Автор работы: Пользователь скрыл имя, 10 Октября 2011 в 18:54, курсовая работа
Курстық жұмыстың мақсаты - кәсіпорында айналым капиталын пайдалану тиімділігін жақсартудың теориялық мәселелерін зерттеу, тәжірибелік тұрғыда талдау және нақты ұсыныстар жасау.
Алға қойылған мақсатқа жету үшін мынадай міндеттер шешілуі тиіс:
айналым капиталының экономикалық мәні мен маңызын ашу;
кәсіпорынның айналым капиталын пайдалану тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштерді анықтау;
кәсіпорынның айналым капиталын пайдалану тиімділігін бағалау;
кәсіпорынның айналым капиталын пайдалануды жақсарту жолдарын анықтау.
Кіріспе......................................................................................................................3
І. КӘСІПОРЫННЫҢ АЙНАЛЫМ КАПИТАЛЫН ПАЙДАЛАНУДЫ ЖАҚСАРТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Компанияның айналым капиталының мәні, құрамы, құрылымы......5
Компанияның айналым капиталының және қорларының пайдалану мөлшері және тиімділігінің көрсеткіштері..........................................10
ІІ. КӘСІПОРЫНДА АЙНАЛЫМ КАПИТАЛЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫН ЖӘНЕ ПАЙДАЛАНУЫН ТАЛДАУ
2.1 Айналым капиталын басқару және бағалау «Машсвар» ЖШС-нің айналым капиталын бағалау............................................................................14
2.2 Айналым капиталын қалыптастыру саясаты.......................................20
2.3 «Машсвар» ЖШС-нің негізгі технико-экономикалық көрсеткіштерін талдау.................................................................................................................22
III. КОМПАНИЯНЫҢ АЙНАЛЫМ КАПИТАЛЫН ПАЙДАЛАНУ ТИІМДІЛІГІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1 кәсіпорынның айналым капиталын пайдалану тиімділігін арттыру....29
Қорытынды............................................................................................................32
Пайдаланылған әдебиеттер...................................................................................34
2003 жылдың шілдесінде жұмысты бастап,
ЖШС аз уақытта лидерлік жетістіктерге
жетті. (891 заңды тұлға -клиент) және алматы
облысы (57 заңды тұлға) 2007 жылдан бастап
басқа облыстарға тасымалдау жүре бастады
(Қызылорда, Тараз, Павлодар және т.б) сонымен
қатар, ЖШС өнімдері экспортқа тасымалданады
(Ресей, Қытай, Украина, Қырғызстан, Германия).
4-кесте. Компанияның динамикалық дамуы. Мың тенге
Көрсеткіш | 2007ж | 2008ж | 2009ж | 2010 |
Сатудан түскен пайда | 22040 | 78205 | 60173 | 76764 |
Таза пайда | 1640 | 1860 | 20488 | 50479 |
Салықтар | 2140 | 6426 | 5950 | 5758 |
Адам саны | 60 | 72 | 110 | 146 |
Орташа жалақы | 11000 | 20000 | 37700 | 49900 |
Кәсіпорынның сатудан түскен табысы 2009 жылмен салыстырсақ 2010жылы 34 % өсті, ол фирманың тапсырушылар саны артып, сату менеджерлерінің саны артқанымен байланысты болды. Соған орай ЖШС-ң таза пайдасы 2010 жылы алдыңғы жылмен қарағанда 13 % -ға немесе 56160 мың тенгеге жоғары болды. 2010 жылы өткен жылмен сәкесте ол көрсеткіш 16 % тең болды. Ол материалдық және негізгі капиталға кеткен шығындардың көрінікті төмендегеніне сай.
Кәсіпорынның салық аударымы 2010 жылы өткен жылмен қарасақ 30 %, ал 2010жылы 97 %ретінде көрінеді. Салық аударымның ауқымды өсуі ол сатудан түскен табыстың жоғарлауынан болған.
Кәсіпорынның адам саны 2007 жылы 60 адам
болса , бұл көрстекіш 2008 жылы 18 % артты.
Жұмысшылар санының өнідірістік қажеттіліктеріне
байланысты жаңа орындарға қабылдануы
себеп болды. Орташа жылдық жалақы
2008жылы алдыңғы жылмен қарасақ 18 %, ал 2010
жылы 2009 пен салыстырсақ 10 % артқаны қызметкерлердің
салыстырмалы пайызға артқанынынан болды.
5- кесте.
« МАШСВАР» ЖШС- тің 2010 жылғы персонал
құрылымы
Жіктелген топ | Адам саны |
Барлық деңгейдегі басқарушылар | 6 |
Жоғарғы кәсіптегі мамандар | 24 |
Орта кәсіптегі мамандар | 19 |
Ақпарат жинаушы менеджер | 1 |
Кәсіпті мамандар | 84 |
Операторлар,машинистер, слесардар | 4 |
Кәсібі жоқ жұмысшылар | 8 |
Барлығы ұйымда | 146 |
6-кесте. « МАШСВАР» ЖШС кәсіпорынның мүліктік жағдайын талдау.
