Казынашылык

          Мемлекеттік мекеменің міндеттемелері  бойынша Бюджеттік бағдарламаларды  (кіші бағдарламаларды) қаржыландыру  жоспарлары (бұдан әрі – мемлекеттік мекеменің міндеттемелері бойынша қаржыландырудың жоспары) және мемлекеттік мекеменің төлемдері бойынша (бұдан әрі – төлемдері бойынша қаржыландырудың жоспары) бюджетті атқару жөніндегі мемлекеттік мекеменің негізгі құжаттары болып табылады.

         Мемлекеттік мекеменің міндеттемелері  бойынша қаржыландыру жоспары  қаражаттың көлемдерін анықтайды,  оның шегінде мемлекеттік мекеме  бюджеттік бағдарламалардың паспорттарында  көзделген іс-шараларды іске асыру  үшін міндеттемелер қабылдауға  құқығы бар.

          Мемлекеттік мекеменің міндеттемелері  бойынша қаржыландыру жоспарының  сомасын ай  сайын бөлу тиісті  ағымдағы жыл ішінде оның паспортында  көзделген әрбір бюджеттік бағдарлама  және кіші бағдарлама бойынша  іс-шараларды іске асыру мерзімдеріне  сәйкес міндеттемелерді қабылдау мерзімдеріне сәйкес келуі тиіс.

            Мемлекеттік мекеменің міндеттемелері  бойынша қаржыландыру жоспары  мемлекеттік мекемелердің бюджеттік  бағдарламаның паспортында көзделген  іс-шараларды жүргізумен байланысты  міндеттемелерді қабылдауына рұқсаттар беру үшін, сондай-ақ бюджеттік бағдарламалар әкімшісінің міндеттемелері бойынша  бюджеттік бағдарламаны (кіші бағдарламаны) қаржыландыру үшін пайдаланылады.

          Мемлекеттің мекеменің төлемдері  бойынша  қаржыландыру жоспары  қаражаттың көлемдерін анықтайды, олардың шегінде мемлекеттік мекеменің бюджеттік бағдарламалардың паспорттарында көзделген іс-шараларды іске асыру үшін қабылданатын міндеттемелер бойынша төлемдер жүргізуге құқығы бар.

       Мемлекеттік мекеменің төлемдері  бойынша қаржыландыру жоспарының жылдық сомасын ай сайын бөлу паспортта көзделген әрбір бюдеттік бағдарлама (кіші бағдарлама) бойынша іс-шараларды іске асыру мерзімдеріне сәйкес тиісті қаржы  жылы ішінде алынатын  тауарлар, (жұмыстар және қызметтер) бойынша төлемдерді жүзеге асыру мерзімдеріне сәйкес келуі тиіс.

     Мемлекеттік мекеменің міндеттері  мен төлемдері бойынша қаржыландыру  жоспарларына, сондай-ақ оларға есептемелерге  мемлекеттік мекеменің бірінші  басшысы немесе ол уәкілеттік  берген тұлға, және ол бас бухгалтер қол қояды және оның мөрімен расталады, одан кейін бюджеттік бағдарламалардың әкімшілеріне беріледі.

     Мемлекеттік мекеме  Қазақстан  Республикасының заңдарына сәйкес  міндеттемелер мен төлемдер бойынша  қаржыландыру жоспарын жасаудың  дұрыстығы үшін және оларды бюджеттік бағдарламалардың тиісті әкімшілеріне уақтылы тапсырмағаны үшін жауап береді.

      Бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің  міндеттемелері  және төлемдері  бойынша ведомствалық бағыныстағы  мемлекеттік мекемелердің  қаржыландыру  жоспарлары қаржыландырудың тиісті жиынтық жоспарларын қалыптастыру үшін пайлаланылады.

         Қаржыландыру жиынтық жоспарының  мынадай құрылымы бар:

Бюджетке  түсетін түсімдердің жиынтық  жоспары:

• кірістер;
• алынған ресми трансферттер;
• несиелерді қайтару;
• бастапқы қаржы жылына арналған бюджет қаражатының бос қалдықтарын ескере отырып, бюджеттің тапшылығын қаржыландыру көздері;
• міндеттемелері және төлемдері бойынша қаржыландырудың жиынтық жоспары;
• шығындар;
• несиелер;
• үкіметтік борышты өтеу немесе жергілікті атқарушы органның борышын өтеу.

          Қаржы министрлігі және жергілікті  атқарушы органдар Қазақстан  республикасы  Үкіметінің және  жергілікті атқарушы органдардың  тиісті қаржы жылына арналған  актісі бекітілгеннен кейін екі  аптаның ішінде қаржыландырудың  жиынтық жоспарын жасайды және бекітеді.

