтарың  анықтандар.

 

19. Философияның  пәнi және адам үшiн атқаратын  қызметi қандай?

 

20. Философияның  құрамына қандай салалар кiредi? Олар қандай мәселелермен айналысады?

 

21.Философия  мен ғылымдардың арақатынасы  қандай деуге болады?

 

22.Философияның  рационалды денгейiй қандай өлшеуштерге  қамтамасыз етiлген. 

 

23.Философия  мен ғылымдар арақатынасында  қандай кезендер байқалады?

 

 

  Философияның сұрақтары

 

    Әлем шексiз бе, әлде оның шегi  мен шетi де бар ма?

 

    Ол дамып, өзгерiп отырама, әлде  өзгермейдiме?

 

    Егер, әлем өзгерiп отырса, сол  қозғалыс мен дамудың зандылығы  бар ма?

 

    Адам қоршаған әлемдi танып бiле алама?

 

    Қалай танып бiле алады?

 

    Адам өзiн өзi танып бiле алама?

 

    Оның(адамның) мәнi неде?

 

    Ақиқат дегенiмiз не?

 

    Жақсылық  пен жамандық, зұлымдық пен қайырымдылық  дегенiмiз не?

 

    Бақыт  дегенiмiз не?

 

    Оған  қалай жетуге болады?

 

    Өмiр  мен өлiм дегенiмiз не?

 

    Мәнгi өмiр  сүруге болама?