Автор работы: Пользователь скрыл имя, 21 Ноября 2012 в 17:20, реферат
Жарық-бұл өзара перпендикуляр векторлардың электрлік және магнитті (Н) осциллдеуші ағындардан (поле) тұрады.(сур.1А).Поляризация жазықтығы вектор жазықтығы (Е) анықталды. Көбіне жарық көзі жарықты барлық бағыттағы вектор Е бойынша шығарады.Жазық поляризацияланған жарықты (мысалы, поляроид немесе Николь призмасы) белгілі жазықта жарықты өткізетін жарықтан алады.(сур.1Б).
Жарық электромагнитті толқын тәрізді жазықтығы.
Поляризацияланған жарық, поляризация.
Екілік сәуле сынудың жарық поляризация.
Поляризаторлар. Құрылысы, жұмыс принципі.
Малюс заңы.
Брюстер заңы.
Поляриметрия. Айналу, оптикалық активті заттар концентрациясы анықтау.
Биожүйелердегі поляризация құбылысы.
Жарық-бұл өзара перпендикуляр векторлардың электрлік және магнитті (Н) осциллдеуші ағындардан (поле) тұрады.(сур.1А).Поляризация жазықтығы вектор жазықтығы (Е) анықталды. Көбіне жарық көзі жарықты барлық бағыттағы вектор Е бойынша шығарады.Жазық поляризацияланған жарықты (мысалы, поляроид немесе Николь призмасы) белгілі жазықта жарықты өткізетін жарықтан алады.(сур.1Б).Мысалы толқын ұзындығының төрттен бірінде екі жазық поляризацияланған толқындар біріктіріледі және олар өзара перпендикуляр Е векторларына ие.Толқындардың таралуы бойынша нәтижелеуші вектор Е айналады,ал оның ұшы спираль құрайды.(сур. 2). Магнит алаңы үшін дәл осындай таралу тән мұндай жарық шеңбер бойынша полярицияланған деп аталады, және қадағалаушы вектор Е-ні жарық көзі арқылы көргенде вектор Е шеңбер бойымен оңға қарай айналады. Егер тең амплитудасы оң (R) және сол (L) шеңберлі поляризацияларды енгізсе жазық поляризацияланған жарық пайда болады, себебі сур.3А көрсетілгендей вектор Е бойынша олардың әрқайсысы қосынды түзеді. Дәл осылай жазық поляризацияланған жарық R және L компоненттерге ажырауы мүмкін.Егер шеңберлі поляризацияланған екі толқын бірдей болмаса, вектор Е–ның нәтиже соңы эллипсті сипаттайды, мұндай жарық эллипстік – поляризацияланған деп аталады (сур.3.Б).
Эллипстік поляризацияны сипаттау үшін эллипстілік θ параметерін қолданады. θ бұл – үлкен және кіші эллипс осьтерінің бұрыш жасайтын қатынасы, яғни (сур. 3-Б) көрсетілгендей . Зат арқылы жарық өткен кезде электрлік вектор Е толқындары атомдармен әсерлеседі. Бұл әсерлесулер жарықтың таралуын төмендетеді. Жарықтың тежелу жылдамдығы сыну мен сыну көрсеткіші n-мен сипатталады. n, ε-да толқын ұзындығынан тәуелді, бұл тәуелділік молекулалардың электрлік құрылысы мен геометриясымен анықталады.
Нәтижесінде жарық әсерлерінен, жарық поляризацияланған болса да, көптеген заттардан тек сыну және жарықты жұту көрінеді. Дегенмен, кейбір молекулалардың жарықпен әсерлері түсетін жарық поляризация беткейіне тәуелді. Мұндай молекула немесе хромофор, оптикалық белсенді деп аталады; ол nL және nR сынудың көрсеткіштері және молярлы сөну коэффициенттері eL және eR мен сәйкесілі айналу шеңбері сол жақ пен оң жақ сәулелерімен сипатталады.
Хромофор оптикалық белсенді немесе белсенді еместігі оның асимметриясымен сипатталады. Егер молекула айналық көлеңкесінің бейнесіне сәйкес келмесе, ол оптикалық белсенді деп аталады.
Оптикалық белсенді құрылыс мысалдары (сур.4) берілген. Егер nL және nR тең болмаса, әрбір өткен жарық R және L бөліктері, әртүрлі баяулатады. Сондықтан заттан шыққан екі синусоидалді толқын фаза бойынша ерекшеленеді (сур.5). сол уақыттан бастап
R және L толқындардың векторларынан толқын түзіледі, демек нәтижелеуші толқын поляризация беткейінің толқынына айналады. Кез келген зат үшін айналу шамасы хромофорлар санына байланысты, яғни молекула концентрациясы оптикалық жолға d көбейтіліп, l жарық толқынының ұзындығынан тәуелді, себебі n әрқашан X-тан тәуелді. Айналу бұрышы градуспен сипатталады, сандық мына теңдеумен анықталады:
Осы уақытқа дейін R және L толқындардың кешігу фазалары қарастырылды; бірақ толқындардың интенсивтілігі зат арқылы өткенде өзгереді. Айырмашылық R және L толқындардың жарық бөліктері сөнудің молярлық коэффициенттер терминдерімен өрнектеледі, eL және eR яғни,
мұндағы: De-шеңберлік дихроизм (ШД). ШД оң мәнде болады егер, eL-eR>0, теріс мәнді eL-eR <0 болғанда қабылдайды. Егер оптикалық белсенділік молекуласы оң мәнді ШД-мен сипатталса, оның айналық көлеңкесі жуық шамамен теріс мәндегі ШД тең болады. Соңында (сур.3,Б) көрсетілгендей эллипстік-поляризацияланған жарық пайда болады.
←Сур.5
Әдебиет