Кәсіпорынның қаржылық жағдайы

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 24 Февраля 2012 в 11:02, реферат

Описание

Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау жөніндегі сұрақтарды қарастыр-мас бұрын, "қаржылық жағдай" дегеніміз немесе "қаржылық жай-күй" дегеніміз не, соны анықтап алған жөн. Соңғы жылдары шығарылған арнайы әдебиеттерде бұл ұғым әр түрлі түсіндіріледі. Профессор А.Д. Шеремет "Кәсіпорынның қар-жы (активтер) жағдайы қаржыны тарату, пайдалану және оның қалыптастыру көздерімен (меншіктік капитал және міндеттемелер, яғни пассивтер) сипаттала-ды" деп жазған.

Содержание

Бөлім І. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың мазмұны мен әдістері
Қаржылық жағдайдың мәні және оны талдаудың мақсаты.
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың ақпараттық негізі.
Қаржылық жағдайды талдау әдістері.
Қаржылық жағдайды экспресс-талдау.

Бөлім ІІ. Кәсіпорынның қаржылай жағдайын сараптау
2.1. Өнімді өндіру және сатуды сараптау.
2.2. Кәсіпорын балансының қаржылай құрылымын сараптау.
2.3. Кәсіпорынның қаржылай тұрақтылығын бағалау
2.4. Кәсіпорынның өндірістік-қаржылай левериджін бағалау.
2.5. Кәсіпорынның төлем қабілетін бағалау.
2.6. Кәсіпорынның қаржылай жағдайын жақсарту бағыттары.

Скачать (58.17 Кб) Сколько стоит заказать работу?
Работа состоит из  1 файл

Кәсіпорынның қаржы жағдайын талдау, сараптау.docx

— 60.64 Кб (Скачать документ)

      Кәсіпорынның  шаруашылық қызметінің экономикалық  диагностикасының әдістерінің бірі  болып табылатын талдаушының  балансты оқу барысындағы маңызды  әрекеттерінің бірі – бұл осы  баланстың «осал» баптарын анықтау  болып табылады, яғни бұл ерекше  көңіл аударуды қажет ететін  баптар. Бұл баптар, сондай-ақ баланс  баптарының арасындағы кейбір  арақатынастар, не кәсіпорын жұмысының нашарлығын, не болмаса жеке белгілі бір кемшіліктерді көрсетеді.

       Жаңа  бухгалтерлік баланста бұндай  баптарға «Жабылмаған зиян» және  «Қайтарылуы қамтамасыз етілмеген  несие» баптары жатады. Табыстар мен түсімдер, шығындар мен зияндардан аз болған кезде, бірінші бап бойынша қолда бар сома жағымсыз қаржылық нәтижені белгілейді. Бұл кәсіпорын қызметіндегі өте күрделі кемшілік болып табылады.

      Талдаушыныңң  бұдан кейінгі жасайтын әрекеттері: қалыптасқан жағдайдың негізгі  себептерін анықтау, есепті кезеңдегі  келтірілген зиянның заңдылығын  анықтау үшін қорытынды көрсеткіштер  динамикасын зерттеу; зиян әкелетін  жұмыс себептерін болдырмайтын  жолдарын ангықтау.

      Екінші  бап бойынша қолда бар сома  кәсіпорынның төлеу қабілетсіздігін,  қаржылық жұмыстағы күрделі кемшіліктерді,  сондай-ақ аналитикалық есеп мәліметтері  бойынша анықтуға болатын шаруашылық  субъектісінің мерзімі өткен  қарызы бар екендігін көрсетеді.  Төлеу мерзімі өтіп кеткен  несие үшін банк көтеріңкі  пайыз алатындықтан, бұл шаруашылық  субъектісінің табыс мөлшерін  азайтады.

       Бұдан  кейін экспресс-талдаудың әдістемесі  бойынша қаржылық есепті талдау  жүргізіледі. Ол үшін ең алдымен  көрсеткіштерді есептеуге салыстырмалы  түрде қиын емес есептеулер  жүргізіледі, содан кейін олардың  ішінен ең маңызды  болып  табылатын көрсеткіштерінің аздаған  саны сұрыпталып алынады. Көрсеткіштерді  сұрыптау субъективті және оны  талдаушы жүзеге асырады. Бұл  көрсеткіштердің жиынтығы кәсіпорынның  салыстырмалы кеңістіктік-мерзімдік  қызметін сипаттайды. Кәсіпорынның экономикалфық потенциалы екі жақты сипатталуы мүмкін: кәсіпорынның мүліктік жағдайы және оның қаржылық жағдайы тұрғысында. Бұл екеуі өзара байланысты, ол көрсеткіштердің өзгеру қарқынын есепке ала отырып, динамикада қарастырылуы тиіс. Экспресс-талдауды жүргізу барысындағы аналитикалық көрсеткіштерді сұрыптаудың варианттарының бірі 1-кестеде көрсетілген.

