Автор работы: Пользователь скрыл имя, 01 Марта 2013 в 17:06, дипломная работа
Ба мақсади фароҳам овардани шароит барои тараққӣ додани шаклҳои нави ташкили хоҷагидорӣ ва баланд бардоштан самаранокии истеҳсолоти кишоварзӣ, ҳукумати Xум{урии Тоxикистон, «Дар бораи дигаргунсози сохтори колхозу савхозҳо ва дигар корхонаҳои кишоварзӣ» аз 11 октябри с 1995 бо рақами 621 қарор қабул кард, ки дар он омадааст. «Дар замини кишоварзон, дигар ташкилоту корхонаҳои кишоварзӣ зараровару камдаромад ташкил намудани ассотсиатсияҳои иҷоракорон, кооперативҳо, хоҷагиҳои деҳқони (фермерӣ) иқтисодӣ бозори мувофиқи мақсад мебошад.
Сарсухан ………………………………………………………………2
Боби I . Асос{ои иrтисоди – ташкилии менеxменти корхона{ои кишоварзb…………………………………………………………….5-34
Маф{ум ва мо{ияти иrтисодии ташаккулёбии менеxменти корхона{ои кишоварзb ………………5-13
Масъала{ои асосии ташкили менеxменти корхона{ои кишоварзb……………………………………………14-22
Вазъи имрeзаи корхона{ои кишоварзи ва мушкилоти равнаrи менеxменти он{о……………………………23-34
Боби II . Самт{ои асосии равнаrи менеxменти корхона{ои кишоварзии Xум{урии Тоxикистон………………………………35-59
Шакл{ои нави хоxагидори ва моликият заминаи асосии равнаrи менеxменти кишоварзb……………………35-44
Кадр{ои баландихтисоси ро{барикунанда {амчун самти му{ими равнаrи менеxменти корхона{ои кишоварзӣ45-53
Таxрибаи пешrадам оид ба ташаккулёбию равнаrи менеxменти муосири корхона{ои кишоварзb………54-59
Хулоса ……………………………………………………60-63
Рeйхати адабиёт………………………………………………64
Хусусияти дигари фирма{ои Xопони дар сол{ои охир ин риояи принсипи «Джост ин тайм» «Аниr ва дар ваrташ» мебошад. Яъне мувофиrи ин система захира{о ба корхона ваrте бояд дохил шаванд, ки он{о лозиманд. Барои ро{барон бошад бештар ба коргар наздик ва тарзи кушоди xои кори доштан rабул аст. Мисол, аз 2000 коргари вазорати молияи Xопон фаrат 50 ро{бар кабинети ало{ида дораду халос.
Агар дар муrоиса ба ро{барони давлати Тоxикистон бубинем rариб, ки {ар як ро{бари поёни ба худ кабинети ало{ида доранд ва ин хароxоти давлатиро 10-15 маротиба зиёд мекунад.
Услуби идоракуние, ки дар корхона{ои Xопонb бартари дорад, пеш аз {ама ба фаъолияти гуру{и нигаронида мешавад. Такя {ангоми татбиrи амал{ои идоракунb ба xалбнамоии {ар як коргар, аз он xумла ро{бар ба фаъолияти гурe{ карда мешавад. Барои {амин, идоракунии идеалии Xопони дар намуди шахсе баромад мекунад, ки барои таъмини самараноки фаъолияти колективии {амкорон rобилият дорад, ки дар он муваффаrият{ои инфироди бевосита аз фаъолияти пурсамари {амкори вобаста мебошад.
Дар навбати худ {амаи фаъолияти идоракунb дар корхона{ои Амрикоb дар механизм{ои xвобгарии шахсb, ба{оди{ии натиxа{ои инфиродb ва коркарди маrсад{ои куто{муддат асос меёбад. Идоракунии идеалии Амрикоb одатан дар намуди сарвар-шахсияти пурrувват ифода меёбад, ки дар симои худ тамоми xараёни идоракуниро пайваст мегардонад ва rобилияти маxбур сохтани зердастонро ба кори фаъолона дорад.
Хусусият{ои муrоисавии намуд{ои идоракунии амрикои ва Xопонb.
Намуди Амрикоb:
Намуди Xопонb:
1.Xараёни rабули rарор, дар принсипи {амфикри
2.Xавобгарии колективb.
3.Сохтори чандири идоракунb.
4. Xараёни умуми ва uайри расмии назорат.
5. Намуд{ои гурe{ии назорат.
6. Ба{огузорb ва болоравии о{иста.
7. Нигарони {ангоми интихоб ба rобилияти мутобиrсозb ва назорат.
8.Услуби ро{барии ба гуру{ нигаронида шуда.
9. Нигаронии ро{барон ба расидани {амфикри ва муваффаrият{ои гурe{b.
10.Муносибат{ои шахсb ва uайри расми бо зердастон.
11.Болоравиb, дар сину сол ва стажи кори асос ёфта.
12.Тайёрии касбии универсалb.
