Visual Basic тілінде объектілі-бағдарланған программалау негіздері

Picture1. Circle (11,25), 2.5 ' Kөгілдip mүcmi дөңгелек.

Picture1. FillColor = vbCyan Өpicl. ForeColor = vbBlue

Picture1. Circle (8,6), 5.5, , , , 0.5

' Горизонталь  бойынша созылган ' эллипс.

'Двцгелектщ жоне эллипстщ догасын жоне секторын салу:

Picture2. FiilStule =0

Picture2. FillColor = vbCyan  Өpic2. ForeColor = vbCyan

Picture2. Circle (5,8), 4.5          '4 фондык двцгелек.

Picture2. Circle (15,8), 4.5

Picture2. Circle (25,8), 4.5

Picture2. Circle (35,8), 4.5

Picture2. FillColor = vbRed

Picture2.DrawWidth = 2

Picture2. Circle (5,8), 4.5, vbBlack, 7,5

' Шеңбер доғасы.

Picture2. Draw Width = 1

Picture2. Circle (15,8), 4.5, vbBlack, -1,-5

'Дөңгелек секторы.

Picture2. Circle (25,8), 4.5, vbBlack, -5_rl

'Дөңгелек секторы.

' Эллипс секторы. 

Picture2. Circle (35,8), 4.5, vbBlack, -0.3,-5.8, 1.5

' Жеті әp түрлі mүcmi секторларды салу:

Angle =2 * pi / 7

Picture3. ForeColor - 0

Picture3, FiilStule = 0

Picture3. ForeColor = vbRed

Picture3. Circle (0,0), 10, -6 * Angle, -7 * Angle

Picture3. FillColor = vbCreen

Picture3. Circle (0,0), 10, -5 * Angle, - 6 * Angle

Picture3.FillColor = vbYellow

Picture3. Circle (0,0),10, -4 * Angle, - 5 * Angle

Picture3. FillColor = vbBlue

Picture3. Circle (0,0), 10, -3 * Angle, - 4 * Angle

Picture3. FillColor = vbMagenta

Picture3.Circle (0,0), 10, -2 * Angle, - 3 * Angle

Picture3. FillColor = vbCyan

Picture3. Circle (0,0), 10, , - Angle, - 2 * Angle

Picture3. FillColor = vbWhite

Picture3. Circle (0,0), 10, , 0 – Angle

 End Sub

Фигураны кандай да бip түспен бірқалыпты бояу үшін FiilStule объектісінің қасиетінің мәні 0 болуы тиіс екендігіне, ал тікелей фигураны сызар алдында FillColor қасиеті бояудың түсіне сәйкес келетін мәнді қабылдауы кepектiгiнe назар аударыңыздар.

7-мысал. Терезесінен Айдың cегiз фазасының кез келгенін көруге болатын қосымшаны жасау үшін жоғарыда қарастырылған графикалық әдістерді пайдаланайық. Бұл үшін пайдаланушы нөмірлері 1-ден 8-ге дейінгі (11-сурет) сегіз батырманың бipеyiн шepтyi тиіс.

 

 

                  11-cypeт. Айдың фазаларын салу үшін қолданылған графикалық әдicmepдi көpcemyi қосымша терезесі.

 

Бұл суретте командалық батырманың саны бейнеленетін фазалар санына тең.

Ай фазасының барлық 8 бейнесі мына төменде (12-сурет) келтірілген.

 

 

                     12-сурет. Circle графикалық әдісінің көмегімен салынған Ай фазаларының бейнелері.

Бұл бейнелерді салу үшін мына төмендегі 13-суреттің мәнін аша түсетін eкi тәсілді пайдаланайық.

 

а)                        б)

13-сурет. Ай  фазаларын салудың екі тәсілі:

а)-эллипсті жарты дөңгелекке 6emmecmipy көмегімен салу;

б)-жарты эллипсті және жарты дөңгелекті 6ipiкmipy көмегімен салу.

Бipiншi тәсіл қара эллипсті ақ жарты дөңгелекке (сол немесе оң жақтағы) қабаттастыру арқылы жасалады. Эллипстің вертикаль oci жарты дөңгелектің диаметрімен дәл келуі тиic.

