Автор работы: Пользователь скрыл имя, 14 Сентября 2013 в 13:20, автореферат
Зерттеу жұмысының өзектілігі. Ағылшын және қазақ тіл білімдерінің сан-салалы теориялық ұстанымдары бүгінгі күнде аудармаға қатысты зерттеулердің негізгі бағыт-бағдарын анықтауға, маңызды қорытындылар шығаруға мүмкіндік беретіндіктен, бұл тілдердегі материалдарды бір-біріне шебер аударудың жалпы және жеке лингвистика шеңберіндегі өзіндік заңдылықтарын сұрыптау және осы тұрғыдағы жұмыстардың өзге ізденістер қатарында алар орнын нақтылау қажеттігі ғалымдардың алдына тың мәселелер қойып отырғаны даусыз. Осыған орай, ағылшын тіліндегі біріккен сөздерді қазақ тіліне берудің түрлі әдіс-тәсілдері де құнды зерттеулердің дүниеге келуін қамтамасыз етер алғышарттар қатарын құрауда. Ағылшын тіліндегі біріккен сөздер мен олардың қазақ тіліндегі баламаларын тексеру бүгінгі тіл білімінің алдында тұрған күрделі мәселелердің бірі екендігінде дау жоқ. Себебі еліміз бүгінгі таңда түрлі халықтар арасындағы әдеби-мәдени байланыс пен дамудың дәнекері болып табылатын аудармаға, соның мәселелеріне үлкен мән беруде.
10 Ағылшын тіліндегі біріккен сөздерді арнайы зерттеудің арқауы етудің маңыздылығы олардың трансформациялық модельдерін жасаудың маңыздылығымен де шарттасады.
11 Ағылшын тіліндегі біріккен сөздердің трансформациялық модельдерін жасағанда, олардың бойындағы ерекшеліктері барынша толық ескеріледі.
12 Біріккен сөздердің компоненттерінің белгілі бір сөз таптарына қатысты болуы да олардың аударылатын тілдегі баламасын табу үшін көмек бере алады.
13 Ағылшын тіл білімінің танымдық бағытын зерделеу, оның себеп-салдарын айғақтау, ғылыми-теориялық ұстанымдары мен ұғымдық бірліктерін жүйелеу әрі когнитивтік парадигма негіздерін анықтау өзекті тілдік мәселелер ретінде күн тәртібіне еніп келеді.
14 Қазіргі уақытта аударма теориясында бірнеше үлгі (модель) жасалған. Соның ішінде жағдаяттылық, трансформациялық және семантикалық трансформациялар кеңінен таралған.
15 Ағылшын тілінде де, қазақ тілінде де біріккен сөздердің мағынасы үнемі компоненттерінің мағыналарына қарай анықтала бермейді.
16 Аударма трансформациясында орын алмастыру, сөз қосу, ауыстыру, түсіріп тастау (опущения), яғни бір компонентін түсіру және т.б. әдістері бар. Белгілі бір шығарманы аударуда бірнеше тәсіл қатар қолданыла береді.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1 Алдашева А.М. Аударматану: лингвистикалық және лингвомәдени мәселелері. – Алматы: Арыс, 1999. – 215 б.
2 Бархударов Л.С. Уровни языковой иерархий и перевод. Тетради переводчика. – М., 1969. – 112 c.
3 Федоров А.В. Основы общей теории перевода. – М.: Высшая школа, 1983. – 303 с.
4 Бреус Е.В. Основы теорий и практики перевода с русского на английский язык: учеб. пос. – М.: Изд УРАО, 2006. – 208 с.
5 Комиссаров В.Н. Слово о переводе: очерки лингвистических учений о переводе. – М.: Международные отношения, 1973. – 214 с.
6 Гарбовский И.Н. Теория перевода. – М.: Изд. МУ, 2004. – 544 с.
7 Федоров А.В. Введение в теорию перевода. – М., 1953. – 336 с.
8 Попович А. Проблемы художественного перевода. – М.: Высшая школа, 1980. – 199 с.
9 Мешков О.Д. Словообразование современного английского языка. – М.: Наука, 1976. – 245 с.
10 Смирницкий А.И. Лексикология английского языка / Изд. Литературы на иностранных языках. Второе издание. – М., 1956. – 260 с.
