Циклды ұйымдастыру және матрицаны өңдеу

Var A:array [1..4,1..4] of integer;

i,j,s:integer; B:array[1..4] of integer;

Begin clrscr;

Writeln ('matrisani engiz');

For i:=1 to 4 do

For j:=1 to 4 do

read(A[i,j]);

write('bas diogonal elementteri:');

For i:=1 to 4 do

for j:=1 to 4 do Begin

If i=j then Begin B[i]:=A[i,j]; write(A[i,j]:3);End;End; writeln;

write(' bir olshemdi jana massiv:');

begin for i:=1 to 4 do write(B[i]:3); End; End.

Жауабы:

matrisani engiz

2 3 4 5

5 4 3 2

6 5 4 3

7 8 8 6

bas diogonal elementteri:  2  4  4  6

bir olshemdi jana massiv:  2  4  4  6

 
 

№8  А+В=С A-2B=D программасын құрыңдар.

program esep8; uses crt;

Var A:array[1..3,1..3] of integer;

B:array[1..3,1..3] of integer; C,D:array[1..3,1..3] of integer;

i,j:integer;

begin clrscr;

Writeln('A matrisasin engiz');

For i:=1 to 3 do

For j:=1 to 3 do

Read(A[i,j]); Writeln;

Writeln('B matrisasin engiz');

For i:=1 to 3 do

For j:=1 to 3 do

Read(B[i,j]);

Writeln('A+B=C matrisasi');

Begin

For i:=1 to 3 do Begin writeln;

For j:=1 to 3 do Begin

C[i,j]:=A[i,j]+B[i,j];

C[i,j]:=C[i,j];

Write(C[i,j]:3);

End; End; Writeln;

Writeln ('A-2*B matrisasi'); Begin

For i:=1 to 3 do Begin writeln;

For j:=1 to 3 do Begin

D[i,j]:=A[i,j]-2*B[i,j];

D[i,j]:=D[i,j];

Write(D[i,j]:3); End;End; End; END; End.

Жауабы:

A matrisasin engiz

1 2 3

4 5 6

7 8 9

B matrisasin engiz

-3 6 4

5 -1 2

9 6 3

A+B=C matrisasi

-2  8  7

  9  4  8

16 14 12

A-2*B matrisasi

  7-10 -5

-6  7  2

-11 -4  3

 

№9 C*D программасын құрыңдар.

program esep9; uses crt;

Var A:array[1..3,1..3] of integer;

E,B:array[1..3,1..3] of integer;

i,j,k,S:integer;

begin clrscr;

Writeln('A matrisasin engiz');

For i:=1 to 3 do

For j:=1 to 3 do Read(A[i,j]); Writeln;

Writeln('B matrisasin engiz');

For i:=1 to 3 do

For j:=1 to 3 do Read(B[i,j]);

Begin For i:=1 to 3 do

For j:=1 to 3 do Begin S:=0;

For k:=1 to 3 do Begin

S:=S+A[i,k]*B[k,j];

E[i,j]:=S;End;End; End;

For i:=1 to 3 do Begin Writeln;

For j:=1 to 3 do

Write(E[i,j]:6);End; End.

Жауабы:

A matrisasin engiz

-2 8 7

9 4 8

16 14 6

B matrisasin engiz

7 -10 -5

-6 7 2

-11 -4 15

 

  -139    48   131

   -49   -94    83

   -38   -86    38

 

№10 Екінші ретті  анықтауышты бас диогональ элементі арқылы есептеу (берілген анықтауышты  оң жақ үшбұрышты анықтауышқа  келтіру арқылы)

Program Drt;

Var a,b:array[1..2,1..2] of real;

i,j:integer; d:real;

Begin   Writeln('matrisani engiz');

For i:=1 to 2 do

For j:=1 to 2 do

Read(a[i,j]);  i:=1; d:=A[i,i];

For j:=1 to 2 do

If A[i,i]<>0 then

B[i,j]:=A[i,j]/A[i,i]; i:=2;

For j:=1 to 2 do

B[i,j]:=B[1,j]*(-1)*A[i,1]+a[2,j];  d:=d*B[i,i];

For i:=1 to 2 do begin Writeln;

For j:=1 to 2 do Write(B[i,j]:2:4,' ');

Writeln('d=', d:2:3); end; END.

Жауабы:

matrisani engiz

2 1

4 3

1.0000 0.5000 d=2.000

0.0000 1.0000 d=2.000

 

№11 nxm өлшемді В матрицасының диогональ бойындағы элементтерінің ең үлкен элементін бірінші бағанның ең кіші элементімен алмастыру программасын құрыңыз.

Program Esep11;Uses crt;

const n=4; m=4;

type mas=array[1..m,1..n] of real;

Var B:mas; i,j,k:integer;

max,min:real;

Begin clrscr;

Writeln('matrisanin elementterin engiz');

For i:=1 to m do

For j:=1 to n do Read(B[i,j]);

max:=B[1,1];

For i:=1 to m do

For j:=1 to n do if max<B[i,i] then max:=B[i,i];

Writeln('max=',max:3:2); min:=B[i,1];

For i:=1 to m do

For j:=1 to n do

If min>B[i,1] then Begin min:=B[i,1]; K:=i;End;

writeln('min=',min:3:2);

Writeln('jana massiv elementteri');

B[k,1]:=max;

For i:=1 to m do begin

For j:=1 to n do Write(B[i,j]:3:2,' '); Writeln; End;End.

