Көркемөнер шығармашылығы

 

1. Окушылар арасында  дәстурлі. Ететін онер фестивалі  биыл «Өнер кұдіреті- мәнгілік» такырыбында өтті. Оған барлық үйіррме жетекшілері және үйірмеге қатысатын окушылар белсене қатысты.Атап айтар болсақ «Қолөнер» үйірмесі  Садиева Роза

Қалалық  Қ.Р.-ның тәуелсіздігіне  20 жыл толуына орай коленер байқауында «Қоленер», «Шебер қолдар»

К,.Р.-ныц тәуелсіздігіне 20 жыл толуына орай өткізілген  Облыстьқ, Калалық  байқауларға мұгалімдер де өз үлестерін қосты. Атап айтканда Рахымжанова Г. «Өнерлі өнегілі Қазақстан» калалық шығаррмашылық көрме семинар сабақта 2 орын иеленді Қ.Р.-ныц тәуелсіздігіне  20 жыл толуына орай  калальқ «Өнерлі ұстаз» Досболганова Г. 2 орын иелеген. «Туган жерім Казақстаным» қоленер байкауында к;алалық 2 дәрежелі Дипломымен Еділбаева Б., Садиева Р., Дуйсенбаев Е. 3 дәрежелі  дипломмен мараптталды. Облыстық  білім баскармасы ұйымдастырған

«Шебер колдар» - Еділбаева Бағлан

Биылғы оқу  жылында үйірме оқу жылына оқушылары. Қ.Р.-ныц тәуелсіздігіне  20 жылына аясында Облыстық дарынды балалар  форумында қолонер бойынша Орынбасарова Жанна,

Сақдаған Айдана Облыстық биім басқармасының дипломымен марапатталды. Облыстың «Гүлденсін менің тәуелсіз елім» атты Облыстық байкауға қатысып қолөнер бойынша Алтынбек Айжан, Майлышева Акмарал, Орынбасарова Жанна дипломымен марапатталды.

«Хор» үйірмесінің жетекшісі Жолдасова А.

Үйірмеге 80 нен аса бала қатысқан. «Өнер құдіретті мәнгілік» атты онер фестивалінде «Туган жер» және «Қазақстаным менің елім » атты хор орындалды.

Республикальщ Алматы каласында откен «Асыл  мура» байкауында жэне М.Мақатаевтың  сөзіне жазылган әндерін орындау байкауында Артықбаева Жансая I орын иегері болды

 «Сикырлы бону» ушрме жетекии Рахымжанова Гулзия

Биылғы оқу жылында «Сикырлы бояу» үйірмесі оқушылары калада өткен «Қазақстан біздің отанымыз» сурет байкауына 7а сынып оқушысы Тлечина Алуа бас жүлде жеңіп алды., Жунюалиева А. Мақтау кағазымен марапатталды.

Облыстың К.Р. 20 жылдыгына орай  «Казахстан ядролық сынакка карсы» байкауында Жунюалиева А. Мактау кагазымен марапатталды. «Рейтинг» баспасез бетше 9-10 сыныптарынын, , 6-7 сыныптарыныц 1\.Р. Тәуелсіздікке 20 жылдығына арналган оқушылардың өз шығармалары жарияланды.

«Өнер құдіреті мәңгілік» атты өнер фестивалінде мектеп үйірме окушылары қатысты

«Би хореография»үйірме жетекшісі Назарова Ш.

Бұл үйірмеде 4 топ бар

1. Топ - 1-2 сынып окушылары
2. Топ - 4-5 сынып окушылары

3 – 4 Топ - жогаргы сынып окушылары

Мектепте өткен ic - шарада 1 сынып оқушылары «Достық» биі, (түрлі ұлттар билерінен Папури), «Ерке сылкым», «Өзбек биі», «Қазақ биін» жаңадан көрсетті, және 12 кызға қазақтың ұлттық киімдерін тауту етілген, кішкентай оқушыларға 16 өзбек киімдері берілген.

Қ.Р.-нын тәуелсіздігіне 20 жыл толуына орай ОКО тарихи өлкетану мұражайы ұйымдастырған «Менiң, елім менің тарихым»  ic-шарада би үйірмесіның жетекшісі Назарова Ш. Мақтау кағазымен марапатталды.

«Өнер» атты фестивалінде «Шалкыма», «Бой тумар» атты жаңа билер көрсетіп, калалың, фестивальде Ж.Шанин атындағы драма театрында үйерме оқушылары өнерлерін көрсетті.

«Музыка әлемі»үйірме жетекшісі Дуантаева Г.

«Өнер» атты фестивалінде үйірмеге катысатын оқушылары «Гулдерайым», «Туган жер» атты әндерді орындап ерекше көзге түсті Республикалық Алматы каласында өткен «Асыл мұра» байкауында Акылбек Назерке ерекше көзге тусіп II дәрежелі  Дипломмен марапатталды.