11 Agatha Christie Selected stories. – M.: Progress Publishers, 1976. –
334 p.
12 Ахметов Ә. Ғайып болған миллион / Кристи Агата. Әңгімелер. – Алматы: Жалын, 2003. – 160 б.
13 Миньяр-Белоручев Р.К. Общая теория перевода и устный перевод – М.: Воениздательство, 1980. – 237 с.
14 Швейцер А.Д. Перевод и лингвистика. – М.: Воениздательство, 1973.
– 280 c.
15 Ермагамбетова А.С. Сущность и значения национальных слов-реалий в языке художественного произведения и способы их перевода: дисс. ... канд. фил. наук. – Алматы, 1972. – 185 c.
16 Бархударов Л.С. Язык и перевод. – М.: Международные отношения, 1975. – 240 с.
Диссертация тақырыбы бойынша жарияланған мақалалар тізімі:
1. Ағылшын тіліндегі біріккен зат есімдердің сөз түрлендіру тәсілімен трансформациялануы // “Оқыту үдерісіндегі инновациялық технологияларды қолдану мәселелері” атты халықаралық ғылыми-практикалық конф. матер. – Шымкент, 2009. – Т. 2. – Б. 140-144.
2. Ағылшын тіліндегі біріккен сөздердің түсіндірме түріндегі аударма тәсілімен трансформациялануы // ҚР Ұлттық Ғылым Академиясының Хабарлары. Филология сериясы, 2010. – №1(79). – Б. 94-97.
3. Қазіргі ағылшын тіліндегі күрделі зат есімдер туралы // А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті Хабаршысы. – 2009. – №2. – Б. 102-105.
4. Ағылшын тіліндегі мәтіндерді қазақ тіліне аударудың кейбір трансформациялық модельдері // “Қазақ мемлекеттілігі және түркі әлемінің тарихи-мәдени құндылықтары” халықаралық ғылыми-тәжірибелік конф. матер. – 2009. – Т. 3. – Б. 133-137.
5. Ағылшын тіліндегі біріккен зат есімдерді қазақ тіліне аудару барысында сөзбе-сөз аударма тәсілін қолдану туралы // Қазақстанның ғылыми әлемі. – 2009. – №3(27). – Б.16-19.
6. Қазақ-ағылшын тілдеріндегі біріккен сөздер құрамының мағыналық сипаты туралы // “М.О. Әуезов және қазақтанудың өзекті мәселелері” атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конф. матер. – Шымкент. – №1. – 77-79 бб.
7. Қазақ-ағылшын тілдерін салғастыра зерттеу мәселесіне // Қазақстанның ғылыми әлемі. – 2009. – №1. – Б. 96-99.
8. Ағылшын тіліндегі кейбір біріккен сөздердің трансформациялық моделі туралы // Түркологиялық жинақ. – Бішкек, 2008. – №1. – Б. 207-211.
9. Қазақ-ағылшын тілдеріндегі күрделі сөздер компоненттерінің өзара байланысу жайы туралы // Тілтаным. Алматы, 2009. – №1. – Б. 72-76.
.
РЕЗЮМЕ
Ереханова Фатима Турехановна
Трансформационные модели перевода сложных слов английского языка
на казахский язык
Диссертация на соискание ученой степени кандидата фиологических наук
по специальости 10.02.20-сравнительно-
Актуальность исследования. Продуктивность сложных слов в английском языке требует исследования способов их передачи на казахский язык как язык совсем иной типологии. Трудность перевода сложных слов английского языка на казахский язык определяется типологической разнородностью структурных, морфологических, семантических, а также лингвокультурологических особенностей образования сложных слов, их функционированием в различных стилях данных языков.
Объект исследования – сложные слова английского языка и их переводы на казахский язык.
Предмет исследования – способы образования сложных слов, словообразовательные модели, типы структурно-семантических отношений между компонентами сложных слов английского языка, а также их соответствий в казахском языке.
Цель исследования - описание словообразовательной структуры и семантики сложных слов английского языкa, анализ их соответствий в казахском языке, а также установление моделей перевода этих слов и определение факторов, которые влияют на процесс и результат перевода.
Задачи исследования:
- определить основные структурно- семантические модели сложных слов английского языка;
- выявить типологические особенности словообразовательных моделей сложных слов в английском и казахском языках;
<p class="dash041e_0431_044b_