Коғамдық сана

М.Тынышпаев атындағы ҚазККА Ақмола көлік  колледжі

 

 

 

 

 

 

 

03.09.2012ж. –06.09.2012ж. аралығында өткен

Компьютерлік  тәжірибесінің есебі

3-курс

1203000 – «Темір жол көлігінде  тасымалдауды ұйымдастыру және қозғалысты басқару»

 

 

 

Қабылдаған: Мухтарханова Багдагуль Диханбаевна

Есеп беруші: ТЖҚ-30/1 тобының студенті: Әбдәліұлы Серікболсын

 

 

Есеп беру күні: 06.10.2012ж.

 

 

 

 

 

 

Астана 2012

Кіріспе

AutoCad графикалық примитивтер Draw менюдегі командалар арқылы жасалады. Әр түрлі графикалық нысандар  сурет салу командалары арқылы  жасалады. Бірінші графикалық нысан-  бұл нүкте. Оны құру  Poind командасын  қолданады. Ол үшін команданы  таңдап беттің жұмыс облысына  көрсеткішті алып келеміз. Сонан  соң тышқанның сол батырмасын  басамыз. Егер екінші нүктені  салу керек болса тыщқанның  оң батырмасын басып к0првиеонтекстті  менюден Repeat Single Point  таңдаймыз.

AutoCAD  бағдарламада базалық примитив  ретінде сызық қызмет етеді.  Оны  Line      командасы  арқылы құру мүмкін. Ол үшін Driw менюінен команданы шақырып көрсеткішті  жұмыс обысына жылжытамыз. Кескіннің  бастапқы нүктесін таңдап тышқанның  сол батырмасымен көрсеткішті  бағытпен жүріп және сол батырманы  басамыз. Егер сызықты тік бұрыш  бағытында құру керек болса,ORTHO режимін қосу қажет. Түзу және  сәуле құру.   AutoCAD басы және  соңы жоқ , немесе бастапқы  нүктелері бар түзулерді құру  мүмкіндігін береді. Сызбаны оқуды  жақсарту үшін оларды жеке  қатпарда құрған дұрыс, оны  жұмысты аяқтағаннан кейін өшіруге  болады. Draw менюндегі     Construction Lain  бөлімі көмегімен жасалады, және ол команданы сәйкес пиктогррамма  басу арқылы орындаймыз. Команданы  таңдағаннан кейін, көрсеткішті  сызбаның жұмыс облысына жылжытамыз  және тышқанның сол жағымен  бірінші нүктені көрсетеміз. Содан  кейін көрсеткішті жылжытып екінші  нүктені көрсетіп команданы орындаймыз. Түзуді бұрыш арқылы салу үшін  қосымша панель керек. Tools менюден  бөліп ашып  Optins командасын орындаймыз.Display  Sceen menu  жалаушасын орнатып  ok басамыз. 

Сызықты бұрыш  бойынша салу үшін Construction Line командасын  жасаймыз және Angle  параметрін таңдаймыз. Содан  кейін бұрыш команда терезесінде  енеді де Enter басылады. Cосын сызықты  батырманы басу арқылы құрамыз. Сәулені Draw менюінің Rai  командасы құрады. Ол үшін көрсеткіш арқылы сәулеге  қатысты екі нүкте көрсетеміз.Көпбұрышты жабық поли сызықтар ретінде қарастыруға  болады және олардың жақтар ұзындығы бір-біріне тең.  Жақтар саны 3 тен 1024 дейін болады. Көпбұрыштар Draw менюінің Rolygon командасы орындайды.  Көпбұрыш құрудың үш әдісі бар белгілі  жағы бойынша  мұнда бір жақ  беріледі және оның сандары. Ол үшін Polygon командасын таңдап көрсеткішті сызбаның жұмыс облысына жылжытамыз. Командалық қатарда жақтар санын береміз,  батырмасын орындаймыз. Енді бастапқы және соңғы нүктелерді көрсету қажет. Командалық  қатарда жақтар санын  береміз,Enge  батырмасын орындаймыз.

Енді бастапқы және соңғы нүктелерді көрсету керек  шеңберге енген  көпбұрыш құру. Cyccle Көмегімен шеңбер құрамыз және Polygon  командасын таңдаймыз  облысқа жібереміз. Клавиатурадан  жақтар санын енгіземіз және  Snap on Center  қабысуын орындаймыз. Сосын 1-Scribe батырмасын басамыз және соңғы  шеңңбер радиусын береміз.