Би өнері

Қазақ халқының би мәдениеті  ежелден-ақ белгілі болған. Би –  ұлттық өнердің басқа да түрі сияқты халық тұрмысына берік еніп, олардың  әдет-ғұрып ерекшелігі мен іс-әрекетін бейнелейтін өнерге айналды. Бұрыннан сақталып келген еңбек қимылын көрсететін халық биі “Өрмек би”, аңшылар өмірін бейнелейтін “Қоян би”, әзіл-сықақ пен күлкіге құрылған “Аю биі”, “Насыбайшы”, “Ортеке”, “Қаражорға”, “Тепеңкөк” билері – ежелгі би мәдениетінің куәсі. Би қазақ халқының тұрмыстың болмысын, өнер сүйгіштігін жан-жақты аша түседі. Музыкалық фольклорда сахнада өлең айту, би билеу, билеп жүріп ән айту, т.б. Сақталған. Халық арасында еңбек жылын қорытындылауға байланысты мереке өткізу, салтанат құру кең етек алды. Той-думандарда өнерпаздар би арқылы өнер жарысына түсіп, көрермендерге өздерінің бишілік шеберлігін көрсететін болған. Қазақтарда өзбек, тәжік және басқа мұсылман дінін ұстаған шығыс халықтарында сирек ұшырасатын қыз бен жігіттің қосылып билейтін жұп билері (“Қоян-бүркіт”) кездеседі. Бишілік өнер ұрпақтан ұрпаққа жалғасты, әр тайпаның өз өнер шеберлері болды. Олар сарайда және көпшілік алдында өнер көрсететін сайқымазақ-қуақы ретінде танылды. Қазақтың халық билерінің канондық түрі болған жоқ. Би өнері импровизациялық тұрғыда орындалды. Би сайыстарында эмоциялық жарқын сипат хореогр. Көріністермен ұштастырылды. Бұл ерекшеліктер “Ұтыс” және “Сылқыма” билерінен көрінеді. Ат үстінде билеу өнерінің де өзіндік ерекшеліктері болды. Ерттеулі аттың үстінде тұрып билеу, атты өзінің ырғақ сазына бағындыратын нағыз кәсіби бишінің ғана қолынан келетін;

БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ

Қазақ жерінде  кезігетін бейнелеу өнерінің алғашқы  нұсқалары палеолит дәуіріне жатады. Олар Қаратау мен Хантау тауларында тасқа қашалған жан-жануарлар тұрпаты түрінде кездеседі. Неолит және қола дәуірінде тасқа бедерленген Баянауыл үңгіріндегі (Павлодар облысы), Таңбалы аңғарындағы (Алматы облысы) бейнелер (бұғы, арыстан, садақты аңшы, арбаға жегілген бұқа, сиыр, т.б.) Мен Балқаш көлінің солтүстік жағасындағы жақпар тастардағы суреттер (келіншектің қасындағы екі ер кісінің жекпе-жек қылыштасуы, т.б.) Қазақ жерін мекендеген тайпалардың негізгі кәсібін, әдет-ғұрпын баяндайды. Көптеген шекіме суреттердің сюжеті жыртқыш аңдардың аша тұяқтыларға шабуылына, діни нанымға құрылған. Суреттер нобайына ішінара қына түсті бояу жағылған ( Қаратау шимайлы тастары). Андрон мәдениеті мұрасына саналатын геометриялы өрнекті қыш ыдыстар, қалыптау арқылы жасалған бұйымдар, күн шапағы бейнеленген қола құрал-жабдықтар Орталық, Солтүстік және Батыс Қазақстан аумағында жүргізілген қазба жұмыстары кезінде ашылды

“Таңбалы тастағы” (Алматы облысы) б.з.б. 2 ғасырдағы тасқа бедерленген Будда бейнелері (көп қолды Чон-Рай-Сик, Мун-Сақ Будда, Манла Будда) шекіме суреттердің озық үлгілерінің бірінен саналады. Осы жартастарда 16 – 17 ғасырларда салынған суреттер де бар. Діни нанымдағы суреттер Алтай мен Тарбағатай аймағында да ұшырасады. Қола мәдениетінің соңғы кезеңіне саналатын Беғазы-Дәндібай мәдениеті тұсында (б.з.б. 9 – 8 ғасырлар) көне өнер түрлері жаңа үлгілермен толыға түскен. Б.з.б. 7 ғасырларда көшпелілер одағының нығайып, әлеуметтік құрылысы мен шаруашылықтың дамуына байланысты б.з.б. 4 ғасырларда байырғы сақ, ғұн, үйсін өнері гүлденді. Қол өнері мен сән өнерінің ағаш ұқсату, зергерлік өнері, кесте және кілем тоқу салалары дамыды. Ертіс, Шідерті, Өлеңті, Сілеті, Есік, Түрген, Іле өзендері және Орталық Қазақстан мен Сыр бойындағы, Баянауыл, Сауыр тауларының етегіндегі обалар мен қорымдардан табылған көне заман бұйымдары, жиһаздық заттар көшпелі тайпалар өнерінің даму кезеңін көрсетеді.

