Дезинфекция, дезинсекция және дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

Ескертпе: (+) – антидоттың болуы, (-) – антидоттың болмауы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 «Дезинфекция, дезинсекция және

дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына

2-қосымша

 

 

Жекелеген объектілерді зарарсыздандыру кезінде дезинфекциялық ерітінділердің шығыс нормалары

 

1-кесте

Зарарсыздандыру объекты	Өлшем бірлігі	Дезинфекциялау құралының орташа саны	Ескертпе
Тұрғын үй-жайлардағы бет	еденнің 1 м2 ауданы	Препаратты қолдану бойынша нұсқаулыққа (әдістемелік нұсқауларға) сәйкес	Күйдіргі ошағында екі рет өңдеуді есепке алғанда нормасы 2 литр
Киім-кешек	1 кг	Жұмыс ерітіндісінің 4 - 5 литрі
Ыдыс-аяқ және басқалар	1 жиын	Жұмыс ерітіндісінің 2 - 3 литрі
Топырақ беті, қалдықтар	1 м2	Жұмыс ерітіндісінің 2 литрі	Күйдіргі кезінде 8 - 10 литр
Бөлінділер	1 кг немесе л	Препаратты қолдану бойынша нұсқаулыққа (әдістемелік нұсқауларға) сәйкес	Күйдіргі кезінде 0,5 литр
Тамақ қалдықтары	1 кг	0,1 кг

 

Ескертпе: ошақтарда қорытынды және ағымдық дезинфекция жүргізу бойынша дезинфекциялық құралдардың шығыс нормаларын есептеу үшін жұмыс түрлерін есепке ала отырып, соңғы екі жылда орындалған дезинфекциялар саны туралы орташа мәліметтерді басшылыққа алу қажет. Ыдыс-аяқ жиынына: 2 тәрелке, стақан мен шыны аяқ табақшасымен, 2 қасық, шанышқы және пышақ кіреді.

 

Инфекциялық аурулар ошақтарындағы қорытынды және ағымдық дезинфекцияның орташа көлемдері

 

2-кесте

Объект	Негізгі объектілерді зарарсыздандыруға арналған жұмыстың орташа көлемі
	Еден ауданы бойынша шаршы метрмен үй-жай	Киім-кешек килограммен (бұдан әрі - кг)	Ыдыс-аяқ жиынымен	Төсек әбзелдері кг-мен
Үй ошағы	50	5	3	30
Ұйымдастырылған ұжым (МДБМ, мектеп, қарттар, мүгедектер үйі және басқалары)	150	50	30	75

 

«Дезинфекция, дезинсекция және

дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына

3-қосымша

 

 

Медициналық ұйымдардың дезинфекциялау құралдарына қажеттілігін есептеу

 

 

1. Ғимараттарға, жабдықтарға ағымдық дезинфекция жүргізу үшін медициналық ұйымдардың дезинфекциялық құралдарына қажеттілігін есептеудің мынадай формуласы қолданылады:  

 

 NK

X₁ = Q ---------- (S₁ + S₂ +S₃), мұнда

100 

 

Х₁ – ұйымдардың дезинфекциялық құралдарға жылдық қажеттілігі (килограмммен немесе литрмен);

Q – дезинфекция саны (жұмыс күнінің санына және дезинфекция жүргізу жиілігіне қарай);

N – дезинфекциялық құралдың шығыс нормасы (бір литрге бір шаршы метр);

K – дезинфекциялық ерітіндінің концентрациясы (пайызбен);

S₁ – дезинфекциялануға тиісті ғимараттың ауданы (шаршы метрмен);

S₂ – дезинфекциялануға тиісті жабдықтың ауданы (санитариялық-техникалық жабдықтардың әр бірлігінің ауданы бір шаршы метрге, ванналар – үш шаршы метрге қабылданады);

S₃ – дезинфекциялануға тиісті басқа да объектілердің ауданы (шаршы метрмен).

