Бәсеке күресі

3.2.Бәсекелестікті қорғау  және дамыту .

Экономиканың одан әрі  өрлеуі мемлекетті дамытудың басты  басымдылығы болып қала береді және ол бәсекелестікті қорғау жағдайларында  ғана болуы мүмкін.

Бәсекелестік өркениетті болуы мен қатар , жасақсыз да болуы  мүмкін. Осыған байланыста тауар рыноктарында салауатты және адал болуды дамыту мақсатында бәсекелестікті қорғау әрі дамыту және монополистік қызметті шектеу қажет . Қолданыстағы монополияға қарсы зауқаманың қазіргі заман аққатына сәйкес келтіру үшін «бәсеке және монополиялық шектеу туралы» Қ.Р. заңының жобасы әзірленді . Қазіргі уақытта ол Қ.Р. мәжілісінің қарауында жатыр .

Қолданыстағы заңнама  шеңберінде заңы кесімдер әзірленуде .Мысалы : Республиканың тауар рыноктарындағы бәсеке жағдайын ьалдау мен бағалауды  және бір немесе бірнеше рынок  субъектілерінің үстем жағдайын белгілеуде жүргізу жөніндегі нұсқаулық пен монополиялық жоғары және монополиялық төмен бағаны айқындау жөніндегі әдістеме сияқты нұсқаулықтар еді . Бәсекелікті қорғау мәселелерін ретейтін құқық нормаларын халықаралық стандарттарға сәйкес келтіру туралы мәселе өзекті болып табылады. Бұл І – ші кезекте , құқық экономикасы әлемдік экономикалық кеңестікке жоспарлы біріктірумен байланысты .

Нормативтік құқықтың және әдіснамалық базаны жетілдіру мақсатында бәсекелестікті қорғау саласындағы «Бәсеке және монополистік қызметті шектеу туралы» Қазақстан Республикасының заңының жаңа редакциясы негізінде халықаралық бәсеке желісі бәсекелестікті қорғау жөніндегі органдарды біріктіретін халықаралық ұйым. Қабылданған ұсыныстарға сәйкес келетін заңды келісімдерді қабылдау жоспарланып отыр .

Экономика салаларындағы  бәсекелестік дәрежесін айқындау мақсатында бәсеклестік дәрежесін айқындау мақсатында тауар рыноктарын талдау жүргізіледі , соның нәтижесінде  осы салалардағы бәсекелестікті дамыту және монополиялық қызметті шектеу жөнінде нақты ұсыныстар дайындалады. Комуникалдық қызметтер мен әлеуметтік тауарлар бағаларының өсуіне жол бермеу мақсатында жергілікті тауар рыноктарында үстем жағдайға ие болып отыратын шаруашылық жүргізуші субъектілердің қызметін қадағалауға ерекше көңіл бөледі .

Бұдан басқа тауар  рыноктарындағы бәсекелестік дәрежесін  айқындау мақсатында оларға талдау жүргізілетін болады. Мемлекеттік реттеуді азайту немесе мемлекет тарапына араласуды  азайту мүмкіндігі жөніндегі ұсыныстар  осындай тауардың нәтижесінде айналуы тиіс. Мұндай шаралар тиісті тауар рыноктарындағы бәсекелі қатынастарды дамытуға мүмкіндік береді . Сонымен қатар , монополизм көріністері асыра пайдаланудың рынок субъектілерінің монополиялық бағаларды белгілеу жөніндегі сыбайласының жлын кесу , басқа субъектілерді рыноктан шеттету және олардың рынокқа кіруін шектеу . рынок субъектілерінің шаруашылық қызметіне мемлекетік органдардың негісіз араласуының жолын кесу мәселелері жөніндегі мемлекеттік бақылау бойынша шаралар күшейтілетін болады. Кәсіптік бостандығы мен тұтынушылар құқықтарын қорғаудың қоғамдық жүйесін нығайту , бәсеке мәдениетін арттыру басым мәнәне ие болады.