13. Муайян кардани маош вобаста аз стажи корb, нишонди{анда{ои кори гурe{.
14.Шуuли дарозмуддат.
Фарќиятхои асосии маданияти ѓарб ва Шарќ, дар менељмент
№ |
ѓарб |
№ |
шарќ |
1. |
Бартарияти иштироки њизбию гурўњи дар идоракунї |
1. |
Бартарияти сиёсати меросии маданияти идоракунй. |
2. |
Шахсият-асоси унсури сиёсй |
2. |
Умумй (оилавй, планй, касбй) |
3. |
Урфу одати устувори сиёсати демократи. |
3. |
Урфу одати устувор, авторитаризм. |
4. |
Шахсият аксар маврид ќоидањои сиёсиро риоя мекунад. |
4. |
Шахсият сиёсатро хуб мефањмад, валекин аксари ќоидањои онро ќабул намекунад. |
5. |
Дини ѓарби шакли кушоди иштироки сиёсиро дорад. |
5. |
Дини шарќи шакли пушидаи иштироки сиёсй дошта, дар њолатњои экстрималй усули фанатизми худро дорад. |
6. |
Бартарияти моњияти умумибашарй – умумихалќиро дорад. |
6. |
Бартарияти моњияти гуруњи миллй - этникиро дорад. |
7. |
Бартарияти дигаргунсозй дар маданияти умумй ва сиёсй. |
7. |
Устувории маданият ва урфу одати миллй. |
Хулоса
Дар шароити иќтисодиёти бозорї,тараќќиёти иќтисодиёти кишоварзии љумњуриро бе фаъолияти корхонаҳои кишоварзӣ тасаввур кардан номумкин аст.
Зарурияти тезонидани тарrrиёти иxтимоb-иrтисодии мамлакат, пеш аз {ама, ба талаботи дохили ва {алли праблема{ои калони иxтимои муайян карда мешавад. Дар назди xамъияти мо масъала{ои бисёри му{ими таъхирпазири оид ба бе{таркунии таъминоти озуrаворb, зиёд кардани мол{ои истеъмолb, хизматрасонb ва дигар{о истодаанд. Аз камбуди{ои прогреси илми- техники истифода бурда, шакли хоxагидориро мувофиrи шароити иrтисодиёти бозори ба талаботи {озира таuйир дода, интизомнокиро муста{кам карда, ба таври rатъи фаъолиятнокиро бе{тар кардан лозим аст.
Ро{и асосии бозсозии сохти идоракунии хоxаги дар {амаи со{а{ои хоxагии халr, аз он xумла дар комплекси агросаноати дар шароити иrтисодиёти бозори ба чунин нуrтаи асоси такя менамояд:
Протсес{ои касодиро тамоман бартараф кардан, сохти фишоровариро шикастан, ро{и самарабахши тезонидани тараrrиёти xамъиятиро барпо кардан:
[аматарафа муста{кам кардани илм ва таxрибаи исте{соли барои ба даст овардани натиxаи баланд: тайёр кардани кадр{ои нави ро{барикунанда мувофиrи шароити иrтисодиёти бозорb;
Ба пешравии со{аи иxтимои ноил шудан, талаботи одамонро бештар rонеъ гардонидан, зо{ир кардани uам{ории асоси дар бораи бойгари{ои маънавb, вобаста карда тавонистани табаддулоти калон бо {алли масъала{ои xори ва {атмb;
Ба маrсади фаро{ам овардани шароит барои тараrrи додани шакл{ои нави ташкили хочагидорb ва баланд бардоштан самараноки исте{солоти кишоварзb, Xум{урии Тоxикистон, «Дар бораи дигаргунсози сохтори колхозу савхоз{о ва дигар корхона{ои кишоварзb» аз 11 октябри с 1995 бо раrами 621 rарор rабул кард, ки дар он омадааст. «Дар замини кишоварзон, дигар ташкилоту корхона{ои кишоварзb зараровару камдаромад ташкил намудани ассотсия{ои иxоракорон, кооператив{о, хоxаги{ои де{rонb (фермерb) иrтисоди бозори мувофиrи маrсад мебошад.
Мутобиrи маълумот{ои 1 январи соли 2010 дар Xум{ури {амаги 40244 хоxаги{ои кишоварзи ба исте{соли ма{сулоти кишоварзи машuуланд, аз он xумла 1 колхоз, 5 совхоз, 91 хоxаги{ои давлати, 767 асотсиатсия{ои хоxаги{ои де{rони, 37966 хоxаги{ои де{rони (фермери).
Дар ВМКБ {амаги 280 адад корхона{ои кишоварзи фаъолият мекунанд, ки аз он{о 120 адад дар Дарвоз, 39 Ванx, 4 ш.Хоруu ва аз {ама зиёд дар Рушон, ки 54 ададро ташкил меди{ад.
