Кәсіпкерлік қызметті жоспарлау

3. Өндірістер  бағдарламасы

Жобаның бастапқы айларында  кондитер цехы толық қуатында қосылмайды, бұл  нарықтағы орнын иеленуіне  байланысты болады.

2- кестеде өндірістің  жылдар бойынша жоспарланған бағдарламасы берілген.

2–кесте - Өндірістің жылдар бойынша жоспарланған бағдарламасы

Көрсеткіш	2 012	2 013	2 014	2 015	2 016	2 017	2 018
Қуаты, %	77%	93%	95%	100%	100%	100%	100%
Ірімшік қосылған печенье, кг.	2 760	4 440	4 560	4 800	4 800	4 800	4 800
Май қосылған кептірілген нан, кг.	2 553	4 107	4 218	4 440	4 440	4 440	4 440
Марго сушкалары, кг.	2 553	4 107	4 218	4 440	4 440	4 440	4 440

Сату бағдарламасы  өндіріс бағдарламасы мен жарамсыздық  пайызы ескерілген  ең төмен экономикалық тиімділігі ескеріле отырып есептелді.

 3-кесте – Сатуға жоспарланған баға, мың теңге

Көрсеткіш	2 012	2 013	2 014	2 015	2 016	2 017	2 018
Ірімшік қосылған печенье, кг.	1 270	2 042	2 098	2 208	2 208	2 208	2 208
Май қосылған кептірілген нан, кг.	1 200	1 930	1 982	2 087	2 087	2 087	2 087
Марго сушкалары, кг.	1 277	2 054	2 109	2 220	2 220	2 220	2 220
Барлығы	3 746	6 026	6 189	6 515	6 515	6 515	6 515

 

Бағаны қалыптастыру кезінде халықтың орташа табыс деңгейі ескерілді

Түсімдерді есептеген кезде  цех өнімінің мынадай құны  назарға  алынды:

4-кесте - Өнімге жоспарланған баға

Атауы	Мәні, тг/кг.
Ірімшік қосылған печенье	460
Май қосылған кептірілген  нан	470
Марго сушкалары	500

 

Сату бағдарламасын есептеген кезде инфляция назарға алынған жоқ, өйткені  инфляцияға байланысты бағаның көтерілуі кәсіпорын қызметтері бағасының ұлғаюына әсер ететін болады.

4. Маркетингтік  жоспар

1. 4.1 Өнімдер (қызметтер) нарығының сипаттамасы

Шығыс Қазақстан облысы толық азық-түлік тәуелсіздігін иелене алмайды, бірақ облыста өмірлік маңызды тағам өнімдерін өндіру үшін жеткілікті биоклиматтық және өндірістік  әлеует бар.

2010 жылдың  қаңтар-желтоқсанында   облыста  қолданыстағы бағамен  55,3 млрд. теңгенің тамақ өнімі, 1,5 млрд. теңгенің сусыны  өндірілді. Тамақ өнімдері өндірісіндегі  нақты көлем индексі 2009 жылғы қаңтар-желтоқсанға қарағанда 120,2%,  сусындар өндірісінде - 95,5% құрады.

Шығыс Қазақстан облысы  Статистика департаментінің  деректері  бойынша  облыстың  республикадағы тамақ өндірісі өнімдерінің  көлеміндегі үлесі 8,2%-ға, сусындар -  1,1%-ға бағаланады. Өнеркәсіп өндірісінің  облыстық көлемінде  салалар үлесі тиісінше 8,9 және  0,2% құрады.

Тамақ өнімдері өндірісі бойынша  экономикалық қызмет түрлерінің көбінде  өндіріс көлемінің өскені байқалады.

Балықты қайта өңдеу  мен консервілеуде, нан-тоқаш және ұннан жасалған өнімдер өндірісінде,  өзге де  тамақ өнімдерінде  өнім көлемінің төмендегені байқалды. Тамақ өнімдері мен сусындар шығаратын  кәсіпорындарда  2010 жылғы  қаңтар-желтоқсанда  5891 адам немесе  барлық өнеркәсіп өндірісінде жұмыс істейтіндер санының  әрбір он үшінші адамы жұмыспен қамтамасыз етілді.

Тамақ өнімдері өндірісінде  орташа айлық жалақы  39268 теңге  немесе 2009 жылғы қаңтар-желтоқсандағы деңгейге қарағанда 111,2% мөлшерінде қалыптасты.

 

1-сурет - Шығыс Қазақстан облысында қолданыстағы баға бойынша нан-тоқаш және ұннан жасалған өнімдер өндірісінің көлемі, млн. тг.

 

Ақпарат көзі: ШҚО статистика департаменті

 

Суретте көрсетілгеніндей ШҚО бойынша нан-тоқаш және ұннан  жасалған өнімдер өндірісінің көлемі 2009 жылмен салыстырғанда 2010 жылы 230,5 млн. теңгеге төмендеді.