          Бюджетке түсетін түсімдердің   жиынтық жоспары заң актілеріне  сәйкес бюджетке төленетін төлемдердің  мерзімдері, алдағы жылы бюджетке  түсетін түсімдердің серпіні,  мемлекеттік бағалы қағаздардың  табыстылық  серпінінің  талдауы мен бағалы қағаздар рыногында сұраным және ұсыныс деңгейі, белгіленген нысанажда жасалған заемдар туралы несие келесімдері мен шарттардың ( келісім-шарттардың)  жағдайларын негізге алына отырып республикалық бюджетке түсетін түсімдер жоспарларының негізінде жасалады.

          Республикалық бюджетке түсетін  түсімдер жоспарлары республикалық  бюджетке түсетін түсімдер жоспарларының  жобаларын негіздей отырып, нысан  бойынша облыстардың, Астана, Алматы  қалаларының бөлінісінде қарастырылады.

          Республикалық бюджет бойынша қаржыландырудың жиынтық жоспарын және республикалық бюджетке түсетін түсімдердің жоспарларын Қаржы минмистрлігінің бірінші басшысы немесе  ол уәкілеттік  берген тұлға, жергілікті бюджеттер бойынша – тиісті жергілікті уәкілетті органның бірінші басшысы бекітеді, олардың  әзірленуіне жауапты бөлімшенің бірінші басшысы қол қояды және олардың мөрімен расталады.

         Қаржы министрлігінің немесе  ол уәкілеттік берген тұлғаның  және жергілікті  уәкілетті органдардың  бірінші басшылары болмаған жағдайда, қаржыландырудың  жиынтық жоспарын оларға міндеттерді жүктеу туралы бұйрыққа сәйкес жауапты тұлғалар бекітіледі.

       Қаржы министрлігі және жергілікті  уәкілетті орган бюджеттік бағдарламалардың  әкімшілеріне шығыстардың ведмостволық және экономикалық сыныптамасы бойынша қаржыландыру жиынтық жоспарларының бекітілген сомасын, ал бюджеттік бағдарламалардың әкімшілері – ведомствалық бағыныстағы мемлекеттік мекемелерге береді.

       Жергілікті уәкілетті орган жергілікті  бюджетті қаржыландыру жиынтық қазынашылықтың аумақтық органына ұсынады.

         Жергілікті бюджетті қаржыландырудың  жиынтық жоспарын қазынашалқтың  аумақтық органдарына уақытылы  беруге тиісті уәкілетті жергілікті  органның басшысы береді.

        Қаржы министрлігі және жергілікті уәкелетті орган ағымдағы қаржы жылының бірінші және соңғы айын қоспағанда, ай сайын ағымдағы айдың 10- күніне дейін:

      Тиісті  бюджеттерге ақшаның күтілетін  тусу көлемін ескере отырып, тиісті бюджеттердің бекітілген паспорттары  және міндеттемелері бойынша қаржыландырудың жиынтық жоспарлары болған кезде 8- қосымшаға сәйкес нысан бойынша тиісті бюджеттік бағдарламалардың әкімшілеріне рұқсаттар береді;

      Ағымдағы  қаржы жылының бірінші айында Қаржы министрлігі және жергілікті уәкілетті орган қаржыландырудың жиынтық жоспарларының бекітілуіне қарайбюджеттік бағдарламалардың әкімшілеріне рұқсаттар береді.

      Ағымдағы  қаржы жылының соңғы айында Қаржы  министрлігі және жергілікті уәкілетті  орган ағымдағы         қаржы жылының 20 желтоқсанына дейін  тиісті бюджеттік бағдарламалардың әкімшілеріне  рұқсаттар бере алады.

      Ерекше  жағдайларда Қазақстан Республикасы Үкіметінің  және жергілікті атқарушы органдардың шешімдеріне сәйкес Қаржы министрлігі және жергілікті уәкілетті орган ағымдағы айдың 10 – күнінен кейін, ал ағымдағы қаржы жылының соңғы айында ағымдағы қаржы жылының 20 желтоқсанынан кейін рұқсаттар бере алады.

      Оларды  Қаржы министрлігінің аумақтық органдары  арқылы бюджеттік бағдарламалардың тиісті әкімшілеріне жеткізеді.  

      Бюджет  қаражатын мақсатқа сай пайдаланбағаны үшін

Нұсқамалар  түсуіне қарай Қаржы министрлігі  және жергілікті уәкілетті орган  тиісті бюджеттердің міндеттемелері бойынша  қаржыландырудың жиынтық жоспарына  сәйкес бюджеттік бағдарламалардың тиісті әкімшілеріне рұқсаттар береді. 

      Мемлекеттік мекемелерге рұқсаттар бюджеттік бағдарламалардың әкімшілерінің міндеттемелері бойынша қаржыландыру жоспарына, паспорттарына сәйкес бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің рұқсаттары шегінде беріледі және  қазынашылықтың аумақтық органдарына жеткізіледі.

      Есепті кезеңде қаржыландырылатын бюджеттік бағдарламалар (кіші бағдарламалар) жөніндегі рұқсаттардан басқа рұқсаттар ағымдағы қаржы жылының 31 жетлтоқсанына дейін әрекет етеді.