№ | Көрсеткіштер | 2009 ж. | 2010 ж. | 2009ж. % 2008ж. |
1 | Баланс валютасы | 93097 | 57236 | 160,1 |
2 | Негізгі капиталдың бастапқы құны | 132395 | 1702498 | 12,86 |
3 | Жинақталған тозу | 75408 | 437860 | 5,81 |
4 | Негізгі капиталдың қалдық құны | 3513 | 15731 | 4,48 |
5 | Материалдар | 34692 | 13518 | 0,39 |
6 | Ағымдық активтер | 36221 | 89527 | 24,7 |
7 | Ұзақмерзімді активтер | 3570 | 21015 | 5,89 |
8 | Негізгі капиталдың активті бөлімінің қалдық құны | 56987 | 1264638 | 22,19 |
9 | Еңгізілген НК | 593600 | 593600 | 100.0 |
10 | Тозу коэффициенті (п.З/п.2) | 0.57 | 0.26 | 0,46 |
11 | Жаңару коэффициенті (п. 9/ п.2 жыл соңында) | 4.48 | 0.35 | 7.81 |
12 | Өндірістік бағыттағы мүлік коэффициенті ((п.4+п.5)/п.1) | 0,1 | 0,01 | 75,8 |
13 | Активтердің мобильдік
коэффициенті
(п.б/п.1) |
0,96 | 0,63 | 109,3 |
14 | Мобильді және
мобильденбеген коэффициент арақатынасы
(п.6/п.7) |
2 | 1,17 | 6.85 |
15 | Негізгі капиталдың
нақты құн коэффициенті
Гп.4/п.1) |
0,04 | 0,27 | 6,7 |
16 | Негізгі капиталдың
активті бөлігі
(п.8/п.4) |
16.2 | 80.39 | 4,96 |
Ескерту: « МАШСВАР» ЖШС есебінен алынған |
Нарық жағдайында кәсіпорын өз кәсіпорынның тиімділік дамуында мемлекеттік салық аударым және әлеуметтік шектен шықпай барлық бағалауды қолдануға құқылы.
Кәсіпорындағы тозу коэффициенті 0,2, алайда толық резерв бар. Кәсіпорынның өндірістік бағыттағы мүлік коэффиценті 0,5 төмен және төмендеу тенденциясын сақтайды, ол төмен автоматтандыру және механизациялаумен байланысты. Оған дәлел негізгі капиталдың нақты құны. Талданатын кезеңде ол 0,3 және 2010 жылы 6,7 % төмендеді алайда ол көрсеткіш 0,5 шамадан төмен болмауы қажет.
Активтердің мобильдік коэффициенті қарызды өтеу үшін қаражат бөлімін сипаттайды. Коэффицент көрсеткішінің жоғарлауы, ол кәсіпорынның үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету және ниселік пайызды жабу мүмкіндігін арттырады.
« МАШСВАР» ЖШС кәсіпорында активтердің тиімді орналасу сипаты мобильді және мобильденбеген қаражат қатынасымен сипатталады. өнеркәсіптік кәсіпорында берілген көреткіштің деңгейі 0,5 тен төмен болмауы қажет. 2009 жылы ол 2,5ал 2010 жылы 1,7 болып оның 42 %өсті. Бұл деңгейдің өсуі мобильді қаражаттың мобльді емес қаражаттардан қарағанда артқанынан болды.
Тәжірибелік үлкен қызығушылық негңзгң
капиталдың активті бөлімі алады. ( жұмыс
машиналар, өнідірістік құрал жабдық,
көлік құралының құны) барлық «МАШСВАР»
ЖШС қызметін талдау үшін 2009 ж және 2010
жыл есебі алынды.
7-кесте. « МАШСВАР» ЖШС техника- экономикалық көрсеткіші
№ | Көрсеткіштер | Өлшем бірлігі | 2009 г. | 2010 г. | 2010ж. %-бен 2009ж. |
1
а) |
Сатылған өнім көлемі құндық |
||||
Мың.тг | 141094 | 187604 | 145,8 | ||
2
2 |
НК орташа жылдық құны | Мың.тг | 27 643,9 | 26 464,7 | 95,7 |
33 | Персоналдар саны | адам | 110 | 146 | 74,1 |
44 | Жалақы қоры | Мың.тг | 96933,7 | 87021,6 | 100,7 |
5
5 |
Орташа айлық жалақы | Мың тенге | 37700 | 49900 | 132,0 |
66 | Орындалған жұмыс өзіндік құны | Мың.тг | 202784 | 59 645,6 | 129,1 |
7
7 |
Кезеңдік шығындар | Мың.тг | 37266 | 42333 | 153,2 |
88 | Сатылған өнімнің бір тенгеге кеткен шығындары | тг | 0,99 | 0,88 | 88,8 |
9
9 |
Таза пайда | Мың.тг | 20488 | 5 479,1 | 37,2 есе |
10 |
Өнім рентабельділігі (п.9/(п.6+п.7)) | % | 12 | 20 | 1,2 есе |
11 |
Негізгі өндірістік капитал рентабельділігі (п.9/п.2) | % | 0,7 | 0,2 | 0,27 есе |
112 | Сатылым рентабельділігі (п.9/п.1(б)) | % | 34 | 65 | 191 есе |
Ескерту ЖШС « МАШСВАР» есебінен алынған |
Кестеде кәсіпорынның өнідірісі біртексіз дамуын айтады. Оның көлемі келісім -шарта санымен тапсырыс берушінің жобасымен техникалық сәйкестік бойынша. 2009 жылы өнідіріс көлемінің төмендеуі байқалса, 2010 бұл көрсеткіш өсті.
