Қазақстан Республикасының қаржылық жоспарлау жүйесіндегі орта мерзімді фискалдық саясат және оның 2010-2012 жылдарға арналған болжамы

Бірақ бұл көрсеткіштер өзгеріп кетуі мүмкін. Алайда компанияның  қазіргі жағдайы болашаққа оң көзбен қарап болжам жасауға мүмкіндік  береді.

Сурет 2 - «Мадина» ЖШС-нің  2009 – 2011  жылдардағы табысының өсу динамикасы

Жоғарыда көрсетілген  көрсеткіштер жағымды жағдай тудыратыны сөзсіз, бірақ оның қаржылық жағдайында бірқатар кемшіліктер бар. Ол ондағы өтімділік коэффициенттерінің барлық шарттарға сәйкес орындалмауы, бірақ мен жоғарыда көрсетілген мәліметтер бойынша компанияның өтімділігі жоғарылайтынына сенімдемін.

ІІІ Қазақстан Республикасының қаржылық жоспарлау жүйесіндегі орта мерзімді фискалдық саясат және оның 2010-2012 жылдарға арналған болжамы

Орта мерзімді фискалдық саясат әлеуметті-экономикалық дамудың негізгі  бағыттарын іске асырудың негізгі тетігін (мүмкіндіктерін) қамтиды:

• kіріс және шығыс саясаты;
• бюджетті несиелеу;
• қаржы активтерін басқару;
• бюджетаралық қатынастар;
• мемлекеттік және мемлекеттік кепілдік берген қарыз алу мен борышты басқару.

Нарықтық механизмге көшу жағдайында мемлекеттік бюджеттің қаражаттары  ең алдымен экономиканың құрылымын  қайта құруды, кешенді мақсатты бюджеттік  бағдарламаларды қаржыландыруға, ғылыми-техникалық әлуетті арттыруға, әлеуметтік дамуды тездетуге және халықтың ең аз қамтылған жігін әлеуметтік қорғауға бағытталуы тиіс.

Шығыстар мен салықтар арқылы бюджет экономика мен инвестицияларды  реттеудің және ынталандырудың, өндіріс  тиімділігін арттырудың маңызды құралы болып табылады. Қазақстан Республикасы фискалдық саясаты бүгінгі таңда жүргізілу барысы алдағы үш жылдық кезеңге алдын-ала жоспарлану негізінде іске асуда. /15, 21 б/

Алдағы үш жылдық кезеңге  арналған орта мерзiмдi фискалдық саясатты айқындау процесі келесідей сипатта болады:

1. Орта мерзiмдi фискалдық  саясат алдағы үш жылдық кезеңге  арналған салық-бюджет саясатын, соның iшiнде: 

• мемлекеттiк, республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң болжамдық көрсеткiштерiн;
• бюджеттiк бағдарламалардың өткен кезеңнiң iшiнде iске асырылу тиiмдiлiгiн бағалау нәтижелерiн;
• бюджет қаражатын жұмсаудың басым бағыттарын;
• республиканың немесе аймақтың әлеуметтiк-экономикалық дамуының негiзгi бағыттарын iске асырудың тәсiлдерiн;
• бюджетаралық қатынастардың даму бағыттарын;
• мемлекеттiк және мемлекет кепiлдiк берген қарыз алу мен борыш саласындағы саясатты;
• ықтимал фискалдық тәуекелдердi айқындайтын құжат болып табылады. /15, 18 б/

2. Орта мерзiмдi фискалдық  саясат республиканың немесе  аймақтың орта мерзiмдi әлеуметтiк-экономикалық даму жоспары негiзiнде, өткен қаржы жылы бекiтiлген орта мерзiмдi фискалдық саясат, мемлекеттiк, салалық (секторлық), аймақтық бағдарламалар, өткен қаржы жылы iшiнде бюджеттiң атқарылуын талдау мен бағалау ескерiле отырып, оның негiзгi бағыттары жыл сайын түзетiлiп үш жылдық кезеңге әзiрленедi.

Тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңның жобасын әзiрлеу бюджеттiк жоспарлау жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган Республикалық бюджеттiк комиссия қабылдаған шешiмдердiң негiзiнде алдағы қаржы жылына арналған республикалық бюджет жобасының түпкiлiктi нұсқасын жасап, оны Республикалық бюджеттiк комиссияның қарауына енгiзедi. Алдағы қаржы жылына арналған республикалық бюджет жобасының түпкiлiктi нұсқасын қарау және айқындау жоспарланып отырған қаржы жылының алдындағы жылдың 1 тамызынан кешiктiрiлмей аяқталады.

Нарықтық жағдайларға  көшу жағдайында республикалық бюджет шығыстарының құрылымы айтарлықтай  өзгерістерге ұшырауда – ұлттық шаруашыылқтың, ең алдымен орталықтандырылған күрделі жұмсалымдарға жұмсалатын бюджет қаражаттары шұғыл қысқаруда. Жекешелендіру бағдарламасын жүзеге асыруға байланысты мемлекеттік кәсіпорындардың едәуір бөлігі акционерлік қоғамдарға өзгерді, олар ұлғаймалы ұдайы өндірісті қаржы рыногында жұмылдырылған меншікті қаражаттар мен ресурстар есебінен жүзеге асыруға тиіс.

Алайда нарықтық механизмдердің іс-әрекеті жағдайында да жеке салалар  мен аумақтарды, мемлекеттік инвестициялық  бағдарламаларды, экономиканын мемлекеттік  секторын бюджеттен қаржыландыру өзінің шешуші маңызын сақтап отыр.

Экономиканы одан әрі  тұрақты дамыту, жүргізіліп жатқан реформаларды тереңдету, мұнай операцияларына, қаржы лизингіне, қаржы құралдарына  салық салуды және оның нормаларын жетілдіру жәек кәсіпкерлердің инвестициялық  тартымдылықтарын күшейту инвестициялық салық преференцияларын беру нысаны кеңейтіледі. Негізгі құралдарды жаңарту және жаңғырту процестерін жеделдету үшін салық салу мақсатында елде амортизациялық саясат жетілдірілді.

Индустриялық-инновациялық даму стратегиясын іске асыру, сондай-ақ инвестициялар көлемін өсіру және салықтық әкімшілендіруді одан әрі жетілдіру есебінен ел экономикасын теңгерімді дамытуды қамтамасыз ету мақсатында орта мерзімді кезеңде салық саясатының негізгі бағыттары анықталады. Олар: /15, 23 б/

• шағын кәсіпкерлік субъектілері үшін арнаулы салық режимін қолдану аясын кеңейиу және оларды ең алдымен экономиканың шикізат емес секторына инвестиция тарту үшін шаралар қолдану;
• <span class="dash041e_0431_044b_0447_043d_044b_0439__Char" style=" font-si