Жалпы педагогикалық технологияларды оқу- тәрбие үрдесінде ендіру арқылы оқушыларға ұлттық тәрбие беру

 
 
 
 

 

Тақырыбы: «Жалпы педагогикалық технологияларды оқу- тәрбие үрдесінде ендіру арқылы оқушыларға ұлттық тәрбие беру» 
 
 

Орындаған:

Қабылдаған: 
 
 

ЖОСПАР 

Кіріспе

1. Жалпы педагогикалық технологиялар
0. Білім беру үрдесін жетілдірудің қазіргі таңдағы бағыттары
0. Педагогикалық технологиялар классификациясы

 

2. Педагогикалық технологиялар және ұлттық тәрбие
0. Ұлттық  тәрбие беру мазмұны
0. Педагогикалық технологиялар арқылы ұлттық тәрбие беру

Қорытынды

Пайдаланан  әдебиеттер 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Кіріспе

      Әлемдік білім беру кеңістігіне ену мақсатында Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінде реформалар жүріп жатыр. Осы реформаларға сәйкес жоғары мектептің оқу үрдісіне педагогикалық технологияларды енгізу белсенді түрде қолға алынып отыр. Ол бүгінгі заман талаптарынан туындап, болашақ мамандардың даярлығын жетілдіруді көздейді.

      «Технология»  латынның «техне»- өнер, шеберлік, қолөнер  және «логос»- ғылым деген сөзінен  шыққан. 1960-1970 жылдардан бастап педагогика ғылымында педагогикалық технология деп аталатын жаңа ұғым пайда болды. Оның мағынасын ғалымдар түрліше анықтайды:

• педагогикалық технология- мақсаттар қою, оқу жоспары мен оқу бағдарламасын үнемі жақсартып отырудың, педагогикалық жүйелерді бүтіндей бағалаудың және ол жүйелердін тиімділігі жөніндегі жаңа ақпарат туындауына байланысты жаңа мақсаттар қоюдың тұтас үрдісі.
• Педагогикалық технология- тәжірибеде жүзеге асырылатын белгілі бір педагогикалық  жүйенің жобасы, ал педагогикалық жағдайларға сай қолданылатын әдіс- тәсілдер оның құрамды бөлігі ғана.
• Педагогикалық  технология- оқу үрдісіне белгілі бір мақсатты көздей әсер ететін педагогикалық ықпал.

     Педагогикалық технологиялар мен тәрбие мазмұны  терең ғылыми негізде бола отырып, көп қырлы дәстүрлер мен халықтың ұлттық психологиясын бейнелеуі  қажет. Өйткені кез- келген халықтың мұрат тұтар тұлғалары болады. Олардың бойында ұлтқа тән өзіндік санасы, кемеңгер ой- пікірі, елдің тарихи даму барысында қалыптасқан жақсылық пен жамандыққа қатысты көзқарасы, т.б. сомдалады.

     Ұлттық  тәрбие қалыптастыруды жүзеге асырудың шарттары төмендегідей деп білеміз:

• оқыту және тәрбие мазмұнына енген оқу материалдары мег іс- әрекеттерінің тәрбиелік, ұлттық дүниетанымдық элементтері;
• ұлттық тәрбиені қамтамасыз ету ұстанымдары;
• ұлттық тәрбиені тәжірибеде қолдануды қамтамасыз ететін оқытудың әдістері.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

1.Жалпы  педагогикалық технологиялар

1.1.Білім  беру үрдесін жетілдірудің  қазіргі таңдағы  бағыттары

      Қазіргі заман талабына сәйкес білім беру жүйесін жаңарту мен жетілдірудің аса маңызды кезеңінде білім  беру стандартында біздің алдымызға қойылатын мақсаттар мен міндеттер аймағы нені қамтиды?

