Мүлікке салынатын салықтар

         Ұйымдық-құқықтық жағынан алғанда  салықтар – бұл заңмен алдын-ала  анықталған, белгілі бір көлемде  және белгіленген мерзімде қажет  қорына түсетін міндетті төлемдер. 

            Салықтардың экономикалық мәні  мемлекеттің заңды және жеке  тұлғалармен қалыптасатын ақша  қарым- қатынастарымен анықталады, сондықтан салықтар экономикалық  категория ретінде қаралуы мүмкін.Салықтарда  мемлекеттің экономикалық мазмұны  нақты түрде көрінеді, ал салықтардың  әлеуметтік-экономикалық мәні , олардың  түрлері мен рөлі қоғамның  экономикалық құрылысымен , мемлекеттің  табиғатымен және функцияларымен  айқындалады. Белгілі философ  Френсис Бэкон салықтарды төлеу  әрбір азаматтың қасиетті борышы  деген еді. 

         Осы жоғарыда келтірілген мәселелер  курстық жұмыстың толықтай мазмұнын  ашады және ол болашақ білікті  мамандар үшін өз пайдасын  тигізеді . Бірақ та бұл жұмыста  келтірілген деректер салық жүйесін  бастағысы келген адамға аз  болады ,салықтың әлі де мазмұнын  ашатын мәселелері толықтай қарастыруға  болады.        

              Алдыма   қойған  мақсаттар   мен   міндеттерді   анықтай   отырып,  республикадағы   меншік туралы салыққа   талдау   жасадым.

Еліміздің    тәуелсіздік   алғанына   14  жыл   уақыт   өтті.   Осы   аз   уақыт   ішінде   республикамыздағы   салық   жүйесі   айтарлықтай   деңгейде   дамыды.   Қазіргі   таңда   ТМД   елдерінің   ішінде   елдегі   салық   жүйесі   алғашқы орындарда.   Салық Комитеттерінің   жоғарғы   сапалы   қызмет   көрсетуі,   операцияларының   түрлерінің   дамығандығы   ел   экономикасын   жоғарғы   деңгейге   көтеруде..

Нарықтың   негізгі   сипаты  бәсекелестік  болып  табылады.  Осы   бәсекелестік  нәтижеснде  Салық Комитеттері   өз   жұмыстарын   жоғарғы   дәрежеге   жеткізуге   тырысады.  Бұл   жетікіліктерді   айтып,   кемшіліктерді   айтпау   мүмкін   емес.  Өйткені   әр  нәрсенің   өзінің   жағымды   және   жағымсыз   жақтары   да   бар.

2002,2003,2004,2005   жылдардағы  салық төлеушілердің  көлеміне   статистикалық   талдау   жасау   барысында,   бұл   көрсеткіштер   жылына   шамамен  10 %-ке   өсіп   тұруда.  Бұл   еліміздегі   халықтың   жағдайының   әлдеқайда   жақсарғанына   дәлел.    Бұл   қордың   оңтайлы   жұмыс істеу   дәрежесінің   дамуы   оның   капиталының 6 млрд   теңгеге   жетуінде  болып   табылады.  Жоғарыдағы   бөлімдегі   көрсеткендей,  егер  ұсыныстардың   барлығы   орындалса салық  жүйесі   нарығының   Республикада  даму   дәрежесі   жоғары   болар   еді.  Қазақстан   Респуликасында   бір   адам   басына   шаққандағы   салық төлеу  көлемі  47,5  АҚШ доллар   болса,   ал   Ресеймен  салыстырса   бұл   көрсеткіш үш  есе үлкен.   Бірақ   біздің   елімізде  де   салық салу   операциялардың   бірнеше   кемшілікткері бар.  Бұлар  ел   халқының  немқұрайлығы  деген    сенімсіздігі,   кепілдендіру   қорындағы бірнеше   проблемалар.  

Қазіргі   таңда   міндетті   қайтару   қаражаттарының   көлемін   өзгерту   туралы   мәселелер   талқылануда.  Яғни   400  мың   теңгені   орнына   600  мың   теңгеге   көтеру.   Бұл   мәселе   дұрыс  та,   дұрыс  емес  те   болып   табылады.  Өйткені   бұл   қор   жеке   тұлғалардың   салық салу ғана  кепілдендіреді.   Олардың   салымдарының   көлемі   ондай   көп   болады   деп   ойламаймын.   Осы   сияқты   ұсақ   түйек   проблемалар   жеткілікті.  Бірақ   менің   ойымша   жеке және заңды тұлғалар, яғни салық төлеушілер   бұл   проблемаларды   жеңу   мүмкіндігі   бар.

Елімізде   салық  жүйесінің   жұмыс   істегеніне  біраз   уақыт болды.  Сондықтан   ондай   кемшіліктердің   болуы   дұрыс емес деп   санаймын.  Қорыта   айтқанда   Қазақстан Республикасындағы   меншікке салынатын салықтарды көбейте отырып оған   «жақсы» деген баға  беруге   болады.   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қолданылған   әдебиеттер

 

1. Қазақстан Республикасының  Конститутциясы.

2. Қазақстан Респуьликасының  «Қазақстан Республикасындағы салық  жүйесі туралы» Заңы 1991 жылы 25 желтоқсан.

3.  Қазастан Республикасы Президентінің «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Заң күші бар Жарғысы 1995 жылы 24 сәуір

4.  Қазақстан Республикасының «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Заңы 1999 жылы 16 шілде.

5.  Қазақстан Республикасының   «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» кодексі (Салық кодексі) 2001 жылы 12 маусым.

6.  Қазақстан Республикасының бюджет кодексі.

7.  Қазақстан Республикасының Кеден кодексі.

8.  А. И. Хузянов, Г.М. бродский «Теория налогооблажения» - Алматы 2002ж.

9.  Крымова В. «Экономикалық теория»: кестелі оқу құралы, Алматы 2003ж.

10.  Керімбек Г.Е. «Салық және салық салу» әдістемелік оқу құралы, Шымкент 2004 ж.

11.  Үмбеталиев А.Д. Керімбек Г.Е. «Кәсіпорын экономикасы және кәсіпкерлік» Астана, Фалиант, 2005 ж.

12.  Қазақстан Республикасының бюджет кодексі

13.  Ермекбаева Б.Ж. Арзаева М.Ж. «Шет мемлекеттер салықтары», Алматы 2004 ж.

14.  Аяпова Ж.М., Арынов Е.М. «Іскер адамдар орысша-қазақша экономиканың түсіндірме сөздігі» - Алматы, 1993

15.  Сүлеймен Рақымжанұлы Тоқсанбай «Толық экономикалық орысша-қазақша сөздік» Алматы, 1999ж.

16.   «Бухгалтерлер бюллетені журналы» №3 қаңтар 2006 ж.

17.  «Бухгалтерлер бюллетені журналы» №1 қаңтар 2007 ж.

18. «Бухгалтерлер бюллетені журналы» №2 қаңтар 2008 ж.