2-сурет - Шығыс Қазақстан облысындағы  заттай  түрінде кептірілген нан және печенье,  ұзақ сақталатын кондитер және тәтті нан өндірісі, тонна

 

 

 Ақпарат көзі: ШҚО статистика департаменті 

 

Суретте көрсетілгеніндей ШҚО-да  кептірілген нан және печенье, ұзақ сақталатын ұннан жасалған кондитер өнімдері мен  тәтті нандар өндірісі бойынша аздап төмендеу байқалады.  Мысалы, 2010 жылы  Шығыс Қазақстан облысында 2 158 тонна кептірілген нан  мен печенье шығарылды, бұл 2009 жылғыдан 396 тоннаға кем.

 

5-кесте - 2011 жылғы қазандағы Шығыс Қазақстан облысы бойынша кептірілген нан мен печенье өндіретін кәсіпорындар бағасының индексі, %

	2011 жылғы қазан
	2011 жылғы қыркүйек	2010 жылғы желтоқсан
Кептірілген нан және печенье өндірісі, ұзақ сақталатын ұннан жасалған кондитер өнімдері өндірісі	102,3	114,0

5-кестеде  Шығыс  Қазақстан облысының супермаркеттеріндегі  негізгі  өндірушілердің кепкен  нан өндіру өнімдері бағасының  салыстырмалы кестесі  келтірілген.

6-кесте - Шығыс Қазақстан облысының супермаркеттеріндегі негізгі  өндірушілердің кепкен нан өндіру өнімдері бағасының салыстырмалы кестесі

Өнімнің атауы	Өндірушінің атауы	Орау, грамм	Бағасы, 1 қорабына теңгемен	Бағасы, 1 кг үшін  теңгемен
Кептірілген нан	Караганда Нан	300	119 - 139	397 – 463
	Приправыч	200	119 - 125	595 – 625
	Цесна	800	185-190	231 – 238
Сушкалар	Караганда Нан	400	129-155	323 – 388
		500	389-395	778 – 790
	Аксай Нан	400	165-169	413 – 423
	Цесна	400	165-167	413 – 418
Қоспасыз печенье	Уральские кондитеры	1 000	395-619	395-619
	Баян - Сулу	1 000	279-325	279-325
	Фламинго	1 000	469-470	469-470
	Золотой ключик	650	665-669	1 023 – 1 029
		750	665-669	887 – 892
		400	105 - 119	263 – 298
		700	215	307
	Рахат	185	65-67	351 – 362
		270	139-140	515 – 519
		350	139-155	397 – 443
		1 000	320-349	320-349
	Бидай Нан	300	199-200	663 - 667
	Конти	1 000	355-357	355-357
	Ламзурь	1 000	359-362	359-362
	Сладкая сказка	1 000	599-604	599-604
	Султан	80	39-40	488 – 500
		175	79-80	451 – 457
		240	239-242	996 – 1 008
		300	135-145	40 – 483
	Roshen	1 000	579-580	579-580
	Twix	200	399-402	1 995 – 2 010
	Twixels	125	285-290	2 280 – 2 320
		250	530-535	2 120 – 2 140
Қоспасы бар печенье	Choco Boy	100	345-347	3 450 – 3 470
	Choco - Pie	168	269-270	1 601 – 1 607
		336	499-500	1 485 -  1488
	Wolf	500	545-547	1 090 – 1 094
	«АВК»	1 000	519-579	519-579
	Саратов	1 000	599-600	599-600
	Сладкая сказка	1 000	425-428	425-428
	Сладко	135	75-78	555 – 578
	Хамле	85	55-57	647 – 671
		170	95-98	559 – 576
		190	85-86	447 – 453
		200	95-98	475 - 490

Кесте қорытындылары  бойынша  мынадай қорытынды шығаруға болады:

- Кептірілген нанның  бағасы  (әр түрлі қалталау)  мынадай  диапазонда ұсынылған  119 – 190 теңге;

- Сушкалардың бағасы  (әр түрлі қалталау)  – 129 – 395 теңге;

- Қоспасы жоқ печеньенің  бағасы (әр түрлі қалталау)  –  39 – 669 теңге;

- Қоспасы бар печеньенің  бағасы (әр түрлі қалталау)  –  55 – 428 теңге.

2. 4.2 Негізгі және әлеуетті бәсекелестер

Кәсіпорынның негізгі  бәсекелестері  Шығыс Қазақстан облысында нан пісіру  өнімдерін  шығаратын кәсіпорындар болып табылады.

 

7-кесте - Шығыс Қазақстан облысында нан пісіру  өнімдерін  шығаратын кәсіпорындардың тізімі