• оқыту нәтижесіне сәйкес білім мазмұнын жете сипаттауға мүмкіндік тууы- мемлекеттің жалпыға міндетті білім беру стандартын жасаудағы теориялық ой- тұжырымдардың бірінші нәтижесі.
• Білім берудің мазмұны мен құрылымына және оқушылардың дайындық деңгейлеріне қойылатын иынтығы анықтайтын негізгі тірек ұғымдарының нақтыдануы және олардың анықтамаларының берілуі- екінші нәтиже.

     Педагогикалық технология- бала мен мұғалімнің үнемі  түрленіп отыратын өзара қарым- қатынасының өзегі, мазмұнды ұйымдастырушы құрылым.

     Педагогикалық технология- бұл педагогикалық мақсатқа қол жеткізу жолындағы қисынды  ілім амалдары мен әдістердің жүйелі жиынтығы, жұмыс реті.

     Алынып  отырған технологияның мектептің  мүмкіндігі мен наты жағдайға сай болуы басты шарты.

     Педагогикалық технология ынтымақтастық педагогика негізінде қарастырылуы қажет.

     Қазіргі кезде жеке тұлғаны қалыптастырып, дамыту, жан- жақты терең білім  беру технологияары сараланып ұсынылуда. 
 
 

 

     Мақсаты: баланың танымдық күшін қалыптастыру, дамыту, бала жанына, жүрегіне жылылық  ұялату.

     Мәселелік технология.

     Мақсаты: баланы өз бетімен ізденуге үйрету, танымдық, шығармашылық икемділіктерін дамыту.

     Мұнда оқу материалында баланы қызықтыратындай  құпиясы бар мәселе туғызу.

     Балаға  білімге деген қажеттілікті ұғына  отырып, мақсатты білім беру.

     Мақсаты: барлық баланы қамту, оқытуды жеделдету.

     Модульдік технология- дамыта оқыту идеясына негізделген.

     Менің негізгі мәселем- оқушылардың ойлау  қабілетін дамытып, өздігінен жұмыс  істеуге баулу. Ой тұжырымдауға дағдыландыру. 
 
 
 
 
 

1.2.Педагогикалық  технологиялар классификациясы

     Қазіргі білім беру жоғары технологиялық деңгейге көтерілуде. Жаңа технологияларды іздестіру үрдісі бұрынғы дәстүрлі технологияны ығыстырумен, педагогикалық үрдісті тұтас үрдіс, яғни оны жалпыадамзаттық құндылықтар, ізгілендіру теорияларына сүйенген жүйе ретінде қарастырумен, субъект- субъекті қарым- қатынастың басымдық танытуымен байланысты туындауда.

     Осыған  орай соңғы онжылдықта алуан түрлі  педагогикалық жүйелер ұсынылып, нәтижесінде түрлі инновациялық типтегі мектептер пайда болуда. Олардың ерекшелігі онда оку-тәрбие үрдісін үйымдастыруга өзіндік амалдар мен тәсілдер, окыту мен тәрбиенің соңғы технологиялары дүниеге келіп, тәжірибеде сыналуда.

  Педагогика  және психология ғылымында «педагогикалық технология», «білім беру технологиясы», «оқыту технологиясы», «тәрбие технологиясы», «түлғаны дамыту технологиясы» және т.б. ұғымдар кеңінен колданылуда.

     «Технология»  ұғымын түсіндірудегі көзкарастар да түрліше. «Технология» сөзі грек тілінен аударғанда «өнер, шеберлік+ілім» дегенді білдіреді. Демек, ол дайындау, өндеу, күйін өзгерту әдістерінің жиынтығын білдіреді екен. Бүл термин әдетте өндірістік үрдісті сипаттауда кеңінен қодданылып келген. Ал педагогика ғылымы тұрғысынан қарастырғанда шеберлікпен ілім қосындысын білдірмек.