Философиялық сөздікте шығармашылық-қайталанбайтын тарихи қоғамдық мәні бар жоғары сападағы жаңалық ашатын іс-әрекет. Үйірме жұмысы жүйелі түрде өнер,әдебиет,поэзия саласынан танымдық  белсенділіктерін арттыруға және эстетикалық сапаларын оятып,көркем өнерден талғамдарын дамытуға бағытталуы тиіс.

Оқушылардың шығармашылықтарын дамыта отырып дене сымбаттылығына,әсем өнерге баулу.

Тақырыптың өзектелігі–Оқушылардың шығармашылықтарын дамыта отырып бәсекеге  кабілеттілігін дамыту.

Жұмыстың мақсаты–Оқушылардың сыныптан тыс уақытта әр турлі әдіс тәсілдерді қолдана отырып шығармашылық ізденістерін өзіндік кабилеттілігін арттыру барысында бәсекелестік кабілеттілігін дамыту.

Жұмыстың міндеті: Оқушының азаматтық сезімін,отан сүйгіштігін; отанына халқына, мақтаныш сезімін әр түрлі халықтың мәдениетін қастерлей білуге адамгершілікке тәрбиелеу, дене шынықтыру мен спортқа керекті тазалық пен физиология ілімдерінен білімдар ету. Әр түрлі үйірме секцияларға оқушыларға қатысуына дұрыс анықтама беру.

Шығармашылық дағдысын дамытуға жол көрсету. Жұмыстың ғылыми жаңалығы: Қазіргі егеменді еліміз түбегейлі нарықтың экономикаға бет бұрған шақта жас ұрпақтың терең сапалы білімді болуы қажет.

Зерттеу жұмысының құрылысы: мазмұны, кіріспе, негізгі бөлім қорытынды бөлім.

Мектепте оқу-тәрбие процесін дұрыс ұйымдастырудың бірден бір жолы Ғылым негіздерінен білім берумен қатар сол білімді алуға ынталықты яғни, оқушылардың танымдық қызығушылығын ояту, шығармашылық белсенділікті өз бетінше ізденуді арттыру. Еліміз тәуелсіздік алып басқа елдермен иық теңестіру үшін келешек қоғам иелерін ұлттық болашағын тәрбиелеу құрметті де қадірлі міндет болғаныменоны іске асыру оңай іс емес. Ұстаз әр уақытта өзінің бүкіл болмысымен алдындағы шәкірттеріне бойындағы барлық қуатын жұмсай отырып оны елеміздің еңбеккері имандылығы мол шапағатты,зиялы азаматетіп  тәрбиелеуде міндетті екенін естен шығармаған жөн. Оқушылардық танымдық қызығушылығын үйірме, спорттық секциялар (волейбол, футбол, тоғызқумалақ, эстафета, еркін курес, көңілді спорт. Т.б) клубтар әр шәкірттің ойына өзгеріс енгізіп, сапасына сілкіне туғызу біздерге, яғниұстаздар қауымына байланысты.

Бір дана: «Бір жылдығын бұрын ойлаған күріш егеді,  он жылдығын бұрын ойлаған ағаш егеді ал жүз жылдығын бұрын оқытады» деген екен. Олай болса адамгершілігі мол, тіршілік атаулыға жаналықтар – үлкен жүректі адамды қалыптастыру үшін қызмет ететініміз әр ұстаз жүрегін тербетері сөзсіз.

1.Тақырыптың ғылыми теориялық негізі.