Компаниялардың атауы	Қала, кент
Белоусовка нан зауыты	Белоусовка кенті
Шығыс Қазақстан ұн тарту-жемазық  комбинаты АҚАО Восточно-Казахстанский мукомольно-комбикормовый комбинат	Семей қаласы
'БАРС' компаниясы	Өскемен қаласы
Колос	Өскемен қаласы
«Бейкер» ЖШС	Өскемен қаласы
«Бек» ЖШС	Семей қаласы
«Брик» ЖШС	Өскемен қаласы
«Вегас» ЖШС	Өскемен қаласы
«Рамко Трейдинг Компани» ЖШС	Семей қаласы
«Саламин» ЖШС	Өскемен қаласы
'Жолдас' ЖШС	Семейқаласы
Common Market	Өскемен қаласы
"АЙДАР"  №2 НАН ЗАУЫТЫ	Семей қаласы
"АККОРД-ВКО" ЖШС	Өскемен қаласы
"АЛТЫН-ДЭН и Ко" ЖШС	Семей қаласы
"АРНА" САУДА-ӨНДІРІСТІК БІРЛЕСТІГІ ФИРМАСЫ	Өскемен қаласы
"БУХТАРМА" КӘСІПОРНЫ	Өскемен қаласы
"ДЮКАС" ААҚ	Өскемен қаласы
"КУРМАН" САУДА-ӨНДІРІСТІК БІРЛЕСТІГІ (ЖШС)	Өскемен қаласы
ЖШС	Өскемен қаласы
№3 НАН ЗАУЫТЫ (ЖШС)	Өскемен қаласы
Аккорд	Өскемен қаласы
Ладога и К	Өскемен қаласы
Мельзавод Защита	Өскемен қаласы

 

Құрылатын кәсіпорынның негізгі басымдықтары:

- Сапалы шикізатты  пайдалану есебінен шығарылатын  өнімнің сапасы;

- Орынды баға, тұрақты   клиенттер үшін жеңілдіктер;

- Шағын өндіріс, өзгеріп  отыратын жағдайға тез икемделу  тәсілі;

- Кәсіпорын құрамының  кәсіби шеберлігі. 

3. 4.3 Нарықты дамытудың болжамды бағалары, күтілетін өзгерістер

Кондитер өнімдері Кеден  одағының «Сезімтал тауарлар тізбесіне» енгізілген. Әкелу кеден бажының ставкасын  Кеден одағының комиссиясы  кейіннен консенсуммен қабылдайтын болады. Баждың орташа ставкасы  әріптес елдердің «нөлдік ставкасы» есебінен  төмен болады,  бұл импорттың, әсіресе Ресейден келетін импорттың  ұлғаюына  әкеледі. Бірақ бұл ішінара Қазақстанның өндіріс қуатын ұлғайтуына және сапаны сақтауына байланысты болады.

Қазақстанда кондитер өнімдерінің  бағасы инфляция диапазонында өсу үрдісін  сақтайды деп күтілуде.

ATFBank Research сарапшыларының  бағалауы бойынша  нақты ақша кірісінің 1%-ға өсуі  заттай мәніндегі тұтыну көлемінің 0,6%-ға ұлғаюына әкеледі. Болашақта  кондитер өнімдерін тұтыну көлемін одан әрі ұлғайту  күтілуде.

4. 4.4 Маркетинг стратегиясы

Кәсіпорында  өнімді өткізуді ұйымдастыруды мынадай қағидаттарды ескере отырып жүзеге асыру болжануда:

Бәсекеге қабілеттілікке тұрақты мониторинг жүргізу және  оны жетілдіру жұмысы;

Сұранысты қалыптастыру мен өткізуге ынталандыру, имиджді  қалыптастыру және тұрақты клиенттерді  бекіту  шаралары кешенін пайдалану;

Құрғақ нан пісіру өнімдері өндірісі цехын ауылдық елді мекенде орналастырудың жоспарлануына байланысты және жаңа кәсіпорын туралы ақпарат  халықтың арасында тез тарайтындықтан  одан әрі жарнама жүргізу талап етілмейді.

5. Техникалық  жоспарлау

5. 5.1 Технологиялық процесс

Кептірілген нан өндірісінің  технологиялық схемасы

• Жалпы алғанда ашытып жасалған кептірілген нанды өндіру схемасы төмендегі операциялардан тұрады.:
• шикізатты өндіріске дайындау;
• ашытқы мен қамырды дайындау және ашыту;
• қамырды бөлу және қалыптау  (қатарлар);
• көтерілуге қою;
• дайын қалыптарды пісіру;
• салқындату және қалыпты дайындау;
• қалыптарды бөлшектеп кесу және табақтарға салу;
• табақтарды пештің асына немесе кептіргіш аппараттың ішіне  салу;
• салқындату;
• іріктеу, кептірілген нанды ыдыстарға салу немесе оларды қаптау мен өнімдерді қоймаларда сақтау.
• Нан, соның ішінде кептірілген нан  өнімдері өндірісінің технологиялық схемасы қамыр дайындау тәсілімен және технологиялық жабдықтарымен сипатталады,  соның базасында  өнім  дайындау ұйымдастырылады.  Қазіргі уақытта  ашытылған кептірілген нан өндірісінде  қамырды опара тәсілімен дайындау кеңінен тараған:
• қамырды екі рет мөлшерлеп, кезең-кезеңмен нан илейтін машиналарда илеу, оған көтерілуі жатады,;
• қамыр дайындау аппараттарын қолдана отырып оны бөлгенге дейін ашыта отырып опара мен қамырды  үздіксіз илеу;
• қамыр дайындау аппараттарын қолдана отырып оны бөлгенге дейін ашытпай опара мен қамырды  үздіксіз илеу;
• қою опара мен қамырды барынша механикалық  өңдеуді пайдалану..