Бағаның рөлі, мәні мен атқаратын қызметтері

     Институционалдық жағынан қарасақ несие жүйесі валюта қаржы мекемелерінің кешені, оны мемлекет экономиканы реттеп атқару үшін белсенді пайдаланады. Ақша-несие жүйесі қоғамдық ұдайы өндірістің барлық механизмін қамтып, өндірістің шоғырлануы мен капиталдың орталықтануын күшейтіп, бос ақша қаржыларын елдің экономикасына қолдануға септігін тигізеді.

     Қазіргі  кезде мемлекет өзінің ішкі экономикасын біршама тұрақтылықта дамытуда. Бағаны тұрақтандыру әр қашан алдын ала өз жоспарлары арқылы есептелінетін елдің экономика саласындағы ұтымды қадамдарымен қамтамасыз етіледі. Осы орайда баға мен елдегі инфляция шараларының арасындағы байланыстарды жүйелі түрде шешу мен мемлекеттің игілігіне қызмет жасауын қадағалау негізгі бағыттардың бірі болып саналады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

 

       Баға – басты экономикалық категория ретінде халықтың әлеуметтік мәселелерін шешуге және еліміздің қаржы қаражат жүйесін нығайтуға айтарлықтай әсер етеді. Бағаның құралуы тауар өндіруші мен тұтынушының өзара қарым-қатынасына, олардың мүдделерінің бір арнаға тоғысуына байланысты болады. Нарықтық экономиканың басты бөлу тетігі болғандықтан Баға экономика теориясындағы маңызды категория ретінде жан-жақты қарастырылады. Нарықтық экономикада нақты заман талабына сәйкес бағаның көптеген түрі қолданылады. Баға деңгейінің 1 пайызға өсімі пайда мөлшерінің 7,5 пайызға артуын қамтамасыз етсе, өндіріс көлемінің 1 пайызға ұлғаюы, пайданың 2,5 пайызға ғана артуын қамтамасыз етеді.

       Баға туралы толық түсінікті алу үшін оның мағынасын тереңдете қарастырумыз қажет. Оны бағаның әр түрлі функцияларынан анықтап көруге болады. Бағаның мағынасын, оның функциясы ашып көрсетуде -мынадай жайды есте ұстауымыз тиіс: баға функциясы ақша функциясымен ұласып жатыр, яғни, ақшасыз баға болмайды, ал бағасыз, ақша экономикалық мағынаға ие бола алмайды.

      Экономикадағы іс-әрекет жасаушы барлық бағалар бір-бірімен байланысты және өзара жеке жүйе құрады. Бұл жүйе көптеген нарықтық фактордың әсерінен әр уақыт қозғалыста болады. Баға жүйесі жеке өзара байланысты баға блоктарынан құрылады. Барлық бағалардың байланыс негізін, қан тамырлары қызметіне ұқсас байланыстық принципі құрады, бір жүйедегі баға қозғалысы басқа да барлық жүйеге автоматты түрде өзгертулер енгізіледі.

       Қорытындылай келе баға және баға белгілеудің маңыздылығы сол, оның негізгі элементі – баға, өндіріс, айырбас, бөлу, тұтыну, қор жинау өрістеріндегі барлық үдерістерді сипаттайтын, маңызды экономикалық құрал болып табылады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

 

1. Қасен С.Д., Әсіл Б.Ғ.     Бағалар және баға құралуы: Оқу құралы / ҚР білім және ғылым м-трлігі. Сейфуллин атын. Қазақ аграрлық ун-ті.- Астана,                     2002.- 143 б.
2. Уикипедия ашық - Қазақ Энциклопедиясы, 1 том
3. Статистикалық – ақпараттық жинақ «Казақстан : 2007-2011 ж.ж., Алматы, ҚР статистика жөніндегі агенттігі.
4. WWW.MAGISTR.KZ. , TOPREFERAT.KZ мәліметтер алаңы.