      Бекітілген  паспорттарға сәйкес бюджет қаражатының  пайдаланылуын бақылау және бюджеттік бағдарламалардың,

Міндеттемелері  бойынша қаржыландыру жоспарлардың және мемлекеттік мекемелерге берілген рұқсаттардың бекітілген сомадан тыс  міндеттемелерін қабылдауға жол  бермеу мақсатында мемлекеттік мекемелердің тауарлаурды(жұмыстарды, қызметтерді) берушілермен жасасқан шарттарына (бұдан әрі - бе–ушілер) қабылданған міндеттемелерді тіркеуді жүргізеді.

      Міндеттемелерді тіркеу рәсімі шығыстардың мынадай  топтасуын көздейді:

      Бірінші топ - өтеусіз негізде мемлекеттік  мекеме мен жеке тұлғалардың -–бюджет қаражатын алушының арасындағы азаматтық құқықтардың және міндеттемелердің туындауына әкеп соқтыратын шығыстардың түрлері;

      екінші  топ – стипендияларды, зейнетақыларды  және жәрдемақыларды қоса алғанда, оның қызметкерлерінен басқа,мемлекеттік  мекеме мен бюджет қаражатының алушыларының рарасындағы шарт жасалмайтын азаматтық құқықтар мен міндеттемелердің туындауына әкеп соқтыратын шығыстардың түрлері;

      үшінші  топ – тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) алуға арналған шарттарды (бұдан  әрі – шарт) жасаса отырып және көрсетілген шарттың талаптарына сәйкес «Мемлекеттік сатып алу туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 27 – 1 –бабына сәйкес мемлекеттік сатып алу мәні болып табылмайтын тауарларды (жұмыстарды және қызметтерді) сатып алуға міндеттемелерді қоса алғанда, өтеусіз негізде мемлекеттік мекеме мен бюджет қаражатын алушылардың арасындағы азаматтық құқықтар мен міндеттемелердің туындауына әкеп соқтыратын шығыстардың түрлері;                   

      төртінші  топ – Қазақстан Республикасының  Үкіметі немесе жергілікті атқарушы органның шешімі негізінде қайтарымды негізде шарт жасасу жолымен және көрсетілген шарттың ережелріне сәйкес Қаржы министрлігі немесе жергілікті уәкілетті орган мен бюджет қаражатын алушылардың арасында азаматтық құқықтар мен міндеттемелердің  туындауына әкеп соқтыратын шығыстардың түрлері;

      шығыстардың бесінші тобы – шарттар жасалмастан, олрдың арасында бюджетаралық қатынастар туындайтын, жоғары тұрған бюджеттен  төмен тұрған бюджетке бөлінген Қазақстан  Республикасының Үкіметі резервінің қаражатын қоса алғанда, ресми трансферттер.

      Мемлекеттік талаптар тізілімі Қазақстан Республикасының  Үкіметі мен жергілікті атқарушы органдар талаптарының тізілімін қамтиды, олар уәкілетті орган мемлекеттік  кредиттер бойынша міндеттемелерді  орындауға байланысты бюджеттен берілген кредиттер бойынша бюджетке қаражатты және бюджеттен алынған қаражатты қайтару жөніндегі Қазақстан Республикасының Үкіметі мен жергілікті атқарушы органның талаптарын тіркеуді жүргізетін құжат болып табылады.

      Мемлекеттік мекемелердің шығыстардың бірінші және екінші топтары бойынша міндеттемелерін тіркеуді жүзеге асыру рәсімі мемлекеттік мекемелердің ақы төлеуге шоттарын, ал үшінші және төртінші топтар бойынша мемлекеттік мекеме ұсынатын Міндеттемелерді тіркеуге арналған өтінімді және нысандар бойынша бюджет қаражатын алушылар алдындағы Міндеттемелерді тіркеу туралы хабарламаны (тапсырысты) (бұдан әрі - Өтінім және Хабарлама (Тапсырыс) бекітуге негізделеді.  

      Ерекше  және өзге ағымдағы шығындарды жүзеге асыру, атқару құжаттарын орындау, сондай-ақ шығындардыжабуға заңды тұлғаларға ағымдағы трансферттерді,  заңды тұлғаларға мақсатты ағымдағы трансферттерді, заңды тұлғаларға күрделі трансферттерді, өзге де күрделі трансферттерді мемлекеттік мекемелер тауарларды (жұмыстар мен қызметтерді) берушілерге немесе үш миллион теңгеден асатын сомаға бюджет қаражатын алушыларға бөлу кезінде аумақтық қазынашылық органдары мемлекеттік мекеменің ақы төлеуге шотының негізінде 12-1, 12-2, 12-3, 12-4, - қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша Өтінімді және Хабарламаны (Тапсырысты) қалыптастырады.

      Шарт  жасауды талап ететін шығыстардың  экономикалық сыныптамасы бойынша  шығыстардың тізбесін және олар бойынша  шарттар жасауды талап етпейтін шығыстардың тізбесін Қаржы министрлігі  белгілейді.