 

1-кесте. Экспресс-талдау  үшін аналитикалық көрсеткіштер  жүйесі

Талдау бағыты

           Көрсеткіштер

        1

                               2


 

  1. Шаруашылық субъектісінің экономикалық потенциалын бағалау



1.1.Мүліктік жағдайды жалпы  бағалу

1) активтердің жалпы құны (жалпы капитал-валюта, баланс жиыны);

2) өндірістік мүліктің  құны;

3) негізгі құралдардың  құны және олардың активтердің  жалпы құнындағы үлесі;

4) незгі құралдардың тозу  коэффициенті.

1.2. Қаржылық жағдайды  бағалау

1) меншікті капитал және  оның жалпы капиталдағы (тәуелсіздік  коэффициенті) үлесі;

2) қатыстырылған және  меншікті капиталдың арақатынасының  коэф-і;

3) ағымдағы өтімділік  коэф-і;

4) ағымдағы активтердегі  меншікті айналым қаражаттарының  үлесі;

5) қорларды жабу (өтеу) коэф-і.

1.3. «Осал» баптардың болуы

1) жабылмаған зиян;

2) қамтамасыз етілмеген  несие.

  1. Кәсіпорынның қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижелілігін бағалау

2.1. Табыстылықты бағалау

1) жалпы, жиынтық және  таза табыс;

2) таратылмаған табыс;

3) негізгі қызметтің табыстылығы;

2.2. Өсіңкілікті бағалау 

1) өнімді сатудан және  жалпы капиталдан алынған табыстың  салыстырмалы өсу қарқыны;

2) жалпы, жиынтық және  таза табыстың өсу қарқыны;

3) меншікті капиталдың  өсу қарқыны.

2.3. Кәсіпорынның қаржы-шаруашылық  қызметінің тиімділігі мен іскерлік  бесенділігін бағалау

1) ағымдағы активтердің  айнналымдылығы;

2) еңбек өнімділігі;

3) қор қайтарымдылығы;

4) өнімнің материалдық  сиымдылығы;

5) меншікті капиталдың  табыстылығы;

6) жалпы капиталдың табыстылығы.


Келтірілген жүйеде берілген көрсеткіштерге қосымша экспресс-талдау шеңберінде кһәсіпорын қызметінің түрлі  жақтарын, атап айтқанда оның нарықтық және инвестициялық белсенділігін  сипаттайтын бірқатар басқа да көрсеткіштерді қолдануға болады.

     Жоғарыда берілген  көрсеткіштердің көбісі олардың  өзгеру тенденциясы сияқты жеткілікті  дәрежеде экономиклық жағынан  айқын түсіндірілген, сондықтан  кейбір түсініктемелермен ғана  шектелеміз.

     Кәсіпорынның  қаржы жағдайын ұзақ және қысқа  мерзімді даму барысы тұрғысынан  бағалауға болады. Бірінші жағдайдағы қаржы жағдайын бағалау өлшемдері – кәсіпорынның өтімділігі мен төлем қабілеттілігі.

     Кәсіпорынның  өтімділігі жөнінде айтқан кезде,  ондағы бір ағымдағы активтердің  мөлшерінің теориялық тұрғыдан  алғанда келісім-шартта белгіленген  өтеу мерзімі сақталмаған жағдайдың  өзінде, олардың қысқа мерзімді  міндеттемелерді өтеу үшін жеткілікті  болуы назарға алынады.

     Төлеу қабілеті  тез арада өтеуді талап ететін  кредиторлық борыш бойынша есеп  айырысу мақсатында осы кәсіпорында  ақша қаражаттары мен оның эквивалентерінің жеткілікті дәрежеде бар екендігін көрсетеді. Экспресс-талдау шеңберінде анықталған кассадағы және банктің есеп айырысу шотындағы қолма-қол ақшаларды сипаттайтын баптарына көңіл бөледі. Бұл жағдай түсінікті де: олар жиыгнтық қолма-қол ақша қаражаттарын сипаттайды, яғни кез келген басқа салыстырмалы бағасы ған бар мүлікке қарағанда, абсолюттік бағаға ие болатын мүлікті сипаттайды.

      Кәсіпорынның  қаржы жағдайы ұзақ мерзімді  келешекке арналған бағытта қаражат  көздерінің құрылымымен, кәсіпорынның  сыртықы инвестициялар мен кредиторлардан  тәуелсіздік деңгейімен сипатталады.  Кәсіпорынның қаржы жағдайын экспресс-талдау түрліше дайындалуы мүмкін:жиынтық көрсеткіштер, аналитикалық кесте түрінде және ол осы кәсіпорынның қаржы жағдайын әлдеқайда терең әрі нақтылы талдау қажетті немесе талдаудың мақсатқа сай екендігі туралы және осы кәсіпорынның шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы қорытындымен аяқталады.

 

 

 


Информация о работе Кәсіпорынның қаржылық жағдайы