ЖШС « МАШСВАР»-ң 2010 орташа жылдық негізгі капитал құны көлік құырлының сатылуына орай төмендеді.
2006 жылға тапсырыстың өсуіне байланысты тапсырыстан бас тарпау үшін және бәсекегеқабылетті болу мақсатында кәсіпорын жұмысшылар санын арттырды. Және 2010 жылы персонал саны 110-нан 146 дейін асты.
Орташа айлық жалақы өнідірілген өнім санына байланысты. Сондықтан 2008 жылы ол төмендеп 2010 жылы артты. Және құрады . алайда жалақы өсуіне басқада нысандар әсер етеді. Мысалы ҚР заңы бойынша мемлекет минималды жалақы шегін берген. Оның өсуі инфляцияға тәуелді, жалақы соған пропорционалды өсу қажет. Соған байланысты « МАШСВАР» ЖШС -ң өз жұмыскерлріне жалақыны көтереді. Және жалақы өсуін жыл сайын жұмыскерлердің кәсібі артатыны ескереді.
2009
жылы таза пайданың төмендеуі рентабельдің
қысақаруын байқатты. өнім рентабельділігі
20 пайызды құрады.
8-кесте. Жөндеу жұмыстарын жүргізудегі шығын сметасы. (мың.тг)
Шығын баптары. | 2009 | В% қорытын | 2010 | % қорытын | 2010ж 2009ж % үлесі |
Материалдық шығындар | 55441 | 27,7 | 96438 | 46,27 | 167 |
Еңбекақы шығыны | 99049 | 49,62 | 96933 | 46,51 | 93,73 |
Ебектен төлем ақы (әлеуметтік салық) | 12343 | 6,18 | 13147 | 6,31 | 102,1 |
Негізгі капитал тозуы және материалдық емес активтердік амортизациясы | 3322 | 1,66 | 1148 | 0,55 | 33,12 |
Басқада шығындар | 29456 | 14,76 | 751 | 0,36 | 2,44 |
Барлық шығындар | 1996.11 | 100,0 | 2084,17 | 100,0 | |
Ескерту: « МАШСВАР» ЖШС есебінен алынған |
8-кестеде көрінгендей өндірістік құрылым 2009 және 2010 жылдары біркелкі емес. Ол атқарылатын жұмыс номенклатурасының кең болғанынан, ал әрбір құрал жабдыққа ремонт шығыны өз кезегінде әртурлі.
2010 жылы материалдық шығындар 167 % артты. Еңбекақы және әлеуметтік шығындар шамамен бір қалыпта. Есептелген тозу шығыны негізгі капитал бөлімінің жойылуына байланысты қысқарды 1,66 %. Және де 2010 жылы басқа да шығындар төмендеді 14,76 %. Ол 2009 жылғы субережелік жұмыстарға байланысты болды.
Сондықтан кәсіпорынға материалдық шығындарды азайту мүмкіндіктерін іздеу қажет.
9- кесте. Ресурстарды қолдану тиімділігінің көрсеткіштері.
№№ | Көрсеткіштер | 2008 | 2009 | 2010 |
1 | Өнім шығарылымы (мың.тг) | 187604 | 228055 | 121,5 |
2 | Негізгі капиталдың орташа жылдық құны (мың.тг) | 27 643,9 | 26464,7 | 95 |
3 | Орташажылдық жұмысшылар саны (адам) | 110 | 146 | 132 |
4 | Барлық жұмысшылардың нақты атқарылған адам сағаты | 222800 | 260000 | 116 |
5 | Материалдық шығындар (мың.тг) | 55441 | 96438 | 173,95 |
6 | Қорқайтарылымы (п.1/п.2) | 6,79 | 8,6 | 1,12 |
7 | Қорсиымдылығы (п.2/п.1) | 0,15 | 0,13 | 0,87 |
8 | Қоржабдықталуы. (п.2/п.3) | 251,31 | 181,2 | 0,84 |
9 | Шығарылым (п.1/п.3) | 1705 | 1583,2 | 93 |
10 | Еңбекөнімділігі (п.1/п.4) | 0,84 | 0,88 | 1,05 |
11 | Еңбексиымдылығы (4/п.1) | 1,19 | 1,14 | 0,96 |
12 | Материалдық қайтарылым (п.1/п.5) | 3,38 | 2,36 | 0,70 |
13 | Материалдық сиымдылық (п.5/п. 1) | 0,30 | 0,42 | 1,40 |