Жауабы:

matrisanin elementterin engiz

1 4 7 8

2 5 6 8

2 5 8 9

3 2 14 7

max=8.00

min=1.00

jana massiv elementteri

8.00 4.00 7.00 8.00

2.00 5.00 6.00 8.00

2.00 5.00 8.00 9.00

3.00 2.00 14.00 7.00

 

№12 nxm өлшемді  А матрицасы берілген, оның әрбір  жатық жолдарының ең үлкен элементтерінің кішісін табу программасын құр.

Program esep12;

Var a:array[1..4,1..4] of integer;

S,i,j:integer; B:array[1..4] of integer; max,min:integer;

Begin

Writeln('matrisani engiz');

For i:=1 to 4 do

For j:=1 to 4 do Read(a[i,j]);

For i:=1 to 4 do Begin Write(i,'-joldin max'); max:=A[i,1];

for j:=1 to 4 do Begin

If A[i,j]>max then max:=A[i,j]; B[i]:=max;End; Writeln(max:3);

End;

Writeln('jana 1-olshemdi massiv');

For i:=1 to 4 do

Write(B[i]:3);Writeln;

Writeln('1-olshemdi massivtin min');

Begin min:=B[1];

If B[i]<min then S:=min; End;

Write('min=',min:3);End.

Жауабы:

matrisani engiz

1 2 3 4

5 6 7 8

9 10 11 12

13 14 15 16

1-joldin max 4

2-joldin max 8

3-joldin max 12

4-joldin max 16

jana 1-olshemdi massiv

4 8 12 16

1-olshemdi massivtin min

min=4

 

№13 nxm өлшемді С матрицасының қосындысы ең үлкен жатық жолын, қосындысы ең кіші жатық жолымен алмастыру программасын құрыңыз.

Program esep23;

var d,C:array[1..3,1..3] of integer;

i,j,k,S,m,max,min:integer;A:array[1..3] of integer;

Begin Writeln('matrisani engiz');

for i:=1 to 3 do

for j:=1 to 3 do read(C[i,j]);

for i:=1 to 3 do Begin Writeln(i, 'joldardin kosindisi');

S:=0;

For j:=1 to 3 do S:=S+C[i,j];

A[i]:=S; writeln(A[i]:2,' '); end;

writeln('Arbir joldin kosindisinin max');

Begin max:=A[1];

for i:=1 to 3 do

If  A[i]>max then K:=i;

Writeln('Kosindisi ylkeni (joli) K=',K:2); End;

writeln('Arbir joldin kosindisinin min');

Begin min:=A[1];

For i:=1 to 3 do

If A[i]<=min then m:=i;

writeln('Kosindisi kishisi (joli) m=',m:2); end;

writeln('jana massiv elementteri');

For i:=1 to 3 do Begin

For j:=1 to 3 do Begin

D[k,j]:=C[k,j];

C[k,j]:=C[m,j];

C[m,j]:=D[k,j];End;

For i:=1 to 3 do

begin for j:=1 to 3 do

Write(C[i,j]:3,' ');

Writeln;End; End;End.

Жауабы:

matrisani engiz

1 2 3

4 5 6

7 8 9

1joldardin kosindisi

6

2joldardin kosindisi

15

3joldardin kosindisi

24

Arbir joldin kosindisinin max

Kosindisi ylkeni (joli) K= 3

Arbir joldin kosindisinin min

Kosindisi kishisi (joli) m= 1

jana massiv elementteri

  7   8   9

  4   5   6

  1   2   3

 

   №14 n элементтен тұратын жиым берілген.Тақ нөмірлі элементтерді

       квадрат дәрежеге шығарыңыз.

program e8_1;

const n=5;

var a:array[1..n] of integer; i:integer;

begin

    for i:=1 to n do

    begin

        write(i,‘-нөмірлі элементті енгізіңіз:’); readln(a[i]);

    end;

    for i:=1 to n do if i mod 2=1 then write(‘ ’,a[i]*a[i])

end.

     Нәтижесі:

1-нөмірлі элементті  енгізіңіз:2

2-нөмірлі элементті  енгізіңіз:7

3-нөмірлі элементті  енгізіңіз:9

4-нөмірлі элементті енгізіңіз:1

5-нөмірлі элементті  енгізіңіз:5

    4  81  25

 

№15. n элементі бар жиым берілген. Жұп нөмірлі элементтер мен тақ

       нөмірлі элементтердің қосындыларын  бөлек-бөлек табыңыз.

program e8_2;

const n=5;

var a:array[1..n] of integer; i,s1,s2:integer;

begin

    for i:=1 to n do

    begin

        write(i,‘ -нөмірлі элементті енгізіңіз:’); readln(a[i]);

    end;

     s1:=0; s2:=0;

    for i:=1 to n do if i mod 2=0 then s2:=s2+a[i] else s1:=s1+a[i];

    writeln;

    write(‘жұп нөмірлі элементтер қосындысы =’,s2);writeln;

    write(‘тақ нөмірлі элементтер қосындысы =’,s1)

end.

     Нәтижесі:

1-нөмірлі элементті  енгізіңіз:3

2-нөмірлі элементті  енгізіңіз:4

3-нөмірлі элементті  енгізіңіз:7

4-нөмірлі элементті  енгізіңіз:9

5-нөмірлі элементті енгізіңіз:6

жұп нөмірлі  элементтер қосындысы =13

тақ нөмірлі  элементтер қосындысы =16

 

№16. n элементі(натурал сандар) бар жиым берілген. Ондағы жұп

сандарды 0-мен, тақ сандарды (-1)-мен ауыстырыңыз.

Қорытынды жиымды басып шығарыңыз.

program e8_3;

const n=5;

var a:array[1..n] of integer; i:integer;

begin

       for i:=1 to n do

       begin

            write(i,‘ -нөмірлі элементті енгізіңіз:’); readln(a[i]);

        end;