Конференция туралы мәліметтер базасын құру

27

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ..................................................................................................................3   

   1 Есептің қойылымы...........................................................................................4

   2 Есептің алгоритмі.............................................................................................5

   3 Теориялық бөлім ..............................................................................................6

       3.1 BDE Administrator ................................................................………….....6

       3.2 Database Desktop .......................................................................................7

       3.3 Компоненттер палитрасы .......................................................................13

   4 ……………………………...............................................................................17

       4.1 Жалпы мағлұмат.......................................................................................20

       4.2 Функционалдық тағайындалуы ..............................................................21

       4.3 Логикалық құрылымның баяндалуы......................................................21

       4.4 Шақыру және жүктеу...............................................................................29

       4.5 Қажетті техникалық жабдықтар .............................................................29

       4.6 Кіріс мәліметтер ......................................................................................29

       4.7 Шығыс мәліметтер ................................................................................26 Бақылау мысалдарын баяндау..............................................................................27

ҚОРЫТЫНДЫ.......................................................................................................28

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ...........................................................29

       Қосымша А.....................................................................................................30

      Қосымша Б.....................................................................................................43

                                                КІРІСПЕ

     Delphi ортасы – бағдарламаушының жоғары әрі тиімді жұмысын қамтамасыз ететін күрделі механизм. Ол визуалды түрде бір уақытта бірнеше ашылған терезелермен жұмыс атқарады. Терезелер экранда толық немесе бөлшектелген түрде бір- бірін жаба отырып жылжи алады, бұл Word тексттік процессор немесе Exsel кестелік процессор ортасының «қатаңдығына» үйренген қолданушының дисккомфорт сезімін оятуы мүмкін.

     Delphi-дің бірінші нұсқасы 1994 жылы жарыққа шығып, кейінгі жылдары оның бірте-бірте кеңейтілген 2,3,4,5,6,7 – нұсқалары жарық көрді. 5,6 – нұсқаулардың бір-бірінен айырмашылығы жоқ деуге болады, екеуі де Windows 32 операциялық жүйесінің негізінде дайындалған. Delphi 6-да интернет үшін қосымшаларды дайындау мүмкіндігі кеңейтілген және берілгендер қорымен жұмыс істеуде өзгешеліктер енгізілген.

     Delphi-дің негізгі ерекшелігі – онда қосымша құруда компоненттік және объектілік тәсілдер пайдаланылады. Компоненттік тәсілдің мәнісі жеңіл: әр қосымша арнайы іс-әрекеттерді орындайтын компоненттерден жинақталады. Ол жеткіліксіз болса, объектіні өңдеуге арналған үстеме бағдарлама құрылады. Компоненттер визуальды компоненттер кітапханасында (VCL – Visual Component Library) жинақталған. Компоненттер панелінде түрлі кластарға тиісті стандартты компоненттер өте көп. Пайдаланушы жаңа компонент дайындап, оны осы панельге қосуына да болады.

     Delphi-де программа дайындау, программа мәзірін құру, анимация, мультимедиа үрдістерін ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа офистік қосымшаларды шақыру, олармен жұмыс істеу жене т.б. іс-әрекеттерді орындауға болады.  Delphi көптеген есептерді  шешуге мүмкіндік береді, оның ішінде:

                   Әртүрлі бағыттағы аяқталған қосымшаларды Windows үшін құру;

                   Кез келген тілде кез келген қосымшалар үшін профессионалды көрінетін интерфейсті тез құру. Интерфейс Windows- тың барлық талаптарын қанағаттандырады және қолданушы компьютерінде орнатылған  жүйеге автоматты түрде  ыңғайланады. Өйткені  Windows- тың  көптеген функцияларын, кітапханаларын қолданады;

                   Бағдарламалаудың басқа түрлерінде қолдануға болатын функция, форма, компоненттердің динамикалы біріктірілетін кітапханасын (DDL) құру;

                   Кез келген типтегі жергілікті және жойылған  мәліметтер базасымен  жұмыс істеудің қуатты жүйесін құру;

                   Кестелері, графиктері бар күрделі есеп берулерді құру және баспаға шығару;

                   Қосымшалардан Windows арқылы жұмыс істеуге болатын өз қосымшалары үшін  анықтамалық жүйелерді (hlp файлдары) құру;

                   Windows- тың  барлық талаптарын және спецификасын ескеретін Windows- тың қосымшалары үшін орнатудың профессионалды бағдарламаларын құру.

     Көптеген операторлардың жазылуы Турбо Паскальдағы сияқты. Бірақ, мұнда прогаммалауды үйрену үшін объект, оқиға, қасиет, әдіс, класс ұғымдарымен еркін танысып, компоненттерді пайдалану және түрлі командалардың жазылу түрлерін білу қажет.

Delphi программалау ортасы

                               12-сурет. Delphi ортасы.

Мұндағы:

1 -  Delphi 6-ның негізгі терезесі;

2 - Форма (Form1);

3 - Объект инспекторы терезесі (Object    Inspecteor);

4 - Модуль терезесі (программалық  код терезесі);

5 - Негізгі мәзір;

6 - Аспаптар панелі;

   7 - Компоненттер палитрасы.

                                   ТАПСЫРМА

     050704 мамандығының әр курста оқитын студенттер тізімі берілген. Осы салада мәліметтер базасын құрып, оған пішіндер, құжаттар, есеп берулер жасау керек.

1 ЕСЕПТІҢ ҚОЙЫЛЫМЫ ЛОРгшщзшг

     «050704 мамандығы студенттерінің оқу жоспарын құру» пәндік облысында жұмыс жасауға мүмкіндік беретін қосымша құру. Берілген мәліметтер базасымен меню режимінде жұмыс істеуге мүмкіндік беретін қолданбалы программаны жасау. Менюде кем дегенде бес бөлім болу керек және әрбір бөлімнің өзіндік ішкі менюі болады.