2. Емшара бөлмесінде, таңып-байлау бөлмесінде, операция жасайтын бөлмелерде, босандыру залдарында қорытынды дезинфекция жүргізу үшін медициналық ұйымдардың дезинфекциялық құралдарға қажеттілігін есептеудің келесі формуласы қолданылады:

 

NK

Х₂ = 52 ---------- S₄, мұнда

100

 

Х₂ – ауқымды жинау жүргізу үшін ұйымдардың дезинфекциялық құралдарға жылдық қажеттілігі;

52 – ауқымды жинау саны (аптасына бір рет есеппен);

N – бір шаршы метрге дезинфекциялық құралдың шығыс нормасы;

K – дезинфекциялық ерітіндінің концентрациясы;

S₄ – ауқымды жиналуға тиісті оперативтік аудан.

 

3. Медициналық ұйымдарды дезинфекциялау-стерильдеу жабдықтарымен қамтамасыз ету үшін мынадай қажеттілік есебі қолданылады:

1) Дезинфекциялау-стерильдеу жабдықтарына (автоклавтар, механикалық және ультрадыбысты жуғыштар, бикстер) қажеттіліктер стерилденуге тиісті жұмсақ материалдың (таңып байлау), хирургиялық киім-кешектің, жаялықтардың, медициналық құрал-саймандардың, тиісті стерильдеу режимі бар бұйымдардың көлеміне қарай анықталады.

2. Бикстер мен автоклавтар, стерилизаторлар көлемінің үштен екісіне толтырылуы тиіс. Бикстерге біркелкі материал салынады.

3. Автоклавтарға (бикстерге) материалды салу жиілігі тәулігіне 5 (бестен) аспауы, құрғақ қыздыратын шкафтарда – 8 (сегізден) аспауы тиіс.

4. Қажетті жабдықтар саны ауысымына салу жиілігіне салу көлемін көбейтуге байланысты айқындалады.

5. Стерильдеу қораптарының саны 1-типтегі стерилизаторлар үшін ауысымына 20 бикстен артық емес, 2-типтегі стерилизаторлар үшін 5-8 бикске бір рет салған кезде ауысымына 40 бикстен артық емес, 3-типтегі стерилизаторлар үшін ауысымына 25 бикс, 4-типтегі стерилизаторлар үшін ауысымына 65 бикс болып белгіленеді.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Дезинфекция, дезинсекция және

дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар»          санитариялық қағидаларына

4-қосымша

 

 

Медициналық мақсаттағы бұйымдарды дезинфекциялау

 

Дезинфекциялау әдісі	Дезинфекция режимі			Қолданылуы	Дезинфекциялау шарттары
	Температура, Цельсий градуспен (бұдан әрі -°С)	Концен-трация, пайызбен (бұдан әрі - %)	Дезинфекциялау уақыты, минутпен
Қайнату: тазартылған суда; Тазартылған су мен қос  көмір қышқылды натрий (ас содасы)	98	2,0	30 плюс 5   15 плюс 5	Шыныдан, металдан, термиялық тұрақты полимерлі материалдардан, резеңкеден жасалған бұйымдар үшін	Суға толық батыру
Булау. Бу стерилизаторында немесе дезинфекциялау камерасында жүргізіледі	110		20 плюс 5	Шыныдан, металдан, резеңкеден, латекстен, термиялық тұрақты полимерлерден жасалған бұйымдар үшін	Стерильдеу қораптарына салынады
Ауамен. Құрғақ ыстық ауамен ауа стерилизаторында жүргізіледі	120		45 плюс 5	Шыныдан және металдан жасалған бұйымдар үшін	Орамасыз, науаларда жүргізіледі
Химиялық. Шыны, пластмасса немесе эмальды ыдыста жүргізіледі	Препаратты қолдану нұсқаулығына (әдістемелік нұсқаулыққа) сәйкес			Шыныдан, тоттанбайтын материалдан, полимерлі материалдардан, резеңкеден жасалған бұйымдар үшін	Ерітіндіге толық салу

* Химиялық әдіспен дезинфекциялаудан кейін бұйымдар дезинфекциялық құралдың иісі толық кеткенге дейін ағып тұрған сумен жуылуы керек.

