5 кесте - «Атамекен» АҚ-ның инвестициялық қызметі.

     5 - кестеден кәсіпорынның инвестициялық қызметіне барлығы 60000 мың теңге қаражат жұмсайтынын көреміз. Технологияны 50000 мың теңгеге алса, айналым капиталын 10000 мың теңгеге өсіру көзделіп отыр.

     «Атамекен»  АҚ-ны негізгі құралдарын жаңарту  мақсатында кәсіпорын акционерлернің шешімі бойынша жаңа өнім шығаруға шешім қабылдады. Басшылықтың шешімі бойынша жаңа технологины игеруді  шешті. 

     6 кесте - «Атамекен» АҚ-ның операциялық қызметі.

     Бұл кестеден көптеген мағлұмат алуға болады. Соның ішінде жобалық таза табысты атап өтетін болсақ бірінші жылы 4550 мың теңгеден жоспарланған таза табыс бесінші жылы 22330 мың теңгеге дейін өсетінін көреміз. 17780 мың теңге өсіп, пайыздық көрсеткіште 490-ға бес жыл ішінде жоспарланып отыр. Бұл жоспарланған жоба әрине, Қазақстан Республикасының ішкі және сыртқы әлеуметтік-экономикалық факторларына тікелей байланысты екені белгілі. 

     7 кесте - «Атамекен» АҚ-ның қаржылық қызметі.

     7 кестенің нақты инвесторлардың  зерделеп, қарастыратын позициясы. Нақты қаражаттар түсімі сәйкесінше алғашқы жылы теріс мән береді. Ал екінші жылдан бастап 21200 мың теңгеден жобаның бесінші жылы 32330 мың теңгеге өседі. Бұл 11130 мың теңге айырмашылығы. “Атамекен” АҚ-ның есебі бойынша жинақталған нақты қаражаттар 14550 мың теңгеден 41270 мың теңгесі, банк несиесін қайтаруға сатылып алынатын жиһазды шығарушы технологияның бір қалыпты амортизациялық жылдық аударымдыр сомасымен қоса есептелінген қаражаттар.пайыздық көрсеткіште бұл бап әр жылы 10000 мың теңгені құрайды. “Атамекен” басшылығының есептік саясаты бойынша бұл технологияға, сондай-ақ еліміздің қазіргі экономикалық-тұтұнушылық қабілетін талдау жасай отыра, инвестицияның несиелік жүйесін таңдағандылығын көреміз. 

     8 - кесте. Жобаның тиімділігінің негізгі көрсеткіштері

     Соңғы бесінші жылы есептелінген нақты  қаражаттарды «Атамекен» АҚ-ның деректері  бойынша 32330 – 12500 = 1380 + 3275 = 4655 мың теңгені  құраса, технологияның қалдық құны 3275 мың теңге болып отыр. Бұл  қалдық құн пайдалану мерзімінен кейін, яғни бес жылда 10% құрауы мүмкін деген есептен шығады. Ал қалдық құн шығындары 5% есептелген. 5000*0,5=250 мың. Сонда операциялық табыс 5000-250=4750 мың теңге, бұдан алынатын кәсіпорын салығы кодекс бойынша 30%. 4750*0,30=1425 мың теңге. Таза қалдық немесе жою құны 500-1425 = 3575 мың теңге бойынша болып отыр. Бұл дегеніміз инвестиция әсері (эффектісі) 3575 мың теңгені құрайтынын көрсетеді. Жалпы «Атамекен» АҚ-ның инвестициялық жобасын талдау барысы кәсіпорынның инвестициялық қаржыландырудың несиелік немесе қарыздық кәсіпорын мүлкін кепілге беру саясаты басшылықтың үлкен жауапкершілікке баратындығын көрсетудегі әдіс - намалық  шараларды қолдануы мүмкін.

     «Атамекен»  АҚ-ны қаржылық тұрақтылығының төмендігіне  байланысты шетелдік тікелей инвестицияны, яғни Италяндық кәсіпкерлермен келісім- шартқа отырды. Осының нәтижесінде «Атамекен»АҚ-ның  инвестициялық түсімі инвестициялық жобаға байланысты табыс табуға бағытталған.

