Мемлекеттік бағалы қағаздар

          Бұл соманы қаржыландыру көзі  ретінде үкімет бірнеше көздерді  қарастыруда. Мемлекеттік бағалы  қағаздарды шығару арқылы бұндай  үлкен соманы қаржыландыру мүмкін  емес, өйткені нарық жинақтаушы  зейнетақы қорлармен , екінші  деңгейлі банктермен және ЕДБ-дің  ірі клиенттерімен шектеулі.

          Қаржы министрлігінің өкілдерінің  айтуы бойынша, ішкі нарықта  мемлекеттік бағалы қағаздарды  шығару арқылы және сыртқы  нарықта халықаралық қаржы институттары  арқылы қаражат тарту жоспарланған. Қаржы министрлігі 2010 жылға 642 млрд. сомма шегінде мемлекетік  бағалы қағаздарды шығаруды жоспарлады; бұл сомма өтелетін қарыздың  есебімен тапшылықтың 62%-ын ғана  жабуға жетеді. Қосымша, Қазақстан  Дүниежүзілік банктен $1 млрд. шегінде  қарыз тартуды жоспарлап отыр  және $500 млн. соммаға «сукук» атты  исламдық міндетмелерді шығаруды  жоспарлап отыр. Осылайша, үкімет  тапшылықтың 84%-ын жаба алады.  Қалған 168 млрд. теңге, мөлшерлеп  айтқанда, қосымша қарыздың көмегімен  немесе еурооблигацияларды шығару  арқылы өтеледі. Олай болмайтын  болса бюджеттің түсім бөлігінің  қайта орындалуына немес шығыстардың  қысқаруына үміттену қалады.

          Соған орай, исламдық қаржыландыру  принциптерін енгізу, сонымен қатар  мемлекетпен исламдық бағалы  қағаздар шығарылымы капиталдың  сенімді көзі болып табылатын  Парсы бұғазы елдерімен Қазақстанның  қатынастарының ары қарай дамуына  ықпал етеді.

         Қорыта келе, мемлекет бюджеттің  тапшылығын қаржыландыру үшін  мемлекеттік бағалы қағаздарды  шығару, қарыз туралы келісімге  отыру жолымен сыртқы және  ішкі нарықтарда қарыз тартады.  Мемлекеттік бағалы қағаздарды  шығару қисық сызықты табысты  тізу және қор нарығында корпоративті  бағалы қағаздар үшін баға  құрудың бағытын орналастыруды  қарастырады. 

                                 Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1. Қазақстан Республикасының «Бағалы қағаздар нарығы туралы» Заңы,2003 жыл.

2. Сборник норматитивно-правовых актов по ценным бумагам в Республике Казахстан – Алматы, 1996 год.

3. «Қазақстан Республикасының  қаржы секторын дамытудың 2007-2011 жылдарға арналған тұжырымдамасы  туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 25 желтоқсандағы № 1284 Қаулысы.

4. «Қазақстан Республикасының мемлекеттiк қазынашылық мiндеттемелерiн шығарудың, орналастырудың, айналысқа қосудың, қызмет көрсетудiң және өтеудiң ережесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2009 жылғы 3 сәуiрдегi N 466 Қаулысы

5. Күлекеев Ж.А., Жексебаева Л.Н. Қазақстан экономикасындағы мемлекеттік бағалы қағаздар. Оқу құралы – Алматы, 1996жыл, 247б.

6. Қарақұсов А.С. Қазақстан Республикасындағы бағалы қағаздармен жүргізілетін операциялар. – Алматы, 1995жыл, 220б.

7. Көшенова Б.А., Бағалы қағаздар нарығы және биржа ісі. Оқу құралы. – Алматы: 2007 жыл, 373б.

8. Бексұлтанова А.Ж. Қазақстандағы бағалы қағаздар нарығы. Алматы, Атамұра баспасы, 2000жыл, 189 б.

9. Адамбекова А.А. Қазақстандағы бағалы қағаздар нарығы. Оқу құралы. – Алматы: Дәуір, 2006 жыл, 374б.

10. Қазақстан қор биржасының ресми сайтынан алынған мәліметтер www.kase.kz,Қазақстан Республикасы Қаржы Министрлігінің ресми сайтынан алынған мәліметтер www.minfin.kz,Қаржы нарығы мен қаржылық ұйымдарды реттеу және қадағалау агенттігінің ресми сайтынан алынған мәліметтер www.afn.kz.

11. Алматы қаласының өңірлік қаржы орталығының қызметін реттеу агенттігінң ресми сайты.

12. ҚР ҚМ Мемлекеттік қарыз алу департаментінің мемлекеттік бағалы қағаздар, кепілдіктер және кепілгерліктер басқармасынан алынған мәліметтер.

13. Қазақстан Республикасы Алматы қаласының өңірлік қаржы орталығының қызметін реттеу агенттігінің 2009 жыл қорытындылары бойынша жылдық есебі.