Эмбрион трансплантациясы

а) Трансплантациланған  эмбриондар саны; 

b) Эмбриондардың  даму сатысы;

с) Донорлар мен реципиенттерді пайдалану мерзімі (срок службы);

d) Эмбриондар  даму сатысы мен реципиент  жатыры дамуы сатысы арасындағы  физиологиялық байластылық.

Эмбриондардың одан әрі дамып кетуі – бұл  реципиент жатырына алмастырылған  эмбриондар саны мен имплантацияланған  эмбриондар саны арақатынасын көрсететеін  салыстырмалы көрсеткіш.. Мыналарға  байланысты эмбриондардың одан әрі  дамып кетуіне әсер ететін факторларды  анықтау:

а) Донор  мен реципиенттің қай тұқымға  жатуы;

b) Донорлар  мен реципиенттердің жастары;

с) Көбею  маусымы;

d) Алмастырылған  эмбриондардың даму сатысы;

е) Донор  мен реципиеннің физиологиялық  критерийлерінің әсерлесуі 

 Мыналарға  байланысты транспланттардың өсуі  мен дамыуна енелік эффектін  анықтау:

Біріншіден, мыналарға байланысты туу нәтижесін  анықтау:

а) Донор  мен реципиент жыныс циклдарының  синхрондылығы;

b) Алмастырылған  эмбриондардың даму сатысы;

с) Трансплантацияланған эмбриондар саны;

d) Донор  мен реципиенттің тұқымдық және  жастық ұйлесімділігі.

Екіншіден, трансплантаттардың постнаталь даму кезеңінде  өсуі мен дамуына, өнімділік қасиеттері қалыптасуына енелік эффектің әсерін зерттеу.

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

 

Ғасыр жетістегіндегі биотехнологияны қорытындылай келе донор, эмбрион, реципиент және трансплантаттардың әсерлесуі транспланттаттың тууына байланысты. Эмбриондарды сұрыптап мол  малекулярлы не клетка микроманиикуляциясын жасау керек. Ең соңында реципиент  гениталийіне трансплантация жасау  керек.мал шаруашылығындағы қазіргі  биотезнология жанаурлар жмбриондар мен неше түрлі эксперементтер жасау  көрініп тұр. ондау жұмыстың мақсаты  жануарлар биологиялық жоспарын өзгерту. Мұндай коррекция тек имплантациядан  алдыңғы эмбриондар деңгейінде ғана жасау мүмкін. Осындай «биокорректировка» жасалған эмбрион одан әрі дамуы  үшін физиологиялық енесінің жыныс  жолына трансплантацияланады. Бұл ғылым  бағыттары эмбриондарды және организм өздерінде берілген жануарлар биотехнологиялық ресусиарды мүмкіндігінше зерттейді, ашады және пайдаланылады.

 Эмбриотрансплантация  кезінде алынған эмбрион міндетті  түрде эмбриокультуральдан зерттеуден  өтуге тиіс. Жануарлар эмбриондарының  имплантациядан алдын дамуы. Ұрықтанғаннан  соң эмбрион зиготадан гструлаға  дейін сүтқоректілер аналықтарының  жыныс жолында еркін жүреді. Ұрықтанғаннан  кейінгі имплантацияланатын жерге  дейінгі жолды орташа, шошқада  – 2-3, қойда – 4-5, үй қояндарында  – 5-7, сиырларда – 7-8 күн. Эмбрион  имплантацияға дейін мықты қабық  ішінде дамиды. Ол қабықты пеллюцид  аймағы деп атайды. In vitro жағдайында  осы құбылысқа байланысты эмбрионмен  неше түрлі микроманипуляция  жасауға болады.

Реципиенттер  таңдау кезінде жұмыстың әр этапы  өткен сайын реципиенттер саны азайып отыратын заңдылығына сүйенуіміз керек. Мысалы: бірінші этап таңдалған реципиенттер саны орташа 30-50 болса, екінші біреулерінде 5-7 (10), ал үшіншісінде 3-5 (7) – ге түседі. Эксперементтер қойғанда істің нәтижелі болуы, дәл сол жұмыстың бастапқы этапы – аталықтарды, донорларды, реципиенттерді таңдауды ұмытпау керек. Мұндайда негізі критерийлер: 1) жұмыстың биолоогиялық ерекшеліктері (түр тұқым  жасы); 2) физиологиялық жағдайы (денсаулығы, жыныс циклы); 3) зоотехниялық талаптар (донорлар мен аталықтардың жоғарғы  өнімділігі, реципиенттердың орташа және төменділігі) аналықтарды жұптағанда физиологиялық критериймен есте сақтау керек. Сондықтан да аналықтарды  жұптағанда (донолар биологиялық  ене ретінде және реципиенттер, физиологиялық  ене ретінде) аналықтардың физиологиялық  жағдайы сақтаады. Олар эмбриондар трансплантациясының ең басты шарты. Тек осындай жағдайда ғана донорлар мен реципиент арасынада «сәтті үйлесім» болады. Ол әрине трнасплантат туумен аяқталады.

Биотехнологияының арасында тірі организмнің биохимиялық  және генетикалық қасиетін іс жүзінде  пайдалануға мүмкіндік туады. Сондықтан  да биотехнологиядағы прогрессив идеялар  биологиядағы тірі клеткада жүретін  механизмдерді түсіну үшін жүргізілетін фундаменталь зерттеулер мен қатар, биологиялық техникалар дамуы мен  де тікелей байланысты.

     Пайдаланылған  әдебиеттер

 

    

1. «Жануарлар биотехнологиясының практикумы»Есімова А.М.
2. «Гистология және эмбриология негіздері» Мұхитов Н.
3. «Биотехнология негіздері» Уәліханова Г., Есмағұлов Қ.

     5.«Трансплантация эмбрион сельскохозяйственных животных» Мурзамадиев А.М., Ертаев Е.Е., Салдықпаев Т.Н. 1992 ж.