 

 

 

 

Негізгі бөлім;

 Текст тақтасының командалары

Многостроковый текст  –  күрделі мәтінді енгізу және өзгерту;

Одностроковый текст –  жай динамикалық мәтін енгізу;

Редактировать текст –  мәтінді (атрибуттарды өлшеу) өзгерту;

Найти и заменить – көрсетілген мәтінді тауып, алмастыру;

Стиль текста – мәтін стилін қою, түрлендіру және өзгерту;

Масштаб текста – мәтіннің масштабын өзгерту;

Выровнять текст – белгіленген мәтінді  қатарлау;

Преобразовать расстояние –  модел және қағаз кеңістіктерінің ара қашықтығын (биіктігін) түрлендіру;

 Растрлі көріністер

    Растр көріністер – растрлерден тұрады. Бұлар нүктелерден және түстеріне байланысты сурет қалыптасадыф. Жүйе растрлі суретті файлды оқиды,буферге сақтайды және ағымдығы суретке түсті тік үщбұрышка қояды. Растрлі көріністермен амалдарды орындау ушін IMAGE  (ИЗОБ) командасы қолданылады,ол Insert (вставка) меню Image Manager   (диспетчер изображений) бөлімінен қосылады. Диолог терезеде Attach басып келесі диалог терезеде Select Image File (выбрать файл изображения) орнатылып,онда ДОМИК  көрінісін таңдайық. Енді растрлік көріністі басқа суретке қоюға болады. Ол үшін ОТКРЫТЬ басыу керек және келесі Image (изображения) терезесі ашылады. Барлық мәліметтерді енгізгеннен кейін ОК  басамыз және экранда көрініс пайда болады Сол сияқты осы растрлік көріністі кез келген суретке қоюға болады. 

 Сызбаларды рәсімдеу   Сызықтық өлшемдерді қою.  

  Өлшемдер арқылы нысандар  арасындағы геометриялық қашықтық  және бұрыштар көрсетіледі. AutoCAD үш өлшем бар сызықтық , бұрышты  және радиалды. Сызықтық өлшемдерді  қою әдістерін көреміз. Барлық  командалар Dimension  бас менюде орналасқан. Олардың бірнеше түрлері бар.  Мысал үшін көпбұрыш құрып  және олардың жақтарының өлшемін  қоямыз. Нысан құрғаннан кейін  Dimension меню Liner командасын орындаймыз. Hысанды көрсету режиміне көшу  үшін Enter басамыз. Тышқан көрсеткіш  квадрат пішінге айналады және  жақ көрсетіледі де онда өлшем  орнатылады. Онда сызықтық өлшемдер  көрсетіліп хәне өлшем мәні  қойылады.Көрсеткіш бағыт бойынша  жылжиды және нысаннан өлшемді  элементті керек қашықтыққа жойылады. Егер өлшемді бұрыш бойынша  көрсетсек, онда келесі әрекеттер  орындалады. Dimension  меню Linear командасы  орындалады да Enter басылады. Angle бастырмада  өлшем қойылады. Енді клавиатурадан  бұрыш мәні көрсетіліп  Enter батырмасы  басылады.   

 Радиал өлшемдерді  құру.

  Радиал өлшемдер көмегімен шеңберлердің диаметрлері мен радиустары, доға радиустері қойылады. Ол үшін Dimension  меню Diameter және Radius  командалары қызмет етеді. Команданы таңдағаннан кейін көрсеткіш квадрат пішінін алады. Көрсеткішті шеңберге жылжытып, контурда сол жақ басамыз. Сонан кейін шығару өлшемі көрінеді. Радиус өлшемдерді орнату үшін Radius командасы қызмет жасайды. Нысанды көрсету үшін көрсеткішті доғаға жылжытып контурда сол жақ бастырманы басамыз. Өлшемнің көрінісі шығады, оны жылжытуға және оның жайын анық  көрсетуге болады. AudoCAD  өлшемдерді орнатуда автоматты түрде нысан өлшемін анықтайды және оны сызбаға шығарады. 

 Бұрыш өлшемдерін орнату. 

 Бұл жұмыс AutoCAD  та Draw  меню Angular командасы көмегімен орнатады. Бұрыш өлшемдерін құру әдістері  бірнеше.Айнала және доға құрамыз.  Бірінші әдіс- нысанды беріп онда  доғалы сегмент көрсету. Angular командасын  шақырып көрсеткішті жұмыс облысына  жылжытамыз, мұнда көрсеткіш квадратқа  айналады да бағдарлама нысанды  көрсетуді күтеді. Kөрсеткішті шеңберге  жылжытып тышқанның сол жағын  керек жерде басып және сол  жерден басқа сегмант басталады.  Сосын шеңбер орталығынан сызық  жүргізіледі және бағдарлама  доғалақ сегменттің екінші нүктесін  енгізуді күтеді. Кейін өлшемді  сызықтар пайда болады және  онын жайы мен бұрыштық өлшемді  орнату тұрін өзгерту мұмкін . Саздау орнатылып болған соң  сол жақ бастырманы басамыз  және ол орналасады. Екінші әдіс  – нысанды көрсетпей ақ орнату . Бұл үшін ек тұзу құрамыз  және олар қиылысуы шарт. Angular командасын шақырамыз да көрсеткішті  жұмыс облысына жылжытамыз . Enter бастырмасын  басамыз . Сонан соң өлшемдерді  орнату үшін орталықты көрсетеміз. Біздің жағдайда ол түзулерді  қиылысқан жері.

