Банктің ішкі тәуекелдері. Банктің пассивті операциялар тәуекелі

Бұл топтасуда бір актив  бірнеше топтарда кездеседі, мысалы: несиелер, дебиторлық берешектер, бағалы қағаздар, салымдар,т.б. Ол жағдай активтердің  түріне, сапасына, субъектілерге, эмитенттерге, олардың рейтингттеріне, сенімділігіне  байланысты. Активтерді топтастыру арқылы балансқа өзгертулер жүргізіледі, активтер тәуекелділігі бойынша өлшенеді.

Тәуекелділігі бойынша өлшенетін  активтер келесі формуламен анықталады:

 
мұнда:

- жеке операциялар бойынша  активтер;

- туекелділік коэффициенті(деңгейі);

 

Тәекелділігі бойынша  өлшенетін активтер банктің меншікті капиталын есептеуінде және банк капиталының жеткіліктілігін анықтау  үшін қолданылады.

Банктің меншікті капиталының  жеткіліктілігі оның сенімділігін көрсетеді.Капитал  банкке оның акционерлер алдындағы  міндеттемелерін қамтамасыз ету  үшін, банк салымшыларын мүддесін қорғау үшін қажет.

Банк қызметінң тәуекелділігі  көптеген банк операцияларына әсер етеді, мысалы:көп мөлшерде несие беруде, көп мөлшерде негізгі құралдарцы сатып алуда, көп шет ел валютасы сатып алу немесе сатуда, күрделі  операцияларды енгізуде т.б. жағдайларда.

Банктің меншікті капиталына баға беру үшін оның жеткіліктілігін  банктік қадағалау органдардың  бекіткен нормативтік талаптардың  орындалуын анықтау керек.

• Біріншіден, капитал жеткіліктілігін көрсететін оның минималдық мөлшерін орындалуын анықталаты;
• Екіншіден, капитал жеткіліктілігін мінездейтін коэффициенттер мен көрсеткіштер анықталады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

Сонымен, біз бұл рефератта банктің ішкі тәуекелдері, банктің активті және пассивті операциялар тәуекелі жайында айттық.

Базель келісіміне сәйкес, меншікті капиталдың жеткіліктілігін  анықтайтын басты көрсеткіш ретінде, тәуекелді активтер көрсеткіші болып саналады:

 

 мұнда:  - Тәуекелді активтер коэффициенті;

  - Банктің меншікті капиталы;

  - Тәуекелділігі бойынша топтастырылған активтердің сомасы;

Базель келісіміне сәйкес, банктің капиталы екі деңгейде бөлінеді:

Бірінші деңейлі капиталдың құрамына келесі баптар кіреді (KI):

• Тіркелген көлеміндегі төленген жарғылық капитал (Шоттар: 3001,3025 минус 3002,3026,3003,3027);
• Қосымша капитал (3101 шот);
• Өткен жылдардың таза кірісінің есебінен құрылған қорлар мен резервтер, өткен жылдың таратылмаған таза кірісі;

Минус:

• Материалды емес активтер (1659 минус 1699 шот);
• Өткен жылдың шығындары (3599 шот);
• Ағымды жылдың шығындарының ағымды жылдың кірістерінен асуы;

Екінші деңгейлі капиталдың құрамына келесі баптар кіреді (КII):

• Ағымды жылда шығындардың кірістердің асуы;
• Негізгі құралдар мен бағалы қағаздарды қайта бағалау (3540,3560);
• Тәуекелділігі бойынша топтастырылған активтер сомасының 1,25% аспайтын жалпы резервтер (провизиялар) (1465,1469 шоттар);
• Бірінші деңгейлі капиталдың сомасының 50% аспайтын субординарлық қарыз (2402 шот);

екендігімен де таныс болдық.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қолданылған әдебиеттер тізімі

1. «Управление деятельностью коммерческого банка /банковский менеджмент» Под.ред. д.э.н., проф. О.И. Лаврушина. – М.:Юристъ, 2005.-688с.
2. Носкова И.Я. «Валютные и финансовые операции» Учебник для ВУЗов. – 2-е издание., перераб. И доп. – М.:Финансы, ЮНИТИ, 1998.-334с.
3. Максютов А.А. «Банковский менедмент: учебно-пракическое пособие.- М.:Издадельство «Альфа-Пресс», 2005.-368с.
4. Ю.П. Одегов, Т.В. Никонова, Д.А.Безделов «Банковский менеджмент: упрвление персоналом.» Учебное пособие. М.: Издадельство «Экзамен», 2005. – 448с.
5. Сулейменов М.К. Оспанов Е.Б.
6. Залоговое право: Учебн.и практ. Пособие. Изд. 2-е, перераб. И доп.. – Алматы. ВШП «Әділет», 1999. – 234с.
7. «Банковское дело» Учебник. – 2-е издание, перераб. И доп.. / Под.ред. О.И.Лаврушина, - М.: «Финансы и статистика», 2003. – 672с.
8. Ивасенко А.Г. «Банковсие риски» Учебное издание. – М.: «Вузовская книга», 1998. – 142с.
9. Синки Д.Ф.мл. «Управление финансами в коммерческих банках» перевод с англ. – М.: Gallaxy, 1994.
10. Вальравен К. «Управление рисками в коммерческом банке» Вашингтон, США, Мировой банк, 1993г.