Химиялық байланыстың түрлері

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 15 Февраля 2012 в 20:04, реферат

Описание

Молекулалар құрылысын түсіндіруге үлкен маңызы болған жайт А.М. Бутлеровтың, 1861 жылы органикалық қосылыстардың химиялық құрылыс теориясын ашуы еді. Бұл теория органикалық химияны бір жүйеге келтіріп, одан әрі дамытуға үлкен әсерін тигізді.
Әйтсе де химиялық байланыстың табиғатын зерттеу тек атомның электрондық құрылысы ашылуынан кейін ғана дами бастады. Атом құрамындағы электронның химиялық байланыс түзудегі ролі айқындалды. Осы тұрғыдан, егер атомның сыртқы электрондық қабатында электрон саны сегіз болса, онда ол аяқталған деп есептеледі де мұндай қабат өте тұрақты болады.

Содержание

КІРІСПЕ....................................................................................................................3
1 Химиялық байланыстың түрлері.......................................................................4
2 Гомеополярлы (ковалентті) байланыс...............................................................6
3 Валенттік байланыс әдісі
ҚОРЫТЫНДЫ.......................................................................................................12
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР...................

Работа состоит из  1 файл

химиялық байланыс.doc

— 427.50 Кб (Скачать документ)

     Сонымен спиндері қарама-қарсы электрон бұлттары бір-бірімен айқасып химиялық байланыс түзіледі де, спиндері параллель электрон бұлттары арасындағы тығыздық кеміп  химиялық байланыс түзілмейді.

     Химиялық  байланысты былайша кескіндеуге  болады:

    атомдардың  сыртқы электрондарының көрнекі болу үшін нүкте арқылы белгілейді. Сонда сутегі молекуласының түзілуін былайша жазуға болады:

                              Н + Н Н : Н

          молекула түзілуін кванттық ұяшықтар  арқылы да көрсетуге болады:

                              1s1s1

Енді  ВБ әдісі тұрғысынан хлор, оттегі азот молекулаларының түзілуін қарастырайық.

          Хлор атомының сыртқы электрондық  қабатында жеті электрон (s2 p4) бар, оның бір p электроны дара. Хлордың екі атомы біріне-бірі жақындаған кезде осы дара электронжұптасып химиялық байланыс түзеді 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Химиялық байланыс

   Валенттік байланыс әдісі (ВБӘ).

   Химиялық байланыс жөнінде көзқарас екі бағытта дамыған:

  1. Косселдің электростатикалық теориясы: химиялық байланыс әр түрлі зарядталған иондардың тартылуы нәтижесінде түзіледі.
  2. Льюс теориясы: химиялық коваленттік байланыс атомдардың жалпы электрондық жұптары арқылы түзіледі (1916ж)

   Льюс  көзқарасын ғалым Полинг дамытқан және де валенттік байланыс әдісі (ВБӘ) теориясының негізіне енген. Бұл теория бойынша байланыс антипараллельді спинді элементтер жұбының арасында іске асырылады. Жоғары электрондық тығыздық екі атом ядросын байланыстырады.

   Химиялық байланыстың негізгі сипаттамалары:

  1. Байланыс ұзындығы – химиялық байланысқан атомдарының ядроларының ең қысқа аралығы.
  2. Байланыс энергиясы – байланысты үзу үшін қажет энергия мөлшері. Байланыс энергиясы оның беріктігінің өлшемі, үлкен байланыс энергиясына қысқа ұзындығы сәйкес келеді, мысалы:
     HF HCl HBr HI
E, кДж/моль 565 431 364 297
d, нм (1нм=10-9М) 0,092 0,128 0,141 0,160
  1. Байланыс полюстігі – электрон жұбының бір атомға ығысуына негізделген (ковалентті полюсті, ионды).
  2. Байланыстың қанығуы – белгілі бір шекті химиялық байланыс саны түзілу қабылеттілігі.
  3. Байланыстың бағытталуы, яғни химиялық байланыс түзетін атомдардың кеңістікте өзара орналасуы, бұған молекула формасы тәуелді: сызықтық, бұрышты, үш бұрышты, тетраэдрлік және т.б.

   Химиялық байланыстың түзілу механизмі.

   Жалпы электрон жұбының түзілу-алмасу механизмі бойынша іске асырылады: әр атом – сыңарына бірден-бір тақ электронын ұсынады (береді) немесе донорлы-акцепторлы механизмі бойынша: бір атом (донор) жұп электронын береді, ал екіншісі (акцептор) валенттік бос орбиталін ұсынады.

   Атомдық валенттік-қозған күйі.

   Элементтердің валенттік мүмкіндігі тақ электрондар санымен анықталынады. Элементтердің жоғары валенттілігі бір энергетикалық деңгейдегі электрондардың басқа деңгейшелерге ауысып, жұпсыздануымен іске асырылады.

   s- және p электрондарының жұпсыздануын қарастырайық:

Қалыпты күйі Вн Қозған күйі Вв Мысалы
3Li   1s22s1 Вн=1 1s22s1 Вв=1 LiF, LiOH
                  
¯      ¯          
                        
4Be   1s22s2 Вн=0 1s22s12p1 Вв=2 BeCl2, BeO,
        Be(OH)2, BeF2
       ­       
­¯      ­          
                        
5B    2s22p1 Вн=1 2s12p2 Вв=3 BF3, BH3
         
­       ­ ­  
­¯   ­    
         
6C   2s22p2 Вн=2 2s12p3 Вв=4 CO2, CH4, CCl4,
        CF4
­ ­     ­ ­ ­
­¯   ­    
         
7N   2s22p3 Вн=3 2s22p3 Вв=3 NH3, N2O3
         
­ ­ ­   ­ ­ ­
­¯   ­¯    

   Азот  атомында және екінші периодтың келесі барлық элементтерінде валенттік қозған күйі болмайды. Азот тақ электрондар есебі бойынша үш валентті, оттегі – екі валентті, ал фтор – бір валентті болады.

   Фосфорда  азоттан өзгеше, бос 3d-орбиталь бар, сондықтан бес тақ электронды конфигурация түзілуі мүмкін.                                                 15P 3s23p3

                                                                          
               ­ ­ ­         ­        
          ­¯         ­ ­ ­          
                  ­                
          Вн=3 (3р3)       Вв=5 (3s13p33d1)                                        

   Атомдар өздерін тән тотығу дәрежесінде, инертті газдарға жақын тұрақты электрондық конфигурацияға ие болады.

Информация о работе Химиялық байланыстың түрлері