Сактандыру нарыгы

Айталық, көптеген сақтандыру ұйымдары клиенттерді тарту  мақсатында сақтандырудың ерікті түрлері бойынша тарифтердің деңгейін кірістіліктің жеткілікті деңгейін жəне тиісінше сақтандыру ұйымының қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін мəннен төмен азайтуға мүмкіндік береді.

Осыған байланысты, сақтандыру статистикасының толыққанды базасы қалыптастырылатын болады, жиналатын деректерді, бірінші кезекте міндетті сақтандыруда u1089 сақтау жəне өңдеу осы сəтте сақтандыру нарығын дамытудың маңызды міндеттерінің бірі болып табылады.

Сақтандыру  статистикасының деректерін жинау үшін сақтандыру ұйымдарынан өзге мемлекеттік органдар, оның ішінде ішкі істер, мемлекеттік статистика, еңбек жəне əлеуметтік қорғау органдары тартылатын болады.

8. Сақтандыру қызметтерін сатуда жаңа технологияларды дамыту

Бүгінде сақтанушылар неғұрлым алданғандар болып барады жəне кез келген уақытта сақтандыру қызметтерін беруді талап етеді. Мұның шешімі Интернет-сақтандыру бола алады, ол тұтастай алғанда, əсіресе ерекше консультацияларды талап етпейтін қарапайым сақтандыру өнімдерін тікелей сату мəнін арттырады.

Кейбір деректер  бойынша   жыл  сайынғы  дүниежүзілік  сақтандыру

нарығының интернет-айналымы 250 млн. долларға жетеді, ол Интернет-сатудың жалпы көлемінің 2-2,5%-ын құрайды. Қазіргі уақытта сақтандыру ұйымдары кірістерінің 2 %-ы электрондық коммерцияға келіп отыр. Сондықтан, Қазақстанда Интернет-сақтандыруды дамыту мəселелері əзірленетін болады.

9. Сақтандыру ұйымдарының тəуекел-менеджменті жүйесін жетілдіру

Сақтандыру  ұйымдарының қызметі айқын еместікке  негізделетіндігін назарға ала отырып, сақтандыру ұйымдары оның ағымдағы жəне алда күтілетін қаржы жағдайын қозғауы мүмкін барлық міндеттемелер спектрін ескеру қажет. Осыған байланысты, бүгінгі күні сақтандыру ұйымдарының тəуекелдерін басқару жүйесін құру мəселесі өзекті болып отыр.

Тəуекелдерді  басқару жүйесі тиісті корпоративтік  саясат пен рəсімдерді дамытуды, тəуекелдерді өлшеудің сандық əдістерін пайдалануды, олардың тəуекелдеріне сəйкес өнімдер мен қызметтерді бағалауды, тəуекелдердің шектерін белгілеуді, ырықтандыру жəне хеджерлеу арқылы тəуекелдерді басқаруды, шығындарды жабу үшін «қауіпсіздік жастығын» құруды (міндеттемелер мен капитал тарапынан) қамтиды.

Бұл құралдарды қолдану тəуекел түріне жəне қадағалау  режиміне байланысты.

Сақтандыру  ұйымының тəуекелдерді басқару жүйесінің негізгі мақсаты қандай-да бір тəуекелдерді қабылдау мүмкіндігін жəне оларды өлшеу мен басқару үшін көзқарастарды белгілеуді анықтау болып табылады

 

 

ҚОРЫТЫНДЫ

 

 

     Сақтандыруды барлық елдер үшін маңызды институт деп және нарықтық экономиканың тұрақты дамуының факторы деп тану экономикалық аксиома болды. Сақтандыру кез-келген елдің тұрақты және тепе-теңдік дамуына себебін тигізетін ұлттық экономиканың құрамдас бөлігі. Біздің республикамызда соңғы жылдары сақтандырудың пайда болуы мен дамуы өтуде. Сақтандырудың қалыптасуы мен дамуы бірқатар проблемалармен ұштасуда.