Eкінші тәсіл eкi фигураны 3*-ден */2-ге дейінгі шектегі (оң жақтағы ақ жарты дөңгелек) дөңгелек секторын және */2-ден З*/2-ге дейінгі шектегі (сол жақтағы ақ жарты эллипс) эллипс секторын бipiктipy арқылы жасалады немесе керісінше сол жақтағы ақ жарты дөңгелекті оң жақтағы ақ жарты эллипспен бipіктipy арқылы жасалады.

Есепті шешетін программа коды мына темендегідей болады:

Const pi=3.1416

' Қаpa эллипсті оң жақтағы ақ жарты дөңгелекпен

' қабаттастыру:

Private Sub Command1_ Click ()

Picture1.Scale (-15, 12)-(15, -12)

Picture1. Cls

Picture 1. FillStyle = 0

Picture 1. Fill'Color - vbWhite

Picture1/.Circle (0, 0), 5vbWhite, - 3 * pi / 2, -pi / 2

Picture1l.FillColor = vbBlack

Picture1. Circle (0, 0), 5 vbBlack , , ,2

Picture1.FillStule =1

Picture1.Circle (0, 0), 5 vbWhite

End Sub

' Бipінші ақ жарты дөңгелек:

Private Sub Command2_Click ()

Picture1.Scale (-15, 12)-(15, -12)

Picture1. Cls

Picture I FillStyle = 0

Picture1.FillColor = vbWhite

Picture1. Circle (0, 0), 5 vbWhite, -3 * pi / 2, -pi / 2

Picture1.FillStule =1

Picture1. Circle (0, 0), 5 vbWhite

End Sub

‘ Сол жақтағы жарты эллипсті және оң жақтағы

' жарты дөңгелекті бipікmipy:

Private Sub Command3_Click ()

Picture1.Scale (-15, 12)-(15, -12)

Picture1. Cls

Picture 1. FillStyle = 0

Picture1.FillColor = vbWhite

Picture1. Circle (0, 0), 5 vbWhite, -pi / 2, -3 * pi / 2,2

Picture1.Circle (0, 0), 5 vbWhite,   - 3 * pi / 2, -pi / 2

Picture1.FillStule =1

Picture1.Circle (0, 0), 5 vbWhite

End Sub

‘Ақ дөңгелек- "толық ай :

Private Sub Соттапаd4 Click ()

Picture1.Scale (-15, 12)-(15, -12)

Picture1.Cls

Picture1.FillStyle = 0

Picture1. FillCoior = vbWhite

Picture1.Circle (0, 0), 5vbWhite

End Sub

' Сол жақтағы жарты дөңгелекті және оң жақтағы

' жарты эллuncmi бipiкmipy:

Private Sub Command5 Click ()

Picture1.Scale (-15, 12)-(15, -12)

Picture1.Cls

Picture1.FillStyle = 0

Picture1.FillCoior = vbWhite

Picture1.Circle (0, 0), 5 vbWhite, - pi / 2, - 3 * pi / 2

Picture1Circle (0, 0), 5 vbWhite, - 3 * pi / 2, - pi /2,2

Picture1.FillStule =1

Picture1.Circle (0,0),5 vbWhite End Sub

' Сол жақтағы ақ жарты дөңгелек:

Private Sub Command 6_Click ()

Picture1.Scale (-15, 12)-(15, -12)

Picture1.Cls

Picture1.FillStyle = 0

Picture1 FillCoior = vbWhite

Picture1. Circle (0, 0), 5 vbWhite, -pi /2, -3 * pi/2

Picture1.FillStule =1

Picture1.Circle (0, 0), 5 vbWhite

End Sub

Private Sub Command7_Click ()

Picture1.Scale (-15, 12)-(15, -12)

Picture1.Cls

Picture1.FillStyle = 0

Picture1.FillCoior = vbWhite

Picture1.Circle (0, 0), 5 vbWhite, - pi / 2, -3 * pi / 2

Picture1.FillCoior = vbBlack

Picture1.Circle (0, 0), 5 vbBlack , , , 2

Picture l.FillStule =1

Picture1.Circle (0, 0), 5 vbWhite

End Sub

'Қара дөңгелек (ақ шеңбер) - "жаңа ай ":

Private Sub Command8 Click ()

Picture1.Scale (-15, 12)-(15, -12)

Picture1.Cls

Picture1.FillStyle = 0

Picture1.Circle (0, 0>, 5 vbWhite

End Sub

Қортындылай келе мыналарды атап өтеміз. Visual Basic тілінде осы тарауда қарастырылған графикалық әдістерден басқа Windows-қосымшада көркем және түрлі-түрлі бейнелерді салудың ең әcepлi құралдары бар. Жеке алғанда, мұндай құралдарға Image және OLE кластарын басқару oбъктiлepi (бұл объектілер туралы кеін баяндаймыз) жатады.

