Гистологиядан арнаулы лекциялар жиынтығы

Сүйектің  гистогенезі.

Бағана клеткасының дифференцияцасы  арқылы жүреді. Сүйек майында ерекше остогендік детермиленген клеткалар  болады. Егер сүйек майын терінің, бұлшық етке салсақ кейін сүйек пайда  болады. Жілік майында бағана клеткаларының бір-бірне бағынбайтын 2 түрлі популяциясы болуы керек. Біреулері қан кдеткаларының және дәнекер ұлпасының клеткаларын эритроциттерге, гранулоциттерге, лимфоциттерге, моноциттерге бөледі.

Организмнің өмір сүру процесінде сүйек ұлпасы жаңарып отырады. Физиологиялық регенерацияның көзі преостеобластар және қанмен келетін дифференцияланбаған клетка.

Эмбриогенез кезінде сүйек 2 жолмен пайда болады: мезенхимадан (бас  сүйектер) және шеміршек ұлпасының  орнын басады.

Сүйектің  мезенхимадан пайда болуы

Келешекте сүйек болатын жерге  клеткалар жинақталады. Ол жерде  каллоген талшықтары пайда болады олар өте қалың болып келеді. Преостеобласт  клеткалары тропокаллоген және гликозоаминогликандар  синтездейді. Клетка аралық заттар базофильді болады.

Преостелобласт остеобластқа айналып, сүйектің клетка аралық заттарын активті түрде синтездейді. Бұл клеткаларда эндоплазмалық тор және Гольджи аппарты жақсы жетілген, гистохимиялық тәсілдермен зерттегенде оларда сілтілі фосфатаза бар екені анықталды.

Сүйек затының көлденең салмасы  гистогенезде әр бағытта орналасып күрделі өрнек суретіне ұқсайды. Сүйектің көлденең салмасының шектерінде қатарласып остеобластар орналасады, оссеин ұлпасының ішінде остеоциттер орналасады. Сүйек затының көлденең салмасы қалыңдап көлденең және ұзынша болып өседі. Сүйек затының көлденең салмасы ізбестелінеді. Алғашқы пайда болатын талшықты дәнекер ұлпасы бірте-бірте пластинкалы сүйек ұлпасына айналады.

Сүйектің  шеміршектен дамуы

Қуыс сүйектері шеміршектен  тұрады. Кейін ол сүйек ұлпасына ауысады. Шеміршек қалыбының орнына сүйек пайда болады. Олар шеміршек қабатымен қапталған, шеміршектің  ішінде қан тамырлары жақсы жетілген.

Шеміршектің сүйектенуі ең бірінші дияфизінде жүреді, одан кейін эпифизге ауысады. Клетка аралық заттарында кальций тұздары болады. Сүйектену нүктесі пайда болады. Перихондриальді сүйектену эндохондриальді сүйектену оссеин ұлпасының ішіне остеобластар кіруі арқылы жүреді.