Зейнетақы активтері

     Келесі  ООУИПА-ның 3 группасы “ортасындағылар” немесе “классикалық КУПА” зейнетақы  реформада тұрған, өзімен бірге конкуренттер “Bailyn asset management” (Рыноктік бөлігі 8,6%),  (ABP AMRD Asset management 18,4%), және (“Premier Asset management”  6,1%). Көрсетілген КУПА барлығы рыноктің ¼ бөлігін (23,2%) алып отыр.

     Үшінші  группаның ұсақ группаға ООИУПА-да Актив – Инвест 14,3% құрайды, ЖЗҚ “Қазақстан” 13,0%, Альфа-Траст 2,7% және Нұр Траст 2,3%. Олар барлығы рыноктың 12%-ын құрайды.

     ЖЗҚ-дан  ерекшелігі, өздері зейнетақы активтерді басқарады, ООИУПА-ның позициясы  белгісіз – ЖЗҚ-ң кез-келгені  басқарудан кетсе, ООИУПА-ның рынокте бөлігі түсіп қалады. Онда ООИУПА-ның бөлігі “Premier Asset management” қарайды, одан шыққан бөлік ЖЗҚ-ның екеуі 2005 жылдың басында 5 рет қысқарады. Сондықтан барлық ООИУПА ЖЗҚ-ға байланысты болады. Дәлірек ЖЗҚ-ң басқарушылары мен акционерлердің пазицияларына. Ешкімге құпия емес, ЖЗҚ пен ООИУПА- ның қызметкөрсетуі объективті экономикалық фактор бола алмайды. Келешекте инвестициялық рынокте басқару конкуренциясы тек күшті болуы мүмкін және де фонды ООИУПА- ның жаңа түрі шыға қоймас. Бірақ ескерсек олардың шығуын ескермесе де болады – еске түсірсек олар көп  Альфа Траст, рынокте күтпеген жағдай. Ал ЖЗҚ-ны айтсақ оны қанша болса да күтуге тұрады. Теориялық жағынан тағы да 11 ЖЗҚ сондай жолға түсуі мүмкін. Егер  ЖЗҚ-ның жаңасы шығып жатса ООИУПА- ның саны қысқара бастайды.

     Мамандардың пайымдауынша, 2005 жылдың соңына дейін  зейнетақы активтерді басқаруға  лицензиясы бар ЖЗҚ-ның екі-үш түрі шығады. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

     2.3. Инвестициялық портфельдің  табыстылығы, структурасы 

     2004 жылда ЖЗҚ инвестиционды портфельді структурасы валюталық қысқару бөлігі портфельіне қарай тарай бастады. Қысқа мерзімді МОБ(Мемлекеттік Орталық Банк)-і ерекше тенденциямен қарастырғанда маңызды бөлігі көбеюі және сәйкес қысқарту, сондай-ақ мұны практикалық жоқ болу деуге болады. Қазақстанның суверенді қарызы еврооблигация . бұл байланысты біріншіден үлкен кірісті финансты инструменттің хроникалық дефициті, екіншіден 2004-2005 жылдардағы ақшаның долларға деген ревальвациясы ЖЗҚ “Қазақмыс” кірісі қарауы бойынша ең төменгі орыннан ең жоғарғы ЖЗҚ-ның кірістік рейтингісіне көтерілді. Оның портфелі диверсифицированды.

     Валюталық инструменттің портфелі жойылуда. Олардың  бөлігі қысқарады, жақын уақытта  валюталық портфельдің бөлігінде  тек шет елдің бағалы қағаздары  қалатын шығар. Жоғарыда айтылғандай Қазақстанның 2005 жылда Қаржы Министрлігі ойлағандай бірнеше арнайы төменгі облигациялардың эмиссиясын жүзеге асыру, бұл зейнетақы фондтарына арналады. 2005 жылдың 27 қаңтарында Минфин Қазақстандық фондалық биржасында 1-ші 10 жылдық орнын МЕУЖКАМ-120 ұлттық идентификациялық номерімен KZKAKY100014 ашылғанын өткізді.

     Бұл облигацияға деген сұраныс 45690,0 млн  теңге. Нәтижесінде облигацияларды 22190,0 млн теңге орналастыруға  болады. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

     ҚОРЫТЫНДЫ 

     2004 жылда концентрацияның процессі  жинақтаушы зейнетақы қорында зейнетақы активтері және олардың арасындағы конкуренция, баяғыда финансты рыноктың аналитиктері айтқан. Кооперативті ЖЗҚ барлық мүмкіндіктерін жоғарылатып, ашық фондқа шығуды шешті.

     Аналитиктердің  көзқарасы 2004 жылдың зейнетақы активтердің  кірісінің қысқаруы негізгі екі фактормен байланысты. Фондты рынокте бағалы қағаздардың барлық ктегориялары бойынша кірістің барлығы түсуі және теңгенің долларға қатынасы күшеюі.  
 
 
 
 
 
 
 
 

     Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 

1. “Егемен  Қазақстан” – 15 мамыр 2005 жыл (18-22 б.б.)

2. “Қаржы-Қаражат”  – 20 қазан 2005 жыл (10-15 б.б.)

3. “РЦБК   № 10-11” – 2005 жыл (15-20 б.б.)

4. “Ақиқат”  – 22 шілде 2005 жыл (32-34 б.б.)

5. “Саясат”  – 13 қыркүйек 2005 жыл (8-10 б.б.)

6. “Банки Казахстана” №5 – 2005 жыл (8-12 б.б.)

7. “Банки Казахстана”  – 8 қараша 2005 жыл (13-15 б.б.)

8. РЦБК  – 18 науырыз 2005 жыл (3-5 б.б.)