Пәнге жалпы кіріспе

      «Тұтынушылардың заңын қорғау» федералдық заңның баптарына тұтынушыға сатушы туралы өнімнің сапасы туралы объективтік  ақпарат ұсынуы қажеттігі айтылған. Онымен бірге тұтынушылардың ақпаратпен қамтамссыздандыру мәселесі, жалпы алғанда сервистік қызметтің ақпараттық қауіпсіздігіне байланысты мәселесінен де маңызды деп есептейміз. Мәселен сервистік қызметтің ақпараттық қамтамассыздандырудың басқа жақтарын туристік өнім мысалмен қарастырайық.

      Туризм  саласында жұмыс істейтін фирмалар, сервистік мекмелер, кәсіпкерлік құрылымдар, комерциялық құпия дәрежесін алған өздерінің қызметтері туралы материялдар мен мәліметтерді құпиялығын сақтауға мүдделі.

      Қауіпсіздік және сапа ақпаратының критери таратушы субъектіге байланысты әр түрлі болуы мүмкін.

      Туризм  туралы ақпаратты бағалаудың әр қилы болуы сан алуан қызығушыға бар  әлеуметтік топтардың көзқарасынан көрінеді. Мысалы туристік фирма мен  мейманхана басшысының білетін ақпарат  көлемі клиенттер үшін артық.

      Кез келген қызмет сигменті сияқты туризмде де өндіруші мен туристік қызметті тұтынушының ақпаратты бағалауда әртүрлі көз қарастар туындауы мүмкін.Жарнамаларда берілген ақпаратка сай көрсетілмеген сапасыз қызмет келеңсіз ақпараттрды таратады.

      Сапаны  басқарудың отандық тәжірибесін жинақтай келе осы бағытта талай жұмыстар істелмегенін сараптадық, бірақ көп деңгейлік жүйе әлі қалыптаспаған, барлық миханизмдер тиімді жұмыс істемейді. Біздің тұтынушылар көп жағдайларда өздерінің заңды құқықтарын қолдана бермейді, жәнеде барлық қызмет көрсетушілер де тұтынушылардың құқықты заңын, сертификацияны лицензиялауды орындай бермейді . Қазір бізде сертификация жүйесі жөнге қойылмаған

Ол сапасыз  тауар мен қызметтерді реттей алмайды.

      Нәтижесінде Қазақстанның нарығында, сонғы он жыл  ішінде көп көлемде жасанды тауарлар, сапасы төмен сервистік өнімдер, адамның денсаулығына зиян заттар мол. Олар киім-кешек, сусындар т.б

Қызмет  көрсетудің мәдениеті.  Қызмет көрсктудің мәдениеті ұғымына елдің ұлттық салт-дәстүріне, қазіргі заманғы қызмет көрсетудің дүниежүзілік стандарттарының талаптарына сай және тұтынушыларға сапалы қызмет көрсететін ұстанымдар, жоғарғы діни құндылықтар және жүріс-тұрыс этикасы эталонды еңбек нормаларының жүйесі деп түсіндіріледі.

      Қызмет  көрсетудің мәдениеті туралы сөз  еткенде, бұл ұғымды елдің бүкіл ұлттық қызмет көрсету аясына немесе бір салаға (қоғамдық тамқтандыру қызметі) не болмаса фирма, өндіріске жатқызуға болады. Нақты қызметкедің іс әрекеті қызмет көрсетудің мәдениетінің талаптарына түгелімен не жартылай сәйкес болуы мүмкін. Бұл талаптар ол жұмыс істейтін қызмет көрсетудің аясында жасалған. Сонымен қатар қызмет мәдениеті жоғарыда көрсетілген деңгейлеріне бір-бірімен байланысты болып келеді және қызмет көрсетудің мәдениеті өзінен өзі пайда болмайды.

      Ең  алдымен еңбек мәдениетіне сервистің техникалық және технологиялық жағы байланысқан рационалды талаптары, дамудың сапасы мен динамикасы, қызмет көрсетудің психологиясы мен эстетикасы жатады.

      Кез келген сервистік кәсіпкерлері мен  менеджерлері қазіргі талапқа сай  ұлттық дәстүрлерді жандандыра отырып сервис қызметін тиімді пайдаланады.

Сервис  менеджменті ыңғайлы сапалы, мәдениетті қызмет көрсету ең бірінші өздеріне қажет егер жақсы болмаса фирма  дамуына кері әсері болуы мүмкін.

      Сондықтан дамыған елдерде қызмет көрсету  мәдени талаптарының біріңғай кешенін әзірлеп оның өздерінің фирмаларына енгізіп , оның орындалуын бақылайды,

      Менеджменттің стратегиясы былай құрылады:

Қызметкерлеріне қызмет көрсету мәдениетін бұйрық арқылы емес оларды әкімшіліктің пікірі арқылы, сабақтар өткізу және эстетика арқылы үйретіледі.

     Әлеуметтік  мұқтаждық бітпес әртүрлі формдарды  пайда болады. Әлеуметтік мұқтаждықтардың  барлық көрініс таныстырмай-ақ, бұл  топтың үш критери – белгілерін классификациялауға болады:

1. біреу үшін мұқтаждық;
2. өзі үшін мұқтаждық;
3. біреумен бірге мұқтаждық.

    Ең  құрметті адам – бұл әлеуметтік мұқтаждықтар байлығына ие және бұл  мұқтаждықтарды қанағаттандыру үшін жанының  бар күшін бағыттандырады[11].  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

1. ҚР-да сервисті дамытудың әлеуметтік-мәдени мәселелері. Алматы. 2000. Жолдасбеков Ә.Ә.
2. Сервисная деятельность/ С.Н. Коробкова, В.И. Кравченко, С.В. Орлов, И.П. Павлова / Под ред. В.К. Романович. – СПб.: Питер, 2005. 156 с.
3. «Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі көлік стратегиясы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 11 сәуірдегі № 86 Жарлығы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2006 ж., № 13, 121-құжат).

4.  «Қазақстан  Республикасында туризмді дамытудың  2007 - 2011 жылдарға арналған мемлекеттік  бағдарламасы туралы» Қазақстан  Республикасы Президентінің 2006 жылғы 29 желтоқсандағы № 231 Жарлығы (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2006 ж., № 47, 499-құжат).

5. Экономика предприятия. Учебник для вузов. Под ред. Горфинкеля, проф. В.А. Швандара.-3е  изд. М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2001.-718с.

6. Аванесова, Г.А. Сервисная деятельность: Историческая и современная практика, предпринимательство, менеджмент. – М.: Аспект Пресс, 2004.