     Т.К.Смықовская, Т.Б.Руденколардың пікірінше: «Әдістеме  тек бір ғана - оқыту үрдісіне көңіл бөлсе, технология бір мезетте оку және оқыту үрдісімен катар жүмыс істейді. Және технология алға қойылған мақсаттың накты соңғы нәтижесіне кепілдік береді». Ежелгі философтардын өзі педагогикалық шеберлікті тарату туралы айтқан, ал бұл осы күнгі технологияға жақьн. Сондай-ақ, К.Д.Ушинский, А.С.Макаренко да технологиялық рәсімдерді анық көрсете білген.

  Педагогикалық технология дегенге В.П.Беспалько: «Практикада  іске асатын нақты педагогикалық жүйе, жоба», - деп анықтама береді. Мұнда ғалым педагогикалық жүйені тұлғаны қалыптастыруға ықпал ететін арнайы ұйымдастырылған мақсатты, бір-бірімен өзара байланысты әдіс-тәсілдер жиынтығы ретінде қарастырады.

  Ал  белгілі педагог-ғалым В.М.Монахов  болса, «Педагогикалық технологиялар дегеніміз - оқыту үрдісін жобалау, ұйымдастыру мен жүргізудіц ойластырылған моделі» деп түсіндіреді.

  Белгілі ғалым Г.Селевконың осындай педагогикалық  технологияларды топтастырып оларды төмендегідей классификацияға жіктеуі біздердің педагогикалық технология туралы түсінігіміздің айқындала және кеңейе түсуіне көмектеседі деп ойлаймыз.

  Енді  көптеген мектептерде оку үрдісіне енгізіліп, көп таралып жүрген Л.В.Занковтың  дамыта оқыту технологиясын ғалым Г.К.Селевко ұсынған классификация бойынша жіктейік.

  Л.В.Занковтын  дамыта оқыту технологиясынын классификациялық сипаттамасы

1. Қолдану деңгейіне карай: жалпы педагогикалық.

2. Философиялық негізіне қарай: гумандық+сциентистік.
3. Психикалық дамудын жетекші факторына қарай: әлеуметтектік+психотектік.
4. Игерудің ғылыми тұжырымдамасына карай: ассоциативті-рефлекторлық+дамытушылық-
5. Мазмұндық сипатына қарай: білімдік, тәрбиелік+ гуманистік.
6. Басқару типіне карай: шағын топтар жүйесі.
7. Ұйымдастыру формасына қарай: сыныптық-сабақтық + академиялық + клубтық +топтық +жеке.
8. Балаға қатынас амалына карай: тұлғалық-бағдарлық.
9. Басымдық танытатын әдісіне карай: дамытушы.
10. Оқушылар категориясына карай: жалпы.
11. Жетілдіру бағытына қарай: балама.

  Дамыта  оқыту дегеніміз - бұл оқу үрдісінде оқушының ықтимал мүмкіндігінін толық іске асуына бағдарланған оқыту.

  Дамыта  окыту теориясы сонау Г.Песталоций, А.Дистервек, К.Ушинскийден басталады. Бүл теорияны алғаш ғылыми негіздеген Л.С.Выготский деп саналады. Кейінірек бүл теория Л.В.Занков, Д.Б.Эльконин, В.В.Давыдов, Н.А.Менчинскийдің тәнарибелік-эксперимент-терінде әрі қарай өзІңдік жалғасын тапты. Л.В.Занқов технологиясы тұлғаның жан-жакты, жалпы дамуына бағытталған. Ресей білім министрлігі 1986 жылы бұл технологияларды (Л.В.Занков, Д.Б.Әльконин-В.В.Давыдов) ресми түрде озық деп жариялады да, қалган дамыта оқыту технологиялары авторлық және балама мәртебеге ие болды.

  Л.С.Выготский  идеясы іс-әрекеттің психологиялық  теориясына (психолог А.Н.Леонтьев, П.Я.Гальперин) негізделген және 30 жылдары кеңтарады. 

  Педагогикалық технологиялар классификация