Қоғам шығармашылықтың өзі өнім екенін түсініп келеді. Жаңа технологияларды іс жүзіне енгізу өндірістік және әлеументтік өмірге жаңа мазмұн кіргізетін, болашаққа қатысты. Жаңа міндеттер қойып шеше білетін шығармашылық ақыл ой қабілеті бар адамдарды қажет етеді. Мемлекеттік даму барысында ақыл-ой және шығармашылық әлеуеттік ролі орасан зор «Шығарамшылық» деген сөздің төркіні, этимолгиясы «шығару» «ойлап табу» дегенге келіп саяды. Демек жаңа нәрсе ойлап табу, сол арқылы жетістікке жету деп түсіну керек. Философиялық сөздікте шығармашылық қайталанбайтын тарихи қоғамдық мәні бар жоғары сападағы жаңалық ашатын іс-әрекет деп түсіндіріледі. Көрнекті психолог Л.С. Выготский «шығармашылық» деп жаңадан ашатын әрекетті атаған. Ал осы мәселені терең зерттеген психологтардың бірі Я.А. Пономарев оны «даму» ұғымымен қатар қояды. Өйткені әрбір жаңалық әсіресе ақыл ой саласында болса ол психикасын жаңа сапалық деңгейге көтереді деп есептеді. Бұл пікір бүгінгі күні педагогиканың талаптарына сәйкес келуімен көңілге қонымды. Шығармашылық – бүкіл болмыстың қозғалыстың дамудың бір сөзбен айтқанда тіршіліктің көзі. Қоғам құбылыстарында жеке адамның ақыл-санасында, іс-әрекетінде, ішкі жан дүниесінде шығармашынықтың табиғи үрдістері үздіксіз жүріп жатады әрі белгілі бір жүйемен дамиды. А.Н.Луктің ойынша шығармашыл тұлға: импульсивті, еркін ой иесі әзілге бейім, қарапайым сын көзбен қарайтын қиялы ойы бай адам. Сонымен шығармашылық дегеніміз – қайшылықтарды шешуге бағытталған ол үшін жекелік қасиеттердің болуын талап ететін, жеке адам үшін немесе әлеуметтік мәні бар жаңалыққа әкелетін адам әрекеті болып табылады. Тақырып бойынша зерттеу практикалық жұмыстар.

Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпініс жасау қарсадыңда атты Қазақстан халқына жолдауында Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясындағы осы заманғы білім беруді дамыту және білікті кадрлар даярлау жүйесін дамыту – төртінші басымдықта» Білім беру реформасы Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін қам тамассыз етуге мүмкімдік беретін аса маңызды құралдардың бірі Адамның өмір бойы білім алуы үшін жағдай туғызуымыз керек-делінген. Осы орайда өзімнің атқарып жатқан жұмыстарыма нақтырақ тоқтала кетсем сыныптан тыс жұмыстардың негізі үйірме жұмыстары болып табылады. Бір іспен өнермен айналысу біріккен бір топ адам деп саналады оқушыларға мынындай талап қойдым.

1.Үйірме жұмыстарына қатысатын оқушылардың өнерін,қабілетін ескеру.

2. Білім беру оқыту мен тәрбие беру арқылы өнерді өзара байланыстуру.

3. Хореография – би өнерінде пластиканы дене симбаттынығын дымыту.

Үйірме жұмысында қатысатын оқушылардың талап дарындылығына көп мән бере отырып қызығушылығын арттыру  мақсатында би өнерін менгеруге белсенділіктерін дер кезінде дамыту мен жоспарлау әрбір ата-анамен бірлісе жоспарлау біздің міндетіміз.

Профессионалдық өнерде би жағары деңгейде көтеіліп ғылыми тұрғыда жүйеленді. Би – қимыл поэзиясы. Халықтың тұрмыс салттың айнасы. Би-жанды сұлулық ежелден әдебиет атаулының жалпы көркемдіктің қайнар көзі деп саналған, ендеше көркемдіктің бір тармағы биді де тұнып тұрған поэзия  деуге әбден  саяды. Әсем музыка пластикалық бейне ырғаққа сай дене қимылымен көркем образ жасайтын өнер.

Эстетикалық құрал сөзсіз дене сұлулығын тәрбиелейді.

Хореография жинақы образдар арқылы болмысты бейнелеп адамның ішкі жан дүниесін көрсетеді.

Экономикалық әлеументтік тарихи географиялық факторлардың әсерімен де, әр халықтың өзіне ғана тән би дәстүрлері өзіндік хореография тілі пластиқалық бейнелігі қымыл әрекеті музыкамен байланыстыру тәсілдері пайда болған.

Мектебімізде хореография ритмика сабақтары жүреді. Бұл салада эстетиқалық тәрбие беру, пластиканы дымыту дене қимылының әсемдігін, ұлт жандынықты тәрбиелеу мақсаты алда қойылған. Ритмика сабағы оқушының эстетиқалық талғамы жоғары деңгейде өсуіне көп әсер етеді.

Би өнеріне үйірмеге қатысатын оқушылар көп жыл көлемінде  қала аралық өтілітін  көп мектептер арасында «Ритмы и танцы» сайысынан үнемі I-орынды алып келеді. 2006-2007 оқу жылында I-орын 2008 жылы I-орын.

Тайсалма – 2008 спортакиалық сайыста би бөлімі сайысында II орын. Үйірме мүшелері бишілер тобы қала көлемінде өтілген үлкен концерттік бағдарлама шараларға қатысып отырады. Осы атаулы көптеген шаралар үлкен деңгейлі эстетикалық нәтижесі. Киім үлгілерін дайындауға мектеп әкімшілігі ата-аналар тарапынан көп үлестерін қосып қолдап отыруда.