     Қазақстан Республикасының инвестициялың  саясаты көбінде сыртқы инвестицяға емес, ішкі инвестициялауға бағытталуы қажет. Қазіргі жағдайда шаруашылық жүргізіп отырған субъектілерде негізгі қорлардың тозу коэффиценті жоғары. Оның себебі өнеркәсіптік кәсіпорынның меншікті қаржыландыру көздерінің мүмкіншілігінің төмендігіне байланысты. Осы мақсатта «Атамекен» АҚ-ы  өндірістік негізгі қорларын жандандыру мақсатында инвестицияны тартуға мүдделі болып отыр.

     3 Өнеркәсіптік кәсіпорындардың инвестициялық тартымдылығын жетілдіру жолдары

     3.1 Қазақстан Республикасында инвестициялық ахуал және инвестициялық саясатты жүйелі түрде пайдалану

     Қазақстан Республикасында экономикалық және саяси тәуелсiздiгiн алғаннан берi он бес жыл iшiнде инвестициялық  ахуал көптеген өзгерiстерге ұшырады.

     1991-1996 жылдарды республика экономикасының нарықтық қатынасқа көшу ретiнде қарастыруға болады. Бұл жылдары мемлекеттiң және шаруашылық субъектiледірдiң инвестициялық iс-әрекетке деген қызығушылығының төмендеу тенденциясын байқауға болады.

     Сол жылдары республикамыздағы инвестициялық iс-әрекеттер негiзгi екi фактордың әсерiне ұшырады. Олар: қатаң бюджеттiк шектеулер, яғни мемлекет тарапынан инвестицияға деген сұраныстың төмен болуы және қолайсыз инфляциялық ахуал. Осы уақыт iшiнде күрделi салымдар көлемi 72,3% қысқарды. Бұл жғадай экономиканың құрылымдық қайта құру факторларының әлсiреуiне алып келедi.

     Инвестициялық белсендiлiктiң төмендеуiне инфляция деңгейiнiң қарқынды өсуi, ауыр қаржылық жағдаймен қатар өнеркәсiптiң  тұрақты жұмыс атқаруын қамтамасыз етуге қиындықтар да қатты әсер етедi.

     1997 жылдан бастап Қазақстан. Республикасында инвестициялық iс-әрекеттер жанданып, экономиканың нақты скторларында инвестициялардың өсу тенденциясы орын алды. Бұл кезеңде өндiрiстiң экономикалық өсуi және шаруашылық субъектiлердiң негiзгi қорларды жаңғырту, қайта және техникалық қайта жабдықтандыруға қажеттi ақшалай қаражаттар жинағының өсуi байқалады.

     1997-2004 жылдар аралығындағы кезеңде  Қазақстан Республикасындағы инвестициялау  динамикасы, экономикалық өзгерiстер  тенденциясы жөнiндегi мәлiметтердi  кестеден көруге болады.              

     9 кесте - Қазақстан Республикасындағы  инвестициялау динамикасы 

     Деректер  көзі : ҚР-сы статистика агентігі мәліметтері негізінде есептелген.

     Бұл кестеден келтiрiлген көрсеткiштердiң  өзара байланыстылығын көруге болады.

     Егер, жалпы iшкi өнiм көлемi 1997 жылдан 1999 жылға  дейiн төмендеу келсе, 1999-1998 жылдары  жалпы iшкi өнiмнiң тұрақтануы, 2002-2004 жылдары оның өсiмiмен алмасты (106,7 және 113,1%). Осы кезеңде өнеркәсiптiк өнiм өндiрiсiнiң  көлемi бойынша дәл өзгерiстердi көруге болады.

     1999-2000 жылдардағы өнеркәсiптiк өндрiсi  көлемiнiң өсуi (100,5 және 101,7%), ол содан  кейiнгi. 1998 жылдағы өндiрiс көлемiнiң төмендеуi (Қазақстан халық шаруышалығының Ресейдегi қаржылық және экономикалық көрiнiстерге тәуелдiлiгi әсерiнен), 2002 және 2003 жылдардағы өнеркәсiптiк өндiрiс көлемiнiң қарқынды өсуiмен ауысты (107,2 және 115%).

     Экономикалық көрсеткiштер сияқты, негiзгi капиталға инвестициялардың көлемi өзгеру динамикасының сипаты ұлттық экономикадағы дағдарыстық көрiнiстерге сәйкес болды. Сондықтан да, алдыңғы жылдармен салыстырғанда инвестициялау қарқынының төмендеуi, 1999 жылы қомақты өсумен ауысты, ал 2000-2004 жылдар кезеңiнде бұл қарқын айтарлықтай жоғарылады.