Бірақ дегенмен де графикалық әдістердің олардан бip маңызды артықшылығы бар: осы әдістердің көмегімен салынатын қарапайым суреттер немесе сызбалар файлдарда сақталмайды, әр жолы программаны icке қосқан сайын қайтадан жасалады. Сондықтан ешқандай жадты талап етпейді. Компьютердің жадында суреттердің немесе сызбалардың өздері сақталмайды тек, оларды жасаушы алгоритмдер (дәлірек айтқанда программалар) сақталады.

 

2.6. Салынған  фигураларды толтыру тәсілдері

 

Line және Circle әдістерінің көмегімен құрылған фигуралар, жекелеп айтқанда тікбұрыштар, дөңгелектер, эллипстер, дөңгелектердің және эллипстің секторлары қандай да бip түспен боялып немесе "мөлдір күйінде (ешнәрсемен боялмай) қалып қоймайды, бірақ басқа тісілдермен де толтырылады.

Жоғарыда (9-сурет) осы фигураларды автоматты түрде толтыруды қамтамасыз ететін FillStule қасиеті мәндерінің тізімі келтірілген. Өзге бұрыннан белгілі осы қасиеттің eкi мәнінен (O-Solid және 1-Transparend) басқа, бұл тізімде әлі олардың көмегімен фигураларды штрихтардың, әр түрлі түрлерімен толтыруға (14-сурет) болатын 6 (2-7мәндер) мәні бар.

 

 

             14-сурет. FillStule қасиетінің мәндері және фигураларды штрихтардың әp mүpлi түрлерімен толтыру мысалдары.

 

8-мысал. Мына төменде (15-сурет) Line әдісінің көмегімен мен eкi объектіде, яғни Пішінде жәнс Графикалық терезеде бейнеленген кесінді және тікбұрышты көрсетуші қосымша терезесі көрсетілген.

 

 

                15-сурет. Line әдісінің Пішіндeгi (сол жақта) және Графикалық терезедегі жұмысын көpcemyшi қосымша терезесі.

Графикалық терезеде фигураларды салудың коды осы фигураларды Пішінде салудың кодынан ешқандай ерекшеленбейді.

Жалғыз ғана айырмашылығы сол Line сөзінің алдындағы объектіні көрсетеді. Коды мына төмендегідей болады:

Private Sub Command1_ Click ()

' Үлкен тікбұрыш, FillStule = 6 (Cross):

Line (200,100)-(3200, 2100), vbRed, В

Line (200, 100)-(3200, 2100), vbRed 'Диагональдар (кесінділер).

Line (3200, 100)-(200, 2100), 255

' Kiшi квадрат:

 Line (3400, 800)-(3800, 1200),QBColor( 12), BF

' Үшбұрыш:

Line (3600, 2100)-(4600, 2100), 16711680

Line (3600, 2100)-(4100, 1100),65280

Line (4100, 1100)-(4600, 2100), vbGreen

' Үлкен тікбұрыш, FillStule - 0 (Solid):

Picture1.Line (200, 100)-(3200, 2100) vbRed, В

Picturel. Line (200, 100)-(3200, 2100) vbRed 'Диагональдар.

Picture 1.Line (3200, 100)-(200, 2100), 255

' Kiшi квадрат:

Picturel.Line (3600, 800)-(3800, 1200), QBColorf12), BF

' Ушбурыш:

Picturel.Line (3600, 2100)-(4600, 2100), 16711680

Picturel.Line (3600, 2100)-(4100, 1100),65280

Picturel.Line (4100, 1100)-(4600, 2/00), vbGreen

End Sub

Дегенмен де сол жақтағы үлкен тікбұрыштың бейнесі оның оң жақтағы бейнесінен ерекшеленеді.