Қорытынды бөлім;

Өлшемдерді стилдерін  басқару 

Өлшемдер стилдер – бұл барлық өлшемдік айналмалар жиыны. Ол суретте өлшем тұрін жане өз атына ие. Dimension Style Manager диалог терезе арқылы өлшемнің жаңа терезесі орнайды. Оны шақыру үшін Dimension меню Style командасын орындау керек. Жаңа стилъ орнату үшін New бастырмасын басқару қажет. Диалог терезеде онын атын береміз . Enter басып New Dimension Style диалог терезеге көшеміз , онда өлшем стилдерін параметрлерін саздау мүмкін . Бұл диалог терезе бірнеше өлшемдерден тұрады :

                       - Lines andi Arrows – сыртқы өлшемді сызықтарды  саздау Dimension Lines

   тобында. Extension  Lines параметр  тобында сыртқы сызықтарды басқару  жүреді . Arrowheads өлшемді бағыт басқару  орындалады , ал Center Marks for Cycles параметрлер  тобында орталық үшін маркер  түрі қойылады .

                     -Text бөлімінде - өлшемде мәтінді  қатарларды енгізуді саздау жүреді 

                           - Primary Units және  Alternate Units бөлімінде  өлшемдерді өлшеу бірліктері  және өлшенген мәндердін түрін  құру .

                          -Tolerances бөлімінде өлшемдерді параметрлерді  саздау жүреді .

                          - өлшемді стилдін барлық параметрлерін  саздаудан кейін ОК басамыз. 

    

 

   Сызбаларды түзету  әдістері.Нысандарды жәй түзету 

Жәй түзетулерді маркер көмегімен  жүргізуге болады және ол нысан контурында оны тыңдағаннан кейін пайда  болады. Бұл маркерлерді икемдеу  Opions диалог терезеде жүреді. Оны шақыру үшін Tools меню Options командасын шақырамыз. Кейін  Selection  бөліміне көшеміз  де Grips параметрлер тобына маркерлерді  саздау жүреді. Маркерлер көмегімен  келесі түзетулер жүргізу мүмкін созу- нысанды ажыратып және көрсеткішті  бір маркерге  жылжытып, онда тышқанның  сол жағымен басамыз. Сосын маркерді жаңа жерге созамыз да сол жақ  батырмамен басамыз.Қайта өткізу-нысанның меркерін ажыратып және Мове бастырмасын  басамыз.Көріністі жаңа жерге жылжытып нысанды орнату үшін бастырманы басамыз.Бұру – маркерді ажыратқаннан кейін, Ротате басамыз және көріністі бұрамыз,мұнда  бұру ажыратылған маркер бойынша  жүреді.Масштабтау – маркерді ажыратқаннан кейін, Скале бастырмасын басып  нысанды масштабтау жүргіземіз. Бейнелеу- маркерді ажыратқаннан кейін Миррор басамыз және өстің орнын қатысты  көрсетеміз,оған нысанды бейнелеу жүреді.

Жою,қайта құру және жылжу

       Нысанды жою  үшін Ерасе командасы қызмет  жасайды.Оны шақыру үшін Модифи  менюден Ерасе командасы әрекетте  болады.Осы команда көмегімен  жеке нысандарды және олардын  тобын жоюға болады.Ол үшін  кезек бойынша бірнеше нысандарды  көрсетеміз,кейін тышқаннын оң  жағын басамыз.Жойылған нысандар  өз түсін өзгертеді.Жоюды жоққа  шығару үшін Оопс басамыз.Жойылған  нысандар өз жеріне қайтады.  Нысандарды жылжыту үшін Мове  командасын қолдануға болады.Оны  шақыру үшін Модифи менюінде  жүреді.Мұндай көрсеткіш өзгеріп  жүйе нысанды көрсетуді күтеді.Жүмыс  режимы өзгертуге болады,нысандар  төртбүрыш ішіне енетін болады.Бұл  үшін команданы шақырғаннан кейін  командалық катарда ц енгіземіз.Енді  көрсеткіш көмегімен тікбүрыш  облысын қүрамыз.Команда тек төртбүрышқа  енген нысандарга ғана тиісті  болады.Кейін клавиатурада Ентер  басамыз.Сонан кейін жүйе базалық  нүктені көрсетуді күтеді және  осы нүктеден бастап жылжу  орындалады.

 

Пайдаланылған әдебиет

1.Компьютерлік графика;

2. Интернет ресурс

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Мазмұны

1. Кіріспе бөлім;
2. Негізгі бөлім;
3. Сызбалар;
4. Қорытынды бөлім;
5. Пайдаланылған әдебиет