Автор работы: Пользователь скрыл имя, 04 Апреля 2012 в 15:57, дипломная работа
Дипломдық жүмыстың мақсаты кәсіпорындардың қызметтерін жан-жақты зерттей отырып, олардың экономикалық дағдарысқа қарсы басқару және оларды қолдану бойынша нақты ұсыныстар жасау.
Кіріспе.................................................................................................3
I. КӘСІПОРЫННЫҢ ДАҒДАРЫСҚА ҚАРСЫ БАСҚАРУ
ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ.......................................................................6
1.1. Кәсіпорынның дағдарысқа қарсы басқаруының мәні мен мазмұны ........................................................................................................................6
1.2. Дағдарысқа қарсы басқару - кәсіпорынның экономикалық қауіпсіздігін камтамасыз етудің негізі ретінде................................................................16
1.3 Дағдарыстарды мемлекеттік реттеу: шетел және отандық
тәжірибелері...........................................................................................22
ІІ. ТОҚЫМА ЖӘНЕ КІЛЕМ ӨНЕРКӘСІБІ КӘСІПОРЫНДАРЫНЫҢ ДАҒДАРЫСҚА ҚАРСЫ БАСҚАРУЫН БАҒАЛАУ .........................38
2.1. Қазақстан Республикасындағы тоқыма және кілем өнеркәсібінің
дамуын талдау....................................................................................38
2.2. «Алматы кілем» АҚ-ның қаржылық сипаттамасы және дағдарысқа
қарсы басқаруын талдау....................................................................58
Қорытынды....................................................................................77
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.....................................81
Ескертпе: Кәсіпорын ақпараттары бойынша дайындалған
12 кесте мәліметтері 1 шаршы метр кілемнің (жалпы тоқыма және кілем өнеркәсібі өнімдерінің) өзіндік құнында негізгі үлес салмағы шикізат және материалдарға келетінін көрсетеді. Өндірістік шығындардың үлес салмағы-28 %, амортизация-3 %, негізгі Құралдарды жөндеу-5% салықтар-10%, әкімшілік шығындар-5% тұрғысында болатынын көрсетеді.
13 кесте — Кәсіпорындағы іскерлік белсенділік қамтамасыз ету көрсеткіштері
| Көрсеткіштер | Өлшембірлігі | АлматыкілемАҚы | |||||||||
|
| |||||||||||
2004ж. | 2005 ж. |
|
|
|
|
|
|
| ||||
1. | Меншік капиталының Айналым коэффициенті | рет | 1,8192 | 1,3897 |
|
|
|
|
|
|
| |
| күн | 197,9 | 259,1 |
|
|
|
|
|
|
| ||
2. | Негізгі капиталдың Айналым коэффициенті
| рет | 1,4171 | 1,1208 |
|
|
|
|
|
|
| |
| күн | 254,0 | 321,2 |
|
|
|
|
|
|
| ||
3. | Ағымдағы активтердің айналымдылығы
| рет | 2,1782 | 1,7286 |
|
|
|
|
|
|
| |
| күн | 165,3 | 208,3 |
|
|
|
|
|
|
| ||
4. | Материалдық айналым Қаржыларының айналымдылығы
| рет | 1,3229 | 0,9111 |
|
|
|
|
|
|
| |
| күн | 272,1 | 395,1 |
|
|
|
|
|
|
| ||
5. | Дайын өнімнің айналымдылығы
| рет | 5,0152 | 2,7715 |
|
|
|
|
|
|
| |
| күн | 71,8 | 129,9 |
|
|
|
|
|
|
| ||
6. | Дебиторлық қарыздың айналымдылығы | рет | 1,4953 | 1,5081 |
|
|
|
|
|
|
| |
| күн | 240,7 | 238,7 |
|
|
|
|
|
|
| ||
7. | Кредиторлық Қарыздың айналымдылығы
| рет | 2,3390 | 1,2003 |
|
|
|
|
|
|
| |
| күн | 153,9 | 299,9 |
|
|
|
|
|
|
| ||
8. | Ақша каражаттарының айналымдылығы
| рет | 7,9398 | 7,2122 |
|
|
|
|
|
|
| |
| күн | 45,3 | 49,9 |
|
|
|
|
|
|
| ||
9. | Парманентті Капиталдың айналымдылығы
| рет | 1,3282 | 1,3897 |
|
|
|
|
|
|
| |
| күн | 271,0 | 259,1 |
|
|
|
|
|
|
| ||
Ескертпе: Кәсіпорындардың мәліметтері бойынша есептелген
Кәсіпорында жалпы шығындарда өнімнің өзіндік құнының алатын үлес салмағы "Алматы-кілем" АҚ-да 68,5% ды алып отыр. 1 теңге өнімге сәйкес шығындар бойынша қарастырылып отырған кезеңде. Жалпы, толық шығындардың өзгеру серпіні келесідей: "Алматы кілем" АҚ-нда 2005 жылы 2004жылмен салыстырғанда 23,1%-ға төмендеген. Сондықтан, шығындарды басқару қауіпсіздігі бойынша "Алматы кілем" АҚ-н оң бағалаймыз.
Экономикалық дағдарысқа қарсы басқаруды қамтамасыз ету көрсеткіштерін өндірістік бағдарламаның орындалу тұрғысынан бағалайық. "Алматы кілем" АҚ-ы кәсіпорынында өндірістік бағдарламаның 97%-ға орындалатынын ескертті. Себебі, кәсіпорындарда техникалық бояудың жетіспеушілігі, құрал-жабдықтардың бұзылып қалуына байланысты жұмыс тоқтап қалады екен. Қазақстан Республикасында кілем өнімдеріне бояу шығаратын, жіп иіретін станоктар шығаратын бір де бір кәсіпорын жоқ екен. Ал, шетелден әкелуге кәсіпорын қаржылары жетіспей қалады екен.