** Қайнату және булау әдіспен дезинфекциялау кезінде полимерлі материалдардан жасалған бұйымдар дәкеге оралуы керек.

«Дезинфекция, дезинсекция және

дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар»                 санитариялық қағидаларына

5-қосымша

 

 

Медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерильдеу

алдында өңдеу ережелері

 №1 кесте

Өңдеу жүргізу кезіндегі үдерістер	Ерітіндінің бастапқы температурасы°С	Ұстау уақыты, минутпен
1. Дезинфекциялау аяқталған соң медициналық құрал-саймандар ағын сумен шайылады		0,5
сосын: жуғыш заттардың ерітінділерінің біреуіне толығымен салынады.	20 – 50	15
2. Жөкенің немесе мақталы-дәке тампонының көмегімен әр өнімді жуғыш ерітіндімен жуу		0,5
3. Ағын сумен шаю		10,0
4. Тазартылған сумен шаю		0,5
5. Кептіргіш шкафта ыстық ауамен кептіру	85	Ылғалдың толық кеткеніне  дейін

 

Жуу ерітіндісін дайындау

№2 кесте

Компоненттердің атауы	Дайындауға арналған компоненттер саны, граммен (бұдан әрі - гр)	Қолданылуы
1. Жуғыш зат ауыз су, текше сантиметр (бұдан әрі – см3)	3 гр  1 литрге дейін	Механикаландырылған тазалау  кезінде (ағынды әдіс, жөкемен жуу, ультрадыбысты қолдану) қолданылады
2. Жуғыш зат ауыз су (см3)	1,5 гр 1 литрге дейін	Механикаландырылған тазалау  кезінде ротациялық әдіспен қолданылады
3. Жуғыш зат ауыз су (см3)	5 гр  1 литрге дейін	Қолмен тазалау кезінде  қолданылады
4. Сутегі тотығы ерітіндісі 27,5% Жуғыш зат Ауыз су (см3)	17 гр 5 гр 1 литрге дейін	Механикаландырылған тазалау  кезінде (ағынды әдісі, жөкемен жуу, ультрадыбысты қолдану) және қолмен тазалау кезінде қолданылады
5. Жуғыш зат 0,8%   Ауыз су Жуғыш зат 1,6 % Ауыз су	8 миллилитр  (бұдан әрі – мл) концентрат. 1 литрге дейін 16 мл концентрат  1 литрге дейін	Қолмен тазалау кезінде  қолданылады

«Дезинфекция, дезинсекция және

дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына

6-қосымша

 

Медициналық мақсаттағы бұйымдарды стерильдеу әдістері

 

Химиялық стерильдеу әдісі (химиялық препараттардың ерітінділері)

№1 кесте

Стерильдеу агенті	Стерильдеу тәртібі (температурасы, шыдамдылық уақыты)	Бұйымдардың атауы	Стерильдеу жүргізу шарттары
Дезинфекциялық құралдардың  ерітіндісі	Препаратты қолдану жөнінде нұсқаулыққа (әдістемелік нұсқауға) сәйкес	Полимерлі материалдардан, резеңкелерден, шынылардан, тоттанбайтын металдардан  жасалған бұйымдар үшін ұсынылады	Бұйымды ерітіндіге толық  батырғанда жүргізіледі, содан кейін бұйым стерильдеу суымен шайылады. Стерилденген жаймалар салынған стерилденген ыдыстағы стерилденген бұйымды сақтау мерзімі – 3 тәулік.

 

1. Стерильдеу үдерісінде ерітінділердің температурасы қолдау таппайды.

2. Дезинфекциялық ерітіндісіне бұйымдарды салу үшін шыныдан, пластмассадан жасалған немесе эмальмен қапталған ыдыстарды қолдану керек.

 

Стерильдеудің булау әдісі (жоғары қысымдағы қаныққан сулы бу)

№2 кесте

Стерильдеу тәртібі			Қолданылуы
Стерильдеу камерасындағы будың қысымы, кг/см²	Стерильдеу камерасындағы температура, °С	Ұстау уақыты, минутпен
Номиналды мәні	Номиналды мәні	Қолмен және жартылай автоматты және автоматты басқару кезінде
0,20 шекті ауытқу 0,02 (2,0 ауытқу плюс-минус 0,2)	132 плюс-минус 2	20 плюс 2	Тоттанбайтын металлдан, шыныдан, резеңкеден жасалған бұйымдар үшін ұсынылады
0,11 шекті ауытқу 0,02 (1,1 ауытқу – плюс-минус 0,2)	120 плюс 2	45 плюс 3	Резеңкеден, латекстен  және жекелеген полимерлі материалдардан жасалған (тығыздылығы жоғары полиэтилен, поливинилхлорид (бұдан әрі - ПВХ) - пластикат) бұйымдар үшін ұсынылады.