Rайд кардан зарур аст, ки функсияи идоракуни ба фаъолияти {амаи система{ои дар намуди орган{ои идоракунb, ба дараxаи гуногун нигаронида шудааст ва ба он мансуб аст ва тан{о {амон ваrт муътидил амал карда метавонад, ки агар органи идоракуни кори худро ба {амаи элементи ситема{о нигаронида ва бештар функсия{ои комплексии мансуби онро пурра ба иxро расонад.
[амасола со{а{ои гуногуни иrтьисодиёти милли рушд карда истода {аxми исте{соли ма{сулоти гуногун меафзояд. Дар ин асно,со{аи му{имтарину пешбаранда, кишоварзи низ рушду нумуъ меёбад. Вобаста ба ин, Вазорати кишоварзии Xум{урии Тоxикистон дар ро{и татбиrи сиёсати аграри дар xум{ури наrши му{ими худро мегузорад.
Аз ин xост, ки Вазорати кишоварзии Xум{урии Тоxикистон дар соли 2009 фаъоляти худро дар асоси низомнома, наrшаи кори ба ро{ монда, оид ба татбиrи сиёсати аграрb дар Xум{ури чора{ои мушаххас андешид.
Дар соли 2009 {аxми умумии исте{соли ма{сулоти кишоварзb ба 7млдр.903,4млн. сомонb расонида шуда, нисбат ба соли 2008 110,5%-ро ташкил меди{ад, ки ба 96,1 млн. сомонb зиёд мебошад. Аз миrдори умумии {аxми ма{сулоти кишоварзb дар со{аи растанипарварb 5млдр.578,2млн сомонb (112,6%) ва дар со{аи чорводорb бошад, 2млдр.325,2млн сомонb (105,9%)-ро ташкил меди{ад.
Ба душвори{о ниго{ накарда, дар соли 2009 исте{соли uалладона ба 1294679 тонна, сабзавот- 1047162 тонна, полези{о 424294 , картошка 690914, ангур 138473, гeшт 134334, шир 629704 тонна ва тухм ба 188442 {азор дона расонида шуд, ки нисбат ба соли 2008 мутаносибан uалладона 351822, сабзавот-138937, полези{о 139041, картошка 11140, ангур 20576, гeшт- 4543, , шир- 28693 тонна ва тухм- 37426 {азор дона зиёд мебошад. Бояд зикр намуд, ки uайр аз пахта ва мева исте{соли дигар намуди ма{сулот афзоиш ёфтааст.
Ба маrсади дастгирии молиявb аз тарафи [укуматиXум{урии Тоxиуистон тибrи фармоиши 24 ва 27 феврали соли 2009 аз {исоби депозити буxаи xум{уриявb барои rарзди{ии хоxаги{ои де{rонb (фермерb) 180млн.сомонb xудо гардид. Мутобиrи маълумоти Бонки миллии Xум{урии Тоxмкистон 165 {азор сомонb маблаuгузори карда шудааст. Ба {олати 1- декабри соли 2009 аз {исоби 140.млн.сомонb, ки барои {осили пахтаи соли 2008 аз {исоби маблаu{ои буxавb маблаuгузори шуда буд, 94 млн.сомонb барrарор карда шудааст.
Тибrи супориши [укумати Xум{урии Тоxикистон №2488аз 13 феврали соли 2009 ба маблаuи 6 млн.сомонb аз давлати Туркия 300 тонна тухмии навъ{ои «Флора ва Кармен» ва 15 тухмипошак харидори шуда, ба хоxагихои Xумхури таrсим карда шуд.
Rайд кардан зарур аст, ки функсияи идоракуни ба фаъолияти {амаи система{ои дар намуди орган{ои идоракунb, ба дараxаи гуногун нигаронида шудааст ва ба он мансуб аст ва тан{о {амон ваrт муътидил амал карда метавонад, ки агар органи идоракуни кори худро ба {амаи элементи ситема{о нигаронида ва бештар функсия{ои комплексии мансуби онро пурра ба иxро расонад.
Яке аз мушкилиҳои асосии идоракунии корхонаҳои кишоварзӣ дар ҳуҷҷатгузории фаъолияти онҳо ба назар мерасад.
Аз рeи баъзе маълумот{о дар корхонаи миёнаи Тоxикистон, ро{бари корхона дар як рeз 80-100 {уxxат имзо мекунад, ки ин ваrти хело зиёдро мегирад. Нобовари ба {айати менеxменти корхона боиси он мегардад, ки дар аксари корхона{о тамоми rарор{оро фаrат ро{бари якум иxро мекунад, ки ин боиси rафомони ё дар сари ваrт пеш нарафтани кори корхона мегардад.
Барои таъмин намудани самаранокии фаъолияти ро{бари {ар як менеxерро лозим аст, ки rарори худро пурра, ё rисман татбиr, намояд ва самараи онро бубинад.
Санъати ро{барb усул{оеро пешни{од менамоянд, ки барои самаранокии rабули rарор кeмак мерасонад. Яке аз ин усул{о тарзи баёни rарор, аниr, будан ва боварикунонии иxрокунандагон мебошад.
Руихати адабиёт