Бipiнші жағдайда. Пішін объектісінің FillStule қасиетінің мәні 6-ға (Cross) тең және тікбұрыш вертикаль торлармен штрихталған. Штрихтың түсін осы объектінің FillColor қасиетінің мәні білдіреді.

Екінші жағдайда. Графикалық терезе объектісінің FillStule қасиетінің мәні 0-ге (Solid) тең және тіктөртбұрыш осы объектінің FillColor қасиетінің мәні болып табылатын түспен тұтас толтырылган.

Бipaқ программа мәтінінен Ciз FillStule және FillColor касиеттерінің мәндерін орнатуды көре алмайсыз, өйткені олар жобалау кезеңінде қасиеттер терезесінің көмегімен орнатылған.

Пішінде сондай-ақ Графикалық терезеде фигуралардың координаттары абсолютті, өйткені бұл объектілер үшін масштабтау жүргізілмеген.

 

2.7. CIRCLE әдісін дөңгелек диаграммалар салуда пайдалану

 

Circle әдіci дөңгелек диаграммалар салуда жиі пайдаланылады. Бұл диаграммалар бip нәрсенің жалпы мөлшері ішіндегі үлесін көpнектi eтiп көрсетеді.

Ciз мұндай диаграммаларды журнал беттерінен немесе телевизор экранынан жиі көресіз - оларды халықтың барлық мүмкін болатын сұрақтарын көрсету үшін пайдаланады.

9-мысал. Айтайық, Сіздің мектебіңізден қалай болса солай таңдамай ала салған 100 оқушымен сұрақ-жауап өткізілсін: "Қандай футбол командасына Ciз жанкүйерсіз? Сұрақ жауабының нәтижесі мынадай болып шыққан: "Қайрат" командасына сұралғандардан 5 оқушы жанкүйер, "Ecіл" командасына 17 оқушы жанкүйер, "Жеңіс" командасына 36 оқушы жанкүйер. Ешқандай командаға жанкүйер еместер саны 42.

Мына төменде (16-сурет) Сіздің мектептің оқушыларының арасынан футбол командасының қайсысына бүйрегі бұратындардың қалай таралғанын көрнекті етіп көрсететін дөңгелек диаграммалы пішін келтірілген.

 

 

16-сурет. Дөңгелек диаграмма түрінде берілген

сұрақ-жауап нәтижесі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

 

Қазіргі уақытта адам іс әрекетінің барлық салаларына компьютерлік технология кеңінен қолданатын болды  және оның маңыздылығы барған сайын  арта түсіп отыр осыған байланысты жаңа программалардың тасқыны көптеген адамдарға кәсіптік – ақпараттық технология құралдарын жоғары дәрежеде білу қажеттігін көрсетеді. Бұл салаға мемлекеттік тұрғыдан да барынша көңіл бөлінуде. Осы орайда жоғары және орта кәсіптік мамандар үшін информатика және компьютерлік техника пәнінің ана тілімізде оқытылуы, қазақ тілінде компьютер программаларының жасалуы бүгінгі өмірдің өзекті қажеттілігіне, сұранымына айналды.

Адамның компьютермен табиғи тілде тілдесуі келешектің ісі, ал қазіргі  кезде компьютерге берілетін  тапсырмалар компьютер түсінетін тілде, атап айтқанда программалау тілдерінің бірінде беріледі. Сондықтан компьютерді өзінің кәсіптік мамандығының деңгейін көтеруге пайдаланғысы келген әрбір адам программалау тілдерінің бірімен және программа жасау технологиясымен таныс болуы тиіс. Әр маман өз есебін компьютерде шығару үшін керекті программаны құра білуі, жөндей білуі және оны баптай білуі тиіс.

 

Курстық жұмысты орындау  барысында келесі жұмыстар қарастырылды: бұл курстық жұмыста Visual Basic 6 жобалау ортасының графикалық мүмкіндіктерін қолдана отырып, әр түрлі әдістерін қарастырдым. Пайдаланушы онымен танысып, өзіндік программаларды жасау мүмкіндігіне ие болады. Графика мүмкіндіктерін игере отырып, көптеген мысалдарды шығардым. Пайдаланушы бұл мысалдарды қарастыра отырып, берілген есептерді шығара алады.