Бюджет, салық және ақша несие саясатын үйлестіру механизмі

Мемлекеттің салықтық қызметі:

1. салықтар мен өзге де міндетті телемдерді белгілеу;
2. мемлекеттің салық жүйесінің қазіргі кезең талаптарына сай кұрылуына, онын экономикалық және қүқықтық негіздерінің тиімді болуына ат салысу;
3. салық төлеушілердің өз салықтық міндеттемелерін біржақты — ерікті орындауларына жағдай жасау және осыған орай салықтық бакылауды жүзеге асыру;

4)салық салу саласындағы мемлекеттік органдар мен арнайы салық органдарының жүйесін айқындау және олардын тиісті құзыреттерін белгілеу;

5)салық  органдарының қызметтерін тиімді ұйымдастыру және салықтык қүқықтарын ұтымды белгілеп, жетілдіру;

6. салықтық міндеттемелердің айтарлықтай көлемде орындалмағанына орай олардың мәжбүрлі негізде жүзеге асырылуын қамтамасыз ету;
7. салықтық зандарды бұзғаны үшін заңи жауапкершілік белгілеу және осы жауапкершілік шараларына кінәлі тұлғаларды тарту;
8. салық салу саласындағы салық органдары мен салық төлеушілердің қүқықтық және салықтық мәдениеттерін қажетті  деңгейде қалыптастыру арқылы олардың материалдық мүдлелерінін мүмкіндігінше балансты болуына ат салысу; Отандық және шетелдік инвестициялардын мол және 
   тиімді ағымының арнасын кеңейту мақсатында инвесторларға салық салу климатын жақсарту, тартымды жеңілдіктер беру және оларға қатысты салық әкімшілігін екі жактың (тараптың) мүдделерін есепке ала отырып жүргізу сияқты негізгі бағдар-бағыттар бойынша жүзеге асырылады.  Салыктық кызметті өздерінің кұзыреттеріне сай жүзеге асыратын мемлекеттік лауазымды тұлға мен уәкілетті органдарға:
1. ҚРПрезиденті;
2. ҚР Парламенті;
3. ҚР Үкіметі;
4. Жергілікті Мәслихаттар мен әкімдіктер;
5. ҚР экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігі;
6. ҚР Қаржы министрлігі;
7. Қаржы министрлігінің Салық комитеті;
8. ҚР Қаржы министрлігінін Кедендік бақылау комитеті;
9. Астана, Алматы қалалары және облыстар мен аудандардағы және қалалардағы аудандар бойынша салық органдары жатады. Салықтық қызмет мемлекет аумағында жүзеге асырылатын болғандықтан, оған қатысатын осы уәкілетгі мемлекеттік органдар өз құзыреттеріне байлан-ысты мынадай тәртіппен орналастырылады:

1)мемлекетгік  өкімет билігі органдары:

а) жоғарғы  өкілді және заң шығарушы орган —  КР Парламенті;

ә) жергілікті өкілді органдар — Мәслихаттар;

2)Мемлекеттік аткарушы билік (мемлекеттік баскару) органдары:

а) жалпы кұзыретті  органдар:

3. Қазақстан Республикасының Үкіметі;
4. жергілікті әкімдіктер;

з) арнайы құзыретті органдар:

1. Каржы Министрлігі, оның тиісті басқармалары мен  бөлімдері;
2. Каржы министрлігінің Салық комитеті;

3)Қаржы министрлігінің Кедендік бакылау комитеті. 
Салықтық кызметтің негізгі құқықтық әдістеріне:

1. салық зандарын шығару;
2. салық зандарына тәуелді және сол зандарды атқару мақсатында нормативтік құқықтық актілер шығару;
3. жекеленген салықтық - құқықтық актілер шығару;

      Қазақстан Республикасының салық  және бюджет заңнамаларында белгіленетін  барлық түсімдердің толық тізбесінің бюджеттерде және Қазақстан Республикасының ұлттық қорында міндетті және толық көрсетілуімен қамтамасыз етіледі. Президенттің Қазақстан халқына жыл сайынғы Жолдауына сәйкес Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының индикативтік жоспарының,аумақтарды дамытудың экономикалық және әлеуметтік бағдарламаларының өлшемдеріне сәйкес келтіру арқылы қол жеткізілді.

КЕСТЕ1 
 

Қазақстан Республикасының  бюджет кірістерінің көлемі мен  құрылымы 
 

 
 

           Дерк көзі: Қаржы Министірлігінің  статистикалық бюлетені №6 маусым 2004ж. 
 
 
 
 
 
 
 
 

КЕСТЕ 2 
 

       Республикалық бюджет шығыстарының көлемі мен құрылымы.  

 
 
 
 
 
 
 
 

СЫЗБА 1 

    Қазақстан Республикасының бюджет жүйесі 

                                               

 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

СЫЗБА 2 
 

                Мемлекеттік бюджеттің  сапалық сипаттамасы 

 

                                     М Е М Л Е К Е Т Т І К   Б Ю Д Ж Е Т 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

2.3. Бюджет – салық  және ақша-несие саясатының үйлестіру

механизмі.

     Орталық банк жоғарыда аталған құралдары арқылы ақша-несие саясатының мақсаттарын жүзеге асырады:

1) ақша  жиынын белгілі бір деңгейде  ұстап тұру (қатаң монетарлық саясат);

2) немесе  пайыз мөлшерлемесін ұстап түру (икемді монетарлық саясат).

   Ақша саясатының варианттары ақша нарығының графигінде әр түрлі бейнеленеді. Қатаң саясат ақша жиынын ақшаның ұсыныс қисығының вертикадды жағдайына сәйкес келетін деңгейінде орналастырады. Ал икемді монетарлық саясатта ақшаның ұсыныс қисығы горизонталды түрде болады. Ақша-несие саясатының вариантын таңдау көп жағдайда ақшаға сұраныспен байланыста болады. Мысалы, егерде ақшаға сүраныстың өсуі инфляциялық үрдістермен байланысты болса, онда ақша жиынын қалыпты ұстау үшін қатаң саясатты пайдаланған жөн, бұл жағдайда ақша ұсынысын вертикалды түрде бейнелейді.