     Сақтандыру қызметі нарығы реформаланушы экономиканың төмендегілерге әсер ететін маңызды секторларының бірі:

• мүліктік нұқсан мен табыстағы жоғалтуларды толық және уақтылы өтеуге;
• сақтандыру компанияларының инвестициялық қызметі арқылы сақтандыру қорларының уақытша бос ақша қаражаттарын (сақтандыру резервтерін, меншік капиталын) тиімді пайдалануға;
• елдің мемлекеттік бюджетінің табыстық бөлігін сақтандыру операцияларынан түсетін табыс есебінен толықтыруға.

Жоғарыдағы талдау негізінде  төмендегідей қорытындыға келдім:

• Нарықтық экономика сақтандыру нарығының дамыған инфрақұрылымын көздейді. Оның құрамына мыналар кіреді:
• сақтандыру операцияларын реттеудің құқықтық тетігі;
• сақтанушыларға қызмет ететін субъектілер, заңды тұлғалар;
• банктік ұйымдар,
• кеңес беруші фирмалар, кадрлар дайындау бойынша мекемелер, ақпарат, баспа, жарнама, т.б. органдары.
• Сақтандыру нарығын мемлекеттік реттеу екі фактімен анықталады: тұтынушы қорғанысымен және үкіметтің жүргізетін экономикалық саясатымен.
• Инвестициялық қызметті жетілдіру үшін, оның ақырғы нәтижелерін жақсарту үшін сақтандыру компанияларына қаржылық ресурстарды басқаратын бөлім құру керек. Бұл бөлім уақытша бос ақша қаражаттарын

инвестициялаудың нарықтық жағдайларын зерттейді, көптеген инвестициялық жобалардың ішінен тиімдісін таңдаумен айналысады.

• Банктік тәжірибені зерттеу көрсеткендей, қаржы нарығының дамуымен банктік және сақтандыру институттарының жақындасуы байқалды. Дәл осы банк және сақтандыру қызметтерінің ұштасуында соңғы он жылы революциялық өзгерістер болды. Бұл “ банктік сақтандыру” идеясымен байланысты. Банктік сақтандыру – халық пен корпоративті клиенттерге сақтандыру және банк қызметтерін бірге ұсыну.
• Сақтандыру компанияларының тиімді жұмыс істеуінде олардың сақтандыру нарығындағы алатын орны маңызды рөл алады. Бұл көрсеткіш екі өзара байланысты компоненттерге байланысты: қаржылық және қоғамдық. Рейтингті анықтау зерттеулердің түрлі тәсілдерімен анықталады.

Қаржылық-экономикалық дағдарыс және экономикалық тұрақсыздық жағдайында сақтандыру нарығы әлеуметтік-экономикалық тұрақтылықты қамтамасыз ете алатын экономикалық тетіктердің бірі болып саналады. Ол халық қаражаттарын ел экономикасына тарту арқылы экономиканың өсуіне алғышарт жасайды, сондай-ақ, азаматтар мен ұйымдарды сақтандыру арқылы оларға сенім ұялатады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР  ТІЗІМІ:

 

 

1. Қазақстан Республикасының “Сақтандыру қызметі туралы” 2002 жылғы 18 желтоқсандағы Заңы
2. Міндетті сақтандыру  туралы  Қазақстан  Республикасының  2003ж. 25сәуірдегі  №405-ІІ заңы
3. Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С.  “Қаржы”, Алматы 2005ж
4. «Страховое дело» журналы, 2007 ж. №2
5. ҚР Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің статистикалық мәліметтері, 2007,2008,2009жж.
6. Баяхметов Т. «Қазақстандағы сақтандырудың маңызы  мен болашақта дамыту  тенденциялары» - Алматы, Қаржы-қаражат, №2, 2008ж,24-28бет
7. www.afn.kz
8. www.government.kz
9. www.google.kz