     Менюдегі бірінші бөлім өзіндік ішкі менюі арқылы мәліметтер базасындағы жазбаларға түзетулер енгізу, қосымша мәліметтер енгізу, жоюды жүзеге асырады.

     Менюдегі екінші бөлім өзіндік ішкі менюі арқылы осы саладағы құжаттарды басылымға шығарады.

      Менюдегі үшінші бөлім өзіндік ішкі менюі арқылы құрылымдық  функциялары көмегімен МБ –ның статистикалық мәліметтерін шығарады.

      Менюдегі төртінші бөлім өзіндік ішкі менюі арқылы МБ – нің анықтамалық ақпаратын шығарады.

       Менюдегі бесінші бөлім өзіндік ішкі менюі арқылы МББЖ – ге немесе ОЖ-ге шығуды ұйымдастырады.

                                   2 ЕСЕПТІҢ АЛГОРИТМІ

1.      Берілген “ Көрсетілген студенттердің оқу жоспарын құру ” атты тақырыбымызды ашатын мәліметтер базасын құру үшін «Студент», «Пән», «Жоспар» деген үш объектілерді  таңдаймыз;

2.      Үш объектілерді зерттеп оларды ашатын атрибуттарды таңдаймыз. Мысалы, «Студент» объектісін ашатын `Студент коды`, `ФИО`, ‘Курс’,  `Группа`, `Мамандық`, `Специализация`, `Оқу формасы`, `Оқу түрі`, `Адрес` деген, «Жоспар» объектісін ашатын  `Код`, `Семестр `, `Студент коды`, `Пән шифры`, `Оқытушы `, `Кафедра` деген, ал «Пән» объектісін ашатын `Пән шифры`, `Пән циклы`, `Аты`,  `Кредит саны`,  `Бір кредит бағасы`, `Экзамен түрі` деген  аттрибуттарды таңдаймыз;

3.      Зерттеліп отырған ортаны сипаттайтын «Көрсетілген студенттердің жеке жоспары» және «Курстарға жазылу» туралы құжаттарды дайындаймыз;

4.      Объектілердің статистикалық мәліметтері бойынша есеп берулерді ұйымдастырамыз;

5.      Delphi ортасында зерттелген  объектілер бойынша мәлімметтер базасын құрамыз.

3 Теориялық бөлім

     3.1 BDE Administrator

     Құрылатын мәліметтер базасы компьютердің  директориясында болуы керек. Директорияны  компьютерде, серверде, түбір каталогта немесе ішкі каталогта құруға болады, мысалы :

1) D:/novaya ;

2) Е :\ практика2().

Paradox, dBase және FoxPro форматында  құрылған МБ-сы (немесе МБ кестелері ) МББЖ -нің  жергілікті режимінде жұмыс  істейді.

МББЖ технологиясында МБ  атауына псевдоним беріледі, сонда МББЖ  программалары псевдоним арқылы іске асырылады.

BDE Administrator  утилиті Delphi – мен  байланыста  болуы тиісті. 

МБ – құруда алғашқы қадам компьютердің С:\ немесе D:\ дискілерінде өзіміздің жұмысымызды сақтау үшін директория құрудан

басталады. 

Delphi –де МБ тіркеуі BDE Administrator утилитінің  көмегімен іске асырылады. Сондықтан біздің "D :\ PRIMER " BDE Administrator - да іске асырылады.

BDE Administrator  екі варианттың қолдауында  жүреді :

1.      Windows жұмысшы столына тікелей :

Пуск / Программы / Borland Delphi 7 / BDE Administrator

2. Алдымен Delphі-дің  негізгі модулі жіберіледі, ол  экранның IDE-нің жоғарғы қатарында Delphі-дің басты менюінде орналасқан.

       DateBase менюін ашамыз және одан Exproler командасын таңдаймыз.Осы командамен  BDE Administrator утилитін жібереміз.Жібергеннен кейін келесі амалдар орындалады:

Негізгі менюден Object | New элементі таңдаймыз. Көрінген терезеде МБ – ның  құрылған типін (Standard) өзгеріссіз қалдырып  ОК  батырмасын басамыз (Сурет 1).

Сурет 1. Мәліметтер базасының драйвер типін таңдау терезесі

Администратормен  терезенің сол жағында  STANDARD1 терезесін көреміз. Оны  novaya атымен өзгертеміз. Ол үшін МБ атына тышқанды шертіп, жаңа мәтін енгіземіз.

     Оң жақ терезеде МБ параметрлері келтірілген. Оларды өзгеріссіз қалдырамыз да, тек соңғы параметрін өзгертеміз. Бұл параметр МБ орналасқан катологқа жолды енгізу үшін жол сілтейді. Жолды енгізу үшін PATH өрісін шертіп оң жақта пайда болған батырманы басып, E:\практика2() каталогын таңдап ОК батырмасын басамыз (Сурет 2). Енді псевдонимнің анықталуын есте сақтауымыз керек, ол үшін сол жақ терезеде тышқанның оң жақ батырмасымен псевдоним атын шертеміз және Apply элементін  менюден таңдаймыз. Пайда болған диалогты терезеде псевдонимнің өзгертулерін сақтаймыз да, ОК батырмасын басуымыз керек.

Сонымен  BDE Administrator утилитінен шығуымыз керек. Содан соң псевдоним құру аяқталады. Енді оған басқа утилиттерден хабарласуға болады. Бірақ МБ псевдонимі бар каталог әлі бос. Сондықтан мәліметтер базасының кестесін құру керек.