Іскерлік дағдарысқа қарсы басқаруды қамтамасыз ету тұрғысынан кәсіпорындардың экономикалық жағдайын әртүрлі бағалауға болады. "Алматы кілем" АҚ-ның іскерлік белсенділік коэффициенттерін оң бағалауға болады. Себебі барлық көрсеткіштер есептік мерзімде айналыста болып отырды.
Осы кәсіпорында қарастырылып отырған мерзім де меншік капиталы, негізгі капитал, ағымдағы активтер, материалдық айналым қаржылары, дебиторлық қарыз, кредиторлық қарыз, перманентті капитал толығынан бір де айналым жасамаған.
14 кесте - Кәсіпорындағы өнімнің сапалық көрсеткіштері
№ | Көрсеткіштер | Бағалануы | "Алматы кілем" АҚ |
1. | Өнімнің стандарттарға сәйкестігі | сәйкес / сәйкес емес | сәйкес |
2. | Сапаны басқару жүйесінің болуы | бар/жоқ | жоқ |
3. | Сапа көрсеткіштері *эстетикалығы *қауіпсіздігі *экологиялылығы *сақталуы *сенімділігі |
сәйкес / сәйкес емес |
сәйкес қауіпсіз таза сақталады сенімді |
Ескертпе: Кәсіпорын ақпараттары бойынша дайындалған
Оның үстіне, кредиторлық және дебиторлық. қарыздың айналым ұзақтығы күндер есебінде ұзарып отыр.
Кәсіпорындардың өнімдерін сапа көрсеткіштері бойынша бағалау үшін 14 кестені тұрғыздық.
"Алматы кілем" АҚ-да кілемдер, кілем бұйымдары және төсеніштер ҚР-ның 23.02.2001 жылы қабылданған Мемлекеттік Стандарттың қауіпсіздік сапасы бойынша сертификацияланған. Барлық өнім 100%-дық тексеруден өтеді. Кәсіпорын МемСТ Комитетімен бірге бәсекеге қабілетті өнім өндіру үшін ISO 9000 стандарттарын енгізу бойынша жұмыс жүргізіліп келді. Енді 29.06.2005 жылдан бастап ISO 9001:2000 стандарты бойынша жұмыс жасауда. Кілемдер мен төсеніштердің сорттылығының орындалуы жылдан-жылға артып келеді (15 кесте). Шығарылатын кілем бұйымдарының барлығы нарықтағы балама тауарлардан табиғи талшықтарды кең қолдануымен ерекшеленеді.
15 кесте -"Алматы кілем" АҚ-да кілем бұйымдарынын сорттылығын бағалау
№ | Кілемдер мен төсеніштер | Жоспар | Нақты | Ауытқуы |
1. | 2004жыл | 90% | 94,1% | +4,1% |
2. | 2005 жыл | 92% | 97,1% | +5,1% |
Ескертпе: Кәсіпорын ақпараттары бойынша дайындаған автор.
Кәсіпорында көркем-техникалық кеңестің мәжілістері өткізіліп, жаңа суреттер мен техникалық мәселелер қаралады. 2004 жылы 20-дан астам сурет жасалап, өндіріске енгізілді, сондай-ақ 119 бірлік көлемінде жеке портреттер мен әкімшілік ғимараттарды көркемдеуге тапсырыстар орындалды.
Кәсіпорындардың нарықта өнімді өткізуі 16 кестеде берілген.
16 кесте - Кәсіпорындардың нарықта өнімді орналастыру көрсеткіштері
№ | Көрсеткіштер | Өлшем біршгі | "Алматы кілем" АҚ |
1. | Жалпы нарықтағы кәсіпорын өнімінің үлесі | % | 5 |
2. | Кәсіпорынның өнімді нарықта өткізуі * ішкі нарықта * сыртқы нарықта |
% % |
80 20 |
Ескертпе: Кәсіпорын ақпараттары бойынша дайындалған
"Алматы кілем" АҚ-ның - 5 % көлемінде. Кәсіпорынның негізгі тұтынушылары ішкі нарықта. Кәсіпорында маркетингтік қызметке басты назар аударылмайды.
Кәсіпорындарда маркетингтік мақсаттарға жұмсалатын шығындар көлемі 2004 жылы алдыңғы жылмен салыстырғанда артып отыр, дегенмен маркетингтік шығындарды ұтымды пайдалана отырып, өткізудің жаңа желілерін ашудың көзі бар. Сондай-ақ, жарнамаға жұмсалатын шығындарды ұлғайту тұтынушылар кеңінен тартуға мүмкіндік берері сөзсіз. Сатылымдар тиімділігі қарастырылып отырған кәсіпорында да теріс шаманы анықтайды.
Тоқыма және кілем кәсіпорындарында айналым қаражаттарының жетіспеушілігінің маркетингтік шығындарға, оның ішінде жарнамаға қаржының аз бөлінуі байқалады.
17 кесте - Кәсіпорындарда 2005 жылы маркетингтік мақсаттарға жұмсалған шығындарын есептеу көрсеткіші
№ | Көрсеткіштер | Өлшем бірлігі | "Алматы кілем"АҚ | Өткен жылдан ауытқуы |
1 | Маркетингтік мақсаттарға жұмсалған шығындар көлемі | мың теңге | 265,9 | 121,2 |
2 | Сонын ішінде: жарнама шығындары | мың теңге | 165,4 | 151,6 |
3 | Жарнама шығындарының жалпы маркетинг шығын сомасындағы есі | мың теңге | 62,2 | -5,9 |
Информация о работе Кәсіпорындағы дағдарысқа қарсы